26/05/2022
SÙI MÀO GÀ: NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU, BIẾN CHỨNG, PHÒNG NGỪA
Bệnh sùi mào gà là gì?
Sùi mào gà, hay mụn cóc sinh dục, bệnh mồng gà, là một bệnh truyền nhiễm lây qua đường tình dục phổ biến do virus gây ra, với biểu hiện là những nốt sùi mềm trên bộ phận sinh dục kèm theo đau đớn, ngứa ngáy, khó chịu. Virus gây sùi mào gà là Human Papillomavirus (HPV).
Một số người xuất hiện mụn cóc sinh dục trong vòng vài tuần sau khi nhiễm bệnh, nhưng cũng có trường hợp vài tháng hoặc vài năm. Thậm chí, hầu hết các trường hợp nhiễm HPV không có triệu chứng hoặc không được phát hiện. Tỷ lệ người có triệu chứng rõ rệt rất thấp, chỉ khoảng 1-2% trường hợp. Vì vậy mà người bệnh rất khó xác định tình trạng của mình và vô tình lây truyền virus cho người khác.
Triệu chứng bệnh sùi mào gà ở cả nam và nữ
Theo các chuyên gia Nam học, bệnh sùi mào gà lây truyền qua đường quan hệ tình dục, bao gồm cả quan hệ tình dục bằng miệng, âm đạo và hậu môn. Nốt sùi có thể tồn tại bên trong hoặc bên ngoài cơ quan sinh dục nên đôi khi người bệnh không phát hiện được.
Ở giai đoạn mới hình thành, các nốt sùi thường rất nhỏ, màu da hoặc hơi sẫm hơn. Phần đầu của các nốt có hình dạng giống như chiếc mào gà hay bông súp lơ và sờ vào thấy mịn hoặc hơi gồ ghề. Bên cạnh đó, chúng cũng có thể xuất hiện dưới dạng một cụm mụn cóc hoặc chỉ một mụn cơm. Ngoài ra, tùy theo giới tính, triệu chứng sùi mào gà có thể khác nhau.
Triệu chứng sùi mào gà ở nam
• Sùi mào gà ở nam giới có thể xuất hiện ở dương vật, bìu, háng, đùi, bên trong hoặc xung quanh hậu môn.
• Nốt sùi màu da, nâu hoặc hồng ở vùng sinh dục gây cảm giác khó chịu, ngứa ngáy, chảy máu sau khi quan hệ tình dục. Ngoài ra, mụn cóc sinh dục cũng có thể xuất hiện trên môi, miệng, lưỡi hoặc cổ họng của người có quan hệ tình dục bằng miệng với người nhiễm virus HPV.
Triệu chứng sùi mào gà ở nữ:
• Các nốt sùi do nhiễm virus HPV ở nữ giới có thể xuất hiện bên trong hoặc ngoài âm đạo, hậu môn, cổ tử cung.
• Tương tự như nam giới, các nốt sùi cũng có thể xuất hiện ở một số nơi khác trên cơ thể người phụ nữ và gây ra tình trạng: tiết dịch âm đạo, ngứa ngáy, nóng rát, đau và/hoặc chảy máu khi quan hệ tình dục…
Người bệnh nên đến gặp các bác sĩ chuyên khoa khi cảm thấy các triệu chứng nêu trên hoặc khi cơ thể có những biểu hiện như:
• Kích ứng hoặc ngứa bộ phận sinh dục
• Đau đớn khi quan hệ tình dục
• Đau rát khi tiểu, tiểu khó
• Cơ quan sinh dục tiết dịch bất thường, có mùi hôi, tấy đỏ…
Các chủng virus gây bệnh sùi mào gà
Virus gây sùi mào gà là Human Papillomavirus (HPV). Loại virus này gồm khoảng 150 chủng với ít nhất 30-40 chủng lây nhiễm qua đường quan hệ tình dục. Nhưng chỉ một số chủng có thể gây ra sùi mào gà. Theo Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, có hai nhóm phổ biến gây ra hai tình trạng bệnh sùi mào gà gồm:
• Chủng HPV-16 và HPV-18 thuộc nhóm nguy cơ cao, có khả năng gây ung thư cổ tử cung, dương vật, âm hộ, âm đạo, hậu môn, hầu họng…
• Chủng HPV-6 và HPV-11 thuộc nhóm lành tính. Tuy nhiên, sùi mào gà khổng lồ (u Buschke-Lowenstein) rất hiếm gặp và được xem là một dạng của ung thư biểu mô tế bào vảy dạng nhú do HPV 6 và 11 gây nên. Bệnh có đặc điểm là xâm lấn xuống dưới trung bì. Bệnh học có những vùng lành tính xen kẽ các tế bào thượng bì bất thường hoặc các tế bào biệt hóa ung thư tế bào vảy (SCC).
Nguyên nhân gây bệnh sùi mào gà sinh dục
Virus Human Papillomavirus (HPV) là nguyên nhân gây ra bệnh sùi mào gà sinh dục. Loại virus này gồm khoảng 150 chủng với ít nhất 40 chủng lây nhiễm qua đường quan hệ tình dục. Trong đó, 2 chủng phổ biến gây bệnh sùi mào gà là HPV-16 và HPV-18 thuộc nhóm nguy cơ cao, vì có khả năng gây ung thư cổ tử cung, dương vật, âm hộ, âm đạo, hậu môn, hầu họng… Chủng HPV-6 và HPV-11 cũng có thể gây ra bệnh sùi mào gà, u nhú đường hô hấp tái phát, nhưng lại không tiến triển thành ung thư.
Các yếu tố nguy cơ của bệnh sùi mào gà:
Hầu hết người có quan hệ tình dục đều sẽ bị nhiễm virus tại một thời điểm nào đó trong đời. Ngoài ra, các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bị nhiễm bệnh bao gồm:
• Quan hệ tình dục không có dụng cụ bảo vệ
• Quan hệ tình dục khi không biết tiền sử tình dục của bạn tình
• Có nhiều bạn tình
• Nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác
• Quan hệ tình dục sớm
• Hệ miễn dịch kém như nhiễm HIV hoặc dùng thuốc chống thải ghép
• Người dưới 30 tuổi
• Người hút thuốc lá
• Có mẹ bị nhiễm virus HPV
Bệnh sùi mào gà có nguy hiểm không?
Sùi mào gà là một trong những bệnh rất nguy hiểm, với khả năng lây truyền nhanh, khiến cho người bệnh cảm thấy rất đau đớn, khó chịu, tự ti… Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, đúng phác đồ, bệnh có thể để lại nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh sản của người bệnh. Cụ thể như:
Phát triển thành ung thư
Sùi mào gà có khả năng gây bệnh ung thư ở cả nam lẫn nữ. Các kết quả thống kê cho thấy, khoảng 10,2% phụ nữ bị sùi mào gà ở cổ tử cung, 5% ở âm đạo, 5% ở hậu môn có thể phát triển thành ung thư. Ở nam giới, 15% trường hợp nhiễm virus HPV chuyển thành ung thư dương vật.
Người bệnh cũng có thể bị ung thư vòm họng, cổ họng… khi bị bệnh sùi mào gà do có quan hệ tình dục bằng đường miệng.
Ảnh hưởng đến thai kỳ
Trong quá trình mang thai, nồng độ hormone trong cơ thể của người phụ nữ tăng cao. Đây là nguyên nhân khiến cho các nốt sùi to lên, lan rộng hơn và gây chảy máu. Các nốt sùi mào gà không chỉ gây khó khăn cho việc đi vệ sinh do kích thước tăng dần, mà còn có thể làm giảm sự co giãn của mô âm đạo, ảnh hưởng đến quá trình sinh nở tự nhiên, khiến cho thai phụ khó sinh bằng ngả âm đạo.
Tuy rất hiếm gặp, ở 4/100.000 trẻ sinh ra sống, nhưng một số trẻ sơ sinh có mẹ bị bệnh sùi mào gà cũng có nguy cơ bị u nhú thanh quản khiến cho trẻ khàn giọng, khóc yếu… Trong trường hợp nặng bệnh có thể lan sang khí quản, phổi, gây tắc nghẽn đường thở.
Ảnh hưởng khả năng sinh sản
Bệnh sùi mào gà có thể làm biến dạng dương vật, tắc nghẽn ống dẫn tinh, tắc niệu đạo, ung thư cổ tử cung… ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của cả hai giới. Một số nghiên cứu còn cho biết, sự xuất hiện của virus HPV trong tinh dịch làm giảm khả năng di chuyển của tinh trùng, có thể gây vô sinh ở nam. Nếu tinh trùng chứa HPV thụ tinh với trứng cũng có thể làm tăng nguy cơ sảy thai.
Giai đoạn phát triển của bệnh sùi mào gà
Theo quá trình phát triển của sùi mào gà, nhiều chuyên gia chia bệnh làm 5 giai đoạn tương ứng với các triệu chứng dưới đây:
• Giai đoạn ủ bệnh: Đây là giai đoạn người bệnh tiếp xúc với mầm bệnh cho đến khi xuất hiện nốt sùi đầu tiên. Khoảng thời gian này có thể vài tuần, vài tháng hoặc lên đến vài năm. Thông thường là khoảng 3 tháng.
• Giai đoạn khởi phát: Hiểu một cách đơn giản, đây là sùi mào gà giai đoạn đầu. Người bệnh xuất hiện nốt sang thương nhỏ, màu nhạt, nằm rải rác…
• Giai đoạn phát triển: Ở giai đoạn này, các nốt sùi phát triển mạnh về kích thước, số lượng, vị trí… ảnh hưởng nhiều đến tâm lý và quá trình sinh hoạt.
• Giai đoạn biến chứng: Trong dân gian, đây được gọi là sùi mào gà giai đoạn cuối. Người bệnh có biểu hiện bội nhiễm, vùng bị tổn thương bị sưng tấy, tiết dịch, loét, dễ chảy máu. Một số người có biến chứng sang ung thư hậu môn, vòm họng…
• Giai đoạn tái phát: Sau khi chữa khỏi, người bệnh vẫn có nguy cơ tái phát từ chính người bạn tình hoặc do virus trong cơ thể chưa được loại bỏ hoàn toàn. Thông thường, tình trạng của người bị tái phát sùi mào gà sẽ nặng hơn nguyên phát.
Xét nghiệm chẩn đoán bệnh
Ngoài quan sát nốt sùi mào gà bằng mắt thường, bác sĩ còn chỉ định người bệnh thực hiện các biện pháp chẩn đoán cận lâm sàng như sau:
• Xét nghiệm máu: Các bệnh lây qua đường tình dục như bệnh lậu, giang mai, chlamydia… thường có mối quan hệ với sùi mào gà. Vì thế, người bệnh cần được kiểm tra sự xuất hiện của các vi khuẩn này trong máu để xác định nguyên nhân gây bệnh và các yếu tố nguy cơ.
• Khám hậu môn: Sùi mào gà có thể không xuất hiện ở bộ phận sinh dục, vùng miệng, nhưng lại tồn tại sâu bên trong hậu môn. Do đó, bác sĩ có thể khám hậu môn bằng dụng cụ chuyên dụng để tìm nốt sùi ở bên trong.
• Khám vùng chậu: Với phụ nữ, bác sĩ có thể chỉ định phết tế bào cổ tử cung (xét nghiệm Pap) khi thăm khám vùng chậu để kiểm tra những thay đổi ở cổ tử cung do mụn cóc sinh dục gây ra (nếu có). Người bệnh cũng có thể được soi cổ tử cung để kiểm tra, sinh thiết âm đạo và cổ tử cung… Việc soi cổ tử cung và xét nghiệm HPV được thực hiện khi tình trạng sùi mào gà tái phát nhiều lần nhằm mục đích giám sát những bất thường tế bào học và mô học ở tử cung để đánh giá tình trạng bệnh và ngăn ngừa, kiểm soát nguy cơ ung thư cổ tử cung.
• Sinh thiết: Bác sĩ cũng có thể chỉ định sinh thiết và gửi mẫu mô đi đánh giá giải phẫu bệnh. Việc này nhằm khảo sát hình ảnh mô bệnh học, định type virus HPV, xác định ADN của virus và tiên lượng về nguy cơ ung thư cho người bệnh.
•
•
•
•
https://vatgia.com/raovat/3648/16469069/phong-kham-da-khoa-van-kiet-646-vo-van-kiet-p1-q5-nhu-the-nao.html