Dyt. Nida Doğan Kızılbay (2025)

31/08/2023

⭐Diüretik besinler, vücuttan fazla sıvı ve tuzun idrar yoluyla atılmasını teşvik eden besinlerdir. Bu tür besinler, vücuttaki sıvı dengesini düzenlemeye ve ödem oluşumunu önlemeye yardımcı olabilir. Özellikle yüksek tansiyon, kalp yetmezliği veya ödem problemleri olan kişiler için önemlidir.

Diüretik besinlere örnek olarak salatalık, karpuz, kiraz sapı, mısır püskülü, kahve, limon, kayısı, kereviz, kabak, enginar, maydanoz, lahana ve yeşil çay gibi besinler verilebilir. Ancak, diüretik etkisi olan besinlerin aşırı tüketimi de vücutta sıvı ve mineral kaybına neden olabilir, bu nedenle dengeli bir şekilde tüketmek önemlidir.

03/08/2023

⭐Kafeinin Olumlu Etkileri:

Kafein, merkezi sinir sistemindeki uyarıcı etkisi nedeniyle uyanıklık ve dikkat artışına katkıda bulunabilir. Bu nedenle, kafein, yorgunluk hissini azaltarak kişinin daha uyanık ve enerjik hissetmesine yardımcı olabilir.

Bazı çalışmalar, kafeinin kısa dönemli zihinsel performansı ve konsantrasyonu artırdığını göstermektedir.

Kafeinin egzersiz sırasında dayanıklılığı artırabileceği ve yorgunluğu geciktirebileceği düşünülmektedir.

Kafein, antioksidan özelliklere sahip olabilir ve hücrelere zarar veren serbest radikallerle savaşabilir.

Kafeinin Olumsuz Etkileri:

Kafein, uykuyu olumsuz etkileyebilir ve uyku düzenini bozabilir. Gece geç saatlerde tüketilen kafein, uykusuzluğa ve uykusuzluğun etkilerine yol açabilir.

Kafein, bazı kişilerde sinirlilik, huzursuzluk ve anksiyete hissine neden olabilir.

Kalp hızını ve kan basıncını geçici olarak artırabilir. Kalp rahatsızlığı olan kişilerde bu etki daha belirgin olabilir.

Düzenli tüketildiğinde bağımlılık yapabilir ve zamanla tolerans gelişmesine neden olabilir.

Kafeinin normal miktarı kişiye göre değişir. Kafeine karşı duyarlılık; tüketim sıklığı, düzenli olarak alınan miktar, vücut ağırlığı ve fiziksel koşullar gibi pek çok etmene bağlıdır. Pek çok çalışmada, .Yetişkin erkekler ve kadınlar için genellikle tüketilebilecek kafein miktarının günde 300 mg (yaklaşık 3-4 fincan kahve ya da 5-6 büyük bardak çay) olduğu belirtilmiştir. Kafein kan dolaşımında ya da vücutta birikmez, alındıktan birkaç saat sonra atılır.

Gebelik döneminde kadınların kafein alımını sınırlamaları önerilir. Genellikle günlük 200 mg kafein alımı tavsiye edilir.

Çocuklar ve gençler için önerilen günlük kafein alımı, yaşlarına ve kilolarına göre değişebilir. Genellikle, 12 yaşından küçük çocukların kafein tüketimini sınırlandırmak önemlidir.

31/01/2023

⭐Probiyotikler yeterli miktarda alındıklarında konakçı sağlığını olumlu yönde etkileyen canlı mikroorganizmalardır. Bu mikroorganizmalar, sindirim sistemindeki sağlıklı dengenin korunmasında veya bakterilerin dengesinin bozulmasından kaynaklanan sağlık sorunlarının önlenmesinde rol almaktadır. Probiyotik besinlerin başında yoğurt gelmektedir.
✅Kefir
✅Ayran
✅Boza
✅Turşu
✅Şalgam
✅Şarap
✅Bira mayası gibi fermente ürünler de probiyotik besinler arasında yer alır.

Yapılan çalışmalar probiyotik kullanımın başta kabızlık ve ishal gibi bağırsak problemleri olmak üzere birçok bağırsak hastalığına, ağız kokusuna hatta kansere iyi geldiğini göstermiştir. Bu nedenle probiyotikler gerek besinler ile gerekse takviye olarak alınmalıdır.
Prebiyotikler ise sindirim sistemi içinde probiyotiklerin üremesine ve büyümesine yardımcı olan besin kaynaklarıdır.

✅Tam tahıllı ekmek,
✅Yulaf ve yulaf ezmesi
✅Soya,
✅Fasulye,
✅Arpa,
✅Kepek gibi lif içeren gıdalar prebiyotiklere örnek verilebilir.

Probiyotik ve prebiyotiklerin arasındaki fark probiyotiklerin mikroorganizma, prebiyotiklerin ise besin kaynağı olmasıdır.

24/01/2023

İnsan vücudunda en fazla yer kaplayan alanlardan birisi olan, gastrointestinal sistemde kolonize mikroorganizmalardan oluşan
ve organ gibi işlev gören ekosisteme bağırsak mikrobiyotası denir.

Hipokrat’ın ‘bütün hastalıklar bağırsakta başlar’ sözü bağırsak sağlığının ve mikrobiyotanın önemini vurgulamaktadır. Günümüzde
*Obezite
*Tip 2 diyabet
*Astım
*Alerji
*Atopik hastalıklar
*Enflamatuvar bağırsak hastalığı
*Metabolik sendrom
*Nekrozitan enterokolit
ve ateroskleroz gibi pek çok bulaşıcı olmayan hastalığın intestinal mikrobiyota ile yakın ilişkisi olduğu ortaya çıkarılmıştır.

Peki Bağırsak Sağlığımızı Koruyabilmek İçin Neler Yapmalıyız?

Gereksinimlerimize uygun, yeterli ve dengeli; sebze, meyve, tam tahıllı gıdalar, sağlıklı yağlar ve proteinlerden zengin beslenme planı ile mikrobiyotamızı güçlendirmeli,
Bu yeterli ve dengeli beslenmenin en büyük parçasını ise probiyotik ve prebiyotiklerden oluşturmalı,
Düzenli egzersiz yapmalı,
Sağlıklı ve kaliteli bir uyku düzeni sağlamalı,
Stres yönetimimizi sağlayabilmeyi öğrenmeli ve
Doğru miktarda su-sıvı alımı sağlamalıyız.

17/01/2023

⭐Kalp sağlığı, kalp ve kan damarlarının işlevini sorunsuz ve düzenli bir şekilde yerine getirebilmesidir.
Beslenme alışkanlıkları da bu sistemi etkileyen en önemli faktörlerdendir.
⭐Kolesterol; kalp sağlığını büyük oranda etkiler. Yüksek kolesterol kalp sağlığı için risk teşkil etmektedir.
⭐Doymuş yağ oranı düşük yiyecekler,
⭐Tam tahıllı yiyeceklerin tüketilmesi, ⭐Vitamin ve mineral açısından zengin beslenmek,
⭐Kırmızı et tüketimini sınırlandırmak, kalp sağlığı açısından sağlıklı bir beslenme şeklidir.

10/01/2023

⭐Vücutta yağ oranının artması önemsenmesi gereken bir konudur.
⭐Kadınlarda yağ yüzdesi %18-28 arası, erkeklerde ise %10-20 arasında olması gerekmektedir.
⭐İç organlarının yağ seviyesinin yüksekliği organların işlevlerini düşürmektedir.
⭐Damarlar ve kalp başta olmak üzere karaciğer ve diğer organların çevresinde yağ birikmeye başlayabilir. Bu durum, kalp ve damar hastalıkları, diyabet, tansiyon hastalıkları gibi durumlara yol açabilir.
⭐Ayrıca vücut yağ oranını sporcuların olabildiğince düşük tutmaları,
performanslarını da olumlu anlamda etkileyecektir.

03/01/2023

⭐Metabolizma; vücut hücrelerinin enerjiyi yakma hızına verilen isimdir.
Metabolizma çalışma hızını etkileyen çeşitli faktörler vardır.
⭐Günde en az 2-3 litre su tüketmek,
⭐Düzenli egzersiz,
⭐Dengeli beslenme,
⭐Yağlı, kalorisi yüksek ve şeker ağırlıklı besinlerden uzak durmak,
⭐Düzenli uyku gibi alışkanlıklar metabolizma hızının artmasına yardımcı olacaktır.

30/12/2022

⭐Yılbaşı gecesi ve daha sonrasında yeme düzeninin bozulacağı düşüncesiyle önceki günlerde beslenmenin azaltılması metabolizma hızını düşmesine neden olabilir.
⭐Yılbaşı gecesinde et tüketilecekse kolesterol açısından daha risksiz gıdalar tüketilebilir.
⭐Kızartma yerine haşlama ya da fırında pişirme tekniği tercih edilebilir.
⭐Sebze ağırlıklı, karbonhidrat dengesi eşit ayarlanmış menü daha iyi olacaktır.
⭐Yemeklerin tuz oranı yüksek olmamalıdır.
⭐Ertesi gün, kahvaltıyı tuzsuz ve hafif yiyeceklerle planlamak daha sağlıklı olabilir.
⭐Uzun süre aç kalmak bünyeyi olumsuz etkileyecektir, doyurucu beslenmek ve öğün atlamamak önemlidir.
⭐Az yağlı proteinlerle diğer öğünlere devam edilebilir.
⭐Hareketli olmak ve bol su tüketmek de faydalı olacaktır.

19/12/2022

✅Karbonhidrat içeren gıdaların tüketilmesinden
sonra kandaki şeker seviyesini değiştirme, etkileme gücüne glisemik indeks adı verilir. Glisemik indeks, tüketilen gıdanın 2-3 saat sonra kandaki şeker seviyesini ne kadar yükselttiğinin bir ölçüsüdür. Glisemik indeks 0 ile 100 arasında bir skalaya sahiptir. Değer 100’e yaklaştıkça, o besinin kan şekerini hızla yükseltebilir.

Glisemik indeks değerleri;

⭐Düşük glisemik indeks: 55 altı
(örnek: bulgur, arpa, çavdar ekmeği, tam buğday ekmek, kepekli tahıllar, pişmiş baklagiller, fıstık ezmesi, yoğurt )

⭐Orta glisemik indeks: 56-69
(örnek: irmik, mısır, mayasız ekmek-bazlama, ananas, kuru üzüm, kayısı, pirinç)

⭐Yüksek glisemik indeks: 70 ve üzeri (karbonhidrat sınıfı) (örnek: meyveli bisküvi, beyaz ekmek, glutensiz ekmek, mısır gevreği, karpuz, hurma,)

12/12/2022

✅Beslenme diyabet tedavisinin en temel şartlarından biridir. Tüketilen besinler, sindirilen yağlar; yağ asidi, proteinler; aminoasit ve karbonhidratlar glikoz olarak kana karışır. Kan şekeri olarak kanda ölçülen aslında karbonhidratların yapı taşı olan glikozdur. İnsülin hormonunun kısmen veya tamamen yetersizliği sonucu diyabet oluştuğu için, karbonhidrat diyabet ile yakından ilgilidir.
✅Kompleks karbonhidratların doğru zamanda ve doğru miktarda tüketimi ile insülin seviyesi ve kan glikoz düzeyinizi dengede tutabilirsiniz. Buna ek olarak;
✅Liften zengin gıdaların tüketimi kan şekerini düzenler. Sebzeler, meyveler, kabuklu yemişler, kuru baklagiller (fasulye, nohut ve bezelye), tam buğday unu ve buğday kepeği liften zengin besinlerdendir.
✅İyi yağların tüketimi,
Tekli ve çoklu doymamış yağlar tercih edilmelidir. Badem, ceviz, zeytin, zeytin yağı vb.Haftada en az 2 kez balık tüketimi, Omega-3 yağ asitlerini içerir.Ancak yağların kalori içeriğinin yüksek olduğu unutulmamalıdır.
✅Fiziksel aktivite,
Orta tempoda her gün 30-60dk kadar düzenli egzersiz yapmak,
✅Yavaş yemek tüketimi, iyi çiğnemek,
✅Olabildiğine stresten uzak bir yaşam şeklini benimsemek,
Kan şekeri düzeyinizi normalde tutabilmenize yardımcı olacaktır.

05/12/2022

✅Diyabet hastalarında karbonhidratların önemi şu şekildedir; diğer besin öğeleri ile kıyaslandığında, kan şekerini daha fazla yükseltir. Kan şekeri kontrolünün optimize edilmesi adına da karbonhidrat sayımı diyabette uygulanan bir yemek planıdır. Bu şekilde diyabet kontrol altına alınabilir.
Kan şekerini hızla yükselten karbonhidratlı yiyecekler; basit karbonhidratlar ve kan şekerini daha geç ve daha yavaş yükselten karbonhidratlı yiyecekler; kompleks karbonhidratlar olmak üzere iki gruba ayrılır.

Kompleks Karbonhidratlar:
⭐Meyve,
⭐Sebze,
⭐Tam tahıl,
⭐Kuru baklagiller (fasulye, nohut, bezelye, mercimek)
⭐Düşük yağ içeren süt ürünleri gibi sağlıklı karbonhidratlar tercih edilebilir.
Basit Karbonhidratlar:

🔻Beyaz un ve mamülleri, fast foodlar, hamur işleri,
🔻Sofra şekeri, reçel, bal, marmelat, pekmez,
🔻Hazır meyve suları, asitli içecekler, enerji içecekleri,
🔻Pasta, kek, tatlı, şekerli bisküvi, çikolata, helva, içinde glikoz, sükroz, şeker bulunan paketli gıdalar vb. çok kolay sindirilip kan şekerini hızla yükseltip aynı zamanda da hızla düşmesine neden olabilirler. Bu durum da kişilerde çabuk acıkma ve doygunluk hissinin azalmasına neden olabilir. Bu sebeple tercih edilmemeleri önerilir.

14/11/2022

💜💗Dünya Diyabet Günü !
Hareketsiz kalma, sağlıklı beslen, diyabetten korun.

⭐Düzenli diyabet testleri yaptır,
⭐Sağlıklı beslen,
⭐Kilo Kontrolü yap,
⭐Sigara ve Alkolden Uzak Dur.

Dyt. Nida Doğan Kızılbay