13/08/2024
📈Rritja eksponenciale e kohës së ekspozimit ndaj ekraneve në fëmijë ka nxitur studiuesit për të eksploruar influencën e këtij ekspozimi në zhvillimin gjuhësor të fëmijëve.
Studimet tregojnë për një lidhje multifaktoriale mes kohës së zgjatur para ekraneve ( screen time) dhe zhvillimit gjuhësor duke dhënë efektet pozitive dhe negative, nga ku efektet NEGATIVE janë shumë herë më të LARTA ⚠️se sa ato pozitive.
Screen time apo koha para ekraneve përkufizohet si koha e kaluar para telefonit, video-lojra, TV, kompjuter, laptop dhe tablet.
🔻Ajo ndahet në screen time :
•aktive-aftësia e fëmijët për tu angazhuar konjitivisht dhe fizikisht e për tu përfshirë në aktivitetet digitale.
•pasive- aktivitete jo aktive ose marrje e informacionit digital në mënyrë pasive
⚠️Rezultatet tregojnë se rritja e sasisë së kohës para ekranit dhe një nisje e hershme e qëndrimit para tij jep efekte NEGATIVE në zhvillimin gjuhësor!
Është e rëndësishme për fëmijët që në moshë të hershme të stimulohen dhe të kenë interaksione me frymorë 🗣️me ndërveprim ballë për ballë për të ndihmuar të mësuarit në mënyrë efikase të gjuhës.
📱Koha para ekraneve ul cilësinë dhe kualitetin e ndërveprimit mes fëmijës dhe frymorëve të tjerë , duke rezultuar në shanse më të ulëta për fëmijën që të zhvillojë gjuhën .
Rritja e kohës para ekraneve ( pasive) ndikon negativisht në përftimin e gjuhës së kuptuar dhe të folur, funksionet ekzekutive të trurit, cilësinë e lojës, vëmendjen dhe konjicionin.
Llojet e videove që kanë ritëm të shpejtë, me ndryshim të shpeshtë të imazheve, me gjuhë të limituar shkaktojnë vonesë gjuhësore te fëmijët në moshë të hershme janë pasivë gjatë kohëzgjatjes së tyre.(cocomelon ❌)
Nga ana tjetër, nisja e screen time në një moshë të mëvonshme mund të japi efekte pozitive ( në varësi të karakteristikave të videove ,përmbajtjes se tyre , si dhe të parit bashke me prindin, kujdestarin apo edukuesin).
✅Programe si “Dora the Explorer “, për një moshë më të madhe, në screen time aktiv sjellin rritje të fjalorit, njohurive dhe aftësive problem-solving.
Source:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10353947/