15/02/2025
Երեխաներ և անոթներ. Հեմանգիոմաները որպես ամենատարածված մանկական անոթային խնդիր‼️
Ի՞նչ է հեմանգիոման⬇️
Հեմանգիոմաները բարորակ անոթային ուռուցքներ են, որոնք ամենից հաճախ հանդիպում են մանկական տարիքում: Դրանք կարող են հայտնվել ծննդյան պահին կամ զարգանալ կյանքի առաջին շաբաթների ընթացքում: Չնայած իրենց անվանմանը՝ հեմանգիոմաները քաղցկեղային չեն և սովորաբար ինքնուրույն նահանջում են ժամանակի ընթացքում:
Հեմանգիոմաները կազմված են էնդոթելային բջիջներից, որոնք աննորմալ կերպով բազմանում են, առաջացնելով փոքր կամ մեծ արյունատար անոթների կուտակումներ: Դրանք կարող են լինել մակերեսային (կոչվում են «կառպուզային» կամ «ստրոբերի հեմանգիոմա»), խորքային (կապտավուն կամ մաշկի տակ գտնվող) կամ խառը տեսակների:
Որտե՞ղ կարող են հայտնվել հեմանգիոմաները⬇️
Հեմանգիոմաները կարող են ի հայտ գալ մարմնի ցանկացած հատվածում, սակայն առավել հաճախ հանդիպում են դեմքի և գլխի շրջանում (հատկապես շուրթերի, կոպերի, քթի վրա), մեջքի և կրծքավանդակի հատվածում, վերջույթներում:
Ի՞նչ փուլեր է անցնում հեմանգիոման⬇️
Հեմանգիոմայի բնականոն զարգացումը սովորաբար անցնում է հետևյալ փուլերով՝
1. Աճի փուլ (Proliferative phase) – Կյանքի առաջին 6-12 ամիսներին հեմանգիոման արագորեն մեծանում է՝ դառնալով ավելի նկատելի:
2. Կայունացման փուլ – 1 տարեկանից հետո հեմանգիոմայի աճը դանդաղում է, և այն սկսում է պահպանել իր չափերը:
3. Նահանջի փուլ (Involution phase) – 5-7 տարեկանում հեմանգիոման սկսում է աստիճանաբար փոքրանալ, և 10 տարեկանից հետո դրա մեծ մասը կարող է անհետանալ՝ թողնելով թեթև գունափոխվածություն կամ ավելորդ մաշկ:
Երբ է անհրաժեշտ բուժում⬇️
Թեև հեմանգիոմաների մեծ մասը վտանգավոր չէ և ինքնուրույն անհետանում է, որոշ դեպքերում բուժում կարող է անհրաժեշտ լինել: Դրանք ներառում են՝
1.Աչքի, քթի, բերանի կամ ականջի մոտ տեղակայված հեմանգիոմաներ, որոնք կարող են խոչընդոտել տեսողությունը, շնչառությունը կամ լսողությունը,
2.Արագ աճող կամ խոցվող հեմանգիոմաներ, որոնք կարող են արյունահոսել և վարակվել,
3.Ներքին օրգանների հեմանգիոմաներ, օրինակ՝ լյարդում կամ այլ օրգաններում, որոնք կարող են խնդիրներ առաջացնել,
4.Էսթետիկ խնդիրներ առաջացնող մեծ հեմանգիոմաներ, որոնք կարող են հոգեբանական անհանգստություն պատճառել երեխային:
Բուժման մեթոդները⬇️
Բուժումը կախված է հեմանգիոմայի չափից, տեղակայությունից և ազդեցությունից երեխայի առողջության վրա: Հիմնական բուժական մեթոդներն են՝
Բետա-բլոկատորներ (Propranolol, Timolol) – Առավել հաճախ օգտագործվող մեթոդը, որը դանդաղեցնում է անոթների աճը և նպաստում նահանջին,
Կորտիկոստերոիդներ – Օգտագործվում են որոշ դեպքերում, երբ բետա-բլոկատորները անարդյունավետ են,
Լազերային թերապիա – Օգտագործվում է մակերեսային հեմանգիոմաների համար, հատկապես եթե դրանք թողել են բծեր կամ մաշկի փոփոխություններ,
Վիրահատական հեռացում – Կիրառվում է միայն ծայրահեղ դեպքերում, երբ հեմանգիոման մեծ է կամ վտանգավոր տեղում է գտնվում:
Արդյո՞ք կարելի է կանխել հեմանգիոմաները⬇️
Հեմանգիոմաները չեն կանխարգելվում, քանի որ դրանց առաջացման պատճառները դեռևս լիովին ուսումնասիրված չեն: Սակայն հայտնի է, որ վաղաժամ ծնված և ցածր քաշով ծնված երեխաների մոտ դրանց հանդիպման հավանականությունը բարձր է:
Հեմանգիոմաները մանկական ամենատարածված անոթային խնդիրներից են, սակայն դրանք սովորաբար վտանգավոր չեն և ժամանակի ընթացքում անհետանում են: Կարևոր է հետևել դրանց զարգացմանը և խորհրդակցել մասնագետի հետ, եթե հեմանգիոման մեծանում է, առաջացնում է ֆունկցիոնալ խնդիրներ կամ երեխայի համար հոգեբանական անհանգստություն է պատճառում:
#Հեմանգիոմա #ՄանկականԱռողջություն #ԱնոթայինՀիվանդություններ #Երեխաներ #ՎաղՄանկություն #ԲժշկականԳիտելիքներ
