Ani Karapetyan

21/07/2025

Սիրո կարիքը՝ որպես մարդու ամենախորը պահանջ

Մարդն ունի շատ կարիքներ՝ սնունդ, քուն, ապահովություն… Բայց կա մի կարիք, որ շատ հաճախ լռակյաց է, բայց ամենաուժեղը՝ սիրված լինելու կարիքը։

Սերը մեզ համար պարզապես հաճելի բան չէ։ Այն ներսից ապրեցնող ուժ է։ Երբ մարդը իրեն սիրված է զգում, նա ավելի վստահ է, ավելի հանգիստ, ավելի ուրախ։ Սերն օգնում է մեզ հավատալ ինքներս մեզ, հաղթահարել վախերը, կառուցել հարաբերություններ, ապրել լիարժեք։

Երբ սերն ու սրտաբաց կապը բացակայում են, ներսում առաջանում է դատարկություն։ Ոմանք լռում են, ոմանք բղավում են, ոմանք փախչում են հարաբերություններից… բայց այս ամենի խորքում կա մեկ ընդհանուր բան՝ սիրված չլինելու ցավը։

Իսկ երբ մենք տալիս ենք սեր՝ առանց պայմանների, երբ կարողանում ենք ընդունել ուրիշին առանց փոխելու փորձի, հենց այդ ժամանակ ենք ստեղծում այն տարածքը, որտեղ հոգիներ կարող են հանգստանալ։

Սերը պահանջ չէ՝ ուղղված ուրիշին։ Սերը կարիք է՝ բխող մեր իսկ ներսից։ Եվ որքան էլ կյանքը երբեմն թվա խստաշունչ, սերը միշտ մնում է որպես ներքին փարոս՝ հիշեցնելով մեզ, որ ամեն մարդ՝ անկախ ամեն ինչից, արժանի է սիրվելու։

Եվ դու էլ՝ այդ թվում։
Միշտ։ 💛

20/07/2025

«Չգիտեմ, որ գիտեմ»

Երբեմն մեր ամենախորը իմացությունները քնած են մեր ներսում՝ առանց անունի, առանց ձևի, առանց մուտքի կետի։

Դրանք դեռ չեն դուրս եկել գիտակցության մակերես, բայց արդեն ազդում են մեր ընտրությունների վրա՝ որպես զգացողություն, որպես ներքին վստահություն կամ անբացատրելի խաղաղություն։

Երբ ասում ենք «չգիտեմ, որ գիտեմ», այն կարող է թվալ որպես անգիտակից չիմացություն, բայց իրականում դա հաճախ ամենախորը իմացության առաջին շնչի հնչյունն է։

Դա հոգեվիճակ է, որտեղ ճանաչողությունը դեռ չի տարրալուծվել բառերի մեջ, բայց արդեն ապրում է մեր կեցության տաք շերտերում։ Դա հիշողություն է, որ դեռ չի արթնացել, ճշմարտություն, որ դեռ մուտք չի գործել տրամաբանության սրահ։

Եվ հենց այդ վիճակն է հոգևոր աճի անկյունաքարը։ Ոչ թե իմանալը, այլ՝ պատրաստ լինելն իմանալուն։ Լռել, լսել, հանդուրժել չիմացության սուրբ անհարմարությունը։

Քանի դեռ չգիտենք, որ գիտենք, շարունակվում է զարգացումը։

Եվ երբ գալիս է պահը, երբ այդ չիմացության լռության մեջ հանկարծ փայլում է մի պարզ ակնթարթ՝
«Ես միշտ էլ իմացել եմ» —
այն ժամանակ է, որ ծնվում է ճշմարիտ իմացությունը։

Ու հենց այդտեղ է լույսը՝ առանց աղմուկի, առանց շքեղության, բայց կատարյալ հստակությամբ։
Ու հենց այդտեղ է վստահությունը՝ ոչ թե այն, որ ամեն ինչ գիտենք,
այլ այն, որ այն, ինչ պետք է իմանանք՝ արդեն մեր ներսում է։

Նվիրվում է անփոխարինելի Պարոն Рубен Нагдян -ին 🙏 գրել եմ իր գրքից ազդված 🤍

18/07/2025

Դիրք գրավելու փոխարեն՝ հայացքի դիրք

Երբ ձգտում ենք գրավել դիրքը, որին նայում ենք, հաճախ կորցնում ենք դիրքը, որից նայում ենք։
Եվ հենց այդտեղ է ամենամեծ կորուստը՝ մեր ներքին դիտորդի կորուստը։

Դիրքը, որից նայում ենք, այն կետն է, որտեղ ծնվում է ինսայթը, կայանում են գիտակցական թռիչքները, ու ձևավորվում է սեփական «ես»-ի տիեզերական հեռանկարը։ Իսկ երբ սուզվում ենք «դիտարկվող» դիրքի մեջ՝ ցանկանալով հաղթել, տիրել, լինել, հաստատվել, մենք աննկատ լքում ենք մեր գիտակցության կենտրոնը և դառնում դրա օբյեկտը։ Ու այլևս չենք նայում՝ այլ մասնակցում ենք։ Չենք նկատում՝ այլ ենթարկվում ենք։ Չենք ստեղծում՝ այլ կրկնում։

Ոչ այն է քոնն, ինչին տիրում ես, այլ այն՝ ինչը տեսնում ես առանց տրվելու ցանկությանը տիրել։
Որովհետև տեսնելը՝ առանց ձուլվելու, ուժի ամենաբարձր ձևն է։

Եվ երբ վերադառնում ես հայացքի դիրք, կրկին վերագտնում ես կենտրոնը, այն հանգիստ, ամուր, անսասան դիտորդը, որը միշտ այնտեղ էր՝ մինչդեռ դու ճանապարհին էիր։

Եվ հենց այնտեղ է ապագան։ Ոչ թե այն դիրքում, ուր ցանկանում ես լինել, այլ այն դիրքում, ուր կարողանում ես տեսնել՝ առանց կորցնելու քեզ։

🌿 Ավելի ուժեղ է նա, ով մնում է դիտորդ՝ անգամ ուժեղ ցանկության պահին։

17/07/2025

Ուրիշի սխալի վրա սովորելու մասին՝ միֆ, թե ուղենիշ

Մենք հաճախ լսում ենք. «Սովորի՛ր ուրիշի սխալից, ոչ թե քոնից»։ Խորհուրդը հնչում է իմաստուն, բայց իսկապե՞ս է գործում։

Իրականում՝ ուրիշի սխալի վրա սովորելը նույնն է, ինչ դիտել խոնավ շորով պատուհան մաքրողին՝ հույսով, որ քո պատուհանը կդառնա մաքուր։ Դու տեսնում ես՝ ինչ չի աշխատել նրանց մոտ, բայց չես զգացել՝ ինչու հենց այդպես եղավ։ Չես ապրել այդ իրավիճակը, չես շնչել այդ ընտրության մթնոլորտը։ Ու առանց ներքին փորձի՝ «սխալը» դառնում է ընդամենը դիտողություն։

Բայց այստեղ կա մի նուրբ շերտ․
եթե դիտարկում ես ոչ թե սխալը, այլ՝ դրա հոգեբանական արմատը, եթե փորձում ես հասկանալ ոչ թե՝ ինչ է տեղի ունեցել, այլ՝ ինչ գիտակցություն է ձևավորել այդ վարքը, ապա արդեն բացվում է մի նոր հեռանկար։ Այդտեղից էլ սկիզբ է առնում ոչ թե կրկնօրինակումը, այլ՝ գիտակցական ճանաչումը։

Ուրիշի սխալը սրբագրելու ուղի չէ։
Այն հայելի է, որ ասում է.
«Ես քո վախերն եմ, քո կասկածներն ու չգիտակցված մտադրությունները»։

Ու երբ սկսում ես վերլուծել ոչ թե իրեն, այլ՝ քեզ այդ պատկերի միջոցով, այդտեղից սկսում ես սովորել։

Ու եթե սովորեցիր քո ներսից,
եթե սխալն օգտագործեցիր որպես ոգեշնչող ինսայթ, այլ ոչ դատավճիռ՝
դու չես կրկնօրինակում, այլ՝ վերափոխվում ես։

Դեպի ներս՝ սա է ուղին։
Մյուսի սխալը մնում է իրենց,
իսկ քոնը դառնում է սաղմը քո իսկ աճի։ ☀️

16/07/2025

Երբ ցավում է, դառնում ենք մարդ

Երբ ուրիշի ցավն ենք տեսնում, մի պահ լռում ենք։ Դառնում ենք զգայուն։ Հիշում ենք մեր սեփական ցավերն ու մեր ներսի մարդուն թույլ տալիս զգալ։ Ու հենց այդտեղ՝ ցավի հայելում, հայտնվում է աջակցող ձեռք, նայող աչք, խոսք…։

Իսկ ուրախության պահին… մենք հաճախ մնում ենք լուռ։ Ասելու բան չունենք։ Չգիտենք ինչպես գտնվենք կողքին՝ առանց ստվեր դառնալու։ Ուրախությունը կիսելը մի տեսակ վախ է առաջ բերում, թե ինչ որ մենք չունենք՝ նա ունի։

Ցավի հետ՝ նույնանում ենք։ Ուրախության հետ՝ մեզ համեմատում։

Սակայն մարդը ամբողջական է միայն այն ժամանակ, երբ կարողանում է նույն տաքությամբ լինել թե՛ ուրախության, և թե՛ ցավի պահին։

Որովհետև սերը չափվում է ոչ թե այն պահին, երբ մենք կարեկցում ենք, այլ այն պահին, երբ մեր սիրտը չի նեղանում դիմացինի երջանկությունից։

Եվ լավ նորությունն այն է, որ սա հնարավոր է սովորել։ Ինչպես որ կարելի է սովորել հոգատար լինել, կարելի է սովորել նաև ուրախությամբ համակվել ուրիշի լույսով։

Սկզբում քիչ-քիչ։ Իսկ հետո՝ մի օր, այն կդառնա պարզ ու բնական՝ ինչպես շունչը։

Եվ հենց այդտեղ է սկսվում իրական Մարդը։ ☀️

14/07/2025

«Պաշտպանվածության զգացումը՝ ներքին տիեզերքի կառույց»

Պաշտպանված զգալը միշտ ֆիզիկական պատնեշների մասին չէ։ Երբեմն մի խոսք, մի հայացք, կամ ընդամենը մեկ հարազատ հոգի է կարող ստեղծել ավելի ամուր ու անթափանց պարիսպ, քան բոլոր բանակները։

Պաշտպանվածությունը հոգեբանական ռեզոնանս է՝ երբ իրականությունը համահունչ է ներսիդ խաղաղությանը։ Երբ ներքին երեխադ զգում է, որ իր լացի պատասխանն ունի, որ իր լռությունը հասկացվում է առանց բացատրության, ու իր ներկայությունը կասկածի չի ենթարկվում։ Այդ ժամանակ դու սկսում ես ապրել ոչ թե կռվելով, այլ հանգիստ շնչելով։

Եվ որքան էլ պարադոքսալ հնչի, պաշտպանվածությունն սկսվում է այնտեղից, որտեղ վերջ է տալիս արտաքին հսկողությանը։ Երբ սկսում ես վստահել՝ չիմանալով ամեն բան, և ընդունել՝ չբռնելով ամեն ինչ։

Երբեմն դա սկսվում է ոչ թե մեկ ուրիշից, այլ քեզնից։ Քեզ թույլ տալով լինել փխրուն ու միաժամանակ արժանի սիրո՝ դու կառուցում ես ամենաուժեղ ամրոցը՝ քո ներսում։

Պաշտպանվածությունը ոչ թե միայն ունենալն է, այլ լինելը։ Լինել մի տեղ, մի միջավայր, մի հարաբերության մեջ, որտեղ դու կարող ես չլինել կատարյալ՝ և այդուամենայնիվ մնալ սիրելի։

Եվ երբ դու դառնում ես այդպիսի միջավայր ինչ-որ մեկի համար, աշխարհը մի քիչ ավելի անվնաս է դառնում բոլորիս համար։
☀️
Եվ ինչ երջանկություն է իմանալ, որ երբ դու պաշտպանում ես քեզ ներսից, կյանքն սկսում է պաշտպանել քեզ դրսից։

13/07/2025

♻️ Երբ թիմը պարտվում է, հաղթողներ չկան
- Ձեզ եմ ներկայացնում իմ հեղինակային մասնագիտական հոդվածը - July 9, 2025

Միայնակ ծառը չի պահում անտառը, բայց անտառն ուժ է տալիս յուրաքանչյուր ծառի գոյությանը։

Երբ ամեն ոք խաղում է իր սեփական խաղը՝ թիմը պարտվում է։ Երբ բոլորը խաղում են մեկի հաղթանակի համար՝ հաղթում է և՛, կազմակերպությունը և՛ անհատը։

🗂️ staff.am հետ իմ 4️⃣ հեղինակային հոդվածը

Հաջողությունը կոլեկտիվ մտքի արդյունքն է, ոչ թե միայն անհատի։ Երբ թիմը միասնաբար է գործում՝ ձևավորվում է կայուն հաղթանակ բոլորի համար։

13/07/2025

Ներել նշանակում է վերազատվել…

Ներելու գաղտնիքը թաքնված չէ բարոյախրատական պարզության մեջ։ Այն խորը, երբեմն ցավոտ, բայց լուսավոր ճանապարհ է, որ անցնում ես քո ներսով՝ քեզ համար։

Ներելը չի նշանակում արդարացնել, մոռանալ կամ թույլ տալ։ Ներելն այն պահն է, երբ այլևս չես ուզում քո ներսի տարածքը տրամադրել նրան, ով ցավ է տվել։ Երբ ուզում ես քո հոգու ռեզոնանսը մաքրել ուրիշի աղմուկից։

Ներել նշանակում է ընդունել, որ ցավը եղել է, բայց չպահել նրան որպես ինքնություն։ Թողնել ոչ թե հանցագործին, այլ քեզ՝ գնալ քո կյանքի ճանապարհով առանց կապանքների։

Ներումը ազատում է ոչ թե նրան, ում ներեցիր, այլ հենց քեզ, որովհետև նեղսրտությունն ընդամենը երկարաձգում է կորսված պահերի ստվերը։

Եվ երբ ներել ես սովորում, հասկանում ես՝ ներման վերջում ոչ թե դատարկություն կա, այլ մի մաքուր տարածք, որտեղ կարող ես արարել՝ առանց վախի, առանց վրեժի, առանց ցավի։

Քանի դեռ չենք ներել, կապված ենք։
Երբ ներում ենք՝ դատարկվում ենք։

Եվ այդ դատարկեւթյան մեջ նոր լույս է լցվում՝ քեզ համար։

12/07/2025

Ցանկության վախը

Երբեմն թվում է, թե մենք չենք վախենում մերժումից, սխալվելուց կամ կորցնելուց.

Բայց խորքում… մենք պարզապես վախեցել ենք ինչ ու բան ուզելուց։

Ոչ թե չենք ցանկացել, այլ չենք համարձակվում ցանկանալ, որովհետև ուզելը՝ նշանակում է բացվել։ Իսկ բացվելը՝ նշանակում է թույլ լինել։ Իսկ թույլ լինելը մեզ ամենից շատ է սարսափեցնում։

Ուզելը նաև պատասխանատվություն է՝ ապրելու այն կյանքի ներուժը, որ մեզ ներսից կանչում է։
Ուզելը՝ նշանակում է ընդունել, որ մենք ունենք ներսում մի բան, որ արժանի է իրականանալուն։
Ուզելը՝ մի տեսակ լուռ խոստովանություն է տիեզերքին՝
«Ես դեռ հավատում եմ, որ հնարավոր է»։

Իսկ եթե ուզում ես, ուրեմն արդեն ազատ ես։
Ուրեմն արդեն դուրս ես եկել վախի կաղապարից։
Ցանկանալն ինքնին մի փոքր հեղափոխություն է՝ հոգու տարածքում։

Ու եթե երբևէ վախեցել ես ցանկանալուց, իմացի՝ հենց այդ վախի միջով անցնելով է ծնվում իսկական քաջությունը։

✨ Ցանկանալու մեջ արդեն սկսվում է կատարվելը;

11/07/2025

Հարաբերական ընկալում

Աշխարհը միևնույնն է բոլորի համար, բայց ոչ ոք երբեք չի տեսնում նույն աշխարհը։
Որովհետև մենք չենք տեսնում իրականությունը։ Մենք տեսնում ենք մեր իրականությունը՝ աչքի և հիշողության, ցանկության և վախի, սիրո և վերքից միջոցով։

Հենց սա է հարաբերականության խորիմաստ գաղտնիքը հոգեբանության մեջ։
Ոչ միայն ժամանակն ու տարածությունն են հարաբերական։ Հարաբերական է ամեն բառ՝ կախված այն ընկալողից։ Հարաբերական է նույնիսկ լռությունը։

Երբեմն մենք կռվում ենք՝ իրար չհասկանալով, որովհետև չենք խոսում միևնույն իրականության ներսում։
Երբեմն մենք սիրում ենք՝ իրար հասկանալով, որովհետև նույն լույսն է անդրադառնում մեր ներաշխարհների վրա։

Ուշադրություն դարձնելով այն փաստին, որ ընկալումը սուբյեկտիվ է՝ մենք դադարում ենք պարտադրել մեր ճշմարտությունը։
Եվ հենց այստեղ է սկսվում ազատությունը։
Երբ ընկալման հարաբերականությունն այլևս խոչընդոտ չէ, այլ կամուրջ՝ մեր և դիմացինի միջև։

09/07/2025

Փոխե՞լ, թե՞ փոխվել

Փոխել աշխարհը՝ գուցե վեհ է, բայց միայն եթե սկսում ես փոխվելով։
Հաճախ մարդը ձգտում է դրսում վերաձևել իր իրականությունը՝ չդիպչելով ներսի հորինվածքին։ Մինչդեռ բոլոր մեծ տեղաշարժերը ծնվում են ներսից։ Քանի դեռ ներսում նույն կաղապարներն են՝ դուրսը կպտտվի նույն պարույրով։

Փոխվելը ցավոտ է, որովհետև քանդում ես այն տունը, որտեղ ինքդ քեզ էիր տեղավորել։
Բայց հենց այդ քանդված ավերակների մեջ է սկսվում իսկական ազատությունը։

Փոխել՝ նշանակում է գործել։
Փոխվել՝ նշանակում է լինել։
Եվ երբ դու իսկապես փոխվում ես, աշխարհն արդեն փոխված է դառնում՝
քանի որ քո հայացքով է այն կազմվում։

Իսկ գուցե հարցը «Փոխե՞լ, թե՞ փոխվել» չէ։
Այլ՝ փոխվել՝ որպեսզի փոխես։
Ու փոխել՝ առանց մոռանալու՝ որ ամեն ինչ սկիզբ է ունենում ներսում։

Որքան համարձակ ես դու փոխվելու,
այդքան հնարավորություն ունի աշխարհը նոր լույսով արտացոլելու քեզ։

08/07/2025

Կասկածամտության արմատները.

Կասկածամտությունը՝ ոչ թե պարզապես չվստահելն է, այլ՝ անընդհատ պաշտպանվելու փորձ մի աշխարհից, որտեղ ներսում անսանձ վախ կա՝ չվնասվելու։
Կասկածամիտ մարդը ոչ թե ամեն ինչ տեսնում է այնպես, ինչպես կա, այլ ինչպես կուզենար, որ չլիներ՝ պատրաստ լինելով վատի։

Դա հոգու մի ռեժիմ է, երբ հավատը ծածկվում է հիասթափության հին վահանով։ Իսկ այդ վահանը՝ որքան էլ պաշտպանիչ թվա, ժամանակի ընթացքում սկսում է խանգարել նաև այն քնքշանքին, որ գալիս է սիրելուց, նորից վստահելուց։

Բայց հոգին չի ծնվել թաքնվելու համար, այն ծաղկել է ուզում։
Եվ յուրաքանչյուր կասկածի հետևում թաքնված մի լուռ ձայն կա, որ երբեմն պարզապես կարոտել է հավատալուն։

Եվ այդ պահին մարդը սկսում է բուժվել ոչ թե այն պահին, երբ համոզվում է, այլ երբ նորից փորձում է վստահել՝ թեկուզ դանդաղ, բայց սրտով։ 🌱