22/10/2025
Ölkəmizin bəzi regionlarında erkən nikahlara tez-tez rast gəlinir. Bu, qanunvericiliyi pozmaqla yanaşı, qız uşaqlarının sağlamlığında da ciddi təhlükələr yaradır.
Erkən nikahların aradan qaldırılması üçün əhali arasında sanitar-maarifləndirmə işi qadın məsləhətxanalarının sahə mama-ginekoloqları tərəfindən aparılır.
Bakı Baş Səhiyyə Mərkəzinin strukturuna daxil olan 2 nömrəli Qadın Məsləhətxanasının baş həkimi Yeganə Babayevanın sözlərinə görə, erkən nikahlarda baş verən hamiləlik, bir qayda olaraq risklidir:
“Bu hamiləliklərin nəticəsində perinatal ölüm faizi də yüksək olur. Statistikaya nəzər salsaq, doğulmuş körpələrin həyatlarında bir çox xəstəliklər qeydə alınır. Belə ki, 15-18 yaş arası baş verən hamiləliklərdə fiziki yetkinliyin başa çatmaması ana ölümünə zəmin yarada bilər. Bunun üçün hamiləliyin erkən dəqiqləşdirilməsi vacib amildir. Bu dövrdə hamiləlik toksikozları, ürəkbulanma, qusma, bəzən aramsız qusmalar müşahidə oluna bilər. Hamilə çəki itirir, orqanizmdə mübadilə prosesləri pozulur, dəri quruyur, anemiya inkişaf edir, qaraciyərdə funksional dəyişikliklər baş verir. Bu vəziyyət proqressivləşdikdə, hamiləliyi süni sonlandırmaq lazım gəlir. Lakin süni abort da qızlarımızın sağlamlığı üçün riskli olur, bu zaman onlarda cinsiyyət yolları, uşaqlıq boynu, uşaqlıq cismi travmalara məruz qala, hormonal fon pozula bilər, gələcək hamiləliyin baş verməsi çətinləşir”.
Əgər sadalanan hallar üzrə hər hansı əlamətlər varsa, dərhal həkimə müraciət edilməlidir. Mütəxəssis bildirir ki, hamilə mütləq qeydiyyata alınmalı və dinamik nəzarətdə saxlanılmalıdır:
“Bu zaman hamiləliyin davam etdirilməsində ailə üzvlərinin psixoloji dəstəyi vacibdir. Hamilədə immun sisteminin zəifləməsi, anemiyanın yaranması və proqressivləşməsini nəzərə alaraq, həkim-ginekoloq onun üçün xüsusi qidalanma, həyat tərzi rejimi müəyyən edir. O cümlədən, vaxtından qabaq doğuşun profilaktikası, vaxtında planlı hospitalizasiya təşkil edilir. Hamiləlikdə analar məktəbi və psixoprofilaktik hazırlıq həkim tərəfindən aparılır. Amma bununla belə psixoemosional durumun qeyri-stabil olmasını nəzərə alaraq, doğuşun təbii deyil, cərrahi olma ehtimalı yüksək olur”.
Valideynlər riskləri dərk edərək, övladlarının sağlamlığını təhlükəyə atmaqdan çəkinməlidir! Biz hər bir valideyni övladlarını erkən nikahdan yayındırmağa çağırırıq! Lakin, bu baş verirsə, mütləq həkimə müraciət edib, professional ailə planlaması, kontrasepsiya barədə məsləhət alınmalıdır! Və ya hamiləlik artıq baş veribsə, ana erkən dövrdə qeydiyyata alınmalı, onun və körpənin sağlamlığı nəzarətə alınmalıdır!
Bu barədə əlavə məlumatları qadın məsləhətxanalarından və ya bu müəssisələrdə çalışan sahə mama-ginekoloqlarından əldə edə bilərsiniz!