
04/05/2024
Halkan waxaan idin kula wadaagayaa, sagaal shay oo caafimaadka kalyahaaga dhaawacaya.
1. Isticmaalka saayidka ah ee dawooyinka xanuun baabi-iyayaasha ah (over using of pain killer medications), gaar ahaan nooca loo yaqaan NSAIDS ee uu ka mid yahay diclofenac.
2. Isticmaalka cuntooyinka ay ku badan tahay milixdu, maxaa yeelay milixdu waxay sare u qaadaa cadaadiska dhiiga ( blood pressure), kaas oo saamayn taban ku leh kalyaha.
3. Isticmaalka cuntooyinka moorgaraysan (processed foods), maxaa yeelay waxaa ku badan macdanaha sodium iyo phosphorus oo kalyaha saamayn ku leh.
4. Inaanad cabin biyo kugu filan, maxaa yeelay biyuhu waxay jidhka ka saaraan sumaha iyo dhagxaanta kalyaha ku samaysanta.
5. Inaanad seexan hurdo kugu filan.
6. Isticmaalka hilib badan oo cas ( hilibka ka cas waxaa looga jeedaa hilibka ka yimid xoolaha, oo uu jidhkeenu markuu jajabiyo ka soo saaro maado sun ah oo la yidhaa urea ).
7. Isticmaalka cunto ay ku badan tahay sonkortu.
8. Inaad naftaada gubto oo aan uga jeedo inaad tahay sigaaryo cab (smoker).
9. Dhaq dhaqaaqaaga oo yaraada.
Insha alaahu tacalaa, waxaan kaa codsanayaa si bulsho badan uga faa iideysto inaad dadka la wadaagto ( to share ).
By Dr. Abbas Nour