19/05/2025
🔖 Մասնագիտական այցելությունը Բոստոնի մանկական հիվանդանոց՝ մանկական ռևմատոլոգիայի ոլորտում փորձի փոխանակման նպատակով
👩⚕️ Համալսարանական հիվանդանոցում անցկացվող հերթական գիտագործնական կոնֆերանսի քննարկման կենտրոնում էր Ընդհանուր մանկաբուժական ծառայության ղեկավար Մարի Դարակչյանի կողմից 2025 թվականի մարտին Բոստոնի մանկական հիվանդանոցում (Boston Children’s Hospital) անցած մեկամսյա մանկական ռևմատոլոգիայի կլինիկական օբզերվերշիփի ծրագիրը՝ ԱՄՆ-ի և աշխարհի առաջատար մանկաբուժական հաստատություններից մեկում՝ Boston Children’s Hospital-ում, որը հանդիսանում է Հարվարդի բժշկական դպրոցի ուսուցողական կենտրոն։
🗣 Օբզերվերշիփի շրջանակում մասնագետը միացել է Մանկական ռևմատոլոգիայի բաժանմունքի բժշկական և գիտակրթական գործունեությանը՝ ներգրավվելով ինչպես ստացիոնար, այնպես էլ ամբուլատոր հիվանդների զննման, բուժման, շարունակական հսկողության և հիվանդների քննարկման գործընթացներում։
📌 Բաժանմունքը մասնագիտացած է մանկական աուտոիմուն և բորբոքային հիվանդությունների լայն շրջանակի ախտորոշման և բուժման մեջ, ներառյալ՝
• յուվենիլ իդիոպաթիկ արթրիտ (JIA),
• համակարգային կարմիր գայլախտ (SLE),
• մանկական վասկուլիտներ (Կավասակիի հիվանդություն, HSP, PAN և այլն),
• սկլերոդերմիա և դերմատոմիոզիտ,
• պարբերական տենդեր, CAPS, PFAPA, FMF,
• ուվեիտ՝ աուտոիմուն և ասոցացված ձևեր։
🤝 Օբզերվերշիփի ընթացքում Ընդհանուր մանկաբուժական ծառայության ղեկավարը սերտորեն համագործակցել է բաժանմունքի առաջատար մասնագետների հետ, այդ թվում՝ դոկտոր Մերի Բեթ Սոն (Mary Beth Son, MD)՝ բաժանմունքի ղեկավար, դոկտոր Փիթեր Նիգրովիչ (Peter A. Nigrovic, MD), դոկտոր Ջոյս Չանգ (Joyce Chang, MD, MSCE), դոկտոր Ֆաթմա Դեդեօղլու (Fatma Dedeoglu, MD), դոկտոր Ջոնաթան Հաուսման (Jonathan S. Hausmann, MD) և այլ ականավոր մանկական ռևմատոլոգների։
🩺 Բուժման թիմային մոտեցումը ներառում էր մանկաբույժներ, ռևմատոլոգներ, աչքի բժիշկներ, ռադիոլոգներ, գենետիկներ և սոցիալական աշխատողներ։ Այցերը մանրակրկիտ էին. սկսած համակողմանի նախնական հարցազրույցից և ֆիզիկական զննությունից մինչև անհրաժեշտ լաբորատոր և պատկերային ախտորոշիչ միջոցների կիրառում։
➡️ Հաճախ կիրառում էին հետևյալ մեթոդները՝
• բոլոր հոդերի զննում
• լաբորատոր մարկերների վերլուծություն (ANA, RF, anti-dsDNA, complement levels, HLA-B27),
• մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիա (MRI), սոնոգրաֆիա, ՀՇ
• տեսողության ֆունկցիոնալ և կառուցվածքային գնահատում (OCT, slit-lamp exam),
• գենետիկ թեստավորում՝ կրկնվող տենդերի և մոնոգեն հիվանդությունների դեպքում:
👩⚕️ Ինչպես նշում է Մարի Դարակչյանը, բուժման սխեմաներում լայնորեն կիրառվում էին ժամանակակից կենսաբանական և թիրախային դեղամիջոցներ՝ ներառյալ ոչ ստերոիդային հակաբորբոքայիններ (NSAIDs), մեթոտրեքսատ, հակա-TNF դեղամիջոցներ (էտաներսեպտ, ադալիմումաբ, ինֆլիքսիմաբ), IL-1 և IL-6 ինհիբիտորներ (կանակինումաբ, տոցիլիզումաբ) և Janus kinase (JAK) ինհիբիտորներ՝ կախված հիվանդության տեսակից և ակտիվության աստիճանից։
🗣 Նրա խոսքով՝ այս դիտողական փորձառությունը ոչ միայն խորացրեց նրա մասնագիտական գիտելիքները մանկական ռևմատոլոգիայի ոլորտում, այլև ներկայացրեց առաջատար բժշկական պրակտիկայի և հիվանդակենտրոն խնամքի համապարփակ մոտեցումը՝ հիմնված գիտական փաստերի վրա։ Այն հատկապես արժեքավոր էր միջդիսցիպլինար աշխատանքի, բուժման անհատականացված պլանավորման և նորագույն դեղաբանական մոտեցումների իմացության տեսանկյունից։
🔗 https://muratsan.am/boston_mankakan_revmatol/
Մարի Ասատուրի Դարակչյան/Mari Darakchyan
