13/09/2024
Ziyil səbəbi
Ziyil, insan papilloma virusunun (HPV) ikiqat zəncirli DNT virusu ilə yoluxması nəticəsində yaranır. HPV-nin 150-dən çox növü məlumdur, onlardan yalnız bəziləri dəriyə yoluxur və müxtəlif klinik görünüşlərə səbəb olur. İnfeksiya epidermisin bazal qatında başlayır, keratinositlərin (dəri hüceyrələrinin) və hiperkeratozun yayılmasına və yoluxucu virus hissəciklərinin – ziyilin yaranmasına səbəb olur. Dərini yoluxduran ən çox yayılmış HPV növləri 1, 2, 3, 4, 10, 27, 29 və 57-dir.
Ziyil xəstəliyi üçün risk faktorları
Hər kəsdə ziyil müşahidə oluna bilər, lakin riski artıran amillərə aşağıdakılar daxildir:
dərinin zədələnməsi
dəri səthini pozan dəri infeksiyaları
çox tərləyən əllər və ya ayaqlar (hiperhidroz)
ictimai hovuzlardan istifadə
dırnaqları yemək
digər insanların ziyilləri ilə birbaşa təmasda olmaq
mövcud olan ziyili cızmaq və ya kəsmək infeksiyanı bədəninin digər nahiyələrinə yaya bilər.
Ziyil diaqnozu
Əksər hallarda, dəri həkimi – dermatoloq aşağıdakı üsullardan biri və ya bir neçəsi ilə birlikdə ziyil diaqnozu qoya bilər:
Ziyilin fiziki müayinəsi
Ziyillərdə ümumi olan tünd, dəqiq nöqtələrin – laxtalanmış qan damarlarının əlamətlərini yoxlamaq üçün ziyilin üst qatını qaşımaq
Ziyilin kiçik bir hissəsinin analiz üçün laboratoriyaya göndərilməsi
Ziyil müalicəsi
Ziyil müalicəsinin məqsədləri – ziyilləri məhv etmək, virusla mübarizə üçün immun sisteminin reaksiyasını stimullaşdırmaq və ya hər ikisidir.
Dermatoloq ziyilin yeri və simptomlarına əsasən aşağıdakı üsullardan birini təklif edə bilər.
Heç bir müdaxilə etməyin – ziyillərin təxminən 65% -i heç bir tibbi müdaxilə olmadan iki il ərzində öz-özünə yox olur. Bu “gözlə və gör” yanaşması çoxsaylı ziyilləri olan və ya iki ildən artıq müddətdə ziyilləri olan fərdlər üçün tövsiyə edilmir.
Yerli kimyəvi maddələr (salisilik turşu və ya laktik turşu kimi) – Bəzi yerli müalicə üçün istifadə olunan dərmanlar sağlam dəri toxumasına zərər verə bilər, sağlamlığınız üçün onlar mütləq şəkildə dermatoloq nəzarətində istifadə edilməlidir.
İmmunitet sistemi stimulyatoru – Viral infeksiya ilə mübarizə aparmaq üçün immunitet sistemini stimullaşdırır.
Kriyoterapiya – ziyil maye azotla dondurulur.