14/11/2024
Hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống đái tháo đường.
Ngày Đái tháo đường Thế giới được tổ chức vào ngày 14 tháng 11 hàng năm nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về căn bệnh nguy hiểm này. Chủ đề của Ngày Đái tháo đường Thế giới năm 2024 là “Hiểu nguy cơ của bạn để phòng bệnh”. Thông điệp nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu rõ nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường, từ đó có những biện pháp phòng ngừa kịp thời để duy trì sức khỏe.
Bệnh đái tháo đường là một trong những bệnh mạn tính phổ biến nhất trên thế giới, đang gia tăng nhanh chóng và trở thành một vấn đề sức khỏe chung của cộng đồng cần đặc biệt quan tâm. Theo số liệu của Liên đoàn đái tháo đường thế giới, năm 2021 số người mắc bệnh đái tháo đường trên toàn cầu ở con số 537 triệu người. Dự đoán số người mắc bệnh sẽ tăng lên 643 triệu vào năm 2030 và tới mức 783 triệu vào năm 2045. Thống kê cho thấy trên 70% người mắc đái tháo đường đang sống ở các nước thu nhập thấp và trung bình do sự tăng lên nhanh chóng của việc tiêu thụ thực phẩm giàu năng lượng, lối sống ít vận động. Tỉ lệ người béo phì ngày càng tăng trong khi lứa tuổi mắc bệnh đái tháo đường ngày càng trẻ hóa thực sự đáng báo động.
Theo số liệu điều tra tại Việt Nam năm 2020, tỉ lệ mắc bệnh đái tháo đường là 7,3%, xấp xỉ con số 7 triệu người mắc trên cả nước, đồng nghĩa là khoảng 13 người trong chúng ta thì có một người mắc đái tháo đường, trong đó có 55% bệnh nhân đái tháo đường típ 2 đã xuất hiện biến chứng về tim mạch, về mắt, thần kinh và về thận. Biến chứng đái tháo đường không chỉ làm gia tăng chi phí y tế mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống.
Ngày Thế giới phòng, chống đái tháo đường được Liên đoàn phòng, chống đái tháo đường và Tổ chức Y tế thế giới đề xuất vào năm 1991. Mỗi năm có một chủ đề nổi bật được chọn, và vấn đề trọng tâm năm nay là đái tháo đường và sự khoẻ mạnh toàn diện. Đây là hướng tiếp cận toàn diện, chú trọng vào đầy đủ các khía cạnh về sức khoẻ của người bệnh, không chỉ là sức khoẻ thể chất, sức khoẻ tinh thần mà còn cả các yếu tố xã hội, đó là người bệnh cần cảm thấy được sự đồng cảm và hỗ trợ từ gia đình, cộng đồng và toàn xã hội. Cần hướng đến một môi trường hỗ trợ toàn diện cho người bệnh, điều này không chỉ giúp việc quản lý, kiểm soát bệnh tật tốt hơn mà còn hỗ trợ cho người bệnh có một cuộc sống lành mạnh, hạnh phúc và cân bằng hơn.
Nguy cơ của bệnh đái tháo đường?
Đái tháo đường, đặc biệt là đái tháo đường tuýp 2, đang gia tăng nhanh chóng trên toàn thế giới và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu cũng như làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ, suy thận và nhiều biến chứng nghiêm trọng khác. Mặc dù có nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến đái tháo đường, hầu hết trong số đó có thể kiểm soát nếu người bệnh biết cách phòng ngừa từ sớm.
Việc hiểu rõ nguy cơ mắc đái tháo đường của bản thân giúp mỗi người có ý thức hơn trong việc thay đổi lối sống, duy trì chế độ ăn uống và vận động phù hợp, từ đó giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.
*Các yếu tố nguy cơ của bệnh đái tháo đường
Để hiểu và phòng tránh đái tháo đường, mọi người cần biết các yếu tố nguy cơ chính:
- Di truyền: Nếu có người thân trong gia đình mắc đái tháo đường, nguy cơ mắc bệnh của bạn sẽ cao hơn.
- Thừa cân và béo phì: Mỡ dư thừa, đặc biệt là mỡ bụng, có thể làm tăng nguy cơ mắc đái tháo đường tuýp 2. Đối với người thừa cân, nguy cơ mắc bệnh có thể cao hơn gấp 10 lần so với người bình thường.
- Thiếu vận động: Việc không vận động thường xuyên có thể dẫn đến tình trạng kháng insulin, làm tăng nguy cơ đái tháo đường.
- Chế độ ăn uống không lành mạnh: Chế độ ăn uống nhiều đường, chất béo bão hòa và thực phẩm chế biến sẵn làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Tăng huyết áp và mỡ máu cao: Người mắc huyết áp cao hoặc có nồng độ cholesterol và triglyceride trong máu cao thường có nguy cơ cao hơn mắc đái tháo đường tuýp 2.
- Tuổi tác: Nguy cơ mắc đái tháo đường tuýp 2 tăng lên khi tuổi tác cao hơn, đặc biệt ở những người trên 45 tuổi.
- Tiền sử mắc đái tháo đường thai kỳ: Phụ nữ từng mắc đái tháo đường thai kỳ có nguy cơ cao hơn mắc đái tháo đường tuýp 2 sau này.
*Cách phòng ngừa đái tháo đường hiệu quả
Để giảm nguy cơ mắc đái tháo đường, bạn có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:
- Duy trì cân nặng hợp lý: Thực hiện chế độ ăn uống cân bằng và tập luyện đều đặn để giữ cân nặng ở mức hợp lý.
- Tăng cường hoạt động thể chất: Tập luyện ít nhất 30 phút mỗi ngày, ít nhất 5 ngày mỗi tuần, giúp giảm nguy cơ đái tháo đường bằng cách cải thiện độ nhạy insulin và giảm mỡ cơ thể.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và các loại thực phẩm giàu chất xơ. Hạn chế thức ăn nhanh, thực phẩm chứa nhiều đường và chất béo bão hòa.
- Kiểm soát huyết áp và mỡ máu: Thực hiện các biện pháp kiểm soát huyết áp và cholesterol nếu bạn có dấu hiệu bất thường.
- Khám sức khỏe định kỳ: Định kỳ kiểm tra đường huyết và các chỉ số sức khỏe liên quan, đặc biệt nếu bạn có các yếu tố nguy cơ cao. Nhờ đó, bạn có thể phát hiện bệnh sớm và ngăn ngừa biến chứng.
Tầm quan trọng của nhận thức cộng đồng về bệnh đái tháo đường
Ngày Đái tháo đường Thế giới năm 2024 là dịp để mỗi người nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của việc phòng ngừa và điều trị sớm. Thay vì chờ đợi đến khi phát bệnh, việc tìm hiểu và giảm thiểu các yếu tố nguy cơ là một cách tiếp cận chủ động, giúp giảm đáng kể tỷ lệ mắc bệnh và biến chứng.
Việc phòng ngừa đái tháo đường không chỉ giúp mỗi cá nhân có cuộc sống khỏe mạnh mà còn giảm thiểu gánh nặng cho hệ thống y tế và xã hội. Hãy cùng chung tay nâng cao nhận thức, hiểu rõ nguy cơ của bản thân và thực hiện các biện pháp phòng ngừa từ hôm nay.
