Phục hồi chức năng, vật lý trị liệu tại nhà, tại Tp vinh nghệ an

18/07/2025

Bệnh nhân 95 t, thoát vị đĩa đệm

28/06/2025

17/06/2025

Các giai đoạn phục hồi chức năng cần lưu ý sau mổ khớp gối.

Từ ngày 1-7 sau phẫu thuật

– Phải tiến hành tập luyện gối nhằm mục đích lấy lại biên độ.

– Rất nhiều phẫu thuật viên chủ trương tiến hành ngay ngày đầu sau mổ với sự trợ giúp của kỹ thuật viên phục hồi chức năng.

– Phải luôn coi trọng động tác duỗi gối, làm sao duỗi căng hết càng tốt.

– Tiếp theo là tập gấp gối, động tác gấp thì thường thuận lợi hơn khi tập luyện.

– Giảm đau, chống phù nề, rối loạn dinh dưỡng (với những bệnh viện lớn, giảm đau sau mổ đang là xu thế nhằm hỗ trợ và giúp đỡ cho việc tập luyện của người bệnh, tuy nhiên nếu lạm dụng, giảm đau không đúng cách khiến cho bệnh nhân giảm cảm giác, cảm nhận của chi thể thì không những không giúp ích mà thậm chí còn khiến bệnh nhân khó tiếp cận được việc tập luyện sớm…).

– Chườm lạnh thường xuyên, không nhất thiết phải chườm ngay trên vết mổ vì đã có băng chun băng ép mà có thể chườm xung quanh như: đùi, cẳng chân.

– Kê cao phần gót chân từ 10-15cm, việc này vừa giúp máu lưu thông trở về tim được tốt hơn, vừa để kết hợp cùng nẹp duỗi gối tránh cho việc hạn chế duỗi (người bệnh luôn có xu thế co gấp gối khoảng 10-15 độ).

– Đi lại có dụng cụ trợ đỡ (nạng…) hoặc không.

– Phải băng chun và đeo nẹp theo chỉ dẫn, việc đeo nẹp duỗi gối 23/24h, mỗi ngày bỏ nẹp 2-3 lần tập gấp duỗi theo trục dọc 30 phút để lấy biên độ khớp gối.

– Xoa bóp trị liệu.

– Làm mềm sẹo mổ.

– Tìm lại cảm giác di động của xương bánh chè.

– Vận động gấp gối nhẹ nhàng theo phản xạ.

– Vận động chủ trương theo nẹp.

– Kích thích sự co của cơ tứ đầu.

Người bệnh được chăm sóc và hướng dẫn tập phục hồi chức năng sau phẫu thuật tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức

Từ ngày thứ 7-14 tuần đầu sau mổ

– Duy trì tốt những kết quả đã làm của tuần đầu.

– Tăng cường hơn vận động gấp.

– Tăng cường sức mạnh cho tứ đầu và dải chậu chày.

– Tập đứng để tăng cơ lực của cơ thẳng đùi.

– Tập leo cầu thang, xuống cầu thang.

– Tập đi bỏ nạng. Nẹp gối có thể được bỏ sau 3-4 tuần.

– Không được vận động đột ngột quá mức động tác gấp duỗi khi chưa có sự chuẩn bị.



LƯU Ý

› Không thực hiện động tác xoay trục của chi trong 45 ngày đầu.

› Không được tập đơn lẻ cho 1 cơ chuyên biệt.

› Không được tập có lực cản trước 3 tuần.

› Không được kéo căng giãn dải chậu chày trước 2 tuần sau phẫu thuật.

– Tăng cường vận động cho gân tam cơ tam đầu cẳng chân.

– Chịu lực với trọng lượng của cơ thể với động tác đi lại.

– Chỉnh dáng đi cho thật tự nhiên.



Tuần thứ 4 – tuần 10

– Tiếp tục tập luyện với sự chỉ dẫn và hỗ trợ của kỹ thuật viên PHCN.

– Sự vận động phải tăng hơn lên, khi này cần tập cho sự cân bằng khi đứng và khi thực hiện các động tác nâng, dạng và khép đùi.

– Hướng dẫn thực hiện một số động tác và hoạt động, lưu ý với tình trạng khớp phải hết và đỡ sưng nề nhiều so với tuần trước.

– Thời gian này đã hết sưng nề và cần có sự chủ động lấy biên độ vận động của khớp gối.

– Duỗi có thể bị hạn chế là do cơ lực, chứ không phải do xơ dính của khu sau hoặc khu trước gối.

– Động tác ép thân mình cho duỗi gối, hoặc nằm sấp, chống 2 mũi chân là động tác cải thiện chức năng duỗi rõ ràng.

– Tăng cường sức mạnh cho tứ đầu đùi và dải chậu chày.

– Nằm trên giường, đưa gối ra ngoài, nâng chân, đeo vật nặng vào gối để duỗi gối.



Sau tuần thứ 10

– Tăng cường vận động bằng hình thức đi bộ.

– Lưu ý hoàn thiện theo các hướng vận động của khớp cổ chân và khớp háng làm cho cơ tứ đầu đùi, dải chậu chày và thậm chí có thể thêm 5-10 kg với từng nhóm cơ khi tập luyện.



Tuần thứ 10-12 tuần

Một số vận động: khởi động của một số môn thể thao có thể được thực hiện như: chạy nhẹ, đạp xe ngoài trời, bơi, phải tránh những môn thể thao: tập bóng rổ, bóng đá, xoay chân trụ…



Từ 4-7 tháng sau mổ

Có sự huấn luyện tập với môn thể thao thường ngày bởi các chuyên gia hoặc huấn luyện viên thể lực, ở giai đoạn này thường khó hơn vì bệnh nhân cảm thấy khỏe và vững vàng, tuy nhiên không chịu nổi những sang chấn khi gặp phải nên cần được tư vấn giám sát tuân thủ nghiêm ngặt những chỉ định của phẫu thuật viên (tuyệt đối không thi đấu thể thao theo giai đoạn này).



Từ 8-10 tháng

Thời gian này quyết định có thể quay lại chơi thể thao nhưng cần phải quan tâm tới những yếu tố sau:

Sự tiến bộ sau tập luyện.

Loại hình phẫu thuật và nguồn gân được sử dụng để ghép.

Sự khuyến cáo, cẩn trọng của bác sĩ phẫu thuật.

Đặc biệt không có biểu hiện đau và tràn dịch khớp gối sau khi tập luyện.

Send a message to learn more

17/06/2025

1. Dây chằng chéo trước là gì?
Khớp gối là một trong những khớp lớn trong cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong việc đi lại của phần chi dưới. Để duy trì sự ổn định của khớp gối, cần có hệ thống dây chằng, bao khớp, sụn chêm và cơ bao quanh khớp. Trong số đó, dây chằng chéo trước có nhiệm vụ giữ xương chày, ngăn không cho xương trượt quá xa ra phía trước so với trục của thân xương đùi và xương chày khi cơ thể di chuyển. Đồng thời, dây chằng chéo trước giúp chống lại sự xoay trong của xương chày so với xương đùi.

Trong cuộc sống, do các hoạt động đi lại mạnh, chấn thương thể thao hoặc tai nạn giao thông, dây chằng chéo trước có thể bị tổn thương. Điều này dẫn đến tình trạng dây chằng chéo trước bị đứt, khiến xương chày trượt xa so với xương đùi và làm mất sự ổn định của khớp gối. Hậu quả là người bệnh sẽ gặp khó khăn và đau đớn khi đi lại.

Khi dây chằng chéo trước bị đứt, khả năng bảo vệ khớp gối khỏi các vận động xoay và vặn bị suy giảm. Nếu tình trạng này không được phát hiện và xử lý kịp thời có thể gây ra các vấn đề như rách sụn chêm, giãn dây chằng hoặc thoái hóa khớp. Vì vậy, tái tạo dây chằng chéo trước là phương pháp điều trị phổ biến và hiệu quả, giúp phục hồi nhanh chóng.

Dây chằng chéo trước bị đứt rời khiến cho xương chày trượt xa ra phía trước so với xương đùi và hệ thống khớp gối mất vững.
Dây chằng chéo trước bị đứt rời khiến cho xương chày trượt xa ra phía trước so với xương đùi và hệ thống khớp gối mất vững.
2. Tái tạo dây chằng chéo trước
Bệnh nhân có dấu hiệu đứt dây chằng chéo trước sẽ được khám lâm sàng và chỉ định chụp cộng hưởng từ khớp gối để xác định mức độ tổn thương dây chằng. Nếu tổn thương không hoàn toàn, bệnh nhân sẽ nhận hướng dẫn tập phục hồi chức năng trước trong khoảng một tháng, bao gồm các bài tập cải thiện vận động khớp gối, tăng cường sức mạnh cơ bắp và tập luyện với dụng cụ, tiếp theo là đánh giá lại tình trạng.

Nếu MRI cho thấy bệnh nhân bị đứt hoàn toàn dây chằng chéo trước, phẫu thuật tái tạo dây chằng là phương pháp được chỉ định. Phương pháp này giúp phục hồi dây chằng, đảm bảo khớp gối ổn định và cho phép bệnh nhân vận động với biên độ bình thường mà không bị lỏng khớp.

Tái tạo dây chằng chéo trước có thể thực hiện qua phương pháp mổ hở truyền thống hoặc mổ nội soi. Tuy nhiên, mổ nội soi thường mang lại hiệu quả phục hồi cao hơn và nhanh hơn so với mổ hở. Qua mổ nội soi, biên độ vận động của khớp gối có thể nhanh chóng trở lại bình thường, giúp bệnh nhân vận động và đi lại bình thường trong thời gian ngắn.

Chất liệu phổ biến nhất hiện nay trong tái tạo dây chằng chéo trước là tự thân, thường lấy từ 1/3 giữa gân bánh chè và từ gân cơ bán gân hoặc gân cơ thon. Ngày nay, chất liệu lấy từ gân cơ bán gân và gân cơ thon được ưu tiên sử dụng vì cung cấp sự vững chắc cho dây chằng chéo trước tốt hơn, đồng thời giảm nguy cơ vỡ xương bánh chè hoặc suy yếu hệ thống duỗi gối.

Tái tạo dây chằng chéo trước có thể được thực hiện theo cách mổ hở mở khớp truyền thống hoặc mổ nội soi.
Tái tạo dây chằng chéo trước có thể được thực hiện theo cách mổ hở mở khớp truyền thống hoặc mổ nội soi.
Sau khi cấy ghép tự thân để tái tạo dây chằng chéo trước, dây chằng mới sẽ hình thành từ quá trình lành của mảnh ghép, biến đổi thành dây chằng thực thụ. Trong giai đoạn này, các sợi collagen sẽ bắt đầu hình thành trong các đường hầm xương, thường kéo dài từ 4 đến 6 tuần sau phẫu thuật và vững chắc trong vòng 6 đến 8 tháng sau đó.

Sau cấy ghép, các mảnh ghép sẽ trải qua quá trình biến đổi sinh học để trở thành cấu trúc giống như dây chằng chéo trước tự nhiên. Quá trình này bao gồm các giai đoạn hoại tử vô mạch, tái tạo mạch máu, tái cấu trúc và biệt hóa để hình thành dây chằng với các đặc tính như đàn hồi, giữ vững khớp gối. Toàn bộ quá trình hình thành dây chằng chéo trước có thể mất từ 1 đến 3 năm để đạt được cấu trúc giống như tự nhiên.

3. Tập phục hồi chức năng sau phẫu thuật dây chằng chéo trước
Bên cạnh việc tập phục hồi chức năng trước phẫu thuật để giảm sưng và đau, tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc phẫu thuật, tập phục hồi chức năng sau phẫu thuật dây chằng chéo trước rất quan trọng trong cải thiện chức năng của dây chằng và khả năng vận động của khớp gối.

Phương pháp này được áp dụng sớm sau phẫu thuật nhằm giúp bệnh nhân vận động bình thường, hồi phục sức cơ và ngăn chặn các vấn đề thứ phát như teo cơ, đặc biệt là teo cơ tứ đầu đùi, ảnh hưởng đến vận động của chi dưới. Quá trình phục hồi này cũng giúp bảo vệ các mảnh ghép khi biến đổi sinh học thành dây chằng thực thụ.

3.1. Nguyên tắc điều trị và phục hồi chức năng
Phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng chéo trước giúp bệnh nhân bắt đầu tập phục hồi chức năng sau phẫu thuật dây chằng chéo trước sớm, khớp gối nhanh chóng phục hồi biên độ vận động như trước khi phẫu thuật, sức cơ được hồi phục và ngăn ngừa tình trạng teo cơ đùi.

3.2. Các phương pháp và kỹ thuật phục hồi chức năng
3.2.1. Ngày 1 sau phẫu thuật
Tập di động xương bánh chè
Sau phẫu thuật, bệnh nhân sẽ đeo nẹp đùi cẳng chân để cố định, thực hiện các bài tập như dạng và khép chân, nâng toàn bộ chân lên khỏi mặt giường và vận động cổ chân trong khi đeo nẹp.
Tập co cơ tĩnh trong nẹp: Tập gồng cơ đùi, cơ cẳng bàn chân.
Tháo nẹp ngày 3-4 lần, tập gấp duỗi gối chủ động có trợ giúp, gấp gối

Send a message to learn more

04/05/2025

Phục hồi hạn chế gập, duỗi khớp khưỹu

28/03/2025

Phục hồi chức năng sau phẩu thuật dây chằng chéo trước

16/03/2025

Phục hồi sau tai biến mạch máu não

12/03/2025

phục hồi cho bệnh nhân sau mỗ thay khớp gối

28/02/2025

Bn mỗ phình đĩa đệm đốt sống cổ C5 bị tai biến,yếu tứ chi

26/02/2025

Phục hồi sau phẩu thuật dây chằng chéo trước