Dr Nizam Ullah Anwari / ډاکټر نظام الله انوری

05/06/2025

ډيره مهمه موضوع چي د يو انسان ژوند ورسره تړلی دي!!
کانګو(CCHF) څه ډول ناروغي ده !؟
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
Crimean - Congo hemorrhagic fever
کریمیا ـ کانګو وینه بهوونکې تبې ناروغۍ یوه ساري،ویروسي او وژونکې ناروغي ده،چې د سپږې ماننده حشرې کنې پواسطه له حیواناتو انسانانو او له انسانانو څخه نورو سالمو اشخاصو ته انتقالیږي.
کانګو په پسونو، غواګانو،اوزو او نورو حیواناتو کې د خفیفې تبې په شکل موجوده وي چې انسانانو ته د مستقیم تماس له لارې له سرایت وروسته په بارز شکل اعراض او اعلایم ورکوي.
په عمومي ډول د کانګو د ویروسي ناروغۍ خفیفه تبه اعراض او اعلایم له 3 یا 4 ورځو نیولې تر 12 یا 13 ورځو پورې دوام کوي.

کانګو څه ډول انتقالیږي ➕
ــ د کانګو ناروغي د خپلې عاملې حشرې،کنې پواسطه د حیواناتو یا انسانانو د چیچلو له لارې.
ــ د کانګو په ناروغۍ د اخته ذبحه کړای سوي حیواناتو له وینې سره د انسان د وجود د یوې حسې په تماس کې راتللو سره.
ــ په ناپامۍ سره د لاس پواسطه د کنې وژل.
ــ د کانګو په ناروغۍ د اخته ناروغ له وینې یا بدن سره د روغ شخص د تماس له لارې.

د کانګو په ویروسي ناروغۍ اکثرأ ➕
قصابان
ډاکتران
روغتیایي کارمندان
څارونکي او د ناروغانو د کورنیو د غړو د اخته کیدو چانس زیات وي.
ځکه یاد اشخاص په مسقیم ډول د ناروغ د وینې، مایعاتو او بدن سره د ناپامۍ پر مهال په ارتباط کې راځي.

د کانګو اعراض ➕
ـــــــــــــــــــــــــ
ــ شدیده تبه ـ سر دردي ــ زړه بدوالی ــ د عضلاتو درد ــ د خیټې درد
ــ اسهالات ــ د سترګو د سپینې طبقې سوروالی ـ د رڼا سره حساسیت
ــ د ورمیږ درد او شخوالی ــ ستړیا او عصبانیت ــ بې خوبي او نارآمي

د کانګو د ناروغۍ په پرمختللې حالت کې د ناروغ
پوستکې کې لومړی د وینې د انتاني کیدو له امله سره رشونه پیدا کیږي چې وروسته د پوستکي د شین کیدو لامل کیږي. په عاجله واقیاتو کې له خولې او پزې څخه وینه بهیدنه جریان پیدا کوي. د پورته علایمو سره يو ځاي، په استفراغ او غایطه موادو کې د وینې موجودیت د کانګو ناروغي تصدیقوي.

له کانګو ناروغۍ څه ډول مخنیوی وکړو !؟
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ــ د حیواناتو د ذبحې کولو پر مهال باید له محافظتي وسایلو لکه عینکو دستکشو او اوږد چپن ماننده لباس څخه استفاده وسي.
ــ د حیواناتو په وینه له منتنو لوازمو لکه چاقو لوښي او نورو سره له تماسه باید مخنیوی وسي.
ــ د حیواناتو له ذبحې کولو وروسته ژر تر ژره باید جامې بدلې او لاسونه په پاکو،صحي اوبو او صابون پریمینځل سي.
ــ هغه ناروغان چې په کانګو ناروغۍ اخته وي ډاکتران یې باید په وړاندې له ځانګړو ماسکونو او دستکشو استفاده وکړي
او د وینې اخیستلو پر مهال باید له جدي پاملرنې کار واخلي.
ــ د حیواناتو د نیمې خامې او پخې غوښې له خوړلو باید ډډه وسي.
ــ هغه خلک چې د څارویو ساتنه کوي باید هڅه وکړي
د څارویو د ساتنې ځای تل پاک وساتي او دوا پاشي هیره نه کړي.
ــ د ناروغۍ د اعراضو او علایمو له ښکاره کیدو سره سم
باید ډاکتر ته مراجعه وسې.
تر څو په ښه شکل د ناروغۍ تداوي صورت ونیسي.
ځکه د ګانکو وژونکې ناروغۍ پخپل وخت له تداوۍ او درملنې سره د رغیدو وړ دی.

هيله ده دا پيغام تر نورو ورسوئ کیداي شي تاسي الله ج يو چا د پاره د ژوند هيله وکرځوي . 🥀

22/04/2025

د مثانې التهاب يا
( Cystitis )
په دې ناروغۍ کې په مثانه کې درد او التهاب رامنځته کيږي چې سوى هم ورسره وي :
لاملونه يا
( Causes )
په مثانه کې د تيږي شتون ،
په مثاني د ضربي خوړل ،
د متيازو بندښت ،
سوزاک ،
د بندونو درد ،
د شکرې ناروغۍ ،
په ښځو کې د رحم التهاب ،
د بلاربښت مخه نيوونکې درمل استعمالول ،
او داسي نور ;
نښې يا
( Symptoms )
د بدن ستړيا ، د متيازو رنګ بدل وي او بد بوى کوي ، په مثانه کې سخت درد موجود وي ، تبه او کانګې موجود وي ، کله يې متيازي بنديږې او کله بيا بيا تشناب ته روان وي ، که ناروغي دوامداره شوه نو ډير او ژر ژر متيازو ته ځي او ځوه هم په کې ليدل کيږي :
لابراتوارې معاينه يا
( Lab/ Test )
په متيازو کې وينه او ځوه موجوده وي
په ايکسره او الټرساونډ کې دمثانې التهاب ترسترګو کيږي :
درملنه يا
( Treatment )
Tab Norfloxacin 400 mg 1 × 2
د 5 ورځو لپاره
Inj Ceftrixon 500 mg 1 × 1 iv
يو انجکشن په ورځ کې د 5 ورځو لپاره
Tab Ponstan 500 mg 1 × 2
Syp Citralka 2 × 3
دوه کاشوغي سهر غرمه او ماښام په يو ګيلاس اوبو کې څکل

23/10/2024

د حاملګي په لومړيو درېو مياشتو کې ميندو ته لوړه تبه کولی شي ماشوم کې ولادي نقيصې لکه د سر سوءشکل رامنځته کړي نو پکار ده چې ميندې تبه هر وخت خو په ځانګړې توګه ذکر شوې موده کې، پر وخت تداوي کړي.

20/07/2024

01/07/2024

تر قضاوت مخکې فکر وکړئ

ډاکټر په بيړه روغتون ته داخل شو، روغتون نه زنګ ورغلی و چې بيړنيو عملياتو ته ځان ورورسوي. ډاکټر ټول وس کړی و چې ځان ژر ورسوي. لباس يې بدل کړ او په چټکۍ عمليات‌خونې ته روان شو. دهلېز کې يې د ناروغ پلار وليد چې ډاکټر ته په بې‌صبرۍ منتظر و.
د ناروغ پلار چې ډاکټر وليد پرې ورچيغې يې کړې، ولې دې دومره ځنډ کړ!؟ ته نه پوهېږې چې زما د زوی ژوند خطر کې دی؟ ته لږ هم د مسوليت احساس نه کوې؟
ډاکټر موسکی شو او ويې ويل: بښنه غواړم، زه روغتون کې نه وم، څنګه چې زنګ راغی راروان شوم، ټول زور مې وواهه چې ژر راورسم. هيله ده چې اوس ارام شې، زه به خپل کار وکړم.
د ناروغ پلار وويل: ولې ارام شم، که زما پر ځای ستا زوی عمليات‌خونه کې و ته به ارام وې؟ که ستا زوی د ډاکټر د ځنډ له وجې مړ شي ستا به څه حال وي؟ ډاکټر بيا په موسکا وويل: موږ به خدای راکړی وس وکړو، ته هم د زوی د روغ ژوند دعا کوه.
پلار وويل: دغه ده د مړې خېټې فارسي!

عملياتو څو ساعته ونيول، ډاکټر په خوشحالۍ راووت، پلار ته يې وويل د خدای فضل دی، ستا د زوی ژوند وژغورل شو. د پلار غبرګون ته يې انتظار ونه کړ، په بيړه روان شو، تلو تلو کې يې ورته وويل که کومه پوښتنه دې لرله نرس سره وغږېږه.
ډاکټر لاړ، څو دقيقې وروسته نرس راووت، د ناروغ پلار ورته وويل چې دا څومره کبرجن ډاکټر دی، ما ته يې حتی دومره وخت رانه کړ چې د زوی حالت مې وپوښتم!
د نرس سترګو کې اوښکې وې، د ناروغ پلار ته يې وويل چې پرون د همدې ډاکټر زوی ټکر کې مړ شوی، نن يې جنازه ده، دی د دفن مراسمو کې و چې ستا د زوی عملياتو ته مو راوغوښت. دا دی ستا د زوی ژوند يې چې وژغوره په منډه لاړ چې د خپل زوی دفن ته ځان ورسوي.

د نورو په اړه هوايي قضاوت مه کوئ، ځکه تاسې نه پوهېږئ چې د چا ژوند څنګه دی او څه حالت يې دی.
د انګرېزي حکايت ژباړه

18/05/2024

دا مينه دې عامه شي❤️

12/05/2024

رګ نساء:
د انسان ماغزه د اورمېږ او ملا په منځ کې د شمزيو له مغزو سره وصل دي. له هغه ځای څخه بيا د رېښو په څير جوړښتونه را جلا شوي او په ټول بدن کې خپاره شوي دي. د همدې سيسټم له لاري د انسان د وجود احوال مغزو ته وړل کيږي او کوم امر چې ماغزه کوي هغه پلی کيږي. د پښې حس او ښورولو کنټرول د انسان ماغزه د يوې لويې رېښې له لاري کوي چې د سياټېک په نامه ياديږي. که دغه رېښه (يا عصبي رشته) په ملا يا خپل مسير کې تر فشار لاندې راشي يا تخريش شي نو يو ډول دردونه منځ ته راوړي چې له ملا يا کوناټي څخه نيولې ان د پښو تر پنجو پورې رسيږي او موږ او تاسو په عامه اصطلاح “رګ نساء” ورته وايو. دغه ناروغي په لومړني پړاوونو کې د درد د درملو او فزيوتراپي له لاري تداوي کيږي.

08/05/2024

مور د جنت له دروازو څخه یوه لویه دروازه ده، نیکبخته خلک به د مور په قدر پوهیږي❤️

21/03/2024

دغه خبرتیا شیر کړئ!
د شکر ناروغانو لپاره خبرتیا!
د ننګرهار عامې روغتیا ریاست اړوند د شکر ناروغانو د درملنې مرکز د ناروغانو پرمخ پرانیستل شوی، هغه هیوادوال چې د شکر ناروغي ولري، کولای شي سر له شنبې ۱۴۰۳،حمل ۴مه نېټه یاد مرکز ته په لاندې پته مراجعه وکړي تر څو وړیا درملنه او معاینات یې ترسره شي.

پته: جلال اباد ښار، ۵مه ناحیه، کابل هډه، ګردو روغتون ته مخامخ

14/03/2024

*پرنجی کول(Sneezing)*
*د طبابت له نظره د پرنجي پر مهال د بدن ټول نورمال* *فعاليتونه دريږي . ان تردې زړه چې هيڅ استراحت نه لري ؛ دپرنجي پر مهال زړه هم خپله وظيفه د ملي ثانيې/Mile second په اندازه ځنډوي .څېړنو ښودلې په دغه بدني عکس العمل کې زهريله او مضر مواد له بدن څخه خارجيږي ؛ نو له همدې کبله زموږ خوږ پيغمبر موږ ته ۱۴۰۰ کاله مخکې دپرنجي څخه وروسته د الحمدالله ويلو توصیه کړې .*

14/03/2024

ورونو روژه کې مونږ ته هم دوعا وکړي🥹🤲

13/03/2024

د لمونځ طریقه🤲