27/05/2025
بروفین (Ibuprofen) د NSAIDs (Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs) له ډلې څخه ده، او دا ډول درمل معمولاً پر معده منفي اغېز لري. دلته یې تفصیل درته لیکم:
⸻
بروفین څه ډول کار کوي؟
بروفین یو له NSAIDs (غیر سټیروئید ضد التهاب درملو) څخه دی، او کار یې دا دی:
• د درد کمول
• د تودوخې راکمول
• د التهاب (پړسوب) ضد عمل کول
دا کار بروفین د COX-1 او COX-2 انزایمونو د بندولو له لارې کوي.
⸻
د COX انزایمونو تشریح:
انزایم
رول
بروفین څه اغېز پرې لري؟
COX-1
د معدې محافظت، د وینې جريان ساتل، د پښتورګو فعالیت
بروفین دا بندوي → محافظتي پوښ له منځه ځي، زخم او تیزابیت زیاتېږي
COX-2
د التهاب، درد او تودوخې د لامل
بروفین دا بندوي → درد او التهاب کمېږي
انزایم
رول
⸻
ولې دا ستونزې راځي؟
1. د معدې محافظت له منځه ځي
پروستاګلاندینونه د معدې د تیزاب مخنیوی کوي او مخاطي پوښ جوړوي. بروفین دا پروستاګلاندینونه کموي، نو معده بېدفاع پاتې کېږي.
2. د معدې زخمونه (Ulcers):
که بروفین د اوږدې مودې لپاره واخیستل شي، یا په خالي معده، نو دا کولای شي ژور زخمونه رامنځته کړي.
3. وینه بهیدل (Gastric bleeding):
په جدي حالاتو کې، دا زخمونه کولی شي د معدې یا کولمو د وینې بهیدو سبب شي، چې دا بیړنۍ طبي حالت ګڼل کېږي.
⸻
د بروفین خطر زیاتېدل کله راځي؟
• په خالي معده اخیستل
• اوږدمهاله استعمال (اوونۍ یا میاشتې)
• لوړ دوز (زیات ګولۍ یا زیاتې ورځې)
• د الکول استعمال
• د اسپرین، کورټیسون یا بل NSAID سره یوځای کارول
• زاړه عمر خلک (60+ کلن)
• د معدې زخم یا ګیسټرایټس تاریخچه لرل
⸻
څه باید وشي د بروفین د خوندي استعمال لپاره؟
لارښوونه
تشریح
له خواړو وروسته استعمال
خالي معده ډېر حساسه ده؛ خواړه محافظت برابروي
د معدې ساتونکي درمل سره
لکه Lansoprazole, Omeprazole, یا Pantoprazole
د درد لپاره بدیلونه
که معدې حساسه وي، د Paracetamol (Panadol) استعمال خوندي وي
د ډاکټر مشوره
که اوږدمهاله استعمال ته اړتیا وي، باید د متخصص نظر واخیستل شي