Endokrinoloji Xəstəliklər

31/01/2022

Zobun(Tiroid düyününün) Biopsiya , şübhəli düyünlərin tərkibinin öyrənilməsi üçün vacib və fəsadsız proseduradır. Biopsiya zamanı düyünün yaranma səbəbi nə olursa olsun, onun yayılması, çoxalması, p*s xəstəliyə keçməsi kimi fikirlər yanlış və əsassızdır.

11/12/2021

13/05/2021

12/03/2021

nədir?

13/01/2021

infeksiyası dönəmində şəkərin (qanda qlükoza) yüksəlməsi

1) nədir?
-Pandemiya dövründə həm düzgün qidalanma vərdişimizin pozulması həm də virusu keçirən pasientlərimizdə aparılan müalicə zamanı istifadə edilən preparatların təsiri nəticəsində qanda şəkər kontroldan çıxır. Bu halı pasientlər ilk dönəmlərdə ciddiyə almasalar da sonralar gecikmiş ağrılarlaşmalara görə həkimə müraciət etməyə məcbur olur.

2) nə
-Bu dövrdə sağlam qidalanın, meyvələrdən bol deyil lazımi miqdarda qəbul edin, tərəvəz məhsullarını bol istifadə edin, Karbohidrat qidalarından (Çörək, kartoflu qidalar, un məmulatları,cem,meyvə şirələri və s.) mümkün qədər uzaq qalın, bol miqdarda maye qəbul edin(çəkinizin maksimum 3%-i qədər ) və mümkün olduğu qədər gün ərzində 30-40 dəqiqə fiziki aktiv olun(orta tempdə gəzmək)

3)
Endokrinoloq həkiminiz ilə şəkəriniz kontroldan çıxan ilk günlərdən əlaqə saxlayın.
, , , ,

15/11/2020

Tez bir zamanda səbəbsiz kökəlmə ( ), bədəndə artma( ), tez-tez əmələ gəlməsi və gec sağalması, təzyiqin yüksəlməsi, sifətdə , əl və ayaqlarda , sümüklərdə yaranması, qanda şəkərin nizamlana bilməməsi (diabeti olanlarda) kimi və s. bəzi şikayətləriniz varsa Sizdə sindromu(xəstəliyi) ola bilər. Bunun üçün bir endokrinoloq müayinəsində olmanız və müvafiq müayinələrdən keçməyiniz vacibdir. Kuşinq sindromu nədir? Diaqnozu və müalicəsi barədə ətraflı məlumat digər postlarda veriləcək.
, , , , ,

14/09/2020

Tiroid vəzin nədir?

tiroid(qalxanavri vəzi) vəzimizdə düyünlər( )olduğu hallarda həkim endokrinoloqun USM cihazı əsasında etdiyi prosedurdur Prosedur (damardan qan alındığında olan ağrı qədər minimal bir ağrı) sayıla bilər. Hətta pasientin isdəyi əsasında yerli ilə də aparıla bilər. Alınan material əkilmə üçün patoloji laboratoriyaya göndərilir.

Hansı düyünlər biopsiyaya ?

USM kağızında :
ölçüsü 15 mm üzərində olan düyündə əgər , kənarları , mərkəzi qanlanma, tərkibində olması, hündürlüyünün enindən böyük olması kimi əlamatəlrdən əgər biri varsa,

Ölçüsü 10 mm dən böyük olan düyünləri olan pasientdə yuxarıdakı əlamatəlrdən eyni anda 1-2 si varsa

Ölçüsü 20mm dən böyük: , düyünlər və

ölçüsü10 mm dən kiçik olub bir neçə xoşa gəlməyən əlamətləri anda olan düyünlər biopsiyaya göstəriş ola bilər. Ancaq qərarı Endokrinolog özü USM edərək verməlidir

Biopsiyanın nəticəsinə əsasən ?

Nəticə xoşxassəli olduğu halda əgər pasient üçün bir narahatçılıq törətmirsə(boğulma və s.) Təkrar nəzarətə götürülür. Əgər xoş olmayan nəticə olarsa vasitəsi ilə xaric edilir.

Biopsiyanın varmı?

Heç bir ziyanı . "Əl dəydikdə bəd prosses yayılır", "düyünə iynə vurmaq olmaz" kimi absurd fikirlər . Əksinə biopsiya vasitəsi ilə diaqnozun qoyulması , əgər düyün bədxassəlidirsə yayılmadan öncə diaqnozu qoymağa köməklik edir

Əgər Tiroid vəizinizlə bağlı şikayətiniz varsa rəy bölümünə istədiyiniz sualı yerləşdirə bilərsiniz.

, , , ,

05/09/2020

Əgər uzun müddətdir ki bir neçə dərmandan istifadə etməyinizə baxmayaraq təzyiqinizi nizamlaya bilməyirsinizsə, şəklində təzyiq yüksəlmələrindən əziyyət çəkirsinizsə, ola bilər ki, endokrinoloji bir problemlə əlaqədardır. Bunlara: çəki, , (böyrəküstü vəzin xəstəlikləri), vəzin xəstəlikləri, şəkərli , (qalxanvari vəzin xəstəliyi) və s. aitdir. Və bu patologiyalar uzun müddət müalicəsiz qalarsa çox ciddi fəsadlara gətirib çıxara bilər. Daima sağlam olmaq diləyi ilə

, , , , , , ,

04/09/2020

Əgər sizdə xəstəliyi varsa ,o zaman orqanizminizə zərər verəcək başqa bir çox patologiyalarla da üz-üzə ola bilərsiniz. Bunlara Arterial , , çoxluğu və yarada biləcəyi patologiyalarını və başqa bir çox pozğunluqları göstərmək olar. Həmçinin bu patologiyalarını özü başqa ağır fəsadlar verə bilir( məsələn, , , , sistemini zədələməklə). Ona görə həkiminizin təyin etdiyi , (yaxud ) vasitələrini və lazımi vaxtlarda müayinələri gecikdirməməyinizi tövsiyə edirik. Daima sağlam olmaq diləyi ilə
, , , , , # ,

03/09/2020

bir çox səbəbləri var, lakin içərisində tez-tez rastlaşdığımız səbəblərdən birisi də vəzi ilə bağlıdır. Xüsusi ilə də qadınlar arasinda el arasında deyilən bu vəzin müxtəlif formalı xəstəliklərinə(və onun yaratdığı )daha çox rast gəlinir. Qalxanvarı ( ) vəzimizin həm funksiyasının artdığı ( , və s.) həm də azaldığı (hipotireoz: əksər hallarda və s.) durumlarda bu hal baş verə bilər. Və düzgün müalicə ilə istər qadın, istər kişi pasientlərdə qalxanvarı vəzinin yaratdığı tam müalicəsi mümkündür.

, , , , , ,

25/07/2020

Pasient X: 17:07:2020 tarixində müraciət etmişdir. Şikayətləri boyunda sag tiroid vəzi nahiyəsində 3-4 həftə öncə baslayan ağrı, sonra sol tərəfə də keçərək udqunma akti zamanı güclü ağrı, ağrı qulağa, çənəyə və ənsə nahiyəsinə irradiasiya etmişdir. Boyun nahiyəsində şişkinlik. Qan analizlərində TSH-0.009(çox aşağı)FREE T3-34.41,FREE T4-6.9(yuxarı), CRP-25.71(yüksək), EÇS-60(yüksək) ,ANTİ TPO VƏ TRab-N olub, TİROİD USM müayinəsində SUBAKUT tiroiditə uyğun görüntü olduğundan SUBAKUT tiroidit mualicəsinə başlandı. 25.07.2020.8 günlük mualicənin ilk günündən xəstədə şikayətlərin tam sönməsi aşkarlandı(şikayətlərin tam dönməsinə baxmayaraq mualicə davam edir)

Qeyd etmək isdəyirəm ki, (YARIM KƏSKİN )TİROİDİT vaxtında müalicə edilərsə 90 faiz hallarda tam sağalan bir xəstəlikdir. Müalicə xəstəliyin gedişindən asılı olaraq 1-3 ay aralığında çəkir.

25/05/2020

Bu gün ümumdünya vəzi günüdür. 2009 -cu ildən etibarən qüvvədə olan bu günün əsas məqsədi insan sağlamlığı üçün nə qədər vacib bir orqan olduğunun daima fərqinə vara bilməmizdir.
Bir daha vurğulamaq lazımdır ki, qalxanabənzər vəzin xoşa gəlməyən ən böyük bəlası olan xassəli şişləri, (zob,ur) olan şəxslərin 5%- ə qədərini əhatə edir və vaxtında aşkarlanarsa tam müalicə (medical, cərrahi) ilə bilər.

!

05/03/2020

( Anti Hormon) nədir?

AMH, normal halda ana bətnində 36-38 ci həftəyə qədər oglan fərddə, doğumdan sonra isə hər fərddə sintez olunan bir . Ana bətnində olarkən Müllerian adlı kanaldan qadın daxili cinsiyyət orqanları əmələ gəlir. AMH isə bunu .

Ana bətnində olarkən AMH sintezi dölün düzgün formalaşdırır. Yəni 46XY genotipinə(gələcək fərd) məxsus embrionda bu hormonun sintezi, gələcəkdə normal cinsiyyət quruluşuna malik fərdin yaranmasına səbəb olur və yanaşı olaraq qadın cinsiyyət orqanlarının yaranmasını .46 XY genotipə məxsus olan embrionda bu hormonun hər hansı bir defekti gələcəkdə fərdin( genetik Oglan fərd, Cinsiyyət quruluşu ) yaranmasına səbəb olur. 46 XX genotipə(gələcək fərd) məxsus embrionda bu hormon sintez , normal cinsiyyət quruluşuna məxsus fərd inkişaf edir( Yəni Müllerian kanal altında və normal qadın cinsiyyət orqanları əmələ gəlir)

Doğumdan sonra AMH kişilərdə normal rezervi, qadınlarda isə normal rezervini göstərir. Həm kişilərdə, həm də qadınlarda normal dəyərləri 2-5 ng/ml( referans aralıq ola bilər) arasında dəyişir. Qadınlarda bəzi xəstəliklərdə(məsələn ) dəfələrlə artır. yaxın dövürdə isə əksinə .

Yetkinlik yaşında olan qadınlarda normal dəyərlərdən olması yumurtalıq rezervinin xəbər verir. Bu analizi həkiminiz uzun müddətdir ki(>1 il) hamiləlik planlamanıza baxmayaraq hamiləliyin baş , bəzi hallarda və s.kimi hallarda sizdən istəyə bilər.

05/03/2020

nədir?

, Tiroid(qalxanvari) vəzin ( zədələnməsinə) verilən addır. 3 forması var; , və .

tiroiditi çox zaman törədir və erkən mərhələdə müalicəsinə başlanarsa sağalmaqla yekunlaşır. yüksəlməsi, boyun nahiyəsində kimi əlamətlərlə özünü biruzə verə bilir.

tiroidit tərəfindən törədilən bir formadır ki, vaxtında və düzgün müalicə edilməzsə həm sağalmaz, həm də bilər. Əlamətləri nahiyəsində ağrı (çox vaxt boyuna əl vurmağa belə imkan vermir pasient, yüksək olur)
ağrının qulağa, çənəyə etməsi, temperator və s.

Tiroidit isə orqanizmin özünün öz hüceyrələrinə hücumu nəticəsində yaranır və müxtəlif formaları var. Bunlardan biri tiroiditidir. Əlamətləri olduğu kimidir. Keçmiş protokollarda , preparatlardan istifadə edərək prossəsi ləngitməyə çalışırdılar, lakin zərər-xeyir nisbətini nəzərə alaraq müasir protokollarda bu öz əksini .Qan təhlillərinə baxaraq ehdiyyac yarandığı halda spesifik təyin edilir.

28/02/2020

nədir? Artıqlığı nədən xəbər verir?

vəzinin qabıq maddəsindən sintez olunan bir hormondur. Stress halımızda bizi "ayaqda" saxlayan bir hormondur deyə bilərik.

artıqlığı həm çox p*s gedişi olan Xəstəliklərə səbəb ola bilər, həm də özü ağır bir xəstəlikdən xəbər verə bilər.

səbəbləri arasında qeyri-düzgün və nizamsız olaraq " " tərkibli dərmanların istifadəsi başda olmaqla, vəzin xəstəlikləri, vəzin Xəstəlikləri durur.

artıqlığının nəticəsi olaraq yaranan : Çox və sürətli (əsasən gövdə nahiyəsində),kökəlməyə baxmayaraq əl və ayaqların bədənimizə yaxın hissələrinin olması, sifətdə , sifətin bənzəməsi və s.

nəticəsi olaraq prossesə ikincili olaraq xəstəliyi, sisteminin zəifləməsi, (sümük əriməsi), , ( hirsutizm) , ( sızanaq) və s. qoşulur.

Qeyd etmək lazımdır ki, əksər vaxt səbəb xaricdən "kortizol" tərkibli hormonların və qeyri- düzgün şəkildə edilməsinə bağlı olduğundan, Kortizol artıqlığı və buna səbəb olacaq hər bir vəziyyət qiymətləndirilməli və vaxtında düzgün yanaşma ilə lazım gərəkərsə edilməlidir.

18/02/2020

Yumurtalıqların nədir?(Polikistik Over Sindrom- )

,
1) kişi hormonu olan artıqlığı;
2) yumurtalıqlarda çoxlu olması və;
3)ovulyasiyada hər hansı (amenoreya, hipermonereya,dismenoreya və s.)

-- 2 -nin olmasına deyilir. PKOS-lu xəstələrin altda yatan səbəblər içərisində artıq də böyük önəm kəsb etdiyini nəzərə alaraq, müalicəsində öncədən nəzərə alınmalıdır.

Əlamətləri nədir?

Əlamətləri yuxarida sadalanan səbəblərin özünə bağlı olan şikayətlərdir. Məsələn, 1)androgen Artıqlığında (tüklənmə), , bədənin çox , kişi tipli alın nahiyəsində tüklərin ( ) və s. 2)Yumurtalıq kistaları olanlar, çox vaxt USM ilə müəyyən edilir və klinik əlamət , 3)ovulyasiya pozğunluğu isə, (aybaşı) dövrünün 3 həftədən , 5 həftədən aralıqlarla baş verməsi, adət 3-7 gün aralığından çox ,yaxud az olması və yaxud uzun müddətdir ki heç .

Diaqnozun necə qoyulur?

Həm xəstənin , həm də laborator və instrumental müayinələr ilə qoyulur. Diaqnozu qoyarkən Böyrəküstü vəzin , Qalxanvari vəzin və digər vəzlərin xəstəliklərindən, həmçinin və başqa digər fərqləndirmək və düzgün diaqnozun qoyulması lazım olduğundan, bu pasientlərin diaqnozunu yalnız müəyyən etməli və lazımi tədbirləri görməlidir!

Müalicəsi, səbəb olan patologiyaya uyğun olaraq , dərmanlar, insulin artıran preparatlarlardan istifadə edilərək aparılır. Müalicəsində çəkili pasientlərdə çəki özü , böyük ölçüdə PKOS müalicəsində .

17/02/2020

nədir?
Prolaktin beynimizde yerləşən adlı bir vəz tərəfindən sintez olunan hormondur.
dəyərləri kişilər üçün 20 ng/ml -ə qədər, qadınlarda 25 ng/ml- ə qədərdir(referans dəyərlər fərqli ola bilər)
Prolaktinin qanda miqdarı normal dəyərlərdən yüksək olarsa buna deyilir. Prolaktin analizinin düzgün dəyərləndirilməsi üçün yuxudan durduqdan sonra ən azi 2 saat və mümkün qədər olmamalısınız, əks halda analizi başqa yöntəmlə götürərək dəyərləndirmək lazım gələcək. Prolaktin yüksəkliyinə prolaktin sintez edən bir şiş olarsa deyilir və prolaktinoma özü də ölçüsünə görə , , prolaktinoma kimi adlandırılır.Bu adenomanın(prolaktinoma) böyük qismi . Adenom müainəsi ilə təyin olunur.
Normalda nə zaman yüksəlir?
Prolaktin normalda, , , , qanda yüksələ bilər və hal sayılır. Həmçinin və dövründə də artması fizioloji haldır. Belə ki prolaktinin sintezi üçün əsas faktorlardan biri süd vəzilərinin .
Normal olmayan, yəni durumlarda da qanda yüksələ bilər. Bunlardan ən əsası Hipofiz vəzinin prolaktin sintez edən .Həmçinin bəzən qanda prolaktinin yüksəklik səbəbi də bilər ki, buna prolaktinemiya deyilir.
Prolaktin yüksəkliyinin nədir?
Hər iki cinsdə də əlamətləri, gec dönəmdə baş , görmədə ; kişilərdə , ; qadinlarda döş vəzilərindən gəlməsi, aybaşı (oligomenoreya,amenoreya),
necədir?
Prolaktin yüksəkliyinin əksər hallarda effektiv və ilkin müalicəsi aparılır və nəticələr alınır, lakin dərman müalicəsinin effektli olmadığı durumlarda , kimi üsullarından istifadə edilə bilər.

16/02/2020

orqanları içərisində ən çox Kanser(bəd xassəli ) Tiroid(qalxanvari vəz) vəzə aittdir, lakin, tiroid vəzimizdəki düyünün olma riski 5% qədərdir. Bu da tiroid vəzimizdə düyün olduğunu öyrəndiyimiz zaman həkimə müraciət etməkdən qorxmaq əvəzinə, həkimin ətraflı müainəsi vasitəsi ilə düyünün , yoxsa olduğunu öyrənməyimizin daha doğru olduğunu göstərir.
Çox vaxt , USM müayinəsi və qan analizləri vasitəsi ilə, düyünün məsləhət bilinərək, xəstənin narahatlığına vermək mümkündür. Yalnız bəzi düyünlərin , lazım gələrsə biopsiya dediyimiz yöntəm vasitəsi ilə təyin edirik. Biopsiyanın nəticəsinə uyğun olaraq ya qərarı verilir.
Lakin bunu da bilmək vacibdir ki, əksər vaxt ilə kanser diaqnozu qoyulub, əməliyyat edilən pasientlərin nəticəsi ürək açan olur. Yəni Tiroidin xassəli şişlərinin əksəri gedişə malik olur və əməliyyatdan sonra ,xəstə bu patologiyadan qurtulur.
Tiroid Vəzimizin yalnız çox faiz şişləri və Düyünü nəzarətdə saxlamayan bəzi pasientlərdə şiş gedişli olur və əməliyyatdan sonra müalicələrə ehdiyyac yaranır.
Bunları nəzərə alaraq Tiroid vəzinizdə düyün aşkarlanarsa, həkim müraciət etməyinizi , əgər bilinən düyünün varsa da həkiminizin dediyi aralıqlarla olunmağınızı tövsiyyə edirik.