12/08/2025
Normal gözaxıli təzyiq (pnevmatonometriya ilə ölçdükdə) 10-21 mm civə sütunu arasındadır. Amma bu rəqəm insandan-insana dəyişə bilər.
Niyə?
Çünkü hər kəsin buynuz qişasının qalınlığı fərqlidir və bu təzyiq ölçülərkən nəticəyə təsir edir.
Necə?
Gözdaxili təzyiqi ölçərkən gözün qövs formalı buynuz qişasını hər hansı bir vasitə ilə düzləşdirməyə çalışırıq. Bu zaman nə qəyər düzəşdirmə üçün nə qədər güc sərf olunduğunu hesablayaraq təzyiqi tapmış oluruq. Lakin buynuz qişanın qalınlığı gözün bu düzləşdirməyə qarşı göstərdiyi müqavimətə təsir edir. Buynuz qişa daha qalın olduqda daha çox güc sərf etmək tələb olunur.
Hər 100 insanın 80-də buynuz qışan qalınlığı ortalama 550 µm ətrafındadır. Buna görə də bütün gözdaxili təzyiq normativləri 550 µm-luq buynuz qişa üçün hesablanır. Amma elə xəstə var ki, onun buynuz qişası 580 µm-dur, 630 µm-dur və ya 470 µm-dur. Bu zaman başqası üçün normal sayılan gözdaxili təzyiq bu insanlar üçün ya daha artıq, ya da daha az sayıla bilər.
Bəzən olur ki, xəstə gəlir, təzyiqini ölçürsən: 18. Yəni, norma daxilində. Amma gözün dibinə baxırsan, görürsən ki, görmə siniri zədələnib!
Niyə?
Buynuz qışanın qalınlığını ölçürsən: 430-440 µm-dur. Yəni, 550 µm-dan (normadan) 110 µm az. 110 µm ortalama 7 mm civə sütunu fərq deməkdir. Yəni bu pasiyentdə cihaz 18 göstərsə də, əslində həqiqi gözdaxili təzyiq 25-dir! Deməli görmə siniri də buna görə zədələnib və bu insan artıq qlakoma xəstəsi sayılır!
Burada hesabladığımız 25 mm civə sütunu, yəni pasiyentin həqiqi gözdaxili təzyiqi "korreksiya olunmuş gözdaxili təzyiq" adlanır. Müasir cihazlar hər iki göstəricini ölçüb aradakı fərqi də nəzərə almaqla birbaşa korreksiya olunmuş gözdaxil təzyiqi göstərir. Amma harada isə, buynuz qişa qalınlığı nəzərə alınmadan ölçülən gözdaxili təzyiq varsa, ona etibar edilməməlidir.
