
09/11/2024
Phát Hiện Chấn Động: Phổi Cũng Tạo Ra Máu!
--------------------------------------------------
Một nghiên cứu đột phá từ các nhà khoa học tại Đại học California, San Francisco (UCSF), cách đây 7 năm đăng trên Nature, mà giờ mình mới học được tin. Nghiên cứu này đã làm thay đổi hiểu biết lâu đời của chúng ta về phổi: không chỉ có vai trò hô hấp, phổi còn là một cơ quan sản xuất máu quan trọng.
Sử dụng kỹ thuật imaging tiên tiến, các nhà nghiên cứu phát hiện rằng phổi chịu trách nhiệm tạo ra hơn một nửa số tiểu cầu – trong hệ tuần hoàn của chuột. “Phát hiện này cho thấy phổi không chỉ để hô hấp mà còn là đối tác thiết yếu trong việc tạo ra các thành phần sống còn của máu,” giáo sư Mark R. Looney nhận định. Ông là tác giả chính của nghiên cứu và giảng viên tại UCSF, cho rằng phát hiện này có thể mở ra một hướng đi hoàn toàn mới trong nghiên cứu y học.
Khi quan sát hoạt động của từng tế bào trong vi mạch của phổi chuột, và họ nhận thấy sự xuất hiện của một quần thể lớn các tế bào tạo tiểu cầu (megakaryocytes). Thoạt tiên, megakaryocytes từng được cho là chỉ sống chủ yếu trong tủy xương, nhưng nghiên cứu này đã chỉ ra rằng chúng có thể “di chuyển” đến phổi để tạo tiểu cầu với số lượng lớn. Emma Lefrançais, đồng tác giả nghiên cứu, chia sẻ: “Khi phát hiện số lượng lớn megakaryocytes trong phổi, chúng tôi nhận ra phải nghiên cứu sâu hơn về hiện tượng này.” Nghiên cứu cho thấy, các megakaryocytes trong phổi có khả năng sản xuất tới hơn 10 triệu tiểu cầu mỗi giờ, chiếm phần lớn tổng số tiểu cầu trong cơ thể chuột.
Bên cạnh đó, nghiên cứu còn hé lộ một nguồn tế bào gốc tạo máu trong phổi có thể tham gia vào việc tái tạo máu khi tủy xương bị suy yếu. Qua các thí nghiệm ghép phổi, các nhà nghiên cứu phát hiện tế bào gốc tạo máu trong phổi có khả năng di chuyển đến tủy xương và đóng góp vào việc sản xuất không chỉ tiểu cầu mà còn các tế bào máu khác như tế bào miễn dịch.
Một thử nghiệm khác, khi ghép phổi có chứa các tế bào tạo tiểu cầu vào chuột có số lượng tiểu cầu thấp, đã cho thấy lượng lớn tiểu cầu được sản xuất từ phổi ghép này. “Điều này cho thấy rằng phổi là một ‘bioreactor’ lý tưởng cho quá trình sản xuất tiểu cầu,” nhận định của đồng tác giả Guadalupe Ortiz-Muñoz cho biết.
Nghiên cứu này mở ra tiềm năng ứng dụng lớn trong y học. Giáo sư Looney nhấn mạnh rằng, các phát hiện có thể ảnh hưởng lớn đến cách tiếp cận điều trị các bệnh liên quan đến tiểu cầu, đồng thời gợi mở các hướng nghiên cứu về sự phối hợp giữa tủy xương và phổi trong việc duy trì một hệ thống tế bào máu khỏe mạnh.
---------------------------------------------------------
Bài báo: https://www.nature.com/articles/nature21706
Link điểm tin: https://www.ucsf.edu/news/2017/03/406111/surprising-new-role-lungs-making-blood by Nicholas Weiler
Direct imaging of the lung microcirculation in mice indicates that it is a major site of mature platelet production from megakaryocytes.