26/08/2024
التهاب غده پروستات
تعریف:غده پروستات یک غده کوچک و چهارمغز شکل است که در زیر مثانه مردها قرار گرفته است و احلیل پروستاتیک از میان آن عبور می کند، این غده قسمت اعظم مایع منی را تولید می کند. دردناک شدن این غده را پروستاتیت گویند که معمولا با التهاب همراه است.
پروستاتیت یک مشکل صحی بین المللی است. نتایج تحقیقات اپیدمیولوژیک در سه قاره اروپا، آمریکا و آسیا نشان میدهد که تقریبا 10-2 درصد آقایان از نوع مزمن مریضی رنج می برند و حدود 50 % مردان حداقل یکبار در طول زندگی خود از علائم این مریضی رنج برده اند.
پروستاتیت مهمترین مشکل یورولوژیک در مردان جوانتر از 50 سال و سومین مریضی شایع یورولوژیک در مردان بالای 50 سال است.
این مریضی می تواند باعث ایجاد درد شدید، علائم ادراری، اختلالات جنسی، ناباروری و کاهش کیفیت زندگی گردد.
علت پروستاتیت کاملا مشخص نیست؛ در نیمی از مردانی که پروستاتیت دارند هیچگونه علائم التهاب و یا علت مشخصی دیده نمی شود؛ در مریضانی هم که التهاب وجود دارد فقط در 10 % موارد عفونت باکتریایی وجود دارد. در بیش از نیمی از بیماران علائم در زمستان تشدید می شود.
انواع پروستاتیت:
پروستاتیت حاد، عفونت پروستات است و علائم آن معمولا ناگهانی ایجاد میگردد.
پروستاتیت باکتریایی مزمن، یک عفونت طولانی مدت پروستات است و علائم آن معمولا به تدریج ایجاد میشود.
پروستاتیت و یا سندرم درد لگنی غیر التهابی، (که قبلا به نام درد پروستات یا پروستوداینی خوانده می شد.) پروستات دردناک بدون عفونت یا التهاب است.
پروستاتیت التهابی بدون علامت، التهاب پروستات است که درد یا علامت دیگری ندارد.
نشانه های پروستاتیت چیست؟
نشانه ها و علائم در همه انواع پروستاتیت مشابه است ؛ به جز در پروستاتیت حاد و پروستاتیت بدون علامت. در مریضی حاد علائم به صورت شدید و ناگهانی ایجاد می شود و با تب و لرز همراه است. علائم انواع مزمن پروستاتیت ممکن است خفیف باشد و بتدریج در طی هفته ها یا ماهها ایجاد گردد..
علائم پروستاتیت شامل یک و یا چند علامت زیر است:
- احساس دفع ادرارفوری، حتی اگر مقدار ادرار کم هم باشد.
- احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- سختی در شروع ادرار و قطع مکرر جریان ادرار ( یعنی ادرار به جای اینکه یکنواخت جریان یابد به صورت موجی جریان می یابد و متناوبا به صورت کم فشار و سپس با فشار معمولی جریان می یابد.
- احساس دفع ناقص ادرار و خالی نشدن کامل مثانه
- احساس درد و یا ناراحتی در کمر، ناحیه بین بیضه ها و مقعد، پایین شکم، قسمت بالای رانها و ناحیه لگن. درد ممکن است در طی حرکات روده بدتر گردد.
- احساس درد و ناراحتی مبهم در طول و یا بعد از انزال
- درد در نوک آلت
پروستاتیت چگونه تشخیص داده می شود؟
داکتر بعد از اطلاع از علائم مریض بوسیله یافته هایی که در معاینه کلینیکی بدست می آورد مریضی را تشخیص می دهد.ممکن است آزمایشات خون و ادرار هم برای تعیین نوع پروستاتیت لازم باشد.
چگونه پروستاتیت را تداوی می کنند؟
تداوی بستگی به نوع پروستاتیت دارد. ممکن است دوا برای کنترل درد، کاهش التهاب، نرم شدن مدفوع و رفع انقباضات عضلات مثانه لازم باشد. اگر پروستاتیت باکتریایی باشد آنتی بیوتیک تجویز خواهد شد.
نگاه دقیقتر به انواع پروستاتیت
حدود 90% مردان مبتلا به پروستاتیت، پروستاتیت مزمن یا سندرم درد لگنی التهابی و یا غیر التهابی دارندکه علت آن شناخته نشده است. و بقیه 10%مبتلا به عفونت باکتریایی می باشند.
پروستاتیت حاد و مزمن باکتریایی
عفونت باکتریایی می تواند باعث ایجاد پروستاتیت حاد و یا پروستاتیت مزمن باکتریایی شود.
باکتری ها از راه های زیر وارد پروستات می شوند:
- از طریق احلیل
- از طریق ادرار( در صورتی که فرد مبتلا به عفونت مثانه باشد.)
- از طریق وسایل خارجی مانند کتیترها( سوندهای) ادراری
پروستاتیت مزمن ویا سندرم درد لگنی التهابی(پروستاتیت غیر باکتریایی)
علت خاصی برای پروستاتیت مزمن التهابی شناخته نشده است.ولی متخصصین علل احتمالی زیر را برای آن مطرح می سازند:
- انسداد جریان ادرار
- حرکت غیرطبیعی ادرار و ترشحات پروستات به داخل غده پروستات
- میکروارگانیسمهایی که باعث عفونت پروستات می شوند.این میکروارگانیسمها در صورت وجود در ادرار یافت نمی شوند.
- مریضیهای خود ایمنی ناشی از واکنش سیستم معافیت بدن بر ضد پروستات
- مواد شیمیایی که به طور طبیعی در ادرار وجود دارند مثل اسید اوریک که ممکن است وارد پروستات شوند و باعث تحریک آن گردند.
- عملکرد غیر طبیعی اعصاب و عضلات پروستات
تحقیقات نشان می دهد درمریضانی که اختلالات افسردگی و سوماتوفارم دارند این مریضی بیشتر دیده می شود.
پروستاتیت یا سندرم درد لگنی غیر التهابی(پروستوداینی)
علل آن شبیه پروستاتیت مزمن التهابی است. به عقیده بعضی از متخصصین ممکن است اصلا پروستات درگیر نباشد و این امر ناشی از مخلوطی از عوامل شامل مشکلات سیستم عصبی، کشش عضلات کف لگن و عوامل التهابی باشد که درد ایجاد می کند.
در مریضی پروستاتیت چه اتفاقی می افتد؟
پروستاتیت به خصوص اگر مدت زیادی ادامه یابد می تواند استرس، اضطراب و افسردگی ایجاد کند.
در پروستاتیت حاد، مریضان تب و لرز دارند و گاه بستری می شوند. بیشتر مریضان با آنتی بیوتیک به طور کامل بهبود می یابند. تداوی تاخیری خطر ایجاد عوارض را افزایش می دهد مانند عفونت خون، سپسیس، آبسه پروستات
در پروستاتیت باکتریایی مزمن، درمان مشکل است چون بسیاری از دواها به سختی به پروستات میرسند. مردانی که پروستاتیت باکتریایی مزمن دارند به طور مرتب دچار عفونتهای مکرر ادراری میشوند. عفونت ممکن است به اپیدیدیم هم گسترش یابد. وجود سنگهای عفونی پروستات ممکن است درمان پروستاتیت باکتریایی را مشکل تر کند.
پروستاتیت مزمن یا سندرم درد لگنی التهابی و غیر التهابی معمولا در طول زمان بدون عوارض جدی بهتر می شود ولی علائم ان گاهی به صورت غیر منتظره برمی گردد.
تداوی
تداوی پروستاتیت معمولا با تجویز آنتی بیوتیک برای هفته های متمادی آغاز می گردد. اگر احساس بهبود هم داشتید ممکن است طبق توصیه داکتر دوا برای 2 تا 3 ماه ادامه یابد و اگر بهتر نشدید ، ضمن ادامه تداوی آنتی بیوتیکی آزمایشات دیگری نیز درخواست شود.
در پروستاتیت حاد هدف، تداوی کامل عفونت و پیشگیری از عوارض است. پروستاتیت حاد باکتریایی با آنتی بیوتیک درمان می شود و دواهای ضد تب و ضد درد، مصرف مایعات و استراحت برای مریض تجویز می گردد.
در مواردی که نیاز به آنتی بیوتیک تزریقی داخل وریدی هست و یا در مواردی که مریض قادر به ادرار کردن نیست مریض بستری خواهد شد.
اکثر مرد ها به سرعت به تداوی پاسخ می دهند و تداوی آنها 4 تا 6 هفته طول می کشد.
در پروستاتیت مزمن باکتریایی هدف، تداوی عفونت و پیشگیری از عوارض است؛ در این موارد تداوی آنتی بیوتیکی حدود 6 تا 12 هفته طول می کشد.
ممکن است تداوی آنتی بیوتیکی برای پیشگیری از عفونت نیز لازم باشد.
سنگهای پروستاتی مزمن ممکن است درمان عفونت را مشکلتر کند. لذا در صورت وجود باید به روش جراحی خارج شوند.
ممکن است به خاطر مشکلات دستگاه ادراری مانند تنگی گردن مثانه جراحی لازم باشد.
بندرت در صورت عفونتهای بسیار مکرر، به عنوان آخرین راه حل می توان پروستات را به روش جراحی خارج کرد.
در پروستاتیت مزمن التهابی تداوی ممکن است مشکل باشد. اول از همه آنتی بیوتیک حداقل برای مدت 4 هفته داده می شود ، اگر علائم بهبود نیافت این درمان معمولا قطع می شود . در صورتی که علت درد و مشکلات مریض ناشی از اسپاسم عضلات باشد از شل کننده های عضلانی مانند دواهای بلاک کننده آلفا استفاده خواهد شد.
تداوی با هدف کاهش التهاب نیز ممکن است در از بین رفتن درد موثر باشد.
فیناستراید دوایی است که رشد پروستات را کند می کند. ممکن است از این دوا نیز استفاده شود.
ماساژ پروستات 3 تا 4 بار در هفته، ممکن است به از بین رفتن علائم کمک کند.
مشاوره، بیوفیدبک و تکنیکهای آرامش یابی ممکن است در کاهش استرسی که باعث ایجاد درد میشود موثر باشد.
در پروستاتیت مزمن غیر التهابی، تداوی مشکل است چون علت دقیق آن مشخص نشده است . هدف اولیه تداوی از بین رفتن علائم است. دواهای ضد درد غیر مخدر، شل کننده های عضلانی و بلاک کننده های گیرنده آلفا در درمان کاربرد دارد. تداوی فیزیکی، درمان برای کاهش اضطراب، ورزش، ماساژ درمانی ، تمرینات بیوفیدبک ویا کاهش استرس به هر طریق، ممکن است به آقایان کمک کند.
گاهی پرهیز از مصرف الکل، کافئین و موادی مانند مرچ سرخ می تواند موثر باشد به ویژه اگر مصرف این مواد علائم را بدتر کند.