https://www.facebook.com/103659765951961/

طبــی معلومات, Jalalabad (2025)

11/02/2025

*`معده او دماغ`*

* *معده هغه وخت زيات تكليف احساسوي كله چې تاسې سهارنی ناشته نه کوئ*

* *او دماغ هغه وخت نارامه او ستومانه وي کله چې تاسې منفي فکرونه کوئ*

09/02/2025

*د نشه يي توکو ارواپوهنه:*

انساني ژوند له عادتونو، عواطفو، احساساتو، خوښیو، ناخوالو، تاوتریخوالو، نېکمرغیو، غمونو او بدمرغیو ډک دی موږ خپلې ځیني کړنې په چاپېریال کې شته ناخوالو پورې تړو دا تړاو ورځ په ورځ ډېریږي او ورورو پر عادتونو او خویونو اوړي، موږ روغ او ناروغ عادتونه لرو ځیني عادتونه موږ ته ګټه رسوي خو ځیني یې بیا زموږ ژوند ورانوي، چې ښایي کلونه وخت ونیسي تر څو خپل یاد عادتونه پرېږدو.

روږدتیا هم عادت دی خو دا عادت له هغو نورو سره توپیر کوي ډېری کسان ښایي پر ټلویزیون، خواله رسنیو، جنسي اړیکو، پېرلو، سینګار، مزاحمو فکرونو، اندېښنو، وسواسونو او نشه یي توکو روږدي اوسي د هغوی لپاره یاد عادتونه عادي ښکاري خو کله چې فکر کوي ورځنی ژوند، اړیکي او زده کړې یې زیانمنې کړي او نور یې د زغملو وړتیا نه لري تازه یې دې ته هم فکر ور اوړي، چې یاد عادتونه یې ناسم دي ورو ورو دې پایلې ته رسیږي چې روږدی شوی او نور یې ژوند ورګواښي، د دې روږتیاوو له ډلې یوه یې په نشه یي توکو روږدتیا ده، چې نن سبا یې په ځوان نسل کې کچه بیخي ډېره او د ناورین تر بریده رسېدلې.

په افغان ټولنه کې د نشه یي توکو کرل او کارول اوږده مخینه لري په ځانګړې توګه هغه مهال چې سختې وچکالۍ افغان کرنې سیسټم زیانمن کړ خلکو له لږ ځمکې څخه د ډېر حاصل تر لاسه کولو په موخه د نشه یي توکو کرکیلې ته مخه کړه کرار کرار یې کارول هم پیل شول په پایله کې د نشه یي توکو کرل رواج او کارول یې په عمل بدل شول ددې تر څنګ پرلپسې سیاسي کړکېچونو، جګړو، اقتصادي رکود او بېوزلۍ هم خلک دې ته مجبورکړل چې له یوۀ لوري د نشه یي توکو کارولو ته مخ کړي او له بل لوري اوږدمهاله کډوالۍ ډېر ځوانان د روږدتیا کندې ته ور وغورځول.

نشه یي توکي که هغه سګرټ وي نسوار یا تریاک د انسان مرکزي عصبي سیسټم زیانمنوي او ډېر ځله ځیني هغه حجرې تخریبوي چې بدن کې اړینې دندې پر مخ بیایي د بېلګې په توګه که د مغز هغه برخه له مینځه یوسي چې په سترګو پورې اړه لري نو ښایي سترګې کمزورې کړي او ورو ورو د ړندېدو لامل وګرځي، همداسې د بدن هره برخه د مغز د یوې برخې له لوري مدیریت کیږي چې که هغه برخې زیان وویني بدن به کمزوری او له فعالیته ولویږي.

پر نشه یي توکو روږدتیا ځان ته په خپل لاس زیان رسول دي د نشه یي توکو په کارولو سره موږ خپل بدن، مغز او ژوند پر خپل لاس د ویجاړېدو لوري ته بیایو، روږدتیا له ازمویلو پیلیږي که چېرې ناوړه ملګري ولرو او په اصطلاح پره کې راشو، یو ځل یې وکاروو سبا یې بیا وازمایو همداسې به پرې روږدي شو یو وخت به خبر نه یو ازمېښت به مو د عادت تر کچې رسېدلی وي او وروسته به نشو کولای په اسانه یې پرېږدو.
✒
✍:- *داکــــــــــــتر اگبری.* 👨‍⚕️🌾

25/12/2024

*سينوسايټس*

*لاملونه:*

سینوسایټس معمولا د باکتریا یا ویروس انتاناتو او د سینوسونو د استر د پړسوب له امله رامینځته کیږي. د ژمي وچه او سړه هوا د سینوس د استر د سوزش لامل کیږي او د بلغم سرایت کموي چې په پایله کې د انفیکشن لامل کیږي.

*نښې نښانې:*

د سینوس په ساحه کې درد او فشار (تیری، ګالونه او پوزه)

سر درد

د پوزې بندښت

بهېدونکی پزه

بد بوی

*مخنیوی:*

د هوا رطوبت کارول

د مایعاتو په څښلو سره د پوزې میوکوسا وچولو څخه مخنیوی وکړئ

د ګرمو جامو په اغوستلو سره د زکام مخنیوی وکړئ

*درملنه:*

د التهاب ضد او انالجیزیک درملو اخیستل

د پوزې سپرې او د پوزې رطوبت کارول

د مالګین محلولونو سره د پوزې مینځل
✒ *لیکوال: داکتر خان محمد "اګبری"* 🍃
🌻 *طبی معلومات او روغتیائی لارښوونی* 🌻

08/10/2024

*د بسکوپان ټابلیټونه او انجیکشنونه*

*د بسکوپان ټابلیټونه او انجیکشنونه د معدې دردونو او د خارښ وړ کولمو سنډروم درملنې لپاره*

✒ *لیکوال: داکتر خان محمد "اګبری"* 🍃
🌻 *طبی معلومات او روغتیائی لارښوونی* 🌻

د معدې دردونو او د معدې دردونو درملنې لپاره د بسکوپان 10 ملی ګرامه ټابلیټونه د معدې درد او د معدې دردونو په درملنه کې هم مرسته کوي. دا درمل د هایوسسین بټیل برومایډ لري، چې دا د معدې د درد د ټولو قضیو څخه د خلاصون لپاره هم کارول کیږي چې د معدې او حوصلې د غیر ارادي عضلاتو انقباض له امله د دار الطب په اړه زموږ راپور تعقیب کړئ .

*د Buscopan ټابلیټونو او انجیکشنونو کارولو لپاره اشارې*

د بسکوپان ټابلیټونه او انجیکشنونه د معدې دردونو او د خارښ وړ کولمو سنډروم درملنې لپاره

دا درمل د عضلاتو دردونو کې کارول کیږي او د ډیری ډاکټرانو لخوا سپارښتنه کیږي.

د بسکوپان ټابلیټونه او انجیکشنونه په مؤثره توګه د خارښ وړ کولمو سنډروم درملنه کوي.

دا درمل د مثانې د اختلاطاتو درملنه کوي او د ادرار او تناسلي لارې درملنه کوي.

دا په مؤثره توګه د معدې دردونو درملنه کې مرسته کوي.

دا کار کوي او د معدې د درد د قضیو په درملنه کې مرسته کوي.

هم ولولئ

د نسپاسم ټابلیټونه د کولک او د معدې دردونو درملنې لپاره درمل دي

*د Buscopan ټابلیټونو او انجیکونو اخیستلو اړخیزې اغیزې*

*د Buscopan ټابلیټونو او انجیکونو اخیستل هیڅ اړخیزې اغیزې نلري، او داسې شیان لکه:*

د دې درملو اخیستو په پایله کې مغز او کانګې شتون لري.

د پوستکي سوري او د خارش احساس به وي.

د زړه د ضربې په زیاتوالي باندې هیڅ اغیزه نلري.

په خوله او ژبه کې باید وچوالی شتون ولري.

د ادرار ساتل نادر دي.

*د Buscopan ټابلیټونو او انجیکونو کارولو لپاره تضادونه*

د Buscopan ټابلیټونو او انجیکونو کارولو لپاره تضادونه

د بسکوپان کارول په کلکه منع دي که چیرې ناروغ د لاندې ناروغیو سره مخ وي:

کیدای شي د تنفسي ستونزې او د اعصابو ستونزې وي.

ممکن د میګاکولون سره مشکل وي.

د وینې فشار او د سترګو فشار ولري.

د هغو کسانو لپاره چې د بوسکوپان یا کوم بل درملو اجزاو یا کوم بل درملو اخیستو سره حساسیت لري ، د ډاکټرانو لخوا خبرداری ورکړل شوی چې دا درمل دې د معدې او کولمو د درد په حالت کې ونه اخلي که چیرې دا نښې د لوړې تودوخې سره وي. کانګې او التهاب او یا که د وینې په فشار کې د بې هوښۍ یا د وینې فشار کې بدلون شتون ولري، تاسو باید د ډاکټر سره مشوره وکړئ او نږدې روغتون ته لاړ شئ ترڅو مناسب درمل ورکړئ. قضیې

*دا هم ولولئ*

هایوبان ټابلیټونه د دردونو درملنې لپاره او د میاشتنۍ درد لپاره قوي درد کمونکي

*د بسکوپان ټابلیټونو او انجیکشنونو لپاره دوز او کارولو طریقه*

تاسو کولی شئ د ډوډۍ خوړلو وروسته ډیری وخت یو یا دوه ګولۍ وخورئ، مګر تاسو باید د خپل ډاکټر سره مشوره وکړئ، ځکه چې هغه د اخیستلو دوز ټاکلو مسولیت لري.

06/10/2024

*وبايي نزله او زکام؛ لاملونه، نښې او درملنه(Flu)*

*وبايي نزله او زکام (Flu)*

زکام کله کله وبايي شکل غوره کوي او د يوه کلي ټول کسان پرې اخته کېږي، چې وبايي زکام ورته ويل کېږي.

*لاملونه:*

ددې ډول زکام سبب يو خاص ډول وايروس ده، چې د ناروغ جسم ته ننوځي او ددې ناروغۍ سبب کېږي.

*د زکام مختلف ډولونه*

*نښې:*

ناروغ ته نزله او زکام رسېږي،

تبه يې لوړيږي او له ۱۲۰ څخه تر ۱۴۰ پورې رسيږي،

په لاسونو، پښو او د بدن په نورو برخو کې سخت درد پيدا کېږي

د سر درد او سينې درد يې ځانګړې نښي دي، د ناروغ ژبه ښويه او ستونی يې درد پيدا کوي چې ټوخی هم ورسره وي،

د مفصلونو درد د تبې له زياتوالي سره ټول بدن خوږېږي، په لږ وخت کې نژدې خلک ټول په دې ناروغۍ اخته کېږي.

*درملنه:*

ددې ناروغۍ اصلي درملنه نشته، خو که له دې ناروغۍ له امله د انسان په بدن کې کوم خرابوالی راشي هغه بايد معالجه شي، لکه نمونيا، ټوخی، تبه او داسې نور بايد د هغې مطابق دوا ورکړی شي.

د دردونو کمېدو لپاره د درد ضد دوا توصيه کړئ لکه Tab.Panadol یا Tab.Dipyron يا Tab.Paracetamol او داسي نور د ورځې څلور پنځه ځله يوه يوه ګولۍ چې دې سره به تبه کمه او درد رفع شي. ناروغ ته Cap.Teramycin د ورځې څلور ځلې او يا Inj.Streptomycin+Pencillin د عضلې له لارې ورکړئ په همدې توګه Tab.Actifidcold،Tab.Colden، Tab.fluze او Cap.Contec د زکام د تسکين او د پرمختګ مخنيوي ځانګړي درمل دي.

*پرهېز:*

ناروغ بايد له يخې هوا څخه ځان وساتي

غوړ او خواږه استعمال نه کړي

په ګرمو اوبو کې مالګه واچوي او پوزي ته يې ونيسي بخارات يې تنفس کړي.

✒ *لیکوال: داکتر خان محمد "اګبری"* 🍃
🌻 *طبی معلومات او روغتیائی لارښوونی* 🌻

27/09/2024

*د سر ګرځېدل؛ نښې او درملنه (Virtigo)*

✒
*د سر ګرځېدل یا چکر (Virtigo):

دا د اوسني عصر د زياتو مصروفياتو څخه پيدا کيدونکی رنځ دی. چې د ډېر فکر، پريشاني، عامې کمزورۍ، کم خوني، بد هضمي، د چرسو او شرابو استعمال، دماغي صدمې، د ښځو حيض زياتوالی، ليکوريا (Leukoria)، د وينې د فشار لوړوالی، د نظر خرابی او داسې نورو لاملونو له کبله پېښېږي.

*د سر چکر نښې:*

د ناروغ سر ګرځي، په سترګو يې تياره راځي، کانګي او د زړه راجګيدل پيدا کېږي، په غوږونو کې شور او کړنګ او کړونګ پيدا کېږي او د سترګو مخامخ هر اړخ ته سپرغۍ ليدل کيږ،د ناروغ څېره سسته او مړاوې معلومېږي.

*د سر ګرځېدا درملنه:*

دده اصلي سبب يې لرې کول پکار دي. که چېرته عامه کمزوري موجوده وي نو ناروغ ته د اوسپنې مرکبات لکه Tab.FerusSalphat د ورځې درې ګولۍ د يوې مياشتې لپاره يا Cap.Ferolic د ورځې يو کپسول او يا Cap.Fefal د ورځې يوه دانه د يوې مياشتې لپاره ورکړئ.

که په معده کې دروندوالی او يا بد هضمي موجوده وي نو ناروغ ته شربت يا کپسول Syp.Cap.Eplazyme ورکول پکار دي. په همدې توګه Syp.Zymoplex د ورځې درې کاچوغې او Syp.Dimico د ورځې درې ځله ورکول په کار دي.

که ناروغي د دماغي صدمې او التهاب له کبله وي نو ناروغ ته Inj.Decadron په عضله کې زرق کړئ او له دې سره Inj.Vit B-Compound هم توصيه کړئ. د سترګو نظر معاينه کول پکار دي، که چېرته په نظر کې کمزوري وي نو ناروغ ته د عينکو استعمالول ضروري دي.

د سر ګرځيدلو لپاره اساسي درملونه Tab.Inj.Dramamin يا Inj.Tab.Gravinate يا Inj.TabMarazin ورکړئ. البته له دې درملونو څخه يوازې يو درمل ورکړئ ډير ښه اثر کوي.

که د وينې د لوړ فشار شکايت موجود وي نو هم پورتني درملونه ورته ګټه کوي او د Tab.Stemetil-5mg استعمال ډيره ګټه کوي، د ورځې بايد درې ځله استعمال شي او Inj.Largactil-50mg هم مفيد ثابتيږي.

او که چېرته د سفر پر وخت په موټر کې له سپريدو وروسته د سر چکر او کانګي پيدا کېږي، نو د سفر څخه نيم ساعت مخکې Tab.Marazin-50mg او يا Tab.Avamin استعمال کړئ، له پورتنيو ګولیو څخه یوازې يو ډول، هر څلور ساعته وروسته يوه يوه دانه خوړل پکار دي. ان شاالله د سر چکر او کانګي به نه راځي.
✒ *لیکوال: داکتر خان محمد "اګبری"* 🍃
🌻 *طبی معلومات او روغتیائی لارښوونی* 🌻

03/07/2024

*د زړه جراحي څه ده؟*

✒ *لیکوال: داکتر خان محمد "اګبری"* 🍃
🌻 *طبی معلومات او روغتیائی لارښوونی* 🌻

*د زړه جراحي کولی شي د زړه ځینې ستونزې حل کړي کله چې نورې درملنې کار نه وي کړی یا کارول کیدی نشي.*

په ځینو مواردو کې، د زړه جراحي ممکن طبي بیړني حالت وي. د مثال په توګه، د زړه د شدید حملې لپاره جراحي ممکن سمدلاسه ترسره شي. په نورو قضیو کې، تاسو کولی شئ د وخت څخه مخکې د زړه جراحي پلان کړئ. د زړه ځینې جراحي لوی عملیات دي، لکه د زړه بای پاس جراحي په زړه کې د بند شوي شریانونو لپاره. نورې جراحۍ د زړه کوچني پروسیجرونه دي، لکه په پیس میکر کې اچول.

*د زړه جراحي په کومو شرایطو کې درملنه کیږي؟*

د زړه جراحي مختلف ډولونه شتون لري چې کولی شي د زړه ډیری ناروغیو درملنه کې مرسته وکړي:

د زړه جراحي په کومو شرایطو کې درملنه کیږي؟د زړه جراحي څه کوي؟د کورونري شریان ناروغي (CAD) - کله چې د پلاک په نوم یو چپکشی ماده ستاسو د زړه عضلاتو ته وینه رسوي شریانونه تنګ یا بندوي.په زړه کې د شریان بند شوي برخې شاوخوا د وینې جریان لپاره نوې لاره رامینځته کوي. دې ته د کورونري شریان بای پاس ګراف (CABG) یا د زړه بای پاس ویل کیږي. دا په لویانو کې د زړه ترټولو عام جراحي ده.د زړه والو ناروغۍ - د والو سره ستونزې چې ستاسو د زړه له لارې د وینې جریان کنټرولوي.د زړه والوز ترمیموي.

د زړه والوز د میخانیکي والو یا بیولوژیکي والو سره بدلوي چې د سور، غوا، یا د انسان د زړه نسج څخه جوړ شوی.Arrhythmia - ستاسو د زړه د ضربان د اندازې یا تال سره ستونزې. دا د بریښنایی سیګنالونو بدلونونو له امله رامینځته کیږي چې ستاسو د زړه ضربان کنټرولوي.ستاسو د زړه ضربان سمولو لپاره په سینه کې پیس میکر یا د نصب وړ کارتیوورټر ډیفبریلټر (ICD) ځای په ځای کړئ . د زړه په عضلاتو کې د کوچنیو ټوټو سره د ایټریل فیبریلیشن

درملنه کوي . کټ مټ داغونه جوړوي چې د زړه د بریښنایی سیګنالونو لپاره لاره جوړوي (میز جراحي).د زړه ناکامي - کله چې ستاسو زړه ډیر ضعیف یا سخت وي ترڅو ستاسو د بدن اړتیاو پوره کولو لپاره کافي اکسیجن بډایه وینه پمپ کړي.په سینه کې یو وسیله ځای په ځای کړئ چې کېدای شي پدې کې شامل وي:

*د زړه د ناڅاپي بندیدو مخنیوي کې د مرستې لپاره د امپلانټ وړ کارتیوورټر ډیفبریلټر (ICD)*

یو بایوینټریکولر پیس میکر د زړه د پمپ کولو عمل همغږي کولو لپاره نو دا خورا پیاوړی دی.

د وینټریکولر مرستې وسیله د زړه د وینې پمپ کولو کې مرسته کوي.

*د زړه لپاره د وینې پمپ کولو لپاره ټول مصنوعي زړه.*

د جدي ناروغ زړه د یخ زړه سره بدلوي ( د زړه لیږد ).د زړه انیوریزم - د شریان په دیوال کې د بالون په څیر بلج. دا د ژوند ګواښونکي کیدی شي که چیرې انیوریزم اوښکې یا ټوټې شي.د زړه د شریان ضعیفه برخه د پیچ یا د ټوکر څخه جوړ شوي ټیوب په کارولو سره ترمیم یا بدلوي.انجینا - د کورونري شریان ناروغۍ څخه د سینې درد.د زړه د عضلاتو د برخې له لارې د کوچني چینلونو جوړولو لپاره لیزر کاروي (د ټرانسمایوکارډیل لیزر ریواسکولرائزیشن).د زړه تخریب شوي او غیر معمولي جوړښتونه، په شمول د زیږون د زړه نیمګړتیاوې - د زړه د جوړښت ستونزې چې تاسو ورسره زیږیدلی یاست.د زړه زیانونه یا د زړه او وینې رګونو د جوړیدو په اړه ستونزې رغوي. ترمیم د عیب یا زیان په ډول پورې اړه لري.

*جراحان د زړه د جراحۍ لپاره کومې لارې کاروي؟*

هغه طریقه چې یو جراح د زړه د جراحۍ کولو لپاره کاروي ستاسو د زړه ستونزې، ستاسو عمومي روغتیا، او نورو فکتورونو پورې اړه لري. د زړه د جراحۍ طریقې په لاندې ډول دي:

د خلاص زړه جراحي (د زړه دودیز جراحي هم ویل کیږي) هغه وخت دی کله چې جراح زړه ته د رسیدو لپاره سینه خلاصوي. ځکه چې د ټکان زړه باندې عملیات کول ستونزمن دي، درمل د زړه د بندولو لپاره کارول کیږي. د زړه د سږو بای پاس ماشین د جراحي په جریان کې د بدن له لارې اکسیجن بډایه وینه پمپ کوي.

د پمپ څخه بهر د زړه جراحي د زړه د سږو بای پاس ماشین کارولو پرته د وهل شوي زړه خلاص زړه جراحي ده. جراح زړه د وسیلې سره ثابت ساتي. جراحان کولی شي د زړه د پمپ څخه بهر جراحي وکاروي ترڅو د کورونري شریان بای پاس ګراف (CABG) ترسره کړي، مګر یوازې په ځینو مواردو کې.

لږ تر لږه برید کوونکی د زړه جراحی د پسونو تر منځ کوچنۍ ټوټې کاروي. کټ ممکن د 2 څخه تر 3 انچو پورې کوچنی وي. جراح د کټ له لارې سینې ته اوزار داخلوي. دا ډول د زړه جراحي ممکن د زړه د سږو بای پاس ماشین وکاروي یا نه.

د روبوټیک په مرسته جراحي یو ډول لږ تر لږه برید کوونکی جراحي ده. جراح د روبوټ په لاسونو کې د وسایلو کنټرول لپاره کمپیوټر کاروي. دا جراح ته اجازه ورکوي چې خورا دقیق وي کله چې ستونزمن عملیات ترسره کوي.

*د زړه د جراحۍ خطرونه څه دي؟*

د ټولو جراحیو په څیر، د زړه جراحي خطرونه لري که څه هم پایلې یې ډیری وختونه غوره وي. په خطرونو کې شامل دي:

خونریزي

*انتان، تبه او پړسوب*

د انستیزیا ستونزه (هغه درمل چې تاسو د جراحۍ پرمهال خوب کوي)

arrhythmia

زړه، پښتورګو، ځيګر او سږو ته زيان رسوي

پړسوب

د زړه د جراحۍ خطرونه لوړ دي که چیرې:

جراحي یو بیړنی حالت دی.

تاسو نور طبي شرایط لرئ، په شمول:

د شکر ناروغۍ

د پښتورګو ناروغۍ

د سږو ناروغۍ

د عصبي شریان ناروغي (PAD)
✒ *لیکوال: داکتر خان محمد "اګبری"* 🍃
🌻

02/07/2024

*ویټامین B کمپلیکس یا نیوروبیون غوره دی؟*

د ویټامین B کمپلیکس یا نیوروبیون د رغیدو په وخت کې، د سفر څخه مخکې یا وروسته یا دروند فزیکي فعالیت کولی شي زموږ انرژي ډیروي او موږ ته د ښه والي احساس راکوي، په هرصورت، د ویټامین B ګروپ کارول خپل ټکي لري.

د خبر آنلاین په وینا ، د ګروپ B ویټامینونه یو له خورا مشهور او مشهور ویټامینونو څخه دی چې په عام ډول مصرف کیږي. B کمپلیکس د B12 پرته ټول B ویټامینونه لري، مګر نیوروبیون، یو مشهور برانډ چې ځینې وختونه د B کمپلیکس څخه غوره ګڼل کیږي، یوازې درې ویټامینونه B1، B6 او B12 لري.

د همشهري انلاین د راپور له مخې، درمل جوړونکي ډاکټر حسادت شاه حسیني په دې اړه وویل: دغه مرکبات د بدن د عمومي انرژۍ د کچې په لوړولو، د ځواک په پیاوړتیا او د میټابولیزم په زیاتولو کې اغېزمن دي. B6 او B12، په ښکاره ډول، موږ د وینې جوړښت او د بدن داخلي میکانیزمونو کې د مرستې له امله ښه احساس کوو.

د ډاکټر په وینا، کله چې یو سړی روغ وي او نورمال خواړه ولري، د B ګروپ سپلیمنټونو په ګډون د اضافي سپلیمنټونو خوړلو ته کومه ځانګړې اړتیا نشته، مګر که تاسو د رغیدو په موده کې یاست، تاسو زکام لرئ، یا تاسو لرئ. تاسو ډیر فزیکي فعالیت درلود او تاسو دومره آرام نه یاست چې تاسو ورته اړتیا لرئ تاسو کولی شئ د دې ضمیمو په کارولو سره ستاسو د بدن ګړندي رغیدو کې مرسته وکړئ.

دغه درمل جوړونکي د B-complex او Neurobion اخیستلو څرنګوالي په اړه وویل: په عموم کې، ampoules د دوی د بایو موجودیت او د وینې له لارې د چټک جذب له امله ډیر ژر خپل تاثیر څرګندوي. ګولۍ باید د هاضمي پروسې په جریان کې د بدن لخوا جذب شي، کوم چې وخت نیسي. د فزیکي ضعف په حالت کې، په اونۍ کې یو امپول اجازه لري، مګر په اوږدمهاله او دوامداره توګه نه.

اوس مهال، د افغانستان په بازار کې د امپولونو ډولونو کې ډیر توپیر شتون نلري، مګر که تاسو داسې امپول ترلاسه کړئ چې باید په یخچال کې وساتل شي، نو غوره ده چې د انجیکشن دمخه د خونې تودوخې ته اجازه ورکړئ ترڅو تاسو لږ درد احساس کړئ. د B ویټامینونه په اوبو کې محلول کېدونکي دي او که د کارولو وروسته تاسو احساس کوئ چې ستاسو ادرار لږ B پیچلي بوی لري، دا عادي خبره ده.
✒ *لیکوال: داکتر خان محمد "اګبری"* 🍃

16/06/2024

اختریز پیغام!!!!
نېڪمرغه لوی اختر مو مبارڪ شه!!!!
د نېڪمرغه لوی اختر د رارسیدو پۀ ویاړ ټولو هېوادوالو
تۀ د نېڪمرغه لوی اختر مبارڪي وایم، الله (ﷻ) مؤ ټول
عبادتونه او قربانۍ په خپل دربار ڪې قبولې او منظورې ڪړه،
الله(ﷻ) دې وڪړي
چې دغه اختر زموږ پۀ ګران هېواد افغانستان ڪې دسولې او امــن اختر وګرځي.

30/05/2024

🍀 *هغه غذا ګانې چې په معده کې د ګیس د جوړیدو سبب کیږي.*

✒ *لیکوال: داکتر خان محمد "اګبری"* 🍃
🌻 *طبی معلومات او روغتیائی لارښوونی* 🌻

🍃په ګېډه کې ګېس جوړېدو څخه اکثره خلک شکايت کوي، دوى د ارګمي(ارګي) په کولو سره د خلکو د خجالت احساس کوي. په دې لړ کې زياتې غذاګانې قصور وارې بولي. ګېس اکثره د هغه ناهضم شويو غذايي موادو څخه چې کله د وړو کولمو څخه د غټو کولمو په لور دورمي جوړېږي. په غټو کولمو يا (colons) کې ددې غذايي موادو هضمېدو لپاره ځينې مفيدې بکترياوې شته چې ددې عمل څخه ګېس منځته راځي.

🍃د امريکا د معدې معايني اتحاديه وايي چې اکثره غدايي مواد ګېس منځته راوړي چې په لاندې ډول دي:
ګلپي، وچه مېوه، دال، بند ګلپي او د وړو شيره؛ خو که چېرې سبزي او دال د خام خوړلو په ځاى ښه پاخه شي؛ نو د ګېس جوړېدو امکان يې کم دى.

🍃په مېوو کې زيات پېداکېدونکي مواد لکه فوکتوز يا شکر دي که چېرې فوکتوز، شکره يا د فوکتوز جوس زيات استعمال شي؛ نو ګېډه کې ګېس زيات پېداکېږي؛ ځکه د انسان په وجود کې فوکتوز يوه اندازه جذب کېږي او نور اضافه دي چې ګېس جوړوي.
هغه مېوې چې زيات فوکتوز لري لکه: مڼه، نشپاتي، کيله، انګور او نور بايد په اړينه اندازه خوړول شي. هغه چې په اخر کې يې sl راځي لکه( surbitsal mannital) او نورو زيات استعمال د ګېس جوړېدو باعث ګرځي.

🍃شيدې هم ګېس جوړوي، ځيني خلک په شېدو کې lactose څخه- چې د هضم لپاره کوم انزايم نه لري( lactose into lerance ) -شکايت کوي. که چېرې د کوم انسان په ګېډه کې شيدې او شيدو ته ورته مواد د ګېس باعث ګرځي که کم شي نو ګېس له ستونزه به څه نا څه په امان کې وي.

🍃که چېرې د شيدو په عوض ماسته اسعمال شي؛ نو په مستو کې lactose کم دى او د ګېس د جوړېدو څخه مخنيوى کوي.
که چېرې څوک داسې غذايي مواد استعمال کړي چې ګېس رامنځته کوي، نو هغه ته په کار دي چې ماسته استعمال کړي.

🍃بعضي کسان د antibiotic د استعمال سره هم د ګېډې ګېس يا د معدې د درد تکليف پيدا کوي چې هغه ته ماسته او يا protiotic ښه دي.

✒

29/05/2024

🍀 *سالنډي څه ډول يوه ناروغي ده؟*

✒ *لیکوال: داکتر خان محمد "اګبری"* 🍃
🌻 *طبی معلومات او روغتیائی لارښوونی* 🌻

▪سالنډي يوه اوږد مهاله تنفسي ناروغي ده چې ډیری اغیزمن کسان ترې ټول عمر کړيږي. په دې مرض کې سږي التهابي کيږي چې توخی، نفس تنگي، د ساه اخيستو پر وخت مشکلات او د سينې د خرهاري غږونه ورسره مل وی.

🍀 *سالنډي څرنگه رامنځته کيږي؟*
د سالنډۍ د ناروغتيا په ترڅ کې په سږو کې د تنفس لارې التهابي کيږی او تنگيږي چې په دې توگه په سږو کې د گازو د تبادلې مخه نيول کيږي. اغیزمن کسان په ځانگړي توگه په سا اخيستو کې ستونزه پيدا کوي. له سږو څخه په کاربن ډايي اوکسايد ککړه هوا په سمه توگه بهر ته نه شي اخراجيدلی. ناروغ د سا د بنديدو احساس کوي ځکه په سا اخيستو کې خلل رامنځته کيږي او سږو ته د تازه اکسيجن د داخلولو اړتیا زياتيږي.

خو ناروغان کافي اندازه هوا سږو ته نه شي داخلولی ځکه له سږو یې پخواني هوا په بشپړه توگه خارجه شوي نه وي. په دې توگه نفس تنگي رامنځته کيږي او يوه شيطاني کړۍ جوړيږي چې مريض يې په آرام او په شعوري توگه د سا اخیستو له لارې ماتولی شي.

🍀 *د حملې په صورت کې باید څه وشي؟*
د سالنډي د يوې سختې حملې پر وخت اړينه ده چې سړی آرام پاتې شي. ناروغ بايد سم کښيني او د خپلو لاسونو لاندینۍ برخه پر خپلو ورنونو تکيه کړي. که سړی ولاړ وي نو بايد دواړه پښې يو له بله جلا کړي او لاسونه پر زنگونو کيږدي. دې ته د «گول کيپر» په څېر دريدل وايي. دا مرسته کوي چې د اوږو، سينې او ملا ټول هغه عضلات چې په سا اخیستو کې مرسته کوي، په کار واچول شي.

🍃تر دې وروسته باید سړی د تر یوې اندازې پورې له بندې خولې په سږو کې موجوده هوا په کرار کرار خارجه کړي. د «شونډو بندول» په اتوماتيک ډول د سا اخیستو تسلسل ماتوي او په دې توگه مرسته کوي چې د نفس تنگۍ مخه ونيوله شي.

🍃تر دې وروسته بايد مريض ته اغيزمن درمل ورکړل شي. په عمومي توگه ناروغانو ته دغه درمل د استنشاق یا تنفسي آلې له لارې ور کول کيږي. دا د برونشيا يا په سږو کې د موجودو هوا د کوچنيو نلونو د پراخيدو باعث کيږي او په دې توگه مريض ته سا اخیستل آسانيږي. خو که چېرې د ناروغ حالت ښه نه شي نو بايد ژر تر ژره له يوه ډاکتر سره تماس ونيول شي
🍀 *په سالنډۍ د اخته کيدو علتونه*
ډاکترانو تر اوسه دا علت چې ولې ځيني انسان په سالنډۍ اخته کيږي او نور ترې بيا خوندي وي، په بشپړه توگه روښانه کړی نه دی. د دې احتمال چې په دې برخه کې دې «جینونه» نقش ولري شته: يعني ښايي ارثي وي. خو بهرني عوامل یې په رامنځته کيدو کې عمده نقش لوبوي. دا په ځانگړي توگه د حساسيت له وجې پر رامنځته شوې سالنډۍ صدق کوی.

🍃دا حساسيتونه په هوا کې د يو شمير زهرجنو مواد له وجې رامنځته کيږي چې د مثال په توگه په رنگونو کې د کيمياوي موادو څخه نيولې بيا په سریشو او مصنوعي توکو کې چې د بخار کيدو په صورت کې هوا ته پورته کیږي.

🍃حساسيتونه د سالنډي په رامنځته کيدو کې ډېر مهم نقش لري.
همدا راز د باکتريا او يا ويروس له کبله رامنځته شوې ناروغي هم په سالنډي د اخته کيدو باعث کيدلی شي. ځينې درمل هم د سالنډۍ د رامنځته کيدو علت گرځي.

🍀 *اغیزمن بايد څه وکړي؟*

🍃لومړی اړينه ده چې د سږو او حساسيت د متخصصينو په مرسته سړی پر دې ځان پوه کړي چې کوم ډول سالنډي لري. په حساسيت اخته کسان له هغو شيانو څخه د امکان تر حده بايد ډډه وکړي چې د اسما يا سالنډي په رامنځته کيدو کې نقش لوبوي. همدا راز ډېر وزرش يا سپورت هم د سالنډۍ د حملې باعث گرځيدلی شي.

🍃همدا راز هغه اغیزمن کسان چې زيات جسمي کار نه کوي، هم بايد خپل تنقس ته پام ولري ځکه رواني فشار او ستريس هم د نفس تنگۍ باعث گرځي. همدا راز د ډېرې گرمې او يا ډېرې يخې هوا تنفسول هم د اسما د حملې علت کيږي. همدا شان په سالنډي اخته کسان ځينې ځانگړي درمل بايد ونه کاروي. تر ټولو مهمه داده چې د سږو د ډاکتر پر لارښوونو سم عمل وشي او درمل په منظم ډول وکارول شي او د سا اخيستو تخنيکونه تمرين شي.

21/05/2024

🍀 *د ويټامين سي ګټی؟*

✒ *لیکوال: داکتر خان محمد "اګبری"* 🍃
🌻 *طبی معلومات او روغتیائی لارښوونی* 🌻

🍃د ويټامينونو په قطار کي ويټامين سي د انسان د روغتيا له پاره يو له مهمو ويټامينونو څخه دی. د کارپوهانو په آند د يو روغ او بالغ انسان له پاره د ورځي ۱۰۰ ملي ګرامه ويټامين سي اړين وي. له دغه څخه زياته اندازه که انسان وخوري، نو هغه په ادرار کي بېرته له وجود څخه وځي. د ويټامين سي ګټی لاندی ذکر شوي دي.

🍃１. ویټامین سي ستاسو پوست د ګونځو (چملکې) څخه ساتي.
🍃２. ویټامین سي د بدن دفاعي سیستم تقویه کوي.
🍃３. ویټامین سي د سترګې او غاښو د ناروغیو څخه ساتنه کوي
🍃４. ویټامین سي پوستکي ته روښانتیا ورکوي او دپوستکی د زړښت څخه مخنیوی کوي
🍃５. دا هم باید په ذهن کې ولرو چې امیندوارو (حامله) ښځو ته دا ویټامین په کافي اندازه لازم دي، ولې چې کوچنیان په ښه توګه پياوړي کوي

🍃دا ويټامین عموما په نباتاتو کې بالخاصه په سبزیو، ترکاریو او تازه میوو کې بيخې زیات دي. لکه: نارنج، مڼه، انګور، لیمو، ام او داسې نور.

✍:- *داکــــــــــــتر اگبری.* 👨‍⚕️🌾

طبــی معلومات

11/02/2025

09/02/2025

25/12/2024

08/10/2024

06/10/2024

27/09/2024

03/07/2024

02/07/2024

16/06/2024

30/05/2024

29/05/2024

21/05/2024

Address

Telephone

Website

Alerts

Shortcuts

Share

Category