23/12/2022
وینې لوړ فشار
د وينې هغه فشار چې د ويني په واسطه د وینې د رګونو په ديوالونو باندي پرېوزي د ويني د فشار په نوم يادېږي او په دوه ډوله دی يو يې د وینې لوړ او بل هغه يې د وينې ټيټ فشار دی.
لوړ فشار هغه فشار دی چې په رګونو باندې د زړه د راټولېدو له امله رامنځ ته کېږي او ټيټ هغه دی چې د زړه د خلاصېدو په وخت کې په رګونو باندې راځې يانې هغه وخت اندازه کېږي چې زړه د وينې د داخلېدو لپاره پراخېږي.
په کاهلانو کې د وينې نورمال فشار ( mm hg ٨٠/١٢٠) ښودل شوی چې يو سل و شل (۱۲۰) يې لوړ نورمال او اتيا (۸۰) يې ټيټ نورمال فشار دی.
د ويني لوړفشار داسې تعریف کیږي چې
کله چې د وينې دپرېشر اندازه (mm hg ٩٠/١٤٠ ) ورسیږي او دغه حالت په مختلفو وختونو کې څو ځلې تکرار شي نو دې ته بیا د وینې لوړ فشار وایي
ځينې وختونه د راز راز روغتيايې لاملونو له کبله د وينې فشار له منځني کچې څخه لوړېږي دې حالت ته په طبې اصطلاح کې د وينې لوړ فشار (هايفرټينشن) وايې.
*د وينې د لوړ فشار ځینې خطرناکه نښې نښانې په لاندې ډول دي
*د وينې د لوړ فشار* نورمال اندازه د عمر په لحاظ فرق کوي. خو متوسط عمر لرونکي د فشار نورمال اندازه 130/90mmhg ده. په نړۍ کې ډېری کسان د وينې له لوړ فشار څخه کړيږي. او هغوی چې د وينې لوړ فشار لري بايد په منظمه توګه خپل د فشار اندازه چیک کړي. ډېری کسانو خپل ژوند د وينې د لوړ فشار د بيخي لوړيدو له امله له لاسه ورکړی دی. نن درته د وينې د لوړ فشار اتهه خطرناکه نښې نښانې در معرفي کوو.
*لومړی د سر شديد درد.
د سر درد په ځينو خلکو کې د سينوسونو د بندښت،نيم سري او يو شمير نورو صحي ستونزو له امله رامنځته کېږي،چې د درد ضد دواګانو د استعمال په پايله کې له منځه ځي. خو هغه سر دردي چی د وينې د لوړ فشار د لوړيدو په پايله کې رامنځته شوي وي، د درد ضد دواګانو د استعمالولو سره له منځه نه ځي.
*دوهم ګنګسیت او ستړيا.
هغوی چې د فشار اندازه يې له نورمال حالت لوړه شي خپلې ورځنۍ چارې په سمه توګه پرمخ نشې وړلی.بلکې د ځان درد،ګتګسيت او د ستړيا احساس کوي.او ممکن قلبي سکته هم رامنځته کړي.
*درېيم د ليد/نظر اړوند ستونزې.
د وينې د لوړ فشار د لوړيدو له کبله د سترګو په نسجونو کې د وينې ټکي/داني رامنځته کېږي چې په پايله کې صفا ليدل نشې کولای. همدا راز شايد افټيک نومی عصب اختلال رامنځته او د دايمي ړوند والي سبب شي.
*څلورم د سينې درد.
د سينې درد اکثراً د هضمي سیستم ستونزو په پايله کې رامنځته کېږي. خو د وينې د لوړ فشار او د زړه د حملې په نتيجه کې د سينې شديد درد رامنځته کېږي. ددې سربيره ډېری کسان کيدای شي چې غاړې درد او د چپ لاس د درد څخه هم شکايت وکړي.
*پنځم په سختۍ سره تنفس کول. زړه او سږي په مشترک ډول د اکسيجن د انتقال دنده ترسره کوي. چې د همدې له کبله د لوړ فشار درلودونکي د ستونزمن تنفس کولو له ستونزې سره مخ کېږي.
*شپږم د زړه د ضربان غير منظم کيدل. د زړه ټکان د ورزش کولو پروخت له نورمال حالت څخه زياتيږي.خو دغه زیاتیدل د لنډ مهال لپاره وي او د استراحت کولو په پايله کې نورمال کېږي. خو د فشار د لوړوالي په نتيجه کې انسان د زړه ټکان د زياتيدو سبب ګرځي. چې همدا ټکان د فشار د منظم کيدو په پايله کې نورمال کېږي.
*اووم په ادرارو کې وينه.
د فشار لرونکو کسانو د ادرار رنګ تغير کوي. په ادرارو کې وينه د پښتورګو د نورو ناروغيو کې هم رامنځته کېږي. لکه د پښتورګو انتان،د پښتورګو ډبرې، د پروسټاټ غټوال .
*اتم د پزې څخه د وينې بهيدل.
له پزې څخه د وينې بهيدل د نورو موسمي الرژيکو ناروغيو په نتيجه کې هم رامنځته کېږي. خو په زياتره خلکو کې د وينې د لوړ فشار څخه هم رامنځته کېږي
درملنه
د وینې د لوړ فشار د مخنیوي لپاره باید د ويني د لوړ فشار مساعد کوونکي فکتورونه تشخيص او ژرترژره ېې درملنه پيل شي.
دطبي درملنې سره سره د وينې د فشار د ټيټولو له پاره طبیعي لارې چارې عبارت دي له :
۱.د سبزيجاتو استعمال زيات او سرې غوښې خوراک کم شي
۲.وزن باید کم شي
۳. د سودېم اخستل ډېر کم او پوتاشيم لرونکي غذائي مواد اضافه شي.
۴.کافين چې په چاي کې هم شتون لري، اخستنه یې بايدکمه شي.
۵.دويرې او تشويش کمول
۶.منظم سپورت کول.
copy