Ψυχοσύνθεση - Psychosynthesis (2025)

27/07/2025

📣Η ΕΘΝΙΚΗ ΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΑΤΑΚΡΙΣΗ: Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΕΝΟΣ ΠΑΘΟΓΟΝΟΥ ΛΑΪΚΙΣΜΟΥ

📌Η ελληνική κοινωνία διακρίνεται ιστορικά για την ευφυΐα της, το πνεύμα της, την ανθρωπιά της. Αλλά κάτω από αυτή την ταυτότητα κρύβεται και μια άλλη, πιο σκοτεινή πλευρά: η ακαριαία και αδιάκριτη καταδίκη του άλλου. Ο Έλληνας, συχνά, δεν αρκείται στο να διαφωνεί. Πρέπει να εξευτελίσει. Πρέπει να γιουχάρει. Να υψώσει το δάχτυλο και να φωνάξει «Ανάθεμα!». Το φαινόμενο αυτό δεν είναι απλώς θέμα κουλτούρας· είναι βαθύτατα ψυχολογικό, συστημικό και, κυρίως, παθολογικό. Είναι καιρός να ρίξουμε φως σε αυτή την εθνική πληγή, πριν γίνει χρόνιος αυτοτραυματισμός.

➡️1. Ο Έλληνας ως πρόθυμος τιμωρός

Ο Έλληνας δεν κατακρίνει απλώς. Επιτίθεται. Γιουχάρει, λοιδορεί, χλευάζει, «σταυρώνει» χωρίς δισταγμό. Το φαινόμενο αυτό το βλέπουμε στους δρόμους, στα social media, στις τηλεοράσεις, στα καφενεία, στα σχολεία, ακόμα και στις εκκλησίες. Ο πολίτης δεν περιμένει αποδείξεις, αρκεί μια κατηγορία, μια εικόνα, μια αίσθηση, και ξεκινά η επίθεση. Είναι σαν η ίδια η κοινωνία να διψά για εξιλαστήρια θύματα.

Και το πιο ανησυχητικό; Αυτή η «ηθική οργή» βιώνεται ως αρετή. Ο Έλληνας συχνά πιστεύει πως όταν κατακρίνει υπηρετεί την αλήθεια, την πατρίδα, την ηθική. Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για ένα συλλογικό ξέσπασμα θυμού, μια πρωτόγονη ανάγκη εκτόνωσης.

➡️2. Ο εθισμός στην κατακραυγή

Γιατί μας αρέσει τόσο να γιουχάρουμε; Γιατί μας ξεσηκώνει να βλέπουμε κάποιον να εξευτελίζεται δημόσια; Διότι αυτή η συμπεριφορά μάς προσφέρει συναίσθημα υπεροχής. Ο καταπιεσμένος Έλληνας που ζει μέσα σε ματαίωση, αστάθεια και διαρκή απογοήτευση βρίσκει νόημα και δύναμη στο να εξουσιάζει με λέξεις. Όταν φωνάζει «Ντροπή σου!», νιώθει έστω και ψευδώς ότι έχει έλεγχο. Δεν χρειάζεται να διορθώσει τον εαυτό του, αρκεί να καταστρέψει τον άλλον.

Πρόκειται για συλλογικό ναρκισσισμό, ντυμένο με το μανδύα της «λαϊκής σοφίας». Ένας λαός που ταπεινώνεται από την πραγματικότητα, εκδικείται εκείνους που τη δεδομένη στιγμή εμφανίζονται ως ευάλωτοι ή εκτεθειμένοι, όχι επειδή είναι πράγματι αδύναμοι, αλλά επειδή βρίσκονται προσωρινά στο προσκήνιο ή στο στόχαστρο της κοινής γνώμη.

➡️3. Ιστορικά και πολιτισμικά τραύματα

Η ελληνική ιστορία είναι γεμάτη πληγές: Κατοχή, Εμφύλιος, Δικτατορία, Μετανάστευση, Οικονομική κρίση. Πληγές που δεν θεραπεύτηκαν ποτέ σε βάθος. Αντί να δουλευτούν ψυχοθεραπευτικά και πολιτισμικά αυτές οι μνήμες μετουσιώθηκαν σε καχυποψία, μνησικακία και επιθετικότητα.

Η συλλογική μας ψυχολογία παγιδεύτηκε στον ρόλο του θύματος. Κι όταν ένα θύμα δεν θεραπεύεται τότε γίνεται θύτης. Όταν ο Έλληνας δει κάποιον να ξεχωρίζει, να προοδεύει ή απλώς να διαφέρει, το ένστικτο δεν είναι η επιβράβευση. Είναι το «κάτσε κάτω», «μην τολμήσεις να μας ξεπεράσεις». Το γιουχάισμα λειτουργεί τότε ως τιμωρία για όποιον τόλμησε να είναι κάτι άλλο.

➡️4. Η ψευδαίσθηση ηθικής ανωτερότητας

Η κατάκριση του άλλου προσφέρει στον Έλληνα ένα ψευδές ηθικό πλεονέκτημα. Μέσα σε μια κοινωνία που έχει χάσει το μέτρο, το «κράξιμο» μοιάζει με καθαρτήριο. Ο κόσμος νιώθει ότι μέσω της εξόντωσης του «κακού», σώζεται η τάξη. Κι έτσι, χωρίς ίχνος ενσυναίσθησης ακούγονται φράσεις όπως:

«Καλά να πάθει.»
«Ε, κι αυτή προκάλεσε.»
«Έτσι είναι όλοι αυτοί.»
«Πού πήγε και μπλέχτηκε;»

Αυτά τα λόγια δεν είναι αθώα. Είναι δείγματα συναισθητικού ελλείμματος. Ένας λαός που δεν μπορεί να συμπονέσει τον πονεμένο, τον πληγωμένο ή τον αποτυχημένο είναι λαός ψυχικά ανώριμος.

➡️5. Η απουσία αυτοκριτικής

Ο Έλληνας είναι πάντα έτοιμος να κατηγορήσει. Αλλά σπάνια κοιτάζει τον καθρέφτη. Είναι πιο εύκολο να φωνάζεις για τα λάθη των άλλων, παρά να παραδεχθείς τα δικά σου. Αυτή η συλλογική άρνηση αυτογνωσίας μας κρατά σε έναν φαύλο κύκλο επιθετικότητας και στασιμότητας.

Αντί να ρωτήσουμε: «Γιατί είμαστε τόσο επιθετικοί;» λέμε: «Έτσι είμαστε εμείς, λαός εκρηκτικός, αυθόρμητος». Κι έτσι, η τοξικότητα παρουσιάζεται ως "χαρακτηριστικό του ταμπεραμέντου μας". Όχι. Δεν είναι "ζωντάνια". Είναι πνευματική και συναισθηματική παθολογία.

👉Δεν τιμά τον πολιτισμό μας το να γιουχάρουμε με ευκολία, να εξευτελίζουμε τους διαφορετικούς, να ξεσκίζουμε με το στόμα μας όσους δεν μας αρέσουν. Η αληθινή παιδεία και ωριμότητα φαίνονται στη συγκράτηση, στη συμπόνια, στην κριτική με σεβασμό.

Δεν υπάρχει υγιής κοινωνία χωρίς ενσυναίσθηση, χωρίς διάλογο, χωρίς εσωτερική εργασία. Ήρθε η ώρα ο Έλληνας να περάσει από τη φάση του θυμωμένου όχλου στη φάση του σκεπτόμενου πολίτη. Η κατακραυγή δεν είναι πολιτική. Ούτε έκφραση δημοκρατίας. Είναι ένας ευτελής θυμός που ντύνεται με την ψευδαίσθηση της ηθικής.

Αν θέλουμε να ωριμάσουμε ως λαός, πρέπει να μάθουμε να συγκρατούμε τον λίθο που τόσο εύκολα πετάμε.

🖋️Γράφει η ψυχολόγος: Άννα Δήμου, MA Counselling Psychology

30/06/2025

🔶ΟΣΟ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΖΑΧΑΡΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΙΣ, ΤΟΣΟ ΠΙΟ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟΣ ΘΑ ΕΙΣΑΙ, ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΜΕΛΕΤΗ

🔹Η Μελέτη

Δημοσιευμένη στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Translational Medicine, η μελέτη ανέλυσε δεδομένα από 180.000 συμμετέχοντες της UK Biobank. Οι ερευνητές κατηγοριοποίησαν τους συμμετέχοντες σε τρεις ομάδες, βάσει των διατροφικών τους προτιμήσεων. Η ομάδα που εμφάνιζε σαφή προτίμηση στα γλυκά – αποκαλούμενη "sweet tooth" – παρουσίασε:

👉31% αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης

👉Αυξημένα ποσοστά σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2

👉Περισσότερες περιπτώσεις καρδιαγγειακών παθήσεων

Αξιοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη, οι επιστήμονες συσχέτισαν τις διατροφικές επιλογές των συμμετεχόντων με βιολογικούς δείκτες, επιβεβαιώνοντας την ισχυρή επίδραση της υπερκατανάλωσης ζάχαρης στην ψυχική και σωματική υγεία.

➡️Ζάχαρη και Ψυχική Υγεία: Πού Εστιάζει το Πρόβλημα

🔹Η υπερβολική πρόσληψη ζάχαρης επηρεάζει:

🔹Τη λειτουργία του εγκεφάλου, προκαλώντας φλεγμονή και ορμονική ανισορροπία

🔹Τη μικροχλωρίδα του εντέρου, που έχει ισχυρή σύνδεση με τη συναισθηματική ισορροπία (το λεγόμενο "δεύτερο εγκέφαλο")

🔹Την ενεργειακή σταθερότητα, οδηγώντας σε απότομες αυξομειώσεις σακχάρου και συνεπακόλουθες ψυχικές διακυμάνσεις

28/06/2025

💊☠️💊Η ΛΟΒΟΤΟΜΗ ΤΟΥ ΤΟΤΕ ΚΑΙ Η ΧΗΜΙΚΗ ΛΟΒΟΤΟΜΗ ΤΟΥ ΤΩΡΑ: ΟΤΑΝ Η ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ «ΘΕΡΑΠΕΥΕΙ» ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΝΤΑΣ ❗️

Στη δεκαετία του 1940 και του 1950, χιλιάδες άνθρωποι υπεβλήθησαν σε λοβοτομή, μια βάρβαρη επέμβαση που συνίστατο στην αποκοπή των συνδέσεων μεταξύ των μετωπιαίων λοβών και του υπόλοιπου εγκεφάλου. Προωθήθηκε ως «γρήγορη λύση» για την κατάθλιψη, τη σχιζοφρένεια, τη νεύρωση, ακόμα και... για την αντιμετώπιση των "ανυπάκουων" μελών της οικογένειας. Με ένα παγοκόφτη και μια σφύρα, σε μόλις 10 λεπτά, οι άνθρωποι απονευρωνόταν συναισθηματικά και γίνονταν ακίνδυνοι. Το τίμημα; Μόνιμη βλάβη, απώλεια προσωπικότητας, εγκεφαλική ατροφία.

👉Σήμερα δεν έχουμε πια λοβοτομές. Ή μήπως έχουμε;

📣Από το νυστέρι στο χάπι: η σύγχρονη «χημική λοβοτομή»

Τα περισσότερα ψυχιατρικά φάρμακα που κυκλοφορούν σήμερα (αντικαταθλιπτικά SSRIs, αντιψυχωσικά, βενζοδιαζεπίνες κ.ά.) δημιουργήθηκαν μεταξύ 1950 και 1970. Και παρόλο που η επιστήμη έχει προχωρήσει ραγδαία σε άλλους τομείς της ιατρικής, στην ψυχιατρική τα βασικά φάρμακα παραμένουν ίδια και χορηγούνται πλέον μαζικά, ακόμα και σε παιδιά.

Όπως τότε με τη λοβοτομή, έτσι και τώρα, η υπόσχεση είναι απλή: «Θα νιώσεις καλύτερα». Στην πραγματικότητα όμως:

👉Οι περισσότερες φαρμακολογικές θεραπείες δεν θεραπεύουν την αιτία των ψυχικών διαταραχών.
👉Επιδρούν κατασταλτικά στον εγκέφαλο, αλλάζοντας χημικά τη λειτουργία του με τρόπους που μακροπρόθεσμα εξασθενούν τη μνήμη, τη συγκέντρωση, το συναίσθημα και την αυτοαντίληψη.
👉Η χρόνια χρήση τους σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας, διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακών βλαβών, και καταστολής της δημιουργικότητας και της ενσυνείδητης προσπάθειας αυτοβελτίωσης και ψυχικής ανάτασης.

❌Η φαρμακο-βιομηχανία: σύμμαχος ή εξουσία;

Η ψυχιατρική μεταπολεμικά συνδέθηκε άρρηκτα με τη φαρμακευτική βιομηχανία. Αντί να ψάξουμε το "γιατί" της ψυχικής οδύνης (τραύματα, οικογενειακά μοτίβα, κοινωνική απομόνωση, υπαρξιακά αδιέξοδα, σωματικές ασθένειες), την καταστέλλουμε με μια συνταγή. Οι εταιρείες προωθούν φάρμακα με αμφίβολα οφέλη και τεράστιες παρενέργειες, επενδύοντας κυρίως στο μάρκετινγκ και όχι στην έρευνα.

🔍 Επιστημονικές και Ιστορικές Αναφορές

🔸 Η Λοβοτομή: Έγκλημα με λευκή μπλούζα

Ο Dr. Walter Freeman, πρωτοπόρος της μετωπιαίας λοβοτομής, εκτελούσε τη «θεραπεία» χωρίς αναισθησία, σε αμφιθέατρα, σαν δημόσιο θέαμα. Πάνω από 2.500 άνθρωποι υπεβλήθησαν σε λοβοτομή από τον ίδιο.
Σύμφωνα με το National Public Radio (NPR), πολλοί ασθενείς κατέληγαν σε φυτική κατάσταση ή αυτοκτονία μέσα σε λίγα χρόνια.

🔸 Σύγχρονη Ψυχοφαρμακολογία: Η ίδια ουσία, άλλο όνομα

Ορισμένα από τα πιο διαδεδομένα αντικαταθλιπτικά (SSRI) όπως το Prozac (fluoxetine) κυκλοφορούν από το 1987, χωρίς θεμελιώδη αναθεώρηση της δράσης τους.
Μελέτες δείχνουν πως η αποτελεσματικότητα τους είναι συγκρίσιμη με το placebo σε ήπια και μέτρια κατάθλιψη (Kirsch et al., 2008).
Σύμφωνα με το British Medical Journal (BMJ, 2022), δεν υπάρχουν πειστικές αποδείξεις ότι η κατάθλιψη προκαλείται από «ανισορροπία σεροτονίνης» – αφήνοντας ολόκληρο το φαρμακολογικό μοντέλο υπό αμφισβήτηση.

❇️Το δίλημμα είναι εδώ: λήθη ή κάθαρση;

Η αφίσα του Dr. Freeman που έβαζε ένα παγοκόφτη στο κεφάλι για να «θεραπεύσει» τη λύπη, είναι ανατριχιαστικά παρόμοια με την εικόνα του σύγχρονου ανθρώπου που πίνει καθημερινά 5 χάπια για να αντέξει τη ζωή.

Δεν είναι θεραπεία αυτό... Η αληθινή θεραπεία δεν έρχεται με τη φίμωση της ψυχής, αλλά με τη μεταμόρφωση του πόνου σε φως. Αυτή η διαδικασία θέλει συνοδοιπόρους, όχι τεχνικές εξουσίας.

Η αφίσα του Walter Freeman παραμένει σύμβολο της αλαζονείας και της βίας που, διαχρονικά, έχει ντυθεί με τον μανδύα της ψυχιατρικής θεραπείας. Ας αναζητήσουμε, για μας και τους άλλους μια θεραπεία που δεν αφαιρεί, αλλά αποκαθιστά.

~ Άννα Δήμου
Ψυχολόγος ΑΠΘ, MA Counselling Psychology
🧪Πιστοποιημένη επαγγελματίας υγείας της Μικρο-Ανοσοθεραπείας

12/05/2025

🚩Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) στα παιδιά, διαγιγνώσκεται συνήθως με την ταυτοποίηση των εξής συμπτωμάτων:

👉Κάνει εύκολα λάθη
👉Έλλειψη προσοχής στη λεπτομέρεια
👉Δεν ακούει όταν του μιλούν άμεσα
👉Δεν ολοκληρώνει εργασίες
👉Δεν μπορεί να παίξει ή να ασχοληθεί ήσυχα
👉Δυσκολεύεται στην οργάνωση
👉Χάνει πράγματα
👉Κινείται συνεχώς (νευρικότητα, τικ, κούνημα)
👉Έχει υπερβολική ενέργεια
👉Μιλά υπερβολικά

🔖Πολλά από τα παραπάνω συμπτώματα είναι φυσιολογικές παιδικές συμπεριφορές και μια κακή διατροφή μπορεί να τα επιδεινώσει σημαντικά.

📌Η ΔΕΠΥ αντιμετωπίζεται συχνά με φαρμακευτικά σκευάσματα όπως το Adderall και το Ritalin, τα οποία αποφέρουν τεράστια κέρδη στη φαρμακοβιομηχανία. Ο ορισμός της ΔΕΠΥ έχει διευρυνθεί δραματικά με τα χρόνια, καθιστώντας τη διάγνωση πιο εύκολη και αυξάνοντας τον αριθμό των ανθρώπων που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή.

📝Μια διπλά τυφλή μελέτη έδειξε ότι μετά από 36 μήνες, τα πιθανά οφέλη του Adderall εξαφανίζονται.
Το φάρμακο επίσης σχετίζεται με παρενέργειες όπως επιθετική συμπεριφορά ή αμβλύ συναίσθημα (συναισθηματικό "μούδιασμα").

🧠Η ΔΕΠΥ συνδέεται με μεταβολικό πρόβλημα στον προμετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου. Αυτές οι μεταβολικές αλλαγές επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος μεταβολίζει την ενέργεια. Όταν ο εγκέφαλος στερείται ενέργειας, μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα όπως έλλειψη συγκέντρωσης και υπερκινητικότητα. Χημικές ουσίες όπως χρωστικές τροφίμων, τεχνητά γλυκαντικά, ζάχαρη, άμυλο και γλουταμινικό μονονάτριο (MSG) έχουν τεράστια επίδραση στη συμπεριφορά.

Η αύξηση της ντοπαμίνης μπορεί να βελτιώσει την συγκέντρωση και να προάγει την ηρεμία. Τροφές όπως το κρέας, το ψάρι, τα αυγά είναι πλούσιες στο αμινοξύ L-τυροσίνη, που αποτελεί πρόδρομο της ντοπαμίνης.

🔍Έρευνες έχουν δείξει ότι μικροθρεπτικά συστατικά, ειδικά η βιταμίνη Β6, το μαγνήσιο και ο ψευδάργυρος, μπορούν να μειώσουν σημαντικά τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ. Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και τα ιχθυέλαια επίσης προσφέρουν βελτίωση χωρίς παρενέργειες.

👉Η βιταμίνη Β1 (θειαμίνη) είναι ένα από τα πιο υποτιμημένα θρεπτικά στοιχεία, ιδίως σε ψυχιατρικές καταστάσεις. Όταν ένα παιδί καταναλώνει μεγάλες ποσότητες γλυκόζης, εξαντλείται η Β1, εμποδίζοντας τον εγκέφαλο να χρησιμοποιήσει την ενέργεια σωστά.

05/05/2025

🚩Η ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΤΗΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣΥΝΗΣ: Μια Κοινωνία Που Δεν Ξέρει να Αγαπά

Ζούμε σε μια εποχή όπου η συναισθηματική αγραμματοσύνη έχει αναδειχθεί σε κοινωνική νόρμα. Η ικανότητα να αποφεύγεις την οικειότητα, να υπεκφεύγεις κάθε ευθύνη και να εκλογικεύεις την απουσία ενσυναίσθησης βαφτίζεται πλέον «ψυχραιμία» ή ακόμη χειρότερα «υγιή όρια». Η συναισθηματική αποσύνδεση καμουφλάρεται ως αυτάρκεια. Και η αδυναμία να επικοινωνήσει κανείς αυθεντικά, ως «ώριμη διαχείριση».

Στην πράξη όμως, αυτό που βλέπουμε είναι όλο και περισσότερα άτομα ανίκανα να συνδεθούν ουσιαστικά. Όχι απλώς ανώριμα, αλλά εθισμένα στην αποφυγή. Κάθε φορά που κάποιος τολμά να εκφράσει συναίσθημα, να ζητήσει ειλικρίνεια, να σταθεί με διαφάνεια, στοχοποιείται. Χαρακτηρίζεται «δραματικός», «πιεστικός», «ανασφαλής». Ο άλλος, ο ψυχρά απών, αναδεικνύεται σε ήρεμη δύναμη. Και φεύγει «πολιτισμένα», δίχως εξήγηση, αφήνοντας πίσω του ένα συναισθηματικό νεκροταφείο.

🔸Ψυχολογικές Ρίζες της Αποσύνδεσης

Η συναισθηματική αγραμματοσύνη δεν είναι απλώς έλλειμμα γνώσης. Είναι συχνά αποτέλεσμα συναισθηματικής παραμέλησης ή κακοποίησης στην παιδική ηλικία. Άτομα που δεν έμαθαν ποτέ να αναγνωρίζουν ή να εκφράζουν συναίσθημα, γίνονται ενήλικες που το φοβούνται ή το χλευάζουν. Κι αντί να θεραπευτούν, το μετατρέπουν σε κανονικότητα, και σε όπλο εναντίον όσων νιώθουν ακόμα.

Ούτε η αλεξιθυμία, ούτε η αποσύνδεση, ούτε οι αποφευκτικές ή ναρκισσιστικές δομές είναι "χαρακτήρας". Είναι μηχανισμοί άμυνας που γίνονται χρόνια παθολογία όταν δεν αντιμετωπίζονται. Και όταν αυτοί οι άνθρωποι δεν αναλαμβάνουν ευθύνη, το βάρος πέφτει στους άλλους. Σε όσους αγαπούν, επιμένουν, νοιάζονται.

❇️Μια Κοινωνία Συναισθηματικά Εγγράμματη Δεν Είναι Πολυτέλεια. Είναι Ανάγκη.

Δεν είναι «υπερβολή» να ζητάς καθαρότητα, επικοινωνία, συνέπεια, επαφή. Είναι τα ελάχιστα. Και όταν η απουσία ντύνεται με ωραία λόγια και φεύγει από τη ζωή σου αφήνοντας σε εσένα την ενοχή, τότε δεν μιλάμε για ωριμότητα. Μιλάμε για συναισθηματική ανικανότητα με καλό μάρκετινγκ.

Αν συνεχίσουμε να θεωρούμε τη συναισθηματική ανεπάρκεια ως κοινωνικά αποδεκτή στάση, θα γεμίσουμε μοναξιά, όχι επειδή δεν υπάρχουν σχέσεις, αλλά επειδή δεν υπάρχουν άνθρωποι μέσα σε αυτές...

Ήρθε η ώρα να αποδομήσουμε τη συναισθηματική αναπηρία και να την αναγνωρίσουμε γι' αυτό που είναι: ΜΙΑ ΜΟΡΦΗ ΑΠΟΝΕΚΡΩΣΗΣ ΠΟΥ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΖΕΙ ΤΟΝ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΜΑΣ ΨΥΧΙΣΜΟ.

04/05/2025

🚩 10 ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ

1️⃣Επηρεάζει τα επίπεδα ντοπαμίνης και το σύστημα ανταμοιβής/ενίσχυσης, ή αλλιώς ηδονικό σύστημα του εγκεφάλου**

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι σχεδιασμένα για να ενεργοποιούν το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου μας. Όταν λαμβάνουμε "likes" ή θετικά σχόλια, απελευθερώνεται ντοπαμίνη, η οποία μας προκαλεί αίσθημα ευχαρίστησης και μας ωθεί να επαναλάβουμε τη χρήση των μέσων. Έτσι, δημιουργείται ένας εθιστικός "κύκλος ντοπαμίνης".
Η ντοπαμίνη συνδέεται με την ευχαρίστηση και την ανταμοιβή, και το μυαλό μας μαθαίνει να συνδέει τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με θετικά συναισθήματα. Έτσι, αναζητάμε συνεχώς νέες αλληλεπιδράσεις για να βιώσουμε αυτό το αίσθημα.
Η απρόβλεπτη ανταμοιβή, όπως ένα απροσδόκητο "like" ή σχόλιο, προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη απελευθέρωση ντοπαμίνης και αυξάνει την παρόρμηση για χρήση.

Μία τούρκικη μελέτη έδειξε ότι οι χρήστες των κοινωνικών δικτύων παρουσίασαν βιολογικά και ψυχολογικά συμπτώματα παρόμοια με αυτά που εμφανίζουν οι εθισμένοι σε αλκοόλ, τσιγάρα και άλλες ουσίες.

2️⃣Αλλάζει τη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου**

Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η υπερβολική χρήση κοινωνικών δικτύων και κινητών τηλεφώνων έχει συνδεθεί με αλλαγές στη δομή του εγκεφάλου, όπως μείωση της φαιάς ουσίας σε περιοχές όπως ο πρόσθιος φλοιός και ο προμετωπιαίος λοβός.
Οι περιοχές αυτές σχετίζονται με τη ρύθμιση των συναισθημάτων και τον έλεγχο των παρορμήσεων, και οι αλλαγές σε αυτές τις περιοχές αυξάνουν την ευαισθησία στον εθισμό και δυσκολεύουν τη διαχείριση των συναισθημάτων.
Η υπερβολική χρήση μπορεί επίσης να μειώσει την ικανότητα του εγκεφάλου να λαμβάνει αποφάσεις και να ελέγχει τις παρορμήσεις, κάτι που οδηγεί σε δυσκολίες στη συγκέντρωση, στην κριτική ικανότητα καθως και στον αυτοέλεγχο και πειθαρχία.

3️⃣Εξασθενεί την προσοχή και τις γνωστικές λειτουργίες**

Τα συνεχή ερεθίσματα και οι ειδοποιήσεις από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οδηγούν σε έλλειψη προσοχής και σε δυσκολία συγκέντρωσης. Όταν ο εγκέφαλος πρέπει να εναλλάσσεται συνεχώς μεταξύ διάφορων ερεθισμάτων, μειώνεται η ικανότητά του να επικεντρώνεται σε δραστηριότητες που απαιτούν παρατεταμένη προσοχή.
Η πολυδιεργασία (multitasking) με ψηφιακά μέσα μειώνει τη συνολική γνωστική απόδοση και την ικανότητα φιλτραρίσματος μη σημαντικών πληροφοριών, κάτι που οδηγεί σε υπερφόρτωση των γνωστικών λειτουργιών.

4️⃣ Παραμορφώνει την κοινωνική και συναισθηματική επεξεργασία**

Η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να διαστρεβλώσει την το πώς κάποιος αντιλαμβάνεται την κοινωνία και τους γύρω του και αυτό σαν αποτέλεσμα έχει να δημιουργεί μη ρεαλιστικές προσδοκίες.
Η συνεχής έκθεση σε ιδανικές και επιλεκτικά προβεβλημένες εικόνες μπορεί να οδηγήσει σε συγκρίσεις, μειωμένη αυτοεκτίμηση και συναισθήματα ανεπάρκειας ή κατάθλιψης.

Επιπλέον, η αμυγδαλή (η περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται στην επεξεργασία συναισθημάτων όπως ο φόβος και το άγχος) μπορεί να γίνει πιο ευαίσθητη λόγω της συνεχούς έκθεσης σε συναισθηματικά φορτισμένο περιεχόμενο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτή η αυξημένη ευαισθησία μπορεί να συμβάλει σε αγχώδεις διαταραχές και χαμηλη ανοχή στο στρες.

Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η υπερβολική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ιδιαίτερα όταν αντικαθιστά τις αλληλεπιδράσεις πρόσωπο με πρόσωπο, μπορεί ακόμη και να μειώσει την ενσυναίσθηση. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το σύστημα νευρώνων καθρέφτη του εγκεφάλου, το οποίο εμπλέκεται στην κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων, εμπλέκεται λιγότερο κατά τη διάρκεια των διαδικτυακών αλληλεπιδράσεων από ό,τι πρόσωπο με πρόσωπο.

5️⃣Προκαλεί συμπεριφορές εθισμού**

Η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης βασίζεται στην αρχή της διαλείπουσας ενίσχυσης, δηλαδή την απρόβλεπτη επιβράβευση, που ενισχύει την εθιστική συμπεριφορά, όπως ακριβώς συμβαίνει με τα τυχερά παιχνίδια.
Όσο περισσότερο χρησιμοποιεί κανείς τα μέσα, τόσο αυξάνεται η αντοχή στις ντοπαμινεργικές επιδράσεις, κάτι που σημαίνει ότι απαιτείται μεγαλύτερη χρήση για να επιτευχθεί η ίδια αίσθηση ανταμοιβής.
Σε περίπτωση προσπάθειας μείωσης ή διακοπής της χρήσης, μπορεί να προκύψουν συμπτώματα στέρησης, όπως ευερεθιστότητα, άγχος και κατάθλιψη.

6️⃣Διαταράσσει τον ύπνο**

Η υπερβολική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης πριν από τον ύπνο επηρεάζει την ποιότητα του ύπνου και αυξάνει τον κίνδυνο για διάφορες διαταραχές ύπνου.
Το μπλε φως που εκπέμπουν οι οθόνες καταστέλλει την παραγωγή της μελατονίνης, μιας ορμόνης που ρυθμίζει τον ύπνο, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η έναρξη του ύπνου και να μειώνεται η ποιότητα του.
Η διαταραχή του ύπνου μπορεί να επιφέρει μακροχρόνια προβλήματα υγείας, όπως δυσκολία στη ρύθμιση των συναισθημάτων και γνωστική έκπτωση.

Μια μελέτη του 2024 βρήκε μια ξεχωριστή σχέση μεταξύ της διάρκειας του ύπνου, της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της ενεργοποίησης του εγκεφάλου σε όλες τις περιοχές που είναι βασικές για τον εκτελεστικό έλεγχο και την επεξεργασία ανταμοιβής.

Άλλες μελέτες έχουν επισημάνει τη συσχέτιση μεταξύ της διαταραχής του ύπνου και των σοβαρών επιπτώσεων όπως η αυτοκτονία και τα προβλήματα ψυχικής υγείας στους εφήβους.

7️⃣Αυξάνει το στρες και το άγχος**

Η συνεχής σύνδεση με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να προκαλέσει ποικίλα συμπτώματα στρες και άγχους, όπως οι «φανταστικές δονήσεις» — η αίσθηση ότι το κινητό μας δονείται, ενώ αυτό δεν συμβαίνει.
Το άγχος για την αποφυγή χαμένων ειδοποιήσεων και η αίσθηση ότι χάνουμε κάτι σημαντικό μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης, η οποία, με τη σειρά της, μειώνει τη γνωστική λειτουργία και επιβαρύνει τη σωματική υγεία.

8️⃣Παρεμβαίνει στην ανάπτυξη του εγκεφάλου των εφήβων**

Κατά την εφηβεία, η ανάπτυξη του εγκεφάλου είναι κρίσιμη, και η υπερβολική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την προσοχή, την ικανότητα αυτορρύθμισης και τη συναισθηματική ωρίμανση.
Οι έφηβοι τείνουν να επηρεάζονται έντονα από την άμεση ανταπόκριση που λαμβάνουν μέσω likes, σχολίων και κοινοποιήσεων, κάτι που μπορεί να διαμορφώσει επικίνδυνα τη συμπεριφορά και την αυτοεκτίμησή τους.

9️⃣Προκαλεί νευροχημικές ανισορροπίες**

Η υπερβολική χρήση του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να αλλάξει τα επίπεδα νευροδιαβιβαστών, όπως η GABA και το γλουταμινικό οξύ, προκαλώντας ανισορροπίες που συμβάλλουν σε διαταραχές διάθεσης και γνωστική δυσλειτουργία.

1️⃣0️⃣Οδηγεί σε μακροπρόθεσμες συνέπειες**

Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες από την υπερβολική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης περιλαμβάνουν ατροφία του εγκεφάλου, γνωστική έκπτωση και αυξημένη ευαισθησία σε ψυχικές διαταραχές.
Η μακροχρόνια αλλαγή της συμπεριφοράς καθιστά δύσκολη την απομάκρυνση από τον εθιστικό κύκλο και μπορεί να επηρεάσει σοβαρά τις σχέσεις, την απόδοση στην εργασία ή το σχολείο και τη γενική ευημερία.

👉Για να διατηρηθεί η υγεία του εγκεφάλου και του σώματος, συνιστάται η μείωση του χρόνου χρήσης των οθονών σύμφωνα με τις ημερήσιες προτάσεις: μέχρι 2 ώρες για τους ενήλικες και λιγότερο από 30 λεπτά για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας.

Πηγή: amenclinics .com

02/05/2025

🧠💬 ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΨΥΧΙΚΑ ΥΓΙΕΙΣ ΟΤΑΝ ΦΕΡΟΜΑΣΤΕ ΑΔΙΚΑ;

💡 Μήπως ήρθε η ώρα να δούμε την ψυχική υγεία όχι μόνο σαν προσωπικό δικαίωμα, αλλά και σαν ηθική υποχρέωση;

Στη σύγχρονη κοινωνία συχνά αντιμετωπίζουμε την ψυχική υγεία ως κάτι αποκομμένο από τις ηθικές μας στάσεις και τη συμπεριφορά προς τους άλλους. Όμως, η αλήθεια είναι πως δεν μπορούμε να περιμένουμε να είμαστε ψυχικά υγιείς όταν δεν σεβόμαστε τον συνάνθρωπό μας, όταν φερόμαστε με ασυνέπεια,με αδικία, με αχαριστία ή όταν αρνούμαστε να αναλάβουμε την ευθύνη των πράξεών μας.

Η ψυχική υγεία δεν είναι απλώς η απουσία ψυχικής νόσου, είναι κατάσταση εσωτερικής ισορροπίας, ειλικρίνειας με τον εαυτό μας και συναισθηματικής ωριμότητας. Όταν χτίζουμε την εικόνα μας πάνω σε αυταπάτες και όχι στην αλήθεια, όταν αρνούμαστε να αναγνωρίσουμε τα λάθη μας, η ψυχή μας δυσκολεύεται να βρει ειρήνη. Η αδικία που επιβάλλουμε στους άλλους, επιστρέφει σε εμάς ως ενοχές, άγχος ή συναισθηματικό κενό.

Η συνέπεια, η υπευθυνότητα και ο σεβασμός είναι θεμέλια όχι μόνο της ηθικής, αλλά και της ψυχικής μας υγείας. Ο άνθρωπος που αναλαμβάνει τις ευθύνες του, που ζητά συγγνώμη και ζει με εντιμότητα, έχει λιγότερες εσωτερικές εντάσεις και μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση. Η εσωτερική σύγκρουση γεννιέται όχι μόνο από ενοχές, αλλά και από την άρνηση να δούμε με ειλικρίνεια πώς επηρεάζουμε τους γύρω μας.

Οι επιστημονικές έρευνες επιβεβαιώνουν αυτή τη σύνδεση. Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Positive Psychology, οι Steger και συνεργάτες (2006) κατέληξαν στο ότι η αίσθηση νοήματος στη ζωή – η οποία ενισχύεται συχνά μέσα από συνεπή, υπεύθυνη και ηθική στάση – συνδέεται στενά με την ψυχική ευεξία και την εσωτερική πληρότητα. Οι ερευνητές εντόπισαν τρεις βασικούς άξονες του νοήματος: τη συνοχή, τον σκοπό και τη σημασία, δηλαδή την ικανότητα να κατανοούμε τη ζωή μας, να έχουμε στόχο και να νιώθουμε ότι η ύπαρξή μας μετράει.

Η ψυχική ισορροπία είναι αποτέλεσμα μιας ζωής αυθεντικής και δίκαιης, που συνδυάζει ενδοσκόπηση με σεβασμό προς τον άλλο. Όταν αρχίσουμε να ζούμε με συνέπεια, αλήθεια και υπευθυνότητα, τότε μπορούμε να χτίσουμε γερά θεμέλια ψυχικής υγείας.

29/04/2025

ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟ-ΑΝΟΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
🚩ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΑΝΟΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ 🧠

Η ψυχική σας κατάσταση, το νευρικό σύστημα, το ορμονικό σύστημα και το ανοσοποιητικό σας σύστημα είναι στενά αλληλένδετα και επηρεάζουν συνεχώς το ένα το άλλο. Επικοινωνούν μέσω αγγελιοφόρων ουσιών (νευροδιαβιβαστές, ορμόνες και κυτοκίνες) σε μια συνεργασία που έχει ως στόχο τη διατήρηση της ισορροπίας του σώματος.

Το βραχυπρόθεσμο στρες ενεργοποιεί την έμφυτη ανοσία, την πρώτη γραμμή άμυνας του ανοσοποιητικού συστήματος που δρα άμεσα ενάντια στα παθογόνα και άλλους παράγοντες που διαταράσσουν το ανοσοποιητικό. Έτσι, απελευθερώνονται φλεγμονώδεις κυτοκίνες και, κανονικά, η ισορροπία αποκαθίσταται αμέσως μετά το πέρας αυτού του σύντομου στρεσογόνου συμβάντος.

Το χρόνιο στρες, ωστόσο, έχει αρνητική επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα.

Ως εκ τούτου, ανάλογα με τη διάρκεια και την έντασή του, το άγχος μπορεί να έχει είτε θετική είτε αρνητική επίδραση στην ανοσία. Εάν το άγχος παραμείνει χωρίς θεραπεία, μπορεί να εμφανιστούν σωματικές ή ψυχικές ασθένειες.

Όσον αφορά τις σωματικές επιπτώσεις, το χρόνιο στρες αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ή εξέλιξης καρδιαγγειακών παθήσεων (π.χ. υψηλή αρτηριακή πίεση), μεταβολικά νοσήματα (διαβήτης τύπου 2), γαστρεντερικές διαταραχές (έλκος) ή αυτοάνοσα νοσήματα

Σε ψυχολογικό επίπεδο, το χρόνιο στρες μπορεί να προκαλέσει κόπωση, εξάντληση, άγχος ή κατάθλιψη.

💊Η Μικρο-ανοσοθεραπεία ως προσέγγιση

Η Μικρο-ανοσοθεραπεία (ανοσοθεραπεία χαμηλής δόσης) είναι μια ήπια και καλά ανεκτή θεραπεία που στοχεύει στην αποκατάσταση της ισορροπίας του ανοσοποιητικού συστήματος, ενεργοποιώντας το ανοσοποιητικό σύστημα μέσω αγγελιοφόρων ουσιών (κυρίως κυτοκίνες) σε χαμηλές δόσεις.

Σε περιπτώσεις στρες, σοκ, επαγγελματικής εξουθένωσης και κόπωσης, η Μικρο-ανοσοθεραπεία στοχεύει στην εξισορρόπηση της υπάρχουσας απορύθμισης σε ανοσολογικό, ορμονικό και νευρολογικό επίπεδο, επηρεάζοντας έτσι θετικά τον ψυχισμό.

Επιπλέον, η ρυθμιστική και υποστηρικτική της δράση βοηθά στην επαναφορά της σωστής λειτουργίας των μηχανισμών που σχετίζονται με το άγχος, τη γήρανση καθώς και τις συνέπειές αυτών (π.χ. υποτροπιάζουσες λοιμώξεις).

Όσον αφορά τις διαταραχές της διάθεσης , όπως το γενικευμένο άγχος και κατάθλιψη, η μικροανοσοθεραπεία ρυθμίζει την απόκριση στο στρες, μειώνει την φλεγμονή που υπάρχει στο σώμα όταν έχουμε ψυχικά νοσήματα και προστατεύει όλο το νευρολογικό σύστημα. Έτσι, βοηθά στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και μπορεί να επιτρέψει την μείωση ή και διακοπή των φαρμάκων , κατόπιν συνεννόησης με τον ειδικό που σας παρακολουθεί.

Φυσικά, για να εξασφαλιστεί η επιτυχία της θεραπείας, ορισμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής θα πρέπει να συμπεριληφθούν στην καθημερινή σας ζωή, όπως η ψυχοθεραπευτική υποστήριξη, ξεκούραση, επαρκής ύπνος, τακτική άσκηση και μία υγιεινή, αντιφλεγμονώδη διατροφή.

Η μικρο-ανοσοθεραπεία μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, λαμβάνεται εύκολα υπογλώσσια, είναι γενικά καλά ανεκτή και μπορεί να συνδυαστεί με άλλες θεραπείες (π.χ. αντικαταθλιπτικά).

✴️Άννα Δήμου. - Πιστοποιημένη επαγγελματίας υγείας της Μικρο-Ανοσοθεραπείας -

👉Ψυχολόγος και Ολιστικός Σύμβουλος Υγείας και Διατροφής .

📩Email: dimouana@gmail.com

📞Τηλ. Επικοινωνίας: 6908270341

✳️Βρείτε περισσότερες πληροφορίες στον σύνδεσμο στα σχόλια ✳️

21/04/2025

🚩Οι Εκδόσεις Αιακιδών έχουν μεταφράσει και εκδώσει βιβλία απο κορυφαίους ολιστικούς ιατρούς.

♦️Η σημερινή μας πρόταση πρόκειται για το γνωστό βιβλίο της Dr Natasha Campbell-McBride

📚Εντεροψυχολογικό Σύνδρομο (GAPS), Φυσική Θεραπεία Για Αυτισμό, ΔΕΠΥ/ΔΕΠ, Δυσλεξία, Δυσπραξία, Κατάθλιψη Και Σχιζοφρένεια.

Οι εκδόσεις ΑΙΑΚΙΔΩΝ ειδικεύονται στην μετάφραση βιβλίων τα οποία καλύπτουν τους τομείς:
👉Υγεία, Θεραπευτική Διατροφή, Αυτοάνοσα Νοσήματα, Ανθρώπινο Γονιδίωμα κλπ.

Δεδομένης της σύγχρονης επιδημίας πολυάριθμων νοσημάτων, προσδοκούν να καταδείξουν τον αναπόσπαστο δεσμό διατροφής και υγείας και να επιλέξουν τίτλους οι οποίοι μπορούν να αποδειχθούν ωφέλιμοι στα άτομα τα οποία αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας.

21/04/2025

❇️Ο ΑΤΕΡΜΟΝΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑΓΕΝΕΑΛΟΓΙΚΟΥ ΤΡΑΥΜΑΤΟΣ

Είναι εξαντλητικό να ζεις σε μια κοινωνία που δεν δείχνει το σωστό δρόμο για την ψυχική υγεία και την πραγματική σύνδεση. Να βλέπεις ανθρώπους να κρύβονται πίσω από τις πληγές τους, να δημιουργούν σχέσεις από φόβο ή συμφέρον, ή να συνεχίζουν να αναπαράγουν τοξικές δυναμικές που τους έχουν μάθει. Το πιο δύσκολο, όμως, είναι να συνειδητοποιείς ότι αυτή η πραγματικότητα φαίνεται να επαναλαμβάνεται, σαν ένας ατέρμονος κύκλος.

Πολλοί δεν κάνουν τίποτα για να σπάσουν τον διαγενεαλογικό τραύμα, για να σπάσουν τις αλυσίδες που τους κρατούν αιχμάλωτους σε επαναλαμβανόμενα μοτίβα. Συνεχίζουν να ζουν με τις πληγές του παρελθόντος τους, χωρίς να αναγνωρίζουν τη δύναμη που έχουν για να τις θεραπεύσουν και να αλλάξουν πορεία.

08/04/2025

❇️Ο ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΕΝΤΡΟΠΙΑΣ: ΦΘΟΡΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΧΑΟΣ

Όταν έχεις μια καρδιά που εκτείνεται πέρα από τα όρια της καθημερινότητας και μάτια που βλέπουν τις πιο βαθιές αλήθειες του κόσμου, ο κόσμος αυτός μπορεί να φανεί φτωχός, ατελής, ακόμη και πολύ σκοτεινός. Ίσως το πρώτο ένστικτο να είναι η απογοήτευση και η απελπισία, καθώς αντιλαμβάνεσαι τη φθορά γύρω σου. Το ανθρώπινο σώμα και η ψυχή μας υποφέρουν από την αδικία, τον πόνο, την ασθένεια και τις ατελείωτες προκλήσεις της ύπαρξης.

Η σιωπή που περιστοιχίζει τις πληγές μας και η απουσία της αγάπης που τόσο αναζητούμε μπορεί να φαίνεται ατελείωτη. Όμως, η συνειδητοποίηση της ατέλειας του κόσμου δεν είναι ένδειξη αδυναμίας.

Αντιθέτως, είναι η αρχή μιας βαθύτερης κατανόησης. Αναγνωρίζουμε τη φθορά, αλλά αρνούμαστε να την αφήσουμε να καθορίσει το τέλος. Παρά τις δυσκολίες, το φως παραμένει, έστω και μικρό, και συνεχίζει να καίει, γιατί μέσα από τις προκλήσεις αναδύεται η δύναμη να συνεχίσουμε να αγαπάμε και να ελπίζουμε.

Και ακόμα και όταν φαίνεται ότι όλα γύρω καταρρέουν, υπάρχει πάντα κάτι που μας κρατά ζωντανούς: Η ικανότητα να παραμένουμε αυθεντικοί, να νιώθουμε βαθιά και να συνεχίζουμε να παλεύουμε, ακόμα κι όταν γύρω μας κυριαρχεί το σκοτάδι.
Αυτό το φως της ψυχής που αρνείται να σβήσει, ακόμα και όταν η πραγματικότητα φαντάζει σκοτεινή και αβέβαιη.

Ψυχοσύνθεση - Psychosynthesis

08/04/2025

❇️ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΨΥΧΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ

Ενώ η κλινική εικόνα, δηλ. τα συμπτώματα, μπορεί να διαφέρουν και να ποικίλλουν πολύ από τη μια διαταραχή στην άλλη, αλλά και συμπτώματα μπορεί να υπάρχουν και σε καταστάσεις που συνιστούν παραλλαγές του φυσιολογικού, υπάρχει ένα σύνολο γνωρισμάτων που ανευρίσκονται και είναι κοινά σε όλες τις ψυχικές διαταραχές και που, όταν συνυπάρχουν, τότε κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται όντως για ασθένεια. Τα γνωρίσματα αυτά είναι τα εξής:

α. Διαταραχή της «κοινωνίας» (σχέσεων, συναναστροφής και επικοινωνίας).

β. Διαταραχή της αγάπης.

γ. Διαταραχή της ελευθερίας.

δ. Διαταραχή της υπευθυνότητας.

ε. Διαταραχή της περιχώρησης.

👉α. Διαταραχή της «κοινωνίας»

Η κοινωνία μεταξύ των ατόμων βασίζεται σε κοινά αποδεκτές έννοιες, ένα κώδικα, που αποτελείται από ένα σύνολο συμφωνημένων υπονοουμένων και μια κοινή αντίληψη της αντικειμενικής πραγματικότητας.

Το ψυχικά πάσχον άτομο έχει ανώμαλες σχέσεις με τους άλλους ή είναι απομονωμένο. Οι συναναστροφές του είναι επεισοδιακές, διακεκομμένες ή παύουν να υπάρχουν, και η επικοινωνία του φτωχή, ασταθής, άλλοτε φορτική και άλλοτε ανύπαρκτη και, κυρίως, μη παραγωγική. Ο λόγος δεν εκφέρει τα φυσιολογικά αναμενόμενα μηνύματα. Δεν ανταποκρίνεται στις κοινά αναγνωριζόμενες συνθήκες, αλλά εκφράζει μια υποκειμενική ξεχωριστή πραγματικότητα, που δεν είναι κατανοητή από τους άλλους, και την οποία το άτομο επιμένει να τους επιβάλει. Στις σοβαρότερες ψυχικές διαταραχές, το άτομο κατασκευάζει και δικές του λέξεις, τους λεγόμενους «νεολογισμούς». Τον 19ο αιώνα, στις απαρχές της Ψυχιατρικής, οι ψυχίατροι λέγονταν «aliénistes», δηλαδή εκείνοι που ασχολούνταν με τους «αποξενωμένους» (aliéné), όπως χαρακτήριζαν τους ψυχασθενείς.

Το ψυχικά πάσχον άτομο βρίσκεται σε κατάσταση «ακοινωνησίας», είναι απομονωμένο, και μέρος των συμπτωμάτων του προέρχεται ακριβώς από την -συχνά αποδιοργανωμένη, ανάρμοστη, απέλπιδα και αναποτελεσματική- προσπάθεια να επικοινωνήσει με τους άλλους για να βγει από την μοναξιά του. Ο φόβος της μοναξιάς είναι θεμελιώδης σε όλους μας. «Οὐ καλὸν εἶναι τὸν ἄνθρωπον μόνον», (Γεν. 2,18), είναι το πρώτο σχόλιο που έγινε για τον άνθρωπο από τον ίδιο τον Δημιουργό, σαν προδιαγραφή της φύσης μας και της πιο θεμελιώδους υπαρξιακής μας ανάγκης.

👉β. Διαταραχή της αγάπης

Το ψυχικά πάσχον άτομο δεν αγαπά και δεν εμπνέει αγάπη. Στις σοβαρές ψυχικές διαταραχές, τις ψυχώσεις και παράνοιες, το άτομο νιώθει να ζει σε έναν εχθρικό κόσμο που τον καταδιώκει, τον παρακολουθεί με κάμερες και αυτοκίνητα και συνωμοτεί για να του κάμει κακό. Μέρος της συνωμοσίας γίνονται και τα πρόσωπα του άμεσου οικογενειακού περιβάλλοντος, οι φίλοι και συγγενείς, ο ψυχίατρος που θα τον δηλητηριάσει με φάρμακα και, ακόμα, και ο Πνευματικός, που μέχρι χτες εμπιστευόταν. Είναι μια διαταραχή, που βασίζεται στην παντελή αποδυνάμωση κάθε πίστης σε κάτι καλό. Το μόνο που υπάρχει είναι η ακλόνητη πεποίθηση και «γνώση», ότι υπάρχει συνομωσία εναντίον του, που διευρύνεται με ολοένα περισσότερα άτομα. Το αποτέλεσμα είναι, ότι το άτομο γίνεται εχθρικό, παίρνει παράλογα μέτρα αυτοπροστασίας και απομονώνεται αποφεύγοντας τους άλλους. Οι άλλοι, μη καταλαβαίνοντας τι συμβαίνει, απομακρύνονται ή γίνονται κι αυτοί εχθρικοί. Στις βαρειές καταθλίψεις το άτομα στρέφει την εχθρότητα κατά του ίδιου του εαυτού του και μπορεί να αυτοκτονήσει, πιστεύοντας πως δεν αξίζει να ζει και θεωρώντας τον εαυτό του υπεύθυνο για όλα τα κακά στον κόσμο. Σε λιγότερο σοβαρές διαταραχές συναντούμε ανώριμα υποκατάστατα αγάπης, όπως την εξαρτητικότητα, την κτητικότητα, τη ζήλεια, τον φόβο εγκατάλειψης.

Ως Πνευματικοί, θα έχετε γνωρίσει θρήσκους ανθρώπους που βρίσκονται στην Εκκλησία, κυρίως για τον φόβο της Θείας τιμωρίας, τον υπολογισμό της κατοπινής ανταμοιβής ή για την προφύλαξη από εχθρικές δυνάμεις, όπως ο φθόνος και η βασκανία. Όχι από πραγματική αγάπη. Η πραγματική αγάπη προϋποθέτει καθαρότητα καρδίας, η οποία παρεμποδίζεται από τις πολλαπλές στιβάδες του δερμάτινου χιτώνα μας, που προκαλούν εσωτερικές συγκρούσεις με τις επιθυμίες, ανάγκες, ελλείμματα και φόβους τους η καθεμιά. (Η έννοια του δερμάτινου χιτώνα έχει το ψυχιατρικό και ψυχαναλυτικό της ανάλογο. Αναγνωρίζουμε μια τοπογραφία του ψυχικού κόσμου με περιοχές διαφορετικού αναπτυξιακού επιπέδου, που δημιουργούν συγκρούσεις.)

👉γ. Διαταραχή της ελευθερίας

Ο ψυχικά πάσχων είναι δέσμιος της διαταραχής του, τελεί σε κατάσταση προχωρημένης ανελευθερίας. Δεν μπορεί να προσφέρει επιλογές στον εαυτό του, δεν μπορεί να πάρει αποφάσεις ή κινείται παρορμητικά και απερίσκεπτα, με τρόπους κατά κανόνα επιζήμιους. Ο τρόπος που ζει υπαγορεύεται από τους φόβους και το άγχος και, σε πιο σοβαρές διαταραχές, επιβάλλεται από τη φανταστική πραγματικότητα του αποξενωμένου κόσμου του. Η ζωή του χαρακτηρίζεται από στερεότυπη επανάληψη των ίδιων σκέψεων και συμπεριφορών, γιατί δεν μπορεί να δει εναλλακτικές λύσεις. Τον διακρίνει μια χαρακτηριστική «ακαμψία» αντίληψης, σαν να φέρει πνευματικές παρωπίδες. Η σκέψη του είναι μονοδιάστατη και οι στερεότυπα επαναλαμβανόμενες αντιδράσεις του τον κάνουν τελείως προβλέψιμο. Ένα συχνό και χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ψυχαναγκαστική νεύρωση, που όλοι θα έχετε ακούσει, η οποία, στις σοβαρές της μορφές, φτάνει σε αυτοπεριορισμό των κινήσεων, μέχρι πλήρους εγκλεισμού στο σπίτι για τον φόβο της ακαθαρσίας και των μικροβίων, ενώ η ζωή είναι εγκλωβισμένη μέσα σε μια ατέλειωτη σειρά τελετουργιών (ορισμένος αριθμός και τρόπος πλυσιμάτων, ατέλειωτοι έλεγχοι απλών πραγμάτων, ορισμένος τρόπος να γίνονται οι απλές καθημερινές πράξεις). Το άτομο εξελίσσεται σε τύραννο της οικογένειας, η οποία συχνά νιώθει υποχρεωμένη να ζει σύμφωνα με τις απαιτήσεις του, με αποτέλεσμα να αποξενώνεται και η ίδια από τον κόσμο.

Ο περιορισμός της ελευθερίας εκφράζεται και με μια ηθική και συναισθηματική ακαμψία, όπου το άτομο φαίνεται αδιάλλακτο και σκληρό και ανίκανο να αντιληφθεί την άποψη ή την συναισθηματική κατάσταση των άλλων. Διακρίνεται από αυτό που χαρακτηρίζουμε σαν ιδιαίτερα χαμηλή συναισθηματική νοημοσύνη.

👉δ. Διαταραχή της υπευθυνότητας

Το ψυχικά πάσχον άτομο δεν αντιλαμβάνεται και δεν αναλαμβάνει τις προσωπικές του ευθύνες, τις οποίες φορτώνει συστηματικά στους άλλους. Για όλα φταίνε και πρέπει να φροντίσουν κάποιοι άλλοι, ο ίδιος δεν ευθύνεται ποτέ για τίποτε, είναι το αιώνιο θύμα των περιστάσεων και των κακών προθέσεων των άλλων. Οι άλλοι οφείλουν να του ικανοποιούν όλες τις ανάγκες και να του κάνουν όλες τις εξυπηρετήσεις, ενώ ο ίδιος δεν οφείλει τίποτε σε κανέναν. Αυτό μοιραία οδηγεί σε σχέσεις εξαρτητικές και τυραννικές προς το οικογενειακό περιβάλλον. Είμαι σίγουρος, πως τέτοιες καταστάσεις έχετε δει με εφήβους και νεαρά άτομα μέσα στις οικογένειες τους, οι οποίες πρόθυμα καλύπτουν και καλλιεργούν την παθολογία του παιδιού τους, βυθιζόμενες οι ίδιες στην παθολογία. Μια συχνή έκφραση αυτής της οικογενειακής ψυχοπαθολογίας είναι οι περιπτώσεις φυγοστρατίας και των πρόωρων διαζυγίων.

Το αντίθετο της απόλυτης ανευθυνότητας είναι η απόλυτη υπευθυνοποίηση, που συναντούμε στις βαρειές καταθλίψεις, τις Μελαγχολίες, όπου το άτομο αισθάνεται υπεύθυνο για όλα τα κακά του κόσμου και επιχειρεί να αυτοκτονήσει, για να τιμωρήσει τον εαυτό του και να απαλλάξει τον κόσμο από το βάρος και το μίασμα της ύπαρξής του.

👉ε. Διαταραχή της περιχώρησης

Στον κόσμο του ψυχικά πάσχοντος δεν υπάρχει θέση για άλλους, αλλά ο ψυχικά πάσχων επιζητεί κυρίαρχη θέση στον κόσμο των άλλων για να τον ελέγξει. Οι άλλοι δεν υπάρχουν ως πραγματικά, ζωντανά πρόσωπα, με τα οποία ενδιαφέρεται να επιδράσει αμοιβαία, αλλά ως αντικείμενα, τα οποία θα χρησιμοποιήσει ανάλογα σε αναπαράσταση του χαλασμένου, τρομακτικού ή κενού από ζωντανές καλές παρουσίες εσωτερικού του κόσμου. Είναι μόνος στον κόσμο του και κάθε άλλη παρουσία υποβαθμίζεται, περιφρονείται ή αποκλείεται ως επικίνδυνη, ή μετατρέπεται ο ίδιος σε αντικείμενο, για να τον χρησιμοποιήσει ο άλλος κατά το δοκούν. Έτσι είναι ανίκανος να συγχωρήσει ή, στο άλλο άκρο, με τον τρόπο του προκαλεί την επιθετικότητα των άλλων και ανέχεται πρόθυμα κάθε εκτροπή και ακόμα κακοποίηση, μπαίνοντας σε θέση μαζοχιστική.

-Γιάννης Κιτρομηλίδης, Ψυχίατρος

Ψυχοσύνθεση - Psychosynthesis

27/07/2025

30/06/2025

28/06/2025

12/05/2025

05/05/2025

04/05/2025

02/05/2025

29/04/2025

21/04/2025

21/04/2025

08/04/2025

08/04/2025

Address

Website

Alerts

Contact The Practice

Shortcuts

Share