28/10/2025
[CHUYỆN CÔNG SỞ: KHI TEAM LẬP NHÓM CHAT KHÔNG CÓ BẠN?]
Em là người hướng nội, hay overthinking và có chút nhạy cảm. Dù đã cố gắng hòa nhập, vui vẻ với mọi người trong công ty, nhưng gần đây em phát hiện đồng nghiệp lập nhóm chat riêng mà không có em – trong khi các bạn mới vào đều có. Em thấy buồn và tủi thân, vì vẫn nói chuyện, làm việc bình thường với mọi người nhưng họ lại bàn chuyện về nhóm ngay trước mặt em. Em không biết nên hỏi thẳng hay im lặng, sợ ảnh hưởng mối quan hệ. Giờ em chỉ thấy lạc lõng, khó xử và không biết nên làm gì cho đúng.
Nếu bạn cũng rơi vào tình huống tương tự, bạn không cô đơn [và cũng không cần cảm thấy khó chịu gì cả].
________________________________________
🧠 1. Góc nhìn thần kinh học (Neuroscience)
Khi bạn phát hiện mình bị loại khỏi nhóm, dù chỉ là một nhóm chat nhỏ, não bộ phản ứng tương tự như khi bị tổn thương thể chất.
• Vùng anterior cingulate cortex (ACC) – trung tâm xử lý nỗi đau cảm xúc – được kích hoạt, giống hệt khi ta bị đau thể xác.
• Vùng amygdala – trung tâm cảnh báo và xử lý sợ hãi – sẽ gia tăng hoạt động, khiến bạn cảm thấy bị đe dọa, lo âu, căng thẳng.
• Đồng thời, mức serotonin và oxytocin (các hormone tạo cảm giác kết nối, tin tưởng) có thể giảm, khiến cảm xúc cô đơn và buồn bã tăng mạnh.
Vì vậy, cảm giác “tủi thân” hay “khó chịu” của bạn không phải là yếu đuối, mà là phản ứng sinh học rất thật của não bộ khi bị tước đi cảm giác thuộc về một nhóm (belongingness) — một nhu cầu cơ bản như ăn và ngủ.
________________________________________
💬 2. Góc nhìn tâm lý học
(a) Về mặt nhận thức (Cognitive)
Người hướng nội và có xu hướng “overthinking” thường sở hữu mức hoạt động cao ở vùng prefrontal cortex, nơi xử lý tư duy phức tạp và tự phản chiếu (self-reflection).
→ Điều này khiến bạn dễ rơi vào vòng xoáy tự phân tích:
“Tại sao họ không thêm mình?”, “Mình có làm gì sai không?”, “Mọi người có ghét mình không?”
Đây là hiện tượng gọi là “negative attribution bias” – khi não có xu hướng gán các lý do tiêu cực cho hành động của người khác, đặc biệt khi ta đang cảm thấy bị tổn thương.
________________________________________
(b) Về mặt cảm xúc (Affective)
Bạn đang trải qua emotional dissonance – tức là mâu thuẫn giữa cảm xúc thật (buồn, tổn thương) và hành vi xã hội (vẫn phải tươi cười, lịch sự, hợp tác).
→ Việc này gây mệt mỏi cảm xúc (emotional fatigue), vì não phải liên tục kiểm soát và đè nén phản ứng tự nhiên.
________________________________________
(c) Về mặt xã hội (Social psychology)
Hiện tượng bị loại trừ nhẹ như vậy được gọi là “micro-exclusion” – những hành vi tưởng nhỏ nhưng đủ để khiến người trong cuộc cảm thấy “mình không thuộc về nơi này”.
Các nghiên cứu (ví dụ: Williams, 2007 – The Social Outcast) cho thấy chỉ cần 2–3 lần cảm nhận bị loại trừ nhẹ, người đó đã có thể giảm động lực làm việc và niềm tin với nhóm.
________________________________________
🧩 3. Hướng giải quyết
(1) Tái cấu trúc nhận thức (Cognitive reframing)
Hãy thử đổi cách nhìn:
• Không có bằng chứng rõ rằng họ cố tình loại bạn. Có thể nhóm lập trong lúc bạn vắng mặt, hoặc mang tính ngẫu nhiên ban đầu.
• Việc không thêm bạn không định nghĩa giá trị cá nhân của bạn, mà chỉ là hành vi xã hội thiếu tinh tế của họ.
(2) Giữ năng lượng cảm xúc trung tính (Emotional regulation)
Khi bạn thấy họ nói chuyện về nhóm, đừng kìm nén cảm xúc – hãy nhận diện nó (“mình đang thấy tổn thương, điều đó là bình thường”) thay vì tự trách.
Các kỹ thuật như thở sâu 4-7-8, ghi nhật ký cảm xúc, hoặc đi bộ ngắn 10 phút giúp amygdala hạ hoạt động và lấy lại cân bằng.
(3) Tăng cường “social micro-interactions”
Không cần hỏi thẳng về nhóm; thay vào đó, hãy chủ động tạo những kết nối nhỏ – hỏi han, chia sẻ vui vẻ, cùng ăn trưa, gửi meme vui…
Những tương tác nhỏ giúp não tiết oxytocin, củng cố cảm giác thuộc về, dần thu hẹp khoảng cách vô hình.
(4) Xây dựng “inner belonging”
Học cách cảm thấy thuộc về chính mình thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào sự công nhận của nhóm.
Thiền chánh niệm, viết “gratitude journal” hoặc tham gia cộng đồng ngoài công ty có thể giúp bạn củng cố “vòng tròn xã hội” lành mạnh hơn.
________________________________________
❤️ 4. Tổng kết
Bạn không sai khi thấy buồn — vì não con người được “lập trình” để sợ bị loại trừ.
Nhưng điều bạn có thể làm là chuyển hóa năng lượng cảm xúc đó thành nhận thức tự chủ: hiểu rằng họ có thể vô tình, còn mình có quyền chọn cách phản ứng.
Sự bình an không đến từ việc được thêm vào nhóm chat, mà từ việc bạn hiểu rõ giá trị của chính mình — và không cần nhóm đó để khẳng định nó.
[ĐÂY CHỈ LÀ Ý KIẾN CÁ NHÂN, CẢ NHÀ GÓP Ý THÊM GIÚP MÌNH NHÉ. XIN CẢM ƠN RẤT NHIỀU]