22/02/2023
معرفی مختصر ایکوکاردیوگرافی یا :
Echocardiography
ایكوكارديوگرافی (يا به اختصار ایكو) يك روش تصويربرداری از قلب است كه با امواج التراسوند- همان امواج صوتی - كار می كند. اصول كلی تست ایكو همانند انجام سونوگرافی است كه در آن امواج صوتی با فركانس بسيار بالا كه فراتر از محدوده شنوايی گوش انسان است ، توسط يك دستگاه مولد كه در دستان اپراتور قرار می گيرد به سمت قلب ارسال می گردد و پس از عبور از عضلات و انساج قلب اين امواج مجددا برحسب نوع نسج قلبی يا عروقی كه در مسير امواج قرار می گيرد ، به درجات و شدت های مختلف به سمت دستگاه مولد برگشت داده می شوند كه اين اختلاف در شدت امواج برگشت داده شده توسط سيستم نرم افزاری دستگاه ایكو تجزيه و تحليل شده و به صورت تصاوير سياه و سفيد و در برخی موارد رنگه ، بر روی مونيتور دستگاه ایكو نمايش داده می شود. اين برگشت امواج صوتی يا همان ایكوی امواج وجه تسميه تست ایكوكارديوگرافی است.
ایكوی قلبی يك روش ساده و كم هزينه است كه می تواند اطلاعات بسيار زيادی در مورد ساختمان قلب و انساج اطراف آن در اختیار ما قرار دهد. امروزه و با وجود ماشين های پيشرفته ایكو می توان در مدت چند دقيقه اطلاعات بسيار زيادی در مورد اجواف قلب ، اندازه قسمت های مختلف قلب ، عملكرد بطینات و اذینات قلب ، شكل ظاهری و عمكرد دسامات قلبی ، ساختمان های اطراف قلب و پريكارد ، شريان های اصلی قلب مانند ابهر و شريان ريوی و فشار شريان ريوی به دست آورد. هم چنين با پروتكل های ويژه ایكو مانند استرس ایكو می توان به تضیق عروق كرونر قلبی شك كرد و انساج مرده قلب را از انساج زنده افتراق داد يا با ایكوی نسجی می توان به تجزيه و تحليل ساختار جدار های قلب پرداخت.
با وجود سالهای اندكی كه از ابداع علم ایكو مي گذرد ، پيشرفت آن بسيار قابل توجه است به طوری كه در حال حاضر میتودها و روش های متعدد ایكو وجود دارد كه برای تشخيص و پيگيری امراض قلبی و ريوی به كار برده ميشوند. با اين حال چندين نكته در مورد تمام كاربردهای ایكو مشترك است كه عبارتند از:
امواج التراسوند به كار رفته در ایكو تقريبا هيچ گونه عارضه ای در كوتاه مدت و بلند مدت بر بدن انسان ندارند و مي توان با خيال راحت چندين بار حتی در يك روز، ایكو انجام داد.
ایكو در مورد اطفال و حتی جنين يك روش سالم و بدون عارضه بوده و از آن می توان برای تشخيص امراض قلبی در جنين و كودكان استفاده كرد.
ایكو يك روش تشخيصی است كه در كنار ساير روش های تشخيصی مانند گراف قلب و تست ورزش ، بعد از گرفتن شرح حال و انجام معاينه توسط داکتر برای تاييد سالم بودن و يا تشخيص مریضی مورد استفاده قرار می گيرد. لذا انجام اوليه ایكو برای تشخيص مریضی خاصی به ندرت لازم است.
با توجه به گستردگی درخواست های ایكو و با هدف آشنايی مختصر با انواع میتودهای ایكو ، در زير به روش های مختلف ایكو اشاره خواهيم كرد.
ایكو ترانس توراسيك
تقريبا تمام روش های ایكوكارديوگرافی از يك اصل پيروی می كنند و آن توليد و تاباندن دسته ای از امواج صوتی با فركانس بسيار بالا به قلب و ثبت امواج برگشت داده شده از قلب است كه تغييرات امواج برگشت داده شده به نسبت امواج تابيده شده به قلب توسط كامپيوتر و نرم افزار ایكو تحليل شده و تصاوير ايجاد شده بر روي مونيتور يا كاغذ نمايش داده می شوند.
در ساده ترين روش انجام ایكوی قلبی كه به آن ایكو از راه قفسه سينه يا "ایکوی ترانس توراسيك"(Trans-Thoracic Echo, TTE) گفته می شود ، امواج صوتی از راه قفسه سينه و از فضای بين اضلاع قفسه سينه به قلب ارسال می گردد.
انجام ایكو ترانس توراسيك
در اين روش فرد بر روی تخت ایكو خوابیده و در اكثر موارد لازم است تا مختصری به سمت چپ متمايل گردد و به صورت نيمه به سمت پهلوی چپ قرار گيرد. داکتر یا اپراتور انجام دهنده در سمت راست - یا در برخی مراکز چپ - مریض قرار می گيرد و با یک دست پروب ایكو كه همان منبع امواج صوتی است را در فضاي بين اضلاع مناسب قرار مي دهد و با دست دیگر به تنظيم و بررسی تصاوير ايجاد شده بر روي ماشين ایكو می پردازد.
گاها لازم است برای بررسی بیشتر قلب و عروق اصلی بدن ، مریض به صورت تخته به پشت خوابيده و پاهایش را داخل شكم جمع نمايد و داکتر پروب ایكو را بر روی ناحيه پايين جناغ سينه يا بالای شكم قرار دهد (Sub Xiphoid view). همین طور برای بررسی شریان آبهر و سایر قسمت های اساسی قلب لازم است سر مریض مختصری به سمت بالا جابجا شود و دستگاه ایکو روی ناحیه بالای جناغ سینه قرار داده شود (Supra Sternal view).
البته ممكن است در برخی موارد و برحسب شرايط اطاق ایكو يا تكنسين انجام دهنده مختصر تغييراتی در موارد گفته شده ايجاد گردد ولی اصول كلی ابكوی ترانس توراسيك همين است.
زمان معمول براي انجام ایكوی ترانس توراسيك در حدود 10 تا 15 دقيقه است. با توجه به سرعت انجام كار و اطلاعات بسيار زيادی كه در يك ایكوی ساده به دست می آيد ، امروزه انجام ایكو قلبی در كنار معاينه قلب و عروق به يكی از روش های رايج و روتين قلبی تبديل شده است ، چه از جهت تشخيص امراض قلبی و چه از نظر اطمينان از سلامت قلب و رد كردن امراض مهم قلبی. زمانی كه شما با يك شكايت و ناراحتی مرتبط با قلب مانند تنگی نفس فعاليتی ، درد قفسه سينه يا طپش قلب به داکتر مراجعه می نماييد يا داکتر معالج در معاينه قلب صدا یا سوفل اضافه و غیر طبیعی می شنود ، يا تغييرات خاصی در گراف برقی قلب يا عكس قفسه سينه مشاهده ميكند ، به احتمال زياد برای بررسی بيشتر ، ابكوی قلبی يا همان ترانس توراسيك ایكو ، لازم خواهد بود.
مهم ترين مواردی كه با ایكو قابل يررسی هستند عبارتند از:
قدرت انقباضی قلب: انجام ایکو یکی از راه های سریع و نسبتا دقیق برای تعیین میزان عملکرد قلب و بررسی شدت عدم کفایه عضلات قلبی است. قدرت انقباض قلب معمولا به صورت نورمال ، با Ejection Fraction يا همان EF نوشته می شود كه محدوده نورمال آن بين 55 تا 70 درصد است.
🔻..... ( شان ) .....
1️⃣ تداوی این مریضی در کلنیک شان پذیرفته میشود
آدرس: کارته نو، ایستگاه سرک نو
مجتمع دوکتوران شان
شمار تماس : 0764737881
🌀 Shan 🌀
