https://www.facebook.com/102837779412243/

طبي ټکنالوژي Medical laboratory, Kabul (2025)

10/05/2024

دسرو حجراتو څخه د پلازما جوده کول لنډ کليف
لایک او کمینټ کوئ
MLT Insaf A***n Khan
Phone & Watsapp Numbers
+93764098574.+93701003740

24/04/2024

ولې غوماشي (mosquitoes) ځيني کسان چيچي او ځيني کسان نه چيچي؟ شپږ لاملونه يې دلته ولولئ

غوماشي يا ماشي چې په انګلېسي کې ورته mosquitoes وايي يو ډول ژوندي موجودات دي، چې هغه ځايونو کې چې انسان وسيږي دوی هم پيدا کيږي. غوماشي انسان چيچي او د ګرمې په وخت کې ډېر وي. ښايي تاسې اورېدلي او يا هم لېدلي وي چې غوماشي ځيني کسان چيچي او ځيني نور کسانو سره بيا کار نه لري. دا چې ولې او آيا دا رېښتيا ده، لاندې يې ولولئ.

۱- کاربن ډای اکسايډ Carbon dioxide:
غوماشي دا وړتيا لري چې خپل اړوند چاپيريال کې د کاربن ډای اکسايد شتون حس کړي. هغه کسان چې ګرمۍ کې ناست وي او يا تمرين کوي نو ډېر کاربن ډای اکسايډ بهروي. د کاربن ډای اکسايډ بهر کېدل غوماشي ته دا په ګوته کوي، چې نېږدې ځايونو کې انسان شتون لري. نو هغه کسان چې د تمرين يا بل فزيکي کار په وجه کاربن ډای اکسايډ خارجوي، غوماشي هم ورته راځي او چيچي يې.

۲- د وجود بوی Body odor:
غوماشي د انسانانو د بدن له ځينو ضايعاتو سره مينه لري. د ګرمۍ په وخت کې د انسان وجود خولې کيږي او د خولو بوی د غوماشو د خوښې بوی دی. د خولې د بوی په وسيله غوماشي د هغه کس چې وجود يې خولې دی، نېږدې ورځي او ورته مزاحمت کوي او يا يې هم چيچي. د خولو ترڅنګ د انسان د وجود په پوستکي کې د ځينو بکترياوو فعاليت هم سبب کيږي، چې غوماشي خپل فعاليت پيل کړي. دا بايد ووايو چې د بکترياوو په شمول که چېرې د انسان د وجود پوستکی کې بيلا بيل ميکروبونه شتون ولري، نو غوماشي بيا نېږدې نه ورځي، خو که چېرې ميکروب يو ډول وي، نو غوماشي بيا د انسان د وجود پوستکی خوښوي.

۳- رنګ Colors:
د غوماشو د خوښې رنګ تور دی. هغه کسان چې تور پوستي دي غوماشي يې ډېر چيچي. همدا ډول که چېرې يو سپين پوستکی او يا هم بل نژاد لرونکی کس، تور لباس واغوندي، نو د غوماشو د توجو وړ ګرځي.

۴- حرارت او د وجود بړاس يا بخار Heat and water v***r:
د انسان وجود ځانګړی تودخی او بړاس تولېدوي. داسې يو چاپيريال چې هم ګرم وي او لوند وي، نو د غوماشي لپاره د خوښي ځای وي. نو هغه کسان چې وجود يې بړاس کوي او تودخی تولېدوي غوماشي يې ډېر چيچي.

۵- الکول Alcohol:
هغه کسان چې شراب څښي نو غوماشي ور سره مينه ساتي او ډېر يې چيچي. په همدې کال کې يوه کوچنۍ څېړنه ښيي چې الکول ګټه اخېستونکي د غوماشي له خوا ډېر چېچل کيږي.

۶- حملتوب Pregnancy:
څېړنو دا هم ښوودلې چې حمل لرونکې ميرمنې د هغه ميرمنو په پرتله چې حمل نه لري د غوماشو پخه وسيله ډېرې چېچل کيږي. لامل يې دا په ګوته کيږي، چې حاملې ميرمنې د وجود لوړ تودخی لري.

MLT Insaf A***n Khan
Phone & Watsapp numbers
+93764098574.+93701003740

12/04/2024

سرطان ولې وژونکی دی؟

د سرطان ناروغۍ د نوم سره څه نا څه ټول آشنا یاست چې یوه لا علاجه او وژونکې ناروغۍ ده، خو نن ورځ د ډېري هېوادنو صحي ریسرچ ځایونو کې د دې خطرناکې ناروغۍ له پاره کوښښونه کېږي. دا چې ولې په کره ډول سره د دې خطرناکې ناروغۍ علاج نشته او وژونکې ده په لاندې ډول سره یې دلایل ذکر کوو.

ـ په ځینو سرطاني ناروغیو د ککړېدو نا مالوم سبب، ځیني سرطاني ناروغۍ لکه، د سږو فیبروزي ناروغۍ چې تر اوسه یې علت نامالوم دی، نو درملنه خو یې طبعي ده چې نشته.

ـ په تشخیص کې ځنډ، د سرطاني ناروغیو تشخیص لکه نورو ناروغیو په تېزی سره نه کېږي، ځکه چې اعراض او علایم یې په انسانانو کې په چټکۍ سره نه مالومېږي. نو کله چې ډېر پرمختګ وکړي بیا خپل نښې ښکاروي او هغه وخت د درملنې له پاره ډېره ناوخته شوي وي، نو ځکه د ډېرو وژنو لامل ګرځي.

ـ د سرطان د ناروغۍ حجرې ‌ډېر په چټکۍ سره وده کوي او نورې حجرې تخریبوي، نو ځکه تر څو چې د هغې سبب او درملنه پیدا کېږي ډېر حجرات او انساج تحریبوي.

سرطان بېلا بېل ډولونه لري نو ځینۍ یې په سختی سره د درملنې وړ هم دي، خو ډېری یې د خلکو د وژلو لامل ګرځي.
MLT Insaf A***n Khan
Phone & Watsapp numbers
0764098574/ 0701003740

23/02/2024

د ژيړي ناروغۍ وراېخوا؛ د سترګو د ژيړوالي شپږ اساسي لاملونه

د سترګو ژيړوالی له يو شمېر ناروغيو سره تړلې مسله ده. ښايي تاسې هم لېدلي وي چې ځيني وخت د يو شمېر ناروغيو پر مهال مو د سترګو رنګ ژيړ شي. دې ليکنه کې د سترګو د ژيړوالي شپږ اساسي لاملونه چې له يو شمېر ناروغيو سره تړاو لري، درته په ګوته کوو.

۱- ژیړی Hepatitis:
د ژيړي ناروغي د سترګو د ژيړوالي يو عمده لامل دی. ژيړي کې پر ځيګر بريد کيږي او له امله يې د نورو نښو - نښانو ترڅنګ د سترګو رنګ هم ژېړيږي. دا هم شونې ده چې د زيړي پر مهال د ځينو کسانو د سترګو رنګ سپين شي.

۲- د الکولو زيات څښل Drinking too much alcohol:
که يو کس د شرابو روږدی وي او له اتو کالونو ډېر وخت لپاره يې شراب څښل وي، نو د وخت په تېرېدو سره يې ځيګر خرابيږي. څه ډول مو چې وړاندې وويل چې د ځيګر خرابېدل د زيړي ناروغۍ سبب کيږي نو بيا هم د سترګو ژيړوالی را پيدا کيږي.

۳- د بدل ګروپ وينه A reaction to a blood transfusion:
ځيني وخت داسې کيږي، چې يو کس ته په ناپامۍ سره د غلط ګروپ وينه ورکړل شي؛ د بېلګې په ډول د يو کس د وينې ګروپ A دی خو د B ګروپ وينه ورکړل شي. نو په دې وخت کې د وجود دفاعي سېسټم د غلط ګروپ پر حجرو بريد کوي. د دفاعي سېسټم دغه عمليات هم په وجود کې جانبي عوارض پيدا کوي چې يو هم په کې د سترګو ژیړوالی دی.

۴- ملاريا Malaria:
هغه وخت چې د ملاريا پرازېټ د غوماشي په وسيله د انسان وجود ته دننه شي نو په دې مهال د ملاريا ناروغي ورته پيدا کيږي. د ملاريا ناروغي د وينې حجرې تر بريد لاندې نيسي او دا بيا سبب کيږي، چې د وينې د سرو کروياتو حجرې په جګړه شي او په پايله کې يې د سترګو رنګ ژيړ شي.

۵- Cirrhosis:
دا هغه حالت دی، چې د ځيګر ويجاړې شوې حجرې په کې جوړيږي. نو هغه وخت چې دغه بهير پيل شي، له امله يې د سترګو رنګ په کې ژيړيږي.

۶- Hemolytic anemia:
دا د کم - خونۍ يا د وينې د کموالي يوه ناروغي ده. د وينې د کمښت په دې ناروغۍ کې د وينې سرې حجرې ويجاړيږي. که چېرې د Hemolytic anemia پسې پرمختللې شي نو د مخ او پوستکي رنګ د ژړېدو تر څنګ په کې د سترګو رنګ هم ژيړيږي.

د سترګو د ژيړوالي ځيني نور لاملونه:
- د ځيګر سرطان؛
- د مثانې سرطان؛
- د پانکراس غدې سرطان؛
- د زېږون د مخنېوي ګولۍ/درمل؛
- پنسلين/Penicillin درمل چې د ځينو ناروغيو په پار خوړل کيږي؛
- په ځينو کسانو او په ځانګړي ډول ماشومانو کې ډېر خوب کول هم دا سبب کيږي، چې د سترګو ژيړ شي.

MLT Insaf A***n Khan
Phone & Watsapp numbers
+93764098574,+9371003740

23/02/2024

لس نښې چې ښيي تاسې تايروئيد ناروغي لری

تايرويئد ناروغي (thyroid disease) هغه نومونه يا اصطلاح ده، چې د همدې غُدې د هورمون نامنظم او بې ترتيبه توليد ته وايي. هر کله چې تايرويئد غُده له حد ډېر يا ډېر کم هورمون توليد کړي، نو د تايرويئد ناروغي يا thyroid disease ورته وايي. هر کله چې تايرويئد هورمون له کچې ډېر شي، نو وجود انرژي ډېره ژر ژر مصرفوي او دغه حالت ته پرکاري تایروئید (hyperthyroidism) وايي. د تايروئيد هورمون په ډېر توليد سره د زړه ضربان ډېريږي، وزن کميږي او ستړيا احساسيږي. که چېرې بيا د تايروئيد غُده په کمې کچې هورمون توليد کړي نو هايپوتايرايډيزم (hypothyroidism) ورته وايي.

که چېرې تاسې دغه لاندې نښې ولری، نو تايروئيد غُده نارمل فعاليت نه کوي او تاسې پر تايرويئد ناروغۍ (thyroid disease) اخته شوي ياست.

۱- ستړيا: که چېرې د شپې مو ښه خوب کړی وي؛ سهار د خوب پورته کېدو وروسته او بيا د ورځې په جريان کې د ډېرې ستړيا احساس کوی.

۲- خپګان او اندېښنې: پرته له کوم څرګند لامل او پېښې د زړه تنګون، خپکان او پرېشاني، د تايرويئد ناروغۍ ښوودنه کوي. هر کله چې د تايرويئد هورمون غير منظم وي، نو لامله يې د خپګان او زړه تنګون احساس پيدا کيږي.

۳- ناراحتي: داسې احساس چې تاسې په کې ډېر ناراحته او ناارامه ياست. دې وخت کې تايرويئد غُده ډېر هورمون توليدوي او د هورمون ډېر توليد مېتابولېزم ګډوډي چې امله يې ناارامي رامنځته کېږي.

۴- تمرکز خرابېدل: که چېرې د تايروئيد هورمون توليد ډېر وي، نو دا ستونزه پيدا کېږي، چې پر يو څه به تمرکز نه شی کولئ. کله چې وغواړئ يوه موضوع او يا مطالعه په تمرکز سره وکړی، نو د هورمون د لوړې کچې توليد به مو تمرکز ګډوډوي. ورته وخت کې به تاسې د هېرېدو له ستونزې سره مخ وی، څيزونه او خبرې به مو ژر هېريږي.

۵- د لېوالتيا کمېدل: پر تايروئيد ناروغۍ اخته ناروغان له خپلې ښځې/خاوند سره د جنسي اړيکو او کوروالي لېوالتيا له لاسه ورکوي. که چېرې پرته له کومې بلې ناروغۍ او پېښې د جنسي اړيکو د تر سره کولو لېوالتيا شتون ونه لري، نو دا نښه هم د تايروئيد ناروغۍ ده.

۶- د پوستکې وچېدل او خارښت: هغه وخت چې تايروئيد غُده په نه روغتيايي ډول سره کم هورمون توليد کړي، hypothyroidism ورته وايي. hypothyroidism د پوستکي د وچېدو او خارښت سبب کېږي.

۷- قبضيت: د قبضيت د رامنځته کېدو يو لامل د تايروئيد غُدې د هورمون کمښت دی. په hypothyroidism کې چې هورمون کم توليديږي، نو قبضيت يې يوه نښه ده. ښايي د قبضيت لاملونه نور وي، خو په خپله قبضيت د ټيټ تايروئيد يوه نښه شمېرل کېږي.

۸- ميرمنو کې د مياشتنۍ ناروغۍ ګدوډي: ځيني وخت په ميرمنو کې د مياشتنۍ ناروغۍ قاعده ګډوډيږي. دا ناروغي چې په يوه مياشت کې د ۲۴ يا ۲۵ شپو په واټن يو ځل راځي، ځيني وخت د دوه مياشتنيو ناروغيو ترمنځ ورځې ډېرې او ځيني وخت کمې شي. دا ګډوډي هم د تايروئيد ناروغۍ په نښو کې شامله شمېرل کېږي.

۹- ساړه کېدل: هر کله چې د تايروئيد غُده کم هورمون توليد کړي، نو امله يې وجود کې کمه انرژي توليديږي. د کمې انرژۍ توليد سبب کېږي، چې اغېزمن کس د يخنۍ او ساړه احساس وکړي. د ټيټ تايروئيد يا hypothyroidism يوه ځانګړې نښه ساړه کېدل دي، خو په مقابل کې په لوړ تايروئيد کې د ناروغ کس ګرمي کېږي.

۱۰- د غږ بدلون او اورمېږ کې پړسوب: د غږ بدلون او اورميږ کې پړسوب د تايروئيد ناروغۍ څرګندې فزيکي نښې دي. که چېرې د ډېر وخت لپاره ستاسې غږ ډبل او بدل وي او همدا ډول د لاس په وسيله خپل اورميږ لمس او نااشنا درته ولېدل شي، نو لامل يې د تايروئيد غُدې ګډوډي ده.

MLT Insaf A***n Khan
Phone & Watsapp numbers
+93764098574 ,+93701003740

23/02/2024

تشو متيازو کې وينه (Hematuria) د کومې ناروغۍ او غير روغتيايي وضعيت ښوودنه کوي؟

رڼو متيازو (ادرار) کې وينه يوه ناروغي ده چې دوه ډولونه لري؛ يو ډول يې داسې دی چې اغېزمن کس په خپلو متيازو کې وينه کتلی او لېدلی شي او دې ډول ناروغۍ ته (gross hematuria) وايي. دويم ډول يې داسې دی، چې ناروغ نه شي کولی چې رڼو متيازو کې وينه مشاهده کړي خو که چېرې يې متيازې د مايکروسکوپ لاندې وکتل شي نو بيا وينه په کې ښکاري او دې ډول ناروغۍ ته (مایکروسکوپیک هماچوريا) وايي.

د هماچوريا/Hematuria نښې نښانې
- د هماچوريا/Hematuria پر مهال رڼو متيازو کې وينه ډېر وخت کې وينه ښکاره نه ښکاري، خو د تشو متيازو رنګ ګلابي، سور، یا نسواري شوی وي؛ دا چې د متيازو رنګ ګلابي، سور، یا نسواري وي، نو لامل يې رڼو متيازو کې د وينې يو مقدار شتون دی. دا هم په ياد ولرئ، چې د ادرار د رنګ هر وخت هم د هماچوريا/Hematuria له امله نه وي؛ ځيني وخت ځانګړي خواړه او درمل هم د تشو متيازو رنګ بدلوي.

- که چېرې ناروغي مایکروسکوپیک هماچوريا وي، نو بيا د متيازو رنګ تغير نه ښکاري خو د ادرار پر مهال سوځېدنه او درد يې نښه ده.

- د هماچوريا/Hematuria يوه بله نښه دا ده، چې د سوزاک په ډول اغېزمن کس د ژر ژر ادرار احساس کوي خو بيا تشناب ته په تګ سره رڼې متيازې نه شي کولی.

- هغه کسان چې د رڼو متيازو د خوشي کولو پر مهال نه شي کولی رڼې متيازې وکړي، نو ښايي هماچوريا/Hematuria ناروغي ولري.

- هغه کسان چې په دې ناروغۍ ککړ وي، وزن يې کميږي، کانګې ورځي، زړه يې بديږي، تبه ورځي، د خيټې درد لري او ساړه يې کېږي.

د هماچوريا/Hematuria لاملونه
- د هماچوريا/Hematuria يو ستر لامل پښتورګو او مثانه کې تيږه ده. هغه کسان چې تېږه ولري نو پښتورګي او مثانه يې زخمي کېږي او له امله يې ادرار کې وينه راځي.

- د پروستات غُدې پړسېدل او کوم بل مشکل ورته پيدا کېدل هم په خپل وار سره هماچوريا/Hematuria پيدا کوي.
- د ادرار د لارې انتانات / Urinary tract infections رڼو متيازو کې وينه پيدا کوي او همدا ميکروبي کېدنه کې د سوځېدو او د تشو متيازو پر مهال درد پيدا کوي.

- د پښتورګو، مثانې او بولي مجرا سرطانونه د هماچوريا/Hematuria شديد لامل دی.

که چېرې هماچوريا/Hematuria د بولي مجرا ميکروبي کېدو، مثانې او پښتورګو د تيږې له امله وي نو يو وخت وروسته له منځه ځي، خو که چېرې وينه ډېره وي، ادرار کولو پر مهال درد زيات وي او ناروغي د ډېر وخت لپاره دوام وکړي، نو بيا اړينه ده، چې د تناسلي برخې متخصص ډاکټر سره پرې مشوره وشي.

MLT Insaf A***n Khan
Phone & Watsapp numbers
+93764098574, +93701003740

23/02/2024

مايکروسکوپي کتنه د ادرارو په اړه معلومات !

سوال او ځواب
MLT Insaf A***n Khan
Phone & Watsapp numbers
0764098574,0701003740

31/12/2023

نوې څېړنه او موندنه: سېګرټ ۵۶ بېلا بېلې ناروغۍ پېښوي

چين کې ډاکټرانو او روغتياپالانو په يوې نوې سروې کې موندلې ده، چې د سرطان بېلا بېلو ډولونو ترڅنګ، سېګرټ څکول د ۵۶ مختلفو ناروغيو سبب کېږي. د سږو، مريو او خولې سرطانونه هغه دي، چې لامل يې تمباکو او سېګرټ ګڼل کېږي.

له سرطانونو وراېخوا، سېګرټ د پنکراس، ځيګر، سترګو، معدې او د وجود د نورو سېسټونو د خرابېدو او ناروغېدو سبب کېږي. دغه سروې چين کې په ۵۱۲زره تنو تر سره شوې ده.

دغه څېړنه د Kadoorie Biobank انسټېټيوټ له خوا د شپږ کالونو په موده کې تر سره شوې ده او ويل شوي دي، چې په هرو درېيو چينيانو کې دوه يې د سېګرټو روږدي دي او ګڼ شمېر يې هر کال د همدې سېګرټو له امله مري.
MLT Insaf A***n Khan
Phone & Watsapp numbers
0764098574.0701003740

31/12/2023

موندنه: د چرګو يخچالي غوښې تناسلي ککړتيا رامنځته کوي

د تناسلي (ادراري) سېسټم يا Urinary tract infection ميکروبي کېدنه د E.coli په نوم بکتريا پېښوي او دغه بکتريا د پوستکي او خولې له لارې د انسان وجود ته لار پيدا کوي.

يوه تازه څېړنه ښيي، چې د چرګو يخچالي غوښو کې د وخت په تېرېدو سره دغه E.coli نومي مضره بکتريا پيدا کېږي او هغه کسان چې بيا دغه غوښې خوري، نو بولي مجرا يې ميکروبي کېږي چې د سوزاک په ډول نورې ناروغۍ ورته پيدا کېږي.

په دې طبي څېړنه کې برخه اخېستونکو پوهانو ويلي دي، چې د چرګانو له يخچالي غوښې څخه د ادراري کانال د ناروغيو د پېښېدو شونتيا هغه وخت بيا بيخي ډېره شي، کله چې غوښه سمه پخه نه وي او خوړل شي.
MLT Insaf A***n Khan
Phone & Watsapp numbers
0764098574.0701003740

31/12/2023

روغتيا او ټېکنالوژي: لابراتوار کې جوړه مصنوعي وينه

د لومړي ځل لپاره ډاګټران او ساينس پوهان په دې توانېدلي دي، چې په مصنوعي ډول لابراتوار کې وينه جوړه کړې. دغه د وينې سرې حجرې يا سره کرويات په مصنوعي ډول جوړ شوي دي او بريالۍ پايله يې ورکړې ده.

ډېر وخت ناروغان په روغتونونو کې د وينې کمښت سره مخيږي؛ يا ورته وينه نه پيدا کېږي او يا شته وينه د هغې د وينې له ګروپ سره برابره نه وي. ددغه ستونزې د حل په پار د وينې بانکونه جوړ شوي خو بيا هم په بشپړ ډول بسنه نه کوي.

دغه لابراتور کې جوړه شوې وينه (Lab-grown blood) د وينې هر ډول ګروپ لري. اوس که چېرې کوم ناروغ وينې ته اړتيا ولري او وينه يې نه پيدا کيږي، نو دغه جوړه شوې وينه ورکول کېږي.

MLT Insaf A***n Khan
Phone&Watsapp numbers
0764098574.0701003740

30/12/2023

يوه تحقيقي څېړنه: نړۍ کې د نارينه د (سپرم) کچه ۵۰ سلنه کمه شوې ده

د meta-analysis په نوم يوې طبي او روغتيايي ټولنې په يوې نوې او تحقيقاتي څېړنه کې موندلې ده، چې د نړۍ په سطحه د نارينو د سپرم کچه تر پنځوس سلنه را کمه شوې ده.

دغه څېړنه د نړۍ په ۵۳ هېوادونو کې په سلګونه زره کسانو تر سره شوې ده او په ګوته شوې ده، چې د تېرو ۴۳ کالونو په پرتله په مختلفو هېوادونو او سيمو کې د سپرم کچه د پام وړ ټيټه شوې ده.

د سپرم د کچې د ټيټوالي او کمېدو لاملونه ځانګړي شوي نه دي خو د چاپيريال ککړتيا، د کيمياوي درملو کارونه، د ژوند طرز، د زېږون د کنټرول درمل او ځيني نور هغه لاملونه دي، چې په نړيواله کچه يې د سپرم شمېر په سړيو کې کم کړی دی

MLT InsafA***n Khan
Phone & Watsapp numbers 0764098574 .0701003740

طبي ټکنالوژي Medical laboratory

10/05/2024

24/04/2024

12/04/2024

23/02/2024

23/02/2024

23/02/2024

23/02/2024

31/12/2023

31/12/2023

31/12/2023

30/12/2023

Address

Website

Alerts

Shortcuts

Share

Category