29/09/2025
*ټایفاېډ (Typhoid) په حمل کې*
یوه جدي ناروغي ده چې کولی شي د مور او جنین روغتیا ته خطر پېښ کړي.
دا ناروغي د *Salmonella typhi* بکتریا له امله منځ ته راځي او د ککړو خوړو یا اوبو له لارې خپرېږي.
«««««««
*سببونه:*
- *Salmonella typhi* بکتریا
- انتقال له ککړو خوړو، اوبو یا شخصي تماس له لارې
«««««««
*فکتورونه (Risk factors):*
- ناپاک چاپېریال
- کمزوری معافیت
- کمزوری تغذیه
- د حفظالصحه اصولو نه رعایت
- د حمل له کبله د معافیت سیستم کمزورېدل
«««««««
*نښي نښاني:*
- دوامدار تبه (یوه اونۍ یا زیات وخت)
- د بدن درد
- د معدې درد
- د اشتها له منځه تلل
- قبض یا نس ناستی
- ستړیا
- بعضاً د بدن پر پوستکي رنګین داغونه (Rose spots)
«««««««
*تشخیص:*
1. *Widal test*
2. *Typhidot IgM/IgG*
3. *Blood culture* – تر ټولو دقیق
4. *CBC (Complete Blood Count)*
5. *LFTs* – د ځیګر ارزونه که اختلال وي
«««««««
*تفریقي تشخیص:*
- ملاریا
- د معدې یا کولمو انتانات
- شری (Rubella)
- CMV، EBV
- UTI
«««««««
*په حمل کې اختلاطات:*
- د جنین ضایعات (Miscarriage)
- د حمل مخکې زېږون (Preterm labor)
- د جنین وده کمېدل
- د جنین وفات (Stillbirth)
- شاک (Septic shock)
- د مور لپاره شدید معافیتي او وینې اختلالات
«««««««
*درملنه (د حمل پر مهال):*
*محفوظ انټيبیوټیکونه:*
1. *Ceftriaxone* (IV) – لومړی انتخاب
2. *Azithromycin* – بدیل انتخاب
3. *Cefixime* – که شفاهي درمل ورکړل شي
د درد تبي لپاره *Paracetamol* .3
*یادونه:*
- *Fluoroquinolones* (لکه Ciprofloxacin) باید د حمل په وخت ونهکارول شي.
- کلورامفینیکول هم خطرناک دی.
«««««««
*نورو احتیاطي تدابیر:*
- کافي اوبه څښل (rehydration)
- تغذیه ښه ساتل
- د تبې کنټرول
- د مور او جنین تعقیب
- د وینې تکراري ټسټونه
«««««««
*وقایه:*
- د پاکو اوبو استعمال
- د خوړو ښه پخلی
- د حفظالصحه اصولو رعایت
- د واکسین (Typhoid vaccine) استعمال د حمل نه مخکې.
ـــــــــــــــــــــــــ
