https://www.facebook.com/100211948824280/

Dr.Raouf.kashefi, Mazar-e Sharif (2025)

17/06/2024

عیدتان مبارک ....

04/06/2024

قلب چیزی را که می خواهد، می خواهد و هیچ منطقی برای این چیزها وجود ندارد،
“وودی آلن”

25/03/2024

🔰 مراحل MI

به طور کلاسیک عضله قلب پس از MI به 3 ناحیه تقسیم میشود

1️⃣ ناحیه نکروزه : به طور کامل مرگ حجروی و جریان الکتریکی از این ناحیه دور میشود که به صورت یک موج Q بزرگ مشاهده میشود Q pathologic عرض بیشتر از 0/04 عمق بیشتر از 1/4 موج R .

2️⃣ ناحیه صدمه(injury) : این قسمت دچار هایپوکسی شده و در صورت عدم درمان به موقع به ناحیه نکروزه اضافه میشود که به صورت تغیرات قطعه ST در نوار قلب مشاهده میشود

3️⃣ ناحیه ایسکمیک : حاشیه ای ترین ناحیه سکته قلبی که در نوار قلب به صورت معکوس شدن یا صاف شدن موج T مشخص میشود.

✅بنابراین در MI 3 تغییر انتظار داریم :

1- وجود Q pathologic
2- تغییرات قطعه ST شامل elevation و depresion
3- صاف یا معکوس شدن موج T

📌حالا چیطور محل MI را از روی نوار قلب تشخیص بدهیم ؟

👈 اگر تغیرات بالا در لید های 2 ، 3 , AVF باشد MI تحتانی رخ داده (inferior MI)

👈 اگر تغیرات در لیدهای 1 و AVL باشد MI جانبی فوقانی رخ داده (high lateral MI)

👈 اگر در V5 و V6 باشد جانبی تحتانی هست. (lateral MI)

👈 اگر در V1 و V2 باشد MI سپتال رخ داده (antroseptal MI)

👈 اگر V3 و V4 باشد MI قدامی رخ داده. (anterior MI)

👈 معمولا V1 و V4 نشاندهنده MI قدامی دیواره ای است.

19/11/2023

فشار خون عصبی چیست؟
اضطراب موجب بالا رفتن مزمن فشار خون نمیشود اما فشار های عصبی و استرس می‌تواند باعث بالا رفتن شدید فشار خون به طور ناگهانی شود
در واقع فشار خون عصبی درنتیجه وارد شدن استرس و فشار عصبی به بدن است افرادی که استرس بالای دارند یا مضطرب استن بیشتر در معرض عادت ها ‌رفتار های قرار دارند که موجبات فشار بلند خون را فراهم میکند
💡استرس و فشار خون چی رابطه یی دارند؟
زمانی که بدن در معرض استرس و فشار عصبی قرار می‌گیرد بعضی از هورمون ها افزایش پیدا میکنند این هورمون ها موجب بالا رفتن ضربان قلب و تنک شدن رگ های خونی میشود چنین روندی فشار خون ره برای مدتی بلند میبرد
💡فرق فشار عصبی با فشار بلند خون چیست؟
فشار خون می‌تواند در نتیجه فشار عصبی به بدن وارد شود بالا برود تفاوت بین اینها در دلایل شان است فشار خون عصبی درنتیجه فشار های عصبی و استرس اور رخ می‌دهد و فشار خون بالا می‌تواند حالت ها و دلایل دیگر داشته باشد
💡علایم فشار خون عصبی
رابطه مستقیم بین فشار عصبی و استرس وجود دارد هم استرس می‌تواند باعث بلند رفتن فشار خون شود و هم بالا رفتن فشار خون می‌تواند موجب افزایش استرس شود از علایم آن ها نام ببریم: تنگی نفس ،درد قفسه سینه، سرگیچه ،تغییر در بینای و دید
💡دلایل فشار خون عصبی چیست؟
در واقع بلند رفتن فشار خون عصبی بالا رفتن سطح استرس و اضطراب بدن می‌باشد حالت عصبی مثل:استرس ،انزوا، غم از دست دادن ....
در بلند رفتن فشار رول دارد.
💡فشار خون یعنی وقتی که قلب خون ره به دیوارشریان پمپ میکند باعث ایجاد فشار میشود حالا هرگاه دلیل این فشار بلند استرس و عصبی باشد فشار خون عصبی بلند گفته میشود

18/11/2023

فشار بلند خون ( Hypertension ) چیست چگونه میتوان از فشار بلند خون وقایه نمود ؟

♦️فشار بلند خون یا (Hypertension)

زمانیکه فشار خون یک شخص در دو یا بیشتر از دو ویزیت (جلسه،معاینه )داکتر 140/90 یا بیشتر از آن باشد گفته میشود شخص فشار بلند خون یا ( Hypertension ) دارد.

•در ۹۰ الی ۹۵ فیصد اشخاص سبب اصلی فشار بلند خون فهمیده نشده که آنرا بنام Primary یا Essential Hypertension یاد میکنند.
•در ۵ تا ۱۰ فیصد اشخاص میتوانیم برای فشار بلند خون سبب آنرا دریابیم که میتواند امراض کلیه ها (گرده ها) و بعضی امراضی امراض هورمونی مانند Cushing syndrome , Pheochrocytoma و غیره باشد
این شکل فشار بلند خون را بنام Secondery Hypertension یاد میکنند.

♦️اسباب و علل بوجود آمدن فشار بلند خون
▪️سن بالاتر از ۶۰ با ازدیاد سن احتمال بوجود آمدن فشار بلند خون افزایش میابد
▪️چاقی و اضافه وزن
▪️سگرت کشیدن
▪️استفاده از الکل
▪️عدم تحرکیت
▪️استفاده از غذا های حاوی نمک
▪️استرس
▪️عوامل ژینتیکی (ارثیت)
▪️استفاده از دارو های حاملگی و استرویید ها

♦️اعراض و علایم :

فشار بلند خون را بنام Silent killer یا قاتل خاموش یاد میکنند زیرا اکثرا بدون اعراض و علایم وصفی و مشخص میباشد اما در بعضی افراد میتواند سبب
•سر دردی
•گنگسی
•برنگس گوش ها
• دلبدی و استفراغ شود

♦️اختلاطات فشار بلند خون
اگر فشار بلند خون تداوی نشود میتواند در نهایت سبب مشکلات ذیل شود:
سکته های قلبی
سکته های مغری
عدم کفایه ی گرده ها
خونریزی چشم ها
و امراض شرایین محیطی

♦️راه های وقایه

▪️کاهش وزن
▪️ فعالیت منظم فزیکی حد اقل ۲۰ دقیقه قدم زدن در اکثریت روزهای هفته
▪️کاهش اخذ نمک
▪️افزایش اخذ غذاهای حاوی پتاشیم مانند کیله،انار ،مالته ،بادنجان رومی و غیره
▪️افزایش نوشیدن آب باعث پایین شدن فشار خون شما میشود.
▪️قطع سگرت و الکول
▪️کنترول استرس

🔹 تداوی
نظر به نوعیت فشار , سن مریض و موجودیت و یا عدم موجودیت امراض مترافقه انتخاب دوا صورت میگیرد.

18/11/2023

✅

اپندکس و حالت التهابی آن ( اپندیسایتس ) Appendix & Appendicitis

اپندکس قسمتی از امعای غلیظه ( روده کلان ) بوده که دارای ساختمان استوانه یی است.

از نظر اناتومی ، سیستم هضمی انسان ها طوری است که بعد از دهن و بلعوم ، مری به تعقیب آن معده و بعد از آن امعای کوچک ( روده کوچک ) و بعدآ امعای بزرگ ( روده کلان ) موقعیت دارند.

اپندکس دقیقا در شروع امعای بزرگ که سیکوم نام دارد ، بصورت یک زایده ( کرم مانند ) موقعیت دارد.
در واقعات نادر ممکن اپندکس تشکل نکرده باشد و یا هم دوتایی باشد که اولی یک در هر صد هزار نفر و دومی بیشتر نادر است.

طول عروه اپندکس بطور اوسط 10 – 5 سانتی متر بوده و قطر آن در حدود 8 – 7 ملی متر میباشد.

اپندکس یگانه عضو بدن است که موقعیت ثابت نداشته و در حالت طبیعی در قسمت پایینی سمت راست شکم موقعیت دارد.
از نظر وظیفوی ، رول اپندکس عبارت از سهم گرفتن در سیستم معافیتی عضویت است.

التهاب اپندکس یا اپندیسایتس :

یک واقعه عاجل جراحی بطن یا شکم را تشکیل میدهد ، شیوع مرض در جوامع متمدن بیشتر بوده و در جوامع رو به انکشاف روستایی غیر معمول میباشد و این افراد با پیروی از رژیم غذایی ممالک غربی به این مرض مبتلا میشوند.

اسباب اپندیسایتس:

مهم ترین عامل آن عبارت از بند شدن لومن اپندکس ( سوراخ اپندکس ) میباشد. که ممکن عوامل ذیل باعث آن شوند :

1. جسم یا اجسام اجنبی
2. پرازیت های امعا
3. خسته ی حبوبات و میوه جات
4. و بزرگ شدن نسج لمفاوی خود اپندکس

اپندیسایتس در هر سن و سال تصادف شده ولی اکثر واقعات آن بین سنین 35 – 12 سالگی واقع می شوند.

نشانه های مصاب شدن به مرض :

1. درد شکم
2. دلبدی و استفراغ
3. قبضیت
4. بی اشتهایی
5. و ممکن مشکلات در سیستم ادراری

آنچه به افراد عامه ضروری است ، اینکه در مورد درد اپندکس بدانند و از تداوی های خود سرانه در همه حالات و مخصوصا در التهاب اپندکس اجتناب کنند؛ زیرا عواقب ناگواری را به همراه خواهد داشت.

درد اپندکس :

در اکثریت واقعات این درد از اطراف ناف شروع شده و بعد از مدت تقریبا 6 ساعت بطرف راست و پایین شکم انتقال می کند ، این درد بصورت مبهم بودده و هر چه زمان از آن سپری شود شدید تر میشود و همراه با آن بی اشتهایی و دلبدی نیز موجود میباشد.

توصیه می شود که درد های با چنین اوصافی را ادویه ضد درد ندهیم ، زیرا درین صورت حالت مرضی موجود بوده ، پیشرفت نموده و ما درد مریض را کاهش داده ایم ولی در بدل آن جفا به حق این مریض انجام داده ایم چون که اگر اپندیسایتس در ابتدا تشخیص شود با شق کوچک و عملیات ساده میتوان او را نجات داد ولی در صورت پیشرفت حالتی بوجود میاید که بنام پریتونیت یاد شده و عملیات با شق بزرگ تر و در ضمن لواژ و شست و شوی اعضای بطنی با عواقب نا خوش آیند بعد از عملیات را در قبال خواهد

https://chat.whatsapp.com/KvjCGLp1A0GL6SmsVzMmEa

18/11/2023

✅

التهاب مری ناشی از خوردن تابلیت یا (Pill esophagitis)چیست؟

طریقه غلط خوردن دوا ها بخصوص تابلیت سبب التهاب حتی زخم مری می‌گردد. که در اصطلاح طبی بنام pill esophagitis یاد می‌گردد.
در مدت ۲ هفته با ۲ مریض که با درد شدید قفسه‌ سينه و مشکلات در غذا خوردن مراجعه کرده بود بعد از آندوسکوپی
بیماری فوق نزد ايشان تشخیص گردید برخوردم. این موضوع من را واداشت تا جهت آگاهی دوستان بطور فشرده در مورد التهاب مری ناشی از تابلیت موضوعات ره بیان کنم.
دوا ها ی که قادر اند مستقیما به مخاط مری آسیب برسانند، بیشتر از ۱۰۰ نوع دوا ومکمل های مختلف است که سبب التهاب و زخم مری شده مي توانند.
التهاب‌ مری ناشی از تماس‌ طولاني مدت دوا با مخاط مری در اثر کاهش حرکات مری بوجود می آید. اندازه دوا، وضعیت مریض و مقدار آب که همراه با دوا استفاده می‌گردد همه روی انتقال دوا از مری به معده تاثیر گذار است، در صورتیکه بمدت طولانی در مری باقي بماند سبب مشکلات فوق الذکر می‌گردد.
مریضان مصاب به التهاب مری ناشی از دوا بطور ناگهانی از مشکلات در بلعیدن، بلع دردناک و درد قفس سينه شکایت مي کنند. علائم فوق چند ساعت الی ۳ روز بعد از خوردن دوا بوجود می آید.
پیش گیری:
1-مریض باید همیشه موقع دوا خوردن‌ در وضعیت نشسته باشد.
2-هر دوای خوراکی حداقل با نیم گيلاس آب و دوا های که شدیدا مرتبط با التهاب مری هستند مانندtetracycline, alendronate, potassium) chloride, quinidi )با یک گيلاس آب خورده شود.
3-بعد از خوردن تابلیت هر نوع تابلیت حد اقل بمدت ۱۰ دقیقه و بعد از خوردن تابلیت های که شدیدا مرتبط با التهاب مری هستند ۳۰ دقیقه دراز نکشد.

https://chat.whatsapp.com/KvjCGLp1A0GL6SmsVzMmEa

18/11/2023

😳 بیداری
🧠 هوشیاری
☕️ نوشیدن قهوه و انرژی های گوناگون جهت بیدار ماندن
🔍 تست تعین هوشیاری

📖 تعریف بیداری:
عبارت از سطح آگاهی (Level of Conscious) و یا آگاه بون به خود و محیط اطراف خود است که چهار درجه دارد.
1. آگاهی (Alert): بیداری و آگاهی از محرک ها و انگیزه های بیرونی و داخلی بدن و توانایی پاسخ به محرک می باشد.
2. خواب آلودگی Lethergy: فرد کاملا هوشیار نیست، بدون تحریک به خواب میرود با بیدار کردن بی توجه بوده و فکرش مغشوش می باشد
3. کرختی یا بی حسی(Stupor): مریض با تحریک ویا تنبه بیدار شده و با برطرف شدن آن دوباره به خواب میرود.
4. کوما (Coma): عبارت از خواب عمیق بوده که حتی به محرک های درد ناک نیز پاسخ نمیدهد.
در کل بیداری معرف سطح آگاهی است، در صورتیکه هوشیاری معرف محتوای بیداری است.
کسانیکه قهوه و یا انواع گوناگون انرژی جهت بیداری میخورند. در ابتدا در این افراد بیداری و هوشیاری در یک جهت و هم سطح حرکت میکنند یعنی این افراد بیدار اند چشمان شان باز است و از اطراف خود میدانند که چه خبر است و هوشیار هم هستند یعنی اینکه قوه هوش، تمرکز، قضاوت یا Judgment، حافظه یا Memory در این افراد خوب کار میکند. اما اگر مصرف قهوه و یا انرژی های مختلفه از حد آن که بیشتر شود، در این افراد بیداری بیشتر اضافه شده و شدیدا بیدار اند خواب شان نمیبرد اما هوشیار نیستند و زیرا سطح هوشیاری شان کاهش می یابد، این افراد قدرت تمرکز ندارند. این مسئله خیلی اهمیت دارد برای کسانیکه میخواهند بروند سر جلسه امتحان کانکور، امتحان در فاکولته و یا هر امتحان دیگری...متاسفانه این مسئله زیاد اتفاق افتاده که افراد میگفتند که ما سر جلسه امتحان بیدار بودیم ولی نمی دانستیم چه میخوانیم و سوالات را نمیدانستیم تحلیل کنیم و جواب ارائه دهیم. (چیزی که برای خودم سرجلسه امتحان به فاکولته طب اتفاق افتاد).
در این حالت خیلی هم فرد بیدار هست ولی هوشیار نیست و نمی تواند تمرکز نماید. جهت اینکه بدانید آیا در زمان بیداری، هوشیار هم هستید یا نه تست ذیل را انجام دهید.
🔍🧠 تست تعین سطح هوشیاری: قبل از رفتن به سر جلسه امتحان از عدد 100 (صد) شروع کنید(بصورت سریع) عدد 7 (هفت هفتا) را به کم کردن ببینید که این کار را کرده می توانید یا خیر. اگر توانستید که این عملیه حساب را انجام دهید، هوشیار هم هستید. حالا چرا عددد 7 انتخاب شده؟ جواب این است که اگر عدد 4 ویا دیگر عدد جفت (عدد زوج) انتخاب گردد خیلی ساده اجرا شده و سطح هوشیاری معلوم نمیگردد این تست با عدد 7 خوب اجرا میگردد چون با عدم هوشیاری کامل احتمال بهم ریرختن و غلط کردن در وسط های عملیه حساب خیلی زیاد می باشد، هر زمانیکه بتوانید از 100 هفت هفتا دقیق کم کرده بیایید پایین و این کار خوب انجام دهید این نشان دهنده ای این است که هم حافظه تان خوب کار میکند و هم Attention و یا قدرت تمرکز تان خوب کار میکند.
پس نکته مهم اینکه: قبل از امتحان به اندازه زیاد قهوه و یا انواع دیگر نوشیدنی ها جهت بیدار ماندن مصرف نکنید، مصرف قهوه به اندازه متعادل، سطح هوشیاری و بیداری باهم متعادل قرار گرفته و جلسه امتحان بخوبی سپری میگردد.
یک تعداد کلمات هست که در زبان فارسی خیلی وقتا مردم بصورت اشتباه هر دو واژه را یکی میدانند مثلا علم و عقل و یا بیداری و هوشیاری ولی اساسا اینها هر دوتا باهم خیلی متفاوت اند.
در انگلیسی علم را Knowledge و واژه عقل را Wisdom میگویند. علم میزان دانستن یک چیز که توسط یادگیری، با مطالعه....بالا میرود و عقل عبارت از آن چیزی که میدانیم، بتوانیم بصورت خوب و عالی از آن استفاده کنیم حتی اگر علم آنرا هم زیاد نداشته باشیم.
نکته: افرادیکه هم عالم اند و هم عاقل مسائل و کار های شان را بصورت خوب و عالی انجام میدهند ولی افردیکه عاقل اند ولی عالم نیستند (علم و یا سواد کمی دارد) چنین افراد هم دیده شده که میلیاردر شدن و زندگی عالی برای خود آماده کردند زیرا این افراد میدانستند چگونه مشکلات را حل کننده و برنامه ریزی کنند برای خود با استفاده از سواد کم و عاقل بودن شان، و اما بعضی افراد جامعه هم دیده شده که علم زیاد دارند ولی خیلی عاقل نیستند چنین افراد اکثرا در زندگی شان مؤفق نیستند و یا در جامعه به شکل منزوی بسر می برند و یا به یک تعداد خرافات و موهمات اعتقاد دارد که دیگران تعجب میکنند که چرا این افراد با این همه علم چنین عقاید دارند.
منبع: ویدوهای آموزشی برنامه پندار تا واقعیت پروفیسور چیمه متخصص داخله و فوق تخصص از دانشگاه هاروارد امریکا.

18/10/2022

ECG

: اصول اساسی ECG

#معرفی
اختراع electrocardiograph توسط فزیولوژیست مشهور هالندی بنام W. Einthoven در سال 1902 یک راه جدید را غرض مشاهده فعالیت برقی قلب هموار ساخت و یک فصل جدید در عرصه تشخیص پتالوژی قلب نگاشته شد. یک الکتروکاردیوگرام (ECG) عبارت از ثبت گرافیکی تغییرات پوتانشیل ساحه برقی است که توسط قلب تولید میشود. ECG غرض مطالعه و پژوهش اناتومی و فزیالوژی قلب بکار میرود. ECG در تشخیص اریتمی های قلبی، نقیصه های انتقالی، هایپرتروفی میوکارد، اسکیمیا، احتشا، امراض ولادی قلب وغیره کمک مینماید. باید همیشه به خاطر داشت که ECG یک تست لابراتواری است. یک شخص مصاب مرض قلبی ممکن یک ECG نارمل داشته باشد. علاوتاً یک شخص صحتمند ممکن تغییرات غیر وصفی را در ECG نشان دهد. ECG باید بعداز معاینه مریض و انلایز یافته های کلینیکی تفسیر گردد.

#الکتروفزیولوژی
قلب متشکل از چهار جوف است: اذین راست، اذین چپ، بطین راست و بطین چپ. اذینات توسط جدار بین الاذینی (IAS) و بطینات توسط جدار بین البطینی (IVS) از هم جدا گردیده اند. (شکل 1.1).
قلب خون را توسط تقلص نمودن و استرخا نمودن رتمیک به اعضای متعدد عضویت پمپ مینماید.یک تفاوت پوتانشیل -90mV در دوطرف غشای حجروی از سبب موجودیت Na-K-Pump وجود دارد.
قسمت خارجی حجره چارج مثبت داشته در حالیکه قسمت داخلی آن چارج منفی دارد. البته این تفاوت چارج از سبب توزیع متغیر ایون های سودیم و پوتاشیم بوجود میاید (شکل 1.2). عضله قلب (مثلاً SA node) خصوصیت تقلص رتمیک بالنفسه را دارد. زمانیکه یک سیاله تولید شود، ایون های مثبت بداخل حجره نفود نموده و ساحه داخلی به مقایسه قسمت خارجی(که منفی میشود) مثبت میگردد. یعنی مرحله 0 پوتانشیل عمل. این پروسه بنام depolarization یاد میشود. حین recovery، آیون های مثبت بخارج پمپ شده و قسمت داخلی حجره به مقایسه قسمت خارجی(که مثبت میشود) منفی میگردد. این پروسه بنام repolarization یاد میشود. (شکل 1.3) .این depolarization به حجرات مجاور منتقل شده و بدینصورت وکتور depolarization ایجاد میشود.
بعد از depolarization، در حجره قلب repolarization واقع میشود. در این مرحله، حجره در حالتیست که توسط یک تنبیه مناسب بخوبی تحریک شده میتواند. Depolarization و repolarization در هردو عضلات اذینی و بطینی واقع میشود. تمام پروسه طوری هماهنگ شده که اذینات و بطینات بصورت رتمیک تقلص و استرخا مینمایند. Depolarization و repolarization حوادث برقی اند و با diastole و systole فرق دارند. Depolarization کمی جلوتر از systole و repolarization کمی جلوتر از diastole واقع میشود.
در صورتیکه موجه depolarization بطرف الکترود حرکت نماید یک انحراف مثبت (قایم) ثبت میشود. در حالیکه الکترود که موجه depolarization از آن فرار نماید یک انحراف منفی (نزولی) را ثبت مینماید.(شکل 1.5).
سیاله ایکه بصورت عمودی بطرف الکترود حرکت نماید یک انحراف قسماً مثبت و قسماً منفی (equiphasic/biphasic) را تولید مینماید.
اگر دو کتلات عضلی که جسامت های متفاوت داشته باشند، در یک نقطه مرکزی تنبیه شوند، در آنصورت یک موجه مثبت بزرگ بالای کتله عضلی بزرگ ثبت خواهد شد و یک انحراف منفی بزرگ بالای کتله عضلی کوچک ثبت خواهد شد (شکل 1.6).

#کاغذ الکتروکاردیوگراف
کاغذ ECG به شکل یک grid است طوریکه خطوط افقی و عمودی توسط 1mm جدا شده است. هر خط پنجم در هردو جهت نسبت به سایر خطوط تیره تر است. مربعات کوچک 1mm2 اند و مربعات بزرگ 5mm2 اند. محور افقی، زمانی را به نمایش میگذارد که سرعت کاغذ درآن 25mm/s است. یک ملی متر 0.04s را نشان میدهد و 5 ملی متر 0.2s را نشان میدهد. محور عمودی امپلیتود را نشان میدهد. در ستندردسازی نارمل (10mm=1mV)، هر ملیمتر 0.1mV را نشان میدهد. اصول ECG در جدول 1.1 تلخیص شده است.

#لیدهای الکتروکاردیوگراف
لیدهای ECG جفت های الکترود اند که توسط آنها پوتانشیل برقی اندازه میشود. 12 لیدهای قراردادی وجود دارند که به لیدهای frontal و horizontal تقسیم شده اند.
1. لیدهای frontal- لیدهای ستندرد III,II,I و لیدهای aVR,aVF و aVL .
2. لیدهای horizontal- لیدهای precordial V1-V6
لیدهای frontal

#لیدهای ستندرد
الکترودها در اطراف گذاشته میشوند یعنی بالای بازوی چپ، بازوی راست و پای چپ . اگر اطراف قطع شده باشند، الکترود ها بالای قسمت قطع شده گذاشته میشوند. اگر مریض مصاب tremor یا لرزش باشد درینصورت الکترود ها باید بالای نهایت علوی اطراف گذاشته شوند.
1. لید I –توسط گذاشتن الکترود مثبت بالای بازوی چپ و الکترود منفی بالای بازوی راست تولید میشود.
2. لید II – توسط گذاشتن الکترود مثبت بالای پای چپ و الکترود منفی بالای بازوی راست تولید میشود.
3. لید III – توسط گذاشتن الکترود مثبت بالای پای چپ و الکترود منفی بالای بازوی چپ تولید میشود.
باید بخاطر داشت که پای چپ همیشه مثبت است و بازوی راست همیشه منفی است. لید II معمولاً غرض مونیتورنمودن قلب استعمال میشود. یک خط فرضی که الکترودهای مثبت و منفی یک لید را باهم وصل نماید بنام محور لیدی(lead axis) یاد میشود. سه محور لیدیِ لیدها، یک مثلث متساوی الاضلاع را تشکیل میدهد طوریکه قلب در مرکز آن قرار میگیرد. این مثلث بنام مثلث Einthoven یاد میشود(شکل 1.8).

#لیدهای Unipolar augmented leads
براساس قانون Einthoven، مجموع پوتانشیل های سه محور لیدی مساوی به صفر است. درصورتیکه این سه لید وصل شوند، پوتانشیل آن ترمینال صفر است. این عبارت از ترمینل مرکزی (indifferent electrode) است. وقتیکه این ترمینل به یک قطب galvanometer وصل شود، پوتانشیل در آن صفر خواهد شد. الکترود(الکترود exploreکننده) که به قطب دیگر galvanometer وصل میشود، پوتانشیل را در هر نقطه وابسته به الکترود indifferent ثبت خواهد کرد. ولتاژ در الکترود explore کننده توسط دورساختن الکترود indifferent از طرف که تست میشود، مشدد(augmented) میشود.
‌أ. aVR – بازوی راست.
‌ب. aVL – بازوی چپ
‌ج. aVF – پای چپ
حرف a برای augmentation وضع شده است.یعنی ولتاژ 50% مشدد(augmented) میشود.
لیدهای افقی(horizontal)
لیدهای صدری توسط حرف “V” نمایش داده میشود. موقعیت گذاری آن قرار ذیل است(شکل 1.9).
‌أ. V1 – در مسافه بین الضلعی چهارم در نزدیک کنار راست عظم قص گذاشته میشود.
‌ب. V2- در مسافه بین الضلعی چهارم در نزدیک کنار چپ عظم قص گذاشته میشود.
‌ج. V3- در بین لیدهای V2 و V4 گذاشته میشود.
‌د. V4 –در مسافه بین الضلعی پنجم در خط midclavicular چپ گذاشته میشود.
‌ه. V5- در مسافه بین الضلعی پنجم در خط axillary قدامی گذاشته میشود.
‌و. V6 – در مسافه بین الضلعی پنجم در خط midaxillary گذاشته میشود.
موقعیت گذاری لیدهای در جدول 1.2تلخیص شده است.

#ثبت ECG
‌أ. مریض باید بحالت اضطجاع ظهری قرار داشته و استراحت نماید.
‌ب. تمام پروسیجر باید برایش توضیح شود و نیز ابراز گردد که جریان برقی را احساس نخواهد نمود.
‌ج. جلد مریض باید با الکول تمیز شده و بعداً خشک شود. جیل را استعمال نموده و الکترود های مناسب را وصل نمایید و باید مطمئن شد که با جلد تماس صمیمی داشته باشد.
‌د. مریض و ماشین باید بصورت مناسب ground شوند. هر اله برقی ممکن artifact ها را تولید نماید و به این دلیل باید دور شوند.
‌ه. Calibration (1mV= 10mm)
‌و. 6 لیدهای ستندرد ثبت شوند.
‌ز. 6 لیدهای قرب القلبی(precordial) ثبت شوند.

#ستندرد سازی ECG
ستندردسازی ECG یکی از مهمترین جنبه های ECG محسوب میشود. قبل از انلایز ECG، مهم است تا ستندردسازی صورت گیرد. اگر ستندردسازی درست نباشد،احتمال تشخیص غلط ضخامه بطین راست و چپ (از سبب تزاید امپلیتود موجه های R یا S) یا احتشای سابقه میوکارد (از سبب تزاید امپلیتود موجه q فزیولوژیک) یا انصباب پریکارد (از سبب امپلیتود پایین موجه های R و S) وجود دارد.بصورت قراردادی، 1mV مساوی به 10mm انحراف (بطرف بالا) است.

حالت Over dumping – زمانی واقع میشود که سوزن بالای کاغذ فشار زیاد وارد نموده باعث ایجاد گوشه های مدور میشود و بدینصورت به وسیع شدن مغلق منتهی میشود.
حالت Overshoot یا underdumping – زمانی واقع میشود که سوزن بسیار سست بوده منجر به spike ها در گوشه ها میشود و بدینصورت باعث تزاید امپلیتود مغلق میشود.

نگارش: داکتر احمد شکیب ظهیر

18/10/2022

معرفی مختصر ایکوکاردیوگرافی یا Echocardiography
ایكوكارديوگرافی (يا به اختصار ایكو) يك روش تصويربرداری از قلب است كه با امواج التراسوند- همان امواج صوتی - كار می كند. اصول كلی تست ایكو همانند انجام سونوگرافی است كه در آن امواج صوتی با فركانس بسيار بالا كه فراتر از محدوده شنوايی گوش انسان است ، توسط يك دستگاه مولد كه در دستان اپراتور قرار می گيرد به سمت قلب ارسال می گردد و پس از عبور از عضلات و انساج قلب اين امواج مجددا برحسب نوع نسج قلبی يا عروقی كه در مسير امواج قرار می گيرد ، به درجات و شدت های مختلف به سمت دستگاه مولد برگشت داده می شوند كه اين اختلاف در شدت امواج برگشت داده شده توسط سيستم نرم افزاری دستگاه ایكو تجزيه و تحليل شده و به صورت تصاوير سياه و سفيد و در برخی موارد رنگه ، بر روی مونيتور دستگاه ایكو نمايش داده می شود. اين برگشت امواج صوتی يا همان ایكوی امواج وجه تسميه تست ایكوكارديوگرافی است.
ایكوی قلبی يك روش ساده و كم هزينه است كه می تواند اطلاعات بسيار زيادی در مورد ساختمان قلب و انساج اطراف آن در اختیار ما قرار دهد. امروزه و با وجود ماشين های پيشرفته ایكو می توان در مدت چند دقيقه اطلاعات بسيار زيادی در مورد اجواف قلب ، اندازه قسمت های مختلف قلب ، عملكرد بطینات و اذینات قلب ، شكل ظاهری و عمكرد دسامات قلبی ، ساختمان های اطراف قلب و پريكارد ، شريان های اصلی قلب مانند ابهر و شريان ريوی و فشار شريان ريوی به دست آورد. هم چنين با پروتكل های ويژه ایكو مانند استرس ایكو می توان به تضیق عروق كرونر قلبی شك كرد و انساج مرده قلب را از انساج زنده افتراق داد يا با ایكوی نسجی می توان به تجزيه و تحليل ساختار جدار های قلب پرداخت.
با وجود سالهای اندكی كه از ابداع علم ایكو مي گذرد ، پيشرفت آن بسيار قابل توجه است به طوری كه در حال حاضر میتودها و روش های متعدد ایكو وجود دارد كه برای تشخيص و پيگيری امراض قلبی و ريوی به كار برده ميشوند. با اين حال چندين نكته در مورد تمام كاربردهای ایكو مشترك است كه عبارتند از:

امواج التراسوند به كار رفته در ایكو تقريبا هيچ گونه عارضه ای در كوتاه مدت و بلند مدت بر بدن انسان ندارند و مي توان با خيال راحت چندين بار حتی در يك روز، ایكو انجام داد.
ایكو در مورد اطفال و حتی جنين يك روش سالم و بدون عارضه بوده و از آن می توان برای تشخيص امراض قلبی در جنين و كودكان استفاده كرد.
ایكو يك روش تشخيصی است كه در كنار ساير روش های تشخيصی مانند گراف قلب و تست ورزش ، بعد از گرفتن شرح حال و انجام معاينه توسط داکتر برای تاييد سالم بودن و يا تشخيص مریضی مورد استفاده قرار می گيرد. لذا انجام اوليه ایكو برای تشخيص مریضی خاصی به ندرت لازم است.
با توجه به گستردگی درخواست های ایكو و با هدف آشنايی مختصر با انواع میتودهای ایكو ، در زير به روش های مختلف ایكو اشاره خواهيم كرد.

ایكو ترانس توراسيك
تقريبا تمام روش های ایكوكارديوگرافی از يك اصل پيروی می كنند و آن توليد و تاباندن دسته ای از امواج صوتی با فركانس بسيار بالا به قلب و ثبت امواج برگشت داده شده از قلب است كه تغييرات امواج برگشت داده شده به نسبت امواج تابيده شده به قلب توسط كامپيوتر و نرم افزار ایكو تحليل شده و تصاوير ايجاد شده بر روي مونيتور يا كاغذ نمايش داده می شوند.

در ساده ترين روش انجام ایكوی قلبی كه به آن ایكو از راه قفسه سينه يا "ایکوی ترانس توراسيك"(Trans-Thoracic Echo, TTE) گفته می شود ، امواج صوتی از راه قفسه سينه و از فضای بين اضلاع قفسه سينه به قلب ارسال می گردد.

انجام ایكو ترانس توراسيك
در اين روش فرد بر روی تخت ایكو خوابیده و در اكثر موارد لازم است تا مختصری به سمت چپ متمايل گردد و به صورت نيمه به سمت پهلوی چپ قرار گيرد. داکتر یا اپراتور انجام دهنده در سمت راست - یا در برخی مراکز چپ - مریض قرار می گيرد و با یک دست پروب ایكو كه همان منبع امواج صوتی است را در فضاي بين اضلاع مناسب قرار مي دهد و با دست دیگر به تنظيم و بررسی تصاوير ايجاد شده بر روي ماشين ایكو می پردازد.

گاها لازم است برای بررسی بیشتر قلب و عروق اصلی بدن ، مریض به صورت تخته به پشت خوابيده و پاهایش را داخل شكم جمع نمايد و داکتر پروب ایكو را بر روی ناحيه پايين جناغ سينه يا بالای شكم قرار دهد (Sub Xiphoid view). همین طور برای بررسی شریان آبهر و سایر قسمت های اساسی قلب لازم است سر مریض مختصری به سمت بالا جابجا شود و دستگاه ایکو روی ناحیه بالای جناغ سینه قرار داده شود (Supra Sternal view).

البته ممكن است در برخی موارد و برحسب شرايط اطاق ایكو يا تكنسين انجام دهنده مختصر تغييراتی در موارد گفته شده ايجاد گردد ولی اصول كلی ابكوی ترانس توراسيك همين است.

زمان معمول براي انجام ایكوی ترانس توراسيك در حدود 10 تا 15 دقيقه است. با توجه به سرعت انجام كار و اطلاعات بسيار زيادی كه در يك ایكوی ساده به دست می آيد ، امروزه انجام ایكو قلبی در كنار معاينه قلب و عروق به يكی از روش های رايج و روتين قلبی تبديل شده است ، چه از جهت تشخيص امراض قلبی و چه از نظر اطمينان از سلامت قلب و رد كردن امراض مهم قلبی. زمانی كه شما با يك شكايت و ناراحتی مرتبط با قلب مانند تنگی نفس فعاليتی ، درد قفسه سينه يا طپش قلب به داکتر مراجعه می نماييد يا داکتر معالج در معاينه قلب صدا یا سوفل اضافه و غیر طبیعی می شنود ، يا تغييرات خاصی در گراف برقی قلب يا عكس قفسه سينه مشاهده ميكند ، به احتمال زياد برای بررسی بيشتر ، ابكوی قلبی يا همان ترانس توراسيك ایكو ، لازم خواهد بود.

مهم ترين مواردی كه با ایكو قابل يررسی هستند عبارتند از:

قدرت انقباضی قلب: انجام ایکو یکی از راه های سریع و نسبتا دقیق برای تعیین میزان عملکرد قلب و بررسی شدت عدم کفایه عضلات قلبی است. قدرت انقباض قلب معمولا به صورت نورمال ، با Ejection Fraction يا همان EF نوشته می شود كه محدوده نورمال آن بين 55 تا 70 درصد است.

شکل کلی قلب و وضعیت حرکت جدار های قلبی.
ضخامت جدار قلب از نظر اثر امراض مزمن مانند فشارخون بالا يا امراض دسامات بر روی قلب.

اندازه اجواف قلب: قلب داراي چهار جوف اصلی است كه يك بطین و اذین در سمت راست و يك بطین و اذین در سمت چپ است. ایكو در تشخيص بزرگ شدن اجواف قلب يا وجود لخته خون يا تومور داخل اجواف قلبی ، بسيار دقيق و كمك كننده است.
شايد بتوان گفت روش اصلی بررسی دسامات قلب و تشخيص امراض آنها اعم از تضیق يا توسع دسامات ، ایكو است. ایكوكارديوگرافی و استفاده از مداليته داپلر و رنگ دادن به جريان خون دسامات روش استندارد تشخيص امراض دسامی قلب است.

شریان اصلی كه از قلب خارج می شوند (آبهر كه به سمت بدن خونرسانی می كند و شريان ريوی كه به سمت ريه ها مي رود) ، در ایكو ترانس توراسيك قابل دسترسی بوده و می توان اندازه و فشار داخل آنها را بررسی نمود.

لايه های اطراف قلب هم از نظر تجمع مايع يا سفت شدن آنها به راحتی با ایكو قابل ارزيابی می باشند.

ایكو از طریق مری یا (TEE)
روش انجام ابكوی قلب بطور معمول از راه قفسه سينه و فضاهای اضلاع ايست، ليكن در مواردی نياز به انجام ایكوی قلب از طریق دهان و مری پيدا ميشود كه به آن ایكو مری يا "اكو از راه مریTrans Esophageal Echocardiography " (TEE) ميگويند. دستگاه و اصول كلی ایكو مری همانند ایكوی ترانس توراسيك است فقط در آن پروب (يا همان وسيله توليد امواج صوتی)، بجای اينكه بر روی قفسه سينه قرار گيرد از طريق يك تیوپ طویل و از راه دهان وارد مری شده و از طريق آن ایكو قلبی انجام ميگردد.

از نظر موقعيتی قلب در داخل قفسه سينه در قسمت قدامی ستون فقرات و مری واقع شده است و تقريبا هيچ مانعی مابين قلب و مری وجود ندارد و قلب از ناحيه خلفی كه همان اذین چپ و اذین راست است ، به مری چسپيده است. لذا با توجه به اين ارتباط و عدم وجود فاصله و مانع بين قلب و مری ، گرفتن تصاوير با كيفيت بالا و دقيق ميسر است. در حقيقت در ایكوی عادی كه از طریق قفسه سینه انجام می گردد با توجه به وجود موانعی همچون جلد و نسج چربی زیرجلد ، اضلاع و نسج ریه اطراف قلب ، کیفیت تصاویر ابکو به دست آمده گاها پایین است و تصویر درستی از قلب ایجاد نمی گردد. لذا در این موارد و برای بررسی دقیق تر قلب به انجام ایکو از راه مری احتیاج پیدا می شود. از دیگر مواردی که لازم است ایکو مری انجام شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:

در مواردی که شک به مریضی و درگیری ساختمان های خلفی قلب وجود دارد مانند امراض ولادی وریدهای ریه یا سوراخ های قلبی.
در تضیق دسام میترال برای دیدن لخته خون داخل قلب
در بررسی پارگی عروق اصلی و دایزکشن ابهر
در تشخیص انتانات داخل قلبی و آبسه های قلب
برای بررسی علل قلبی وقوع سکته مغزی مانند سوراخ های ولادی قلب

اگر بعد از انجام ایکوی عادی برای شما درخواست ایکو از راه مری شده است ، دانستن نکات زیر ضروری است:

جهت انجام ابکو مری باید به مدت 4 ساعت قبل از ایکو ناشتا بوده و غذا و مایعات استفاده نگردد.
در صورتی که از دواهای رقیق کننده خون مانند وارفارین استفاده می کنید ، حتما به داکتر معالج اطلاع دهید. شاید لازم باشد به مدت چند روز آن را قطع نمایید.
اگر به دواهای آرام بخش و بیهوشی حساسیت دارید ، قبل از انجام ایکو مری به داکتر خود اطلاع دهید.
حتما باید همراه داشته باشید زیرا به دلیل استفاده از دواهای آرامبخش ، بعد از ایکو مری به همراه نیاز خواهید داشت.
ایکو مری در اغلب موارد در حالت خوابیده و در حالیکه مریض مختصری به سمت چپ چرخیده است ، انجام می شود. برای انجام ایکو مری ابتدا ناحیه حلق به وسیله اسپری بی حسی یا قورت دادن پماد ، بی حس شود. احتمال دارد داکتر بیهوشی از دوای آرام بخش برای کاهش استرس ناشی از ایکو مری استفاده نماید. بعد از بی حس شدن گلو ، یک وسیله کوچک محافظتی در وسط دندان های مریض قرار داده می شود تا در صورت استرس و درد ، از دستگاه ایکو مری محافظت شود.

بعد از آن داکتر به آرامی پروب اکو مری را از راه دهان به حلق و مری هدایت می کند. در برخی موارد لازم است بیمار با قورت دادن پروب در این مرحله به داکتر کمک نماید. بقیه کار مربوط به انجام پروسیجر ابکو مری است که شاید بین ده تا بیست دقیقه به طول انجامد.

به غیر از شرایط عادی و انجام ایکو مری به صورت سرپایی در معاینه خانه یا کلینیک ، موارد دیگری هم هستند که لازم است حتما ایکو از راه مری صورت بگیرد. مانند:

حین عمل جراحی قلب باز برای ترمیم یا تعویض دسامات قلب
در مریضانی که به دلیل صدمه قفسه سینه یا هوای زیر جلد ، امکان انجام ایکو عادی وجود ندارد.
حین انجام پروسیجرهای اینترونشن برای امراض ولادی قلب مانند بستن ASD و VSD.
برای انجام مداخلات دسامی از قبیل بالون دسام میترال (PTMC) و استنت دسام ابهر (TAVI).
در مقایسه با ایکو عادی که تقریبا بدون عارضه خاصی است ، ایکو مری می تواند با عوارضی همراه باشد، از قبیل :

حساسیت به دوای بی حسی
بی قراری و تحریک پذیری شدید به دنبال ایکو مری. که لازم است در برخی مریضان این کار با بیهوشی کامل صورت گیرد.
آسیب به دندانها ، حلق و مری مریض
آسپایریشن محتویات معده و حلق به داخل

برای انجام ایكو به نكات زير توجه كنيد:

انجام ایكو برای قلب يا بدن هيچ عارضه شناخته شده ای ندارد و انجام آن در بالغين و اطفال فاقد عارضه می باشد.
ایكو در دوران بارداری و براي جنين فاقد عارضه است و حتی براي تشخيص امراض جنيني از ایكو استفاده می شود.
پوشيدن لباس راحتی با توجه به لزوم انجام ایكو از فضای بين اضلاع جلو قفسه سينه ، ضروری است. هم چنين وجود موهای سينه زياد در آقايان می تواند مانع انجام ایكوی با كيفيت گردد.
برای ایكو ناشتا بودن لازم نيست. البته براي نوع خاصی از ایكو كه "اكو از طریق مری" است بايد ناشتا باشيد.
در هنگام ایكو برای از بين بردن هوای بين دستگاه و جلد از ژل های خاصی استفاده می شود كه ضرری برای جلد يا بدن ندارند.
همانند هر تست تشخيصی طبی انجام ایكو موارد لازم و اصطلاحا انديكیشن های خودش را دارد و حتما بايد با تشخيص داکتر و در كنار معاينه قلبی لازم و مشاهده ساير تست های تشخيصی مانند گراف قلب انجام گردد.

در صورت انجام ایكو ، اگر مریضی خاصی داشتيد يا حتی در موارد نورمال ، گزارش ایكوی انجام شده را نگه داری كنيد و در مراجعات طبی حتما همراه داشته باشيد.

Dr Mirzagul Mirzad
کاپی

Dr.Raouf.kashefi

17/06/2024

04/06/2024

25/03/2024

19/11/2023

18/11/2023

18/11/2023

18/11/2023

18/11/2023

18/10/2022

18/10/2022

Address

Telephone

Website

Alerts

Shortcuts

Share

Category