aycabaysalozbatir

31/05/2025

Dinlemek, kulak vermek, kulak kesilmek hepsi bir ötekini anlama üzerine. Söyleneni nasıl anlamlandırdığımız ve içe aldığımız önemli. Ve tabii aktardığımız... Görünmeyeni görünen haline getiren, duyandır aslında.

̇rler

23/05/2025

Durumlara, olaylara, kişilere ya da sorunlara yeni şekillerde bakmak, bilgi edinmenin ve aynı zamanda kendinizi keşfetmenin anahtarıdır. Sorunu nasıl ele aldığımızdır.

20/05/2025

'Sevmek, sahip olmadığın bir şeyi istemeyen birine vermektir' der Lacan ve 1965 yılındaki seminer içeriğinde şöyle devam eder, sevmenin, birinin sevgisini onlara geri vermekten ziyade, onun eksikliğini doğru bir şekilde temsil etmeyi içerdiğidir. Sonuç olarak, eksikliğimizin bize geri yansıtılmasını istemeyiz - karşılığında sevgi almayı daha çok tercih ederiz.

Buradan yola çıkarak, bağlandığımız şey genellikle ilişkinin tatmin edici nitelikleri değildir, tam olarak eksik olan özelliklerimizdir. Geçmişi, tanıdık acıyı tekrarlayabilecek ilişkileri ve durumları arayarak çözmeye çalışırız. yani eksiği tamamlamaktır amaç. Zorlu görev, yeni bir ilişki kurma biçimini öğrenmektir. Kişi, bildiği onu besleyen olası risklerden ve acının tanıdık rahatlığından vazgeçerek bu eksikliği kabul edebilecek farkındalığı sağlayabilir. Kendi iç yolculuğu ile bunu bulabilir.

17/04/2025

Kontrolcü davranış, kişinin kendine döndürdüğü bir davranış olabileceği gibi bağımlı bir ilişkinin de özelliğidir.
İlişkiye yansıyan boyutu ile ele alırsak, bir çoğumuz başkalarını kendi ihtiyaçlarımızı karşılamaları için kontrol etmeye çalışırız. Bu durum özellikle de bağımlı veya kaygılı bir kişilik yapısında daha çok gözlenir. İster aile içi, ister iş ilişkisi içinde olsun, bir ötekine atfettiğimiz şey, kendimizle ilgilidir. Neyi kontrol etmeye çalışıyorum? sorusuna bakmak önemlidir.
Evlilik ve aile terapisti ve bağımlılık uzmanı Darlene Lancer şöyle ifade ediyor:

"Kendi mutluluklarının sorumluluğunu almak yerine, ki bu güçlendirici olurdu, bağımlı kişilerin odak noktası dışarıdadır. İhtiyaçlarıyla doğrudan ilgilenmek yerine, başkaları üzerinde güç kullanmaya ve kendilerini içten iyi hissetmek için başkalarını kontrol etmeye çalışırlar. 'Ötekini ya da ortamı istediğimi yapması için değiştireceğim ve sonra mutlu olacağım' diye düşünürler. Bu davranış, başkalarını değiştirebileceğimize dair yanlış inanca dayanır."

Kontrolün içine bir dolu şey girebilir; aşırı fedakarlık, tembellik, aşırı titizlik, aşırı kibarlık da aslında kontrol çabasıdır. İçeriden gelenin kontrolü bir noktada çevreye ve kişilere de sirayet eder.
Anne baba ya da öğretmen de çocuklarına çok şefkatli davranırken aslında kendi narsisizmlerini tatmin ederler. Kişi kendi bilinçdışı ile yüzleşebilirse sado-mazoşist ilişki sona erer. farkında olarak veya olmayarak var olan bu kontrol çabası, kişiyi de, ötekini de çok yorar. bu kontrol çabasının altındaki dinamikleri anlamak, ilişki dinamiklerini de daha anlamlı hale getirecektir.

28/03/2025

Sorumluluk, bireyin uyum sağlaması, üzerine düşen görevleri yerine getirmesi ve kendine ait bir olayın başkaları üzerindeki etkilerinin sonuçlarını üstlenmesi, başkalarının haklarına saygı göstermesi ve kendi davranışının sonuçlarına sahip çıkabilmesi gibi geniş bir yelpazede tanımlanır.
Her anne-baba çocuğunu kendi ayakları üstünde duran bir birey olmasını arzu ediyor ama sorumluluk kendiliğinden gelişen bir yeti ya da beceri değildir. Erken yaştan itibaren desteklenmesi gereken bir süreç, sonradan gelişmiyor. Deneyimle gelişiyor. Eylemlerinin sonucunu almakla gelişiyor. İçinde hesap verebilirlikte barındırıyor. Özgürlükte bir sorumluluk ve bunun için gerekenleri yapabilme iradesini gösterebilmektir. Bunu yapamıyorsa bir birey bağımlı olur, özgür değil.

20/03/2025

Winnicot, bireyin ruhsallığını anlamak için otantik benlik'ten bahseder. Doğal ve otantik benlik bireyin içsel düşüncelerini, hislerini ve yaratıcılığını, gerçek varlığını yansıtır. Doğduğu andan itibaren her birey için, başkası tarafından görülmek, onaylanmak ve aynalanmak çok önemlidir. Benlik gelişimi için çok önemli bir ihtiyaçtır. Bu onaylanma için kabul şartlarını zamanla öğrenmeye başlar. Bakım verenler, ebeveynler ne zaman görüyor, ne zaman, neyi kabul ediyor gibi buna uygun olarak da şartlara uymaya başlar ve zamanla otantik benlik yerini sahte benliğe bırakır.
Bu otantik benlik, "yeterince iyi ebeveyn" veya "yeterince iyi bakım veren" olarak tanımladığı figürlerin, çocuğun duygusal ihtiyaçlarını karşılaması ve destekleyici bir ortam yaratmasıyla gelişir.
Sahte benlik ise, bireyin çevresel beklenti ya da baskılara uyum sağlamak ve bağlılığını korumak için geliştirdiği bir savunma mekanizmasıdır. Winnicott'a göre, sahte benlik:
Dış beklentilere yanıt olarak oluşur, kendi otantik benliğine ait duygularını gizlemeye veya bastırmaya dayanır ve zamanla bireyin kendisini boğulmuş, tükenmiş veya anlamsız hissetmesine neden olur

Çocuğun çevresinde şartlı sevgi veya aşırı baskı olduğu durumlarda sahte benlik gelişmeye başlar. Çocuk, bakım verenlerin beklentilerine uymak için kendi doğal özelliklerini bastırarak çevreye "uygun" bir benlik oluşturur. Bu uyum süreci, bireyin kendi gerçek duygularından ve arzularından uzaklaşmasına neden olabilir.

Terapinin amacı da, bu otantik kimliği ortaya çıkarmayı amaçlar.

13/03/2025

Ergenlikte motivasyonu artırmak için en çok işleyen model, ergenleri pasif değil, aktif konumda tutmak ve ihtiyaçları olduğunda desteği esirgememektir. Burada ergenliğe dair iki önemli özellik saklı aslında.
Biri ergeni aktif konuma gtirmediğinizde talep edilen herşey onu irrite eder. Anne babanın bir eksik oluşu ile sorumluluk gelişir. Sürekli bir gözetim sistem aktive olmaz, işte bu çocuklar ebeveyne yaslanır. O nedenle biraz eksik olmazsak, ona alan yaratmazsak, ona ait olanları devretmezsek sorumluluk almayı öğrenemez.
Bir diğer önemli noktada, destek vermemektir. Yakın olması gereken kişilerin destek eksikliği, geri bildirim vermemesi yokluk mesajı verir, bu da çocuğu güçlendirmez.
Bu konuyla ilgili düşüncelerimi paylaştığım yazımı profildeki likte güncel blog yazılarında bulabilirsiniz.

08/03/2025

07/03/2025

Meg Ryan'ı sevdiğim için da "Sonra Ne Oluyor?" filmine denk gelince seyrettim. Yıllar sonra iki eski sevgili bir gece havaalanında kar nedeniyle mahsur kalır ve aralarında konuşulmamış şeyleri konuşma fırsatı bulurlar. Bir gece boyunca havaalanında Bill ve Willa'nın arasında yoğunlaşan diyaloglarla ilerleyen filmdi kimilerine göre sıkıcı gelebilir. Ama ben tekdüze ilerleyen bir akış olsa da derinliği olduğunu düşğndüğüm bu filmi paylaşmak istedim.
Bill evlenmiş ve bir kızı var, Willa ise bekar. Bill, kızından bahsederken kızı ile o gün kırgın ayrıldıklarını anlatıyor. Kızı dansçı olmak istiyor, baba kendi tecrübesine göre kızının dansçı olmasını istemediğini, onu ve hayalini kıracak bir şekilde belirtiyor. Bir baba olarak, kızının olmak istediği şeyin ileride ona yaşatacağını düşündüğü zorluğu kendine göre gerçekçi bir şekilde anlatmaya çalışıyor. Ve diyalog şöyle ilerliyor:
Wlla: "olmak istediği şeyi denese ne olur? En kötü ne olabilir?"
Bill: "kalbi kırılır."
Willa: "Belki okulun en genç baş balerini olur."
Bill:"Hayır"
Willa: " Belki bir okulda ders verir ve hoşuna gider."
Bill:" Belki. olabilir, Mutlu olmasını istiyorum."
Willa: "Sen mutlu musun?"
Bill: "değilim tabi." (yaptığı işten dolayı diyor.)
Willa: "İdare ediyorsun, o da idare eder. Üstesinden gelmek ona kalmış. Kendince çözer."
Bazen anne baba olarak çocuklar adına çok düşünüyoruz ve belki farkında olmadan kendi yaşam tecrübemizle, kendi arzumuzu onlara dayatıyoruz. Bizi mutlu eden şey onları mutlu etmeyebilir. Biz kendi deneyimlerimiz üzerinden bakış açımızı paylaşıyoruz. Onlar belki kendi süreçlerinde bunu farklı deneyimleyecekken bazen buna fırsat vermeyip çok müdahaleci olabiliyoruz. Çocuklarımızın da kendi seçimlerine, çözebileceklerine ve hayatlarını bir şekilde idare edebileceklerine güvenmek ve kendi alanlarını onlara bırakmak iyi olabilir. Anne baba olarak, "Kendi zihnimizdeki çocuğumuz mu yoksa gerçekten o mu yapamaz?" belki bunu sorgulamalıyız.

02/03/2025

Her deneyimi ya da davranışı ya da tepkiyi kendi bağlamı içinde değerlendirmek ve anlamak önemlidir. Tek bir doğru ya da anlam yoktur. Böyle bir yerden bakarsak hayalkırıklığı yaşamak kaçınılmazdır. Dışarıdan bakılınca anlamsızmış gibi gelen ya da sonrasında anlamsız görünen şeylerin o an için kişi adına bir anlamı olabilir. O yüzden her davranışı ya da duyguyu kendi konteksi içinde ve neler olduğunu anlamaya çalışmak yol açıcı olacaktır.

27/02/2025

Psikosomatik İşleyişle ilgili katıldığım bir seminerde, paylaşılmış bir ifadeydi. Beden ve ruhsallığın iç içeliğini çok iyi anlatıyor. Beden her zaman işin içindedir. İkisi ayrı düşünülemez. Stres olduğumuzda kalbimizin çarpması gibi ya da midemizin bulanması gibi. Şeker hastalarının sinirliliği gibi. Aynı şekilde organlar sessiz çalışır, ta ki ses çıkarmaya başlayınca anlaşılır. Bu ses, ruhsallıktaki bir şeylerin de sesi olabilir. Görünür kılar, somutlaştırır. Bastırılan heyecanlar mutlaka çıkacak, kendini gösterecek bir yol bulur, beden de ya da ruhsallıkta.

22/02/2025

Bu sabah köpeğimiz Angel'ı gezdirirken, karla kaplı yollarda oluşan ayak izlerine bakınca, aklıma insan ruhsallığı geldi. Bir davranış ya da duygulanım, farkında olarak ya da olmayarak milyonlarca kez tekrarlanarak kalıba dönüşür ve bazıları otomatik hale gelir. Beynimizde de ayak izleri gibi bağlantılar oluşturur. Bu yollar üzerinden gider geliriz. Ruhsallığımızın ayak izleridir bu bağlantılar. Bu davranışların artık işe yaramadığını ya da bizi zorladığını hissettiğimizde değişim ihtiyacı devreye girdiğinde, bu izler bikaç kere de silinmez. Terapiye gelenlerin ilk sorduğu soru; "kaç seansta hallolur?" ben de bilmiyorum derim. Nasıl bu bağlantılar ya da izler milyonlarca kere tekrarlanarak kalıp haline geldiyse birkaç denemede ya da bikaç seansta yeni bir bağlantı oluşması ne kadar mümkündür? Ruhsallık yavaş değişir, dönüşür. Süreçte danışanın hızı ile gider. Kişiyi hazır olmadan hızlandırmak ya da müdahale etmek terapotik süreci baltalar. O yüzden terapiyi anlamlı bir şekilde yeniden ayak izleri oluşturulacak bir süreç olarak düşünerek bakmakta fayda var. yoksa resimdeki ayak izleri yeni bir kar yağışı ile kapanacak. Terapotik süreç içinde, bu sürece güvenmezsek en küçük bir yağışta ruhsallığımızda da hallettiğimizi düşündüğümüz yollar kapanacak, izler silinecektir.