04/03/2024
CHIẾN TRANH hay là CUỘC NỘI (tâm) CHIẾN
Tôi vừa kết thúc phiên Peer Group Meeting của khoá Embodiment Coaching. Như thường lệ, chúng tôi tiến hành phần check-in cảm xúc và phản tư (reflection), và sự thực hành embodiment trong tuần. Một người bạn trong nhóm của chúng tôi đến từ Ukraine & là bố đơn thân - anh đang trong danh sách gọi đi tham chiến và có khả năng không được miễn tham chiến vì quyền nuôi con. Anh chia sẻ mỗi khi nghĩ về cuộc chiến và quân đội, anh cảm thấy lo lắng và sợ hãi. Tôi đã không ý thức sâu sắc được sự bất an của anh đến từ đâu - là từ cuộc chiến hay còn những yếu tố nào khác trong cuộc sống - cho tới phiên hôm nay khi tôi mạnh dạn hỏi một số câu hỏi sâu hơn. Tôi hỏi thêm về những thực hành anh đang có mỗi khi cảm thấy trỗi lên cảm giác lo lắng và sợ hãi như các kỹ thuật hít thở hay các thực hành về chuyển động. Anh trả lời thi thoảng sẽ thực hành bài thở hít vào - giữ hơi và thở ra lâu hơn. Thế thôi, còn chủ yếu là body scanning, anh không thấy có chút động lực hay sức mạnh nào để thực hiện các bài tập vận động khác. Có thể tuần tới anh sẽ thử martial arts. Còn Yoga thì như giấc mơ.
Một thành viên khác đến từ Ấn Độ, anh lớn tuổi hơn và cũng là một chuyên gia về tâm lý và khai vấn. Anh thực hành đủ các hình thức chuyển động từ Yoga đến boxing, thực hành đủ các loại rituals và biết rất nhiều kiến thức về khoa học thần kinh, hệ thần kinh phế vị, về phản ứng chiến - biến - đóng băng của con người mỗi nỗi sợ. Nhưng cũng chỉ trong phiên hôm nay, khi tôi mạnh dạn hỏi kỹ hơn vì sao anh lại gặp căng thẳng trong giấc ngủ, và vì sao biết nhiều như vậy dường như anh vẫn đang chật vật với vấn đề lo lắng và sợ hãi của mình. Anh cũng đã chịu sang chấn vì bạo hành gia đình trong suốt nhiều năm và vẫn đang nỗ lực mỗi ngày để giải quyết những gì sang chấn để lại trên cơ thể và trong cơ chế phòng vệ của hệ thần kinh, chỉ việc ngủ hằng đêm trong ngôi nhà lưu giữ nhiều tổn thương đã là một sự cố gắng.
Cuộc trò chuyện đã cho tôi phản tư lại chính những trải nghiệm của mình, rằng chúng ta có thể bị “tấn công" bởi các cảm xúc rất con người như nỗi sợ, sự lo âu … bởi nhiều hoàn cảnh khác nhau bất kể chúng ta là ai hay làm nghề nghiệp gì, một khi chúng ta bị đe doạ về sự an toàn. Về cơ bản đó là cơ chế sinh tồn tự nhiên của con người khi đối mặt với rủi ro và nguy hiểm, nhưng cảm xúc khi nó xuất hiện sẽ có tác động như nhau đến mọi người không phân biệt tình huống nặng - nhẹ, ngắn - dài…Tức là không có nỗi lo nào là đáng lo hơn nỗi lo khác, không có nỗi sợ nào là khủng khiếp hơn nỗi sợ nào. Chỉ là có những vấn đề có thể được giải quyết nhanh hơn những sang chấn khác tuỳ thuộc vào mức độ và thời gian của sự kiện đã xảy ra đối với người trong cuộc.
Nó có thể là cuộc chiến đang diễn ra ngoài cánh cửa ngôi nhà mình,
Nó cũng có thể là cuộc chiến ngay đằng sau cánh cửa
Và rất có thể tất cả cuộc chiến ấy đều có nguồn gốc từ những người đang có một cuộc chiến khốc liệt bên trong chính nội tâm và cơ thể mình khi không thể nói ra, không được chia sẻ hoặc cảm thấy mình không được thấu hiểu. Có 1 câu của nhà văn Murakami viết trong cuốn 1Q84 của ông thế này “Bản thân sự cân bằng đã là một việc thiện". 10 năm trước, tôi đã rất ấn tượng với câu nói này đến mức viết nó vào quyển sổ mà không thật hiểu chính xác ông nhà văn đang muốn nói gì.
Kết thúc phiên, tôi cảm nhận được sự đấu tranh cùng cố gắng (dẫn dắt bởi 1 thứ niềm tin bền bỉ) vẫn đang hiện hữu nơi những người bạn (có lẽ đó cũng là lý do chính họ tìm tới tham gia khoá học này) - tôi chúc họ và gửi gắm vào niềm tin rằng họ sẽ được giải phóng hoàn toàn khỏi những sự khó nhọc đang đeo bám lấy họ mỗi ngày. Không cần phải đóng vai luôn luôn lạc quan trong mọi tình huống - vì điều đấy khó thật đối với một con người bình thường sống trong cuộc sống bình thường. Chỉ cần ngồi xuống check-in hơi thở có được ổn định, bình thường và ngó nghiêng cơ thể xem nó có đang đau chỗ nào, mỏi ở đâu, thèm ăn hay thèm ngủ ... Tất cả đều có thể là những chỉ dấu giúp mình nhận ra có điều gì đang sai lệch và nên sửa chữa lại như thế nào. Nếu có thể nhận biết & kiên nhẫn thực hành mỗi ngày để cơ thể và tâm trí, cảm xúc được đưa về trạng thái cân bằng, thì chắc sẽ ít phải đối diện với những cuộc biểu tình lớn hơn của cơ thể & tinh thần. Những người bạn nói với nhau “Thank you for sharing to let me know that I am not alone" - “Cảm ơn vì sự chia sẻ để t biết rằng mình không cô đơn”. Tôi cười tươi đáp lại “Yes, we re not alone”. “Đúng vậy, chúng ta không cô đơn đâu mà".
