19/02/2023
SỐT Ở TRẺ EM!
Sốt luôn là vấn đề được các bậc phụ huynh quan tâm hàng đầu. Hầu như không một em bé nào lớn lên mà không sốt một (hoặc nhiều) lần. Bài viết này sẽ giải đáp một số câu hỏi về sốt, giúp các mẹ hiểu hơn, có thái độ đúng và xử trí đúng sốt TẠI NHÀ.
☘️Sốt có lợi hay có hại?
Cũng giống như ho, sốt k phải là 1 bệnh mà là một triệu chứng xuất hiện trong rất nhiều bệnh khác nhau, và sốt cũng là một triệu chứng có lợi cho cơ thể, giúp chống lại các tác nhân gây bệnh mà cơ thể đang mắc phải. Khi nào thì sốt là có hại? Đó là khi sốt quá cao hoặc kéo dài gây ra biến chứng như co giật, mất nước, rối loạn chức năng các cơ quan…
☘️Thế nào gọi là sốt?
Trước tiên, phải khẳng định, sốt không phải là "sờ thấy nóng", sốt phải được thể hiện bằng con số trên nhiệt kế. Nếu trong nhà có trẻ em, bạn nên chuẩn bị sẵn 1 cái nhiệt kế. Sốt là khi thân nhiệt của trẻ lớn hơn 37.5⁰C đo ở NÁCH
Sốt nhẹ: 37.5 - 38⁰C
Sốt vừa: 38.1 - 39⁰C
Sốt cao: 39.1 - 40⁰C
Sốt rất cao: >40⁰C
☘️Đo nhiệt độ của trẻ như thế nào?
Có nhiều loại nhiệt kế, nhiều vị trí đo nhiệt độ của trẻ, có thể đo ở trán, miệng, nách, tai, hậu môn. Tuy nhiên, phổ biến nhất vẫn là dùng nhiệt kế thủy ngân đo nhiệt độ tại nách. Cách này cũng tương đối chính xác. Trước khi đo, vẩy cho cột thủy ngân trong bầu xuống dưới mức 35⁰C, sau đó để đầu nhọn của nhiệt kế vào hõm nách trẻ, khép tay. Đọc kết quả sau 3-5 phút.
☘️Xử trí khi trẻ bị sốt?
Nằm phòng thoáng. Nới bớt quần áo, không đắp chăn hay ủ ấm quá mức. Uống đủ nước. Chườm ấm giúp hạ sốt.
☘️Cách chườm hạ sốt?
Chườm ấm, tuyệt đối không chườm nước lạnh hay nước đá vì mạch máu và lỗ chân lông co lại, sẽ làm sốt tăng lên do cơ thể k thoát được nhiệt. Vậy nước ấm như thế nào là đủ, ấm hơn hay mát hơn thân nhiệt của trẻ?
Cơ chế hạ nhiệt của việc chườm chủ yếu là cơ chế truyền nhiệt trực tiếp, nên nước dùng để chườm phải mát hơn nhiệt độ cơ thể trẻ khoảng vài độ C, có tài liệu nói nên chườm nước ấm 32-35⁰C. Nếu k có nhiệt kế đo nhiệt độ nước, có thể ước lượng bằng cách pha nước rồi nhúng khuỷu tay vào, nước ấm như nước tắm cho bé là được.
Vị trí cần chườm? Là vị trí có mạch máu lớn chạy qua gần với bề mặt da giúp cho việc truyền nhiệt hiệu quả hơn. Đó là 2 bên cổ, nách, bẹn. Đắp khăn lên trán có rất ít tác dụng.
☘️Khi nào cần dùng thuốc hạ sốt?
Một con số chung được đưa ra là khi trẻ sốt ≥38.5⁰C. Nhưng ta cần hiểu vì sao lại như vậy. Mục đích dùng thuốc hạ sốt là giúp trẻ đỡ mệt mỏi, quấy khóc hoặc co giật do sốt. Có trẻ sốt 38⁰C đã mệt mỏi nhưng có trẻ sốt 39⁰C vẫn chơi ngoan. Tuy nhiên, các bác sỹ nhận thấy mức nhiệt 38.5⁰C thường làm trẻ thấy khó chịu hoặc có nguy cơ gây co giật do sốt. Cho nên, trẻ sốt ≥38.5⁰C thì nên dùng thuốc hạ sốt. Nhưng k phải trẻ nào cũng vậy. Trường hợp đặc biệt các mẹ nên tham khảo ý kiến bác sỹ.
☘️Các loại thuốc hạ sốt và cách dùng?
Thuốc đầu tay là Paracetamol, dùng với liều 10-15mg/kg/lần. Khoảng cách giữa 2 lần dùng thuốc k dưới 6 tiếng và 1 ngày k dùng quá 4 lần.
Nên nhớ, uống tăng liều thuốc hạ sốt k làm cho con bạn hết sốt nhanh hơn mà chỉ làm con bạn dễ bị suy gan do thuốc hạ sốt hơn.
Ibuprofen (Sotstop, Ibrafen…) cũng có tác dụng hạ sốt tốt, tuy nhiên có nhiều trường hợp chống chỉ định nên bạn k nên tự ý dùng, mà cần hỏi ý kiến bác sỹ.
Corticoid: k dùng để hạ sốt thường quy.
☘️Làm gì khi trẻ sốt cao co giật tại nhà?
Để trẻ nằm yên, tránh kích thích. Nới lỏng quần áo. Nghiêng đầu trẻ về 1 bên để tránh sặc nếu trẻ bị nôn. Dùng vật mềm hoặc khăn nhỏ đặt giữa 2 hàm răng giúp trẻ k cắn vào lưỡi. Thật ra khi trẻ co giật, các cơ co rút, lưỡi trẻ thường co vào trong nên khả năng cắn vào lưỡi cũng rất ít xảy ra nên việc này cũng k thật sự cần thiết. Tuyệt đối k cho đũa cái, chuôi thìa hoặc ngón tay vào miệng trẻ.
K cố gắng cho trẻ uống thuốc hạ sốt vì nguy cơ sặc cao. Nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.
☘️Nên nhớ, hạ sốt chỉ là chữa triệu chứng, cần tìm và điều trị nguyên nhân gây sốt thì mới chữa được bệnh.
☘️Mong rằng bài viết có thể giúp ích cho cộng đồng. Bác sỹ đã cố gắng viết ngắn nhưng bài vẫn dài. Cảm ơn các bậc phụ huynh đã đọc đến đây. Hãy chia sẻ nếu thấy có ích!!!