JZU Zavod za forenzičku psihijatriju Sokolac

29/09/2025

Na ovu važnu temu govorila je: Ivana Curović, dipl. psiholog

-Tegobni put zavisnosti: borba bez predaha-

Savremeni svijet nosi sa sobom mnoge izazove, među kojima su i bolesti zavisnosti koje postaju sve veći problem. Zloupotreba i zavisnost od psihoaktivnih supstanci je jedan od najozbiljnijih zdravstvenih i socijalnih problema današnjice i često koegzistira sa drugim mentalnim i fizičkim poteškoćama. Konzumiranje psihoaktivnih supstanci se smatra najčešćim i najuticajnijim uzročnikom narušavanja kako fizičkog, tako i psihičkog zdravlja i poremećaja ponašanja kod ljudi.

Zavisnost je kompleksan psihički, emocionalni, fiziološki, neurobiološki, društveni i duhovni proces. Manifestuje se kao ponašanje u kome osoba pronalazi privremeno olakšanje ili zadovoljstvo i za kojim zbog toga žudi. Takvo ponašanje na duže staze nanosi njoj i drugima (bliskim osobama, u prvom redu porodici) štetu i bol, ali osobi je teško i ne može da ga se oslobodi.

Zavisnost je dakle, bilo koje ponavljano ponašanje, u vezi sa supstancama ili ne, za koje se osoba osjeća primoranom da ga ponavlja, bez obzira na negativne posledice koje ono ima na život te osobe ili drugih ljudi. Zavisnost uključuje:

snažnu želju ili potrebu (žudnju, kompulziju) da se nastavi uzimanje psihoaktivne supstance i da se do nje dođe na svaki način;
oslabljenu kontrolu nad tim ponašanjem;
istrajnost ili ponovno započinjanje nakon prekida, uprkos dokazanoj šteti;
nezadovoljstvo, razdražljivost ili intenzivnu žudnju kada predmet – bio on droga, aktivnost ili neki drugi cilj – nije odmah dostupan.
Više na : https://www.zzfps.ba/tegobni-put-zavisnosti-borba-bez-predaha/

24/09/2025

TIM ZAVODA ZA FORENZIČKU PSIHIJATRIJU SOKOLAC UČESTVUJE NA SPORTSKIM SUSRETIMA MEDICINSKIH RADNIKA
​Radnici Zavoda za forenzičku psihijatriju Sokolac, njih 25, otputovali su na sportske susrete medicinskih radnika u Bečiće, s ciljem da se takmiče, druže i jačaju timski duh.
​Ovi tradicionalni susreti, koji traju do nedjelje, 28. septembra, sjajna su prilika za unapređenje fizičkog zdravlja kroz takmičenje u fudbalu, košarci i odbojci. Pored sportskih aktivnosti, zaposleni će imati priliku da razmijene iskustva s kolegama iz drugih gradova i jačaju profesionalne veze u opuštenoj i neformalnoj atmosferi.

​Učestvovanje na ovakvim događajima naglašava važnost timskog rada, međusobne podrške i rekreacije, što su ključni elementi za uspješno obavljanje svakodnevnih zadataka. Nadamo se da će se naši zaposleni vratiti puni pozitivnih utisaka i nove energije, spremni za nove radne pobjede.

17/09/2025

Zavod za forenzičku psihijatriju Sokolac nastavlja ulagati u profesionalni razvoj svog osoblja. Naša glavna sestra, Milica Tošić, učestvovala je na obuci za upis u Registar sestrinstva, koja se održala na Jahorini.

​Obuku su organizovali Ministarstvo zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske i Fondacija FAMl, u sklopu projekta „Jačanje sestrinstva u BiH“. Cilj obuke je unapređenje sestrinske profesije i sestrinske prakse kroz uspostavljanje jedinstvenog informacionog sistema za medicinske sestre i tehničare.

​Učešće na ovoj obuci je od izuzetnog značaja za našu ustanovu. Korišćenje ovog registra omogućiće nam bolje planiranje i efikasnije upravljanje sestrinskim kadrom, što direktno doprinosi poboljšanju kvaliteta zdravstvene zaštite koju pružamo.

16/09/2025

ZAVOD ZA FORENZIČKU PSIHIJATRIJU I MEDICINSKI FAKULTET U FOČI ZAPOČINJU STRATEŠKU SARADNJU
​Zavod za forenzičku psihijatriju ugostio je delegaciju Medicinskog fakulteta u Foči, čime je postavljen temelj za značajnu stratešku saradnju. Sastanak je bio ključni korak ka uspostavljanju Zavoda kao naučno-nastavne baze, što će studentima omogućiti sticanje praktičnih znanja u jedinstvenom i relevantnom okruženju.
​Posjetu su predvodili dekan Medicinskog fakulteta prof. dr Dejan Bokonjić i prof. dr Snežana Marjanović, a dočekali su ih direktor Zavoda Đorđe Radić, zamjenik direktora za medicinske poslove dr Mile Jevtić, specijalista psihijatrije, te načelnica Odjeljenja za psihotične poremećaje mr. sc. med. dr Persa Gunjević.
​Tokom konstruktivnog razgovora, obje strane su se složile da je saradnja od izuzetne važnosti za obrazovanje budućih generacija ljekara i psihijatara. Planirano je da studenti praktičnu nastavu i vježbe iz psihijatrije izvode direktno u Zavodu, po modelu "nastave na bazi internata". Ovaj pristup osigurava da se teorijska znanja odmah primijene u praksi, što je nezamjenjivo za dubinsko razumijevanje specifičnosti forenzičke psihijatrije.
​Uspostavljanje ovakve saradnje predstavlja značajan iskorak za cijeli sistem obrazovanja u oblasti mentalnog zdravlja. Zavod za forenzičku psihijatriju ovime potvrđuje svoju ulogu ne samo kao medicinske ustanove, već i kao važnog obrazovnog centra, dok Medicinski fakultet u Foči studentima pruža priliku da uče od iskusnih stručnjaka i na realnim slučajevima.
​Ova inicijativa će nesumnjivo doprinijeti podizanju kvaliteta stručnog kadra, što je dugoročno od vitalnog značaja za društvo u cjelini

https://www.zzfps.ba/zavod-za-forenzicku-psihijatriju-i-medicinski-fakultet-u-foci-zapocinju-stratesku-saradnju

10/09/2025

ZAVOD ZA FORENZIČKU PSIHIJATRIJU SOKOLAC NA MANIFESTACIJI „BALKANSKI KARAVAN“

​Zavod za forenzičku psihijatriju Sokolac uspješno je predstavio kreativne radove svojih štićenika na manifestaciji „Balkanski karavan“, koja je održana u Sokocu. U sklopu Odsjeka za rehabilitaciju, izloženi su razni ručni radovi, uključujući pletene predmete, slike i ukrasne predmete, što je privuklo veliku pažnju posjetilaca.
​Izložba je dio terapijskog i radno-okupacionog programa koji se provodi u Zavodu, s ciljem poboljšanja mentalnog i fizičkog zdravlja štićenika.

Učešćem u ovakvim javnim događajima, Zavod nastoji razbiti stigmu vezanu za mentalno zdravlje i pokazati da kreativnost i talent mogu postojati u svakom pojedincu.
​Ponosni smo na trud i umijeće naših štićenika, a zahvaljujemo organizatorima manifestacije „Balkanski karavan“ na prilici da se predstavimo široj publici.

10/09/2025

ORGANIZOVANA SESIJA STRUČNOG USAVRŠAVANJA ZA OSOBLJE (OBEZBJEĐENJE) JZU ZAVOD ZA FORENZIČKU PSIHIJATRIJU SOKOLAC

U sklopu projekata koji se provodi u okviru zajedničkog programa Evropske unije i Vijeća Evrope „Horizontal Facility za Zapadni Balkan i Tursku“ Zavod za forenzičk psihijatriju Sokolac imao je čast ugostiti predavaće Vijeća Evrope.
TEMA: Težnja za kvalitetnijim osobljem obezbjeđenja u pravičnijem i humanijem tretmanu prema ranjivim kategorijama forenžičke psihijatrije.
​Zavod za forenzičku psihijatriju Sokolac bio je domaćin izuzetno važne edukacije, organizovane u saradnji s Vijećem Evrope, s ciljem podizanja kvaliteta rada službe obezbjeđenja. Trening su vodili stručnjaci s bogatim iskustvom, akreditovani treneri Vijeća Evrope.
​Ova dvodnevna sesija, podijeljena u dvije grupe, obuhvatila je teorijski i praktični dio, što je ukupno rezultiralo četverodnevnom intenzivnom obukom. Edukacija je počela interaktivnim upoznavanjem, a teme koje su se obrađivale su od ključne važnosti za rad u specifičnom okruženju Zavoda. Posebna pažnja posvećena je problemu sagorijevanja na poslu, temi zlostavljanja, procjeni rizika, važnosti sastavljanja službene zabilješke, te značaju multidisciplinarnog pristupa u radu. Praktični dio obuke bio je prilagođen potrebama službe obezbjeđenja, a polaznici su imali priliku primijeniti usvojeno znanje u simuliranim situacijama.
​Predavanjima su prisustvovali i predstavnici uprave Zavoda: direktor Đorđe Radić, šef odsjeka za obezbjeđenje Milorad Đurević, te službenica za odnose s javnošću Milica Cvijetić, što dodatno naglašava posvećenost institucije kontinuiranom usavršavanju osoblja.
Podršku predavanju pružili su i pomoćnik direktora za medicinske poslove dr Mile Jevtić, specijalista psihijatrije, psiholog Danica Petrović i glavna sestra Zavoda, Milica Tošić, akreditovani u ime naše institucije.
​Jedna od ključnih tačaka diskusije bila je uloga i preporuke CPT-a (Evropskog komiteta za sprječavanje mučenja i nečovječnog ili ponižavajućeg postupanja ili kažnjavanja), čiji su standardi temelj za unapređenje uslova rada i tretmana pacijenata.
​Zavod se ovim putem srdačno zahvaljuje predavačima na posvećenosti i izdvojenom vremenu. Ovakvi događaji su od izuzetnog značaja za našu ustanovu, a Zavod ostaje otvoren za svaku vrstu edukacije i saradnje koja doprinosi podizanju profesionalnih standarda i kvaliteta usluga. Vijeće Evrope - Ured u Sarajevu

26/08/2025

Na ovu temu govorila je Milica Popović( magistar psihologije)
POREMEĆAJI LIČNOSTI KAO ČESTI POREMEĆAJI U FORENZIČKOJ PRAKSI

Da bismo lakše razumjeli sadržaj koji slijedi, evo kratak odgovor na pitanje: Šta je to ličnost?
​Ličnost je sve ono što osobu čini jedinstvenom, od toga kako funkcioniše, misli i osjeća do toga kako se ponaša. O poremećajima ličnosti možemo govoriti onda kad sve što čini ličnost značajno odstupa od društveno prihvatljivog obrasca i u kontinuitetu ometa njeno normalno funkcionisanje.
​Poremećaji ličnosti predstavljaju veliki medicinski i socijalni problem zbog visoke učestalosti, hroničnosti simptoma, dugotrajnog liječenja, komorbidne psihopatologije (depresije, bolesti zavisnosti), problema sa zakonom i socijalnih problema u porodici i na poslu. Prvi simptomi se pojavljuju u adolescenciji, ponekad i ranije, a pun razvoj dostižu oko dvadesete godine. Nakon toga, tipično mogu da perzistiraju decenijama, prouzrokujući razne probleme te čestu kriminalnu aktivnost i adikcije. Osobe s poremećajima ličnosti često sebe ne vide kao uzrok svojih problema, pa nerijetko najprije pokušavaju da promijene okolinu (a ne svoje ponašanje). Ne doživljavaju sopstvene maladaptivne odlike i ponašanja kao problematične, već kao opravdane, razumne i normalne.
​Poremećaji ličnosti su zapravo mentalna stanja koja se manifestuju kao trajni, duboko ukorijenjeni i nefleksibilni obrasci mišljenja, osjećanja i ponašanja, a značajno odstupaju od kulturnih očekivanja, utičući pritom na gotovo sve aspekte života osobe. Ova dijagnostička grupa obuhvata stanja koja se nalaze između normalnog i ekstremno izraženog patološkog ponašanja.
​Osnovne zajedničke karakteristike ovih poremećaja su:
​Ponavljano loše prilagođeno ponašanje.
​Nefleksibilno maladaptivno ponašanje koje odstupa od očekivanog ponašanja u određenoj kulturnoj sredini.
​Abnormalni obrasci ponašanja koji su dugotrajni i protežu se kroz čitav život.
Više na: https://www.zzfps.ba/poremecaji-licnosti-kao-cesti-poremecaji-u-forenzickoj-praksi/

02/08/2025

ZNAČAJNO PROŠIRENJE KAPACITETA: OTVARA SE NOVI MUŠKI REHABILITACIONI ODSJEK U OKVIRU ODJELJENJA ZA PSIHOTIČNE POREMEĆAJE U ZAVODU ZA FORENZIČKU PSIHIJATRIJU
Uslijed značajnog porasta frekvencije prijema pacijenata zabilježenog tokom posljednje dvije godine, Zavod za forenzičku psihijatriju donosi važnu odluku o proširenju svojih smještajnih i terapijskih kapaciteta. Ovo strateško proširenje, fokusirano na odjeljenje za psihotične poremećaje, predstavlja odgovor na rastuće potrebe za specijalizovanom njegom i rehabilitacijom unutar sistema forenzičke psihijatrije.
Prepoznajući imperativ unapređenja kvaliteta i dostupnosti zdravstvenih usluga, menadžment Zavoda donio je odluku o otvaranju odsjeka C1 u okviru postojećeg Odjeljenja za psihotične poremećaje. Ovaj novi odsjek je koncipiran kao muški rehabilitacioni odsjek, posvećen sveobuhvatnom tretmanu i resocijalizaciji pacijenata sa dominantno psihotičnim poremećajima. Odsjek C1 biće još jedna od ključnih komponenta u pružanju podrške pacijentima u procesu oporavka, s naglaskom na razvijanje vještina za samostalniji život i reintegraciju u društvo.
Na čelo novoformiranog odsjeka C1 imenovan je doktor Mile Jevtić, specijalista psihijatrije i doktor Anđela Stanojević, ljekar na specijalizaciji iz psihijatrije. Iskustvo i ekspertiza naših ljekara biće ključni u uspostavljanju kompleksa visokih standarda psihijatrijskog njege, implementaciji savremenih terapijskih protokola i vođenju multidisciplinarnog tima koji će raditi na rehabilitaciji pacijenata.
Ovo proširenje kapaciteta Zavoda za forenzičku psihijatriju predstavlja značajan korak naprijed u posvećivanju pružanju sveobuhvatnog i adekvatnog psihijatrijskog tretmana našim pacijentima. Kroz otvaranje odsjeka C1, Zavod potvrđuje svoju misiju i nezaobilaznu kariku u sistemu zaštite mentalnog zdravlja u Bosni i Hercegovini, a samim tim i sigurnosti zajednice, obezbjeđujući neophodne resurse za efikasan tretman i rehabilitaciju.

30/07/2025

ULOGA PORODICE I PODRŠKA ZAJEDNICE U PROCESU OPORAVKA PSIHIJATRIJSKIH PACIJENATA

Oporavak osoba sa psihijatrijskim dijagnozama nije samo medicinski proces – to je životni put koji zahtijeva razumijevanje, prihvatanje i kontinuiranu podršku. Ključnu ulogu u tom procesu igra porodica. Kada pojedinac oboli od psihijatrijske bolesti, članovi porodice, kao i cijelokupnog zdravlja, mogu se osjećati izolovano, stigmatizovano i obezvrijeđeno. S druge strane, zdravo funkcionisanje porodice može predstavljati važan znak za poboljšanje prognoze i doprinijeti trajnoj stabilizaciji stanja.
Porodica je temelj emocionalnog oslonca. Ona je često prva i najvažnija tačka podrške u psihičkom liječenju. Zbog toga je vrlo važno osigurati razumijevanje i prihvatanje, kao što je edukacija o prirodi mentalnih poremećaja koja pomaže članovima porodice da razviju empatiju, smanje strah i izbjegnu predrasude.
Osiguravanje intimnog domaćeg okruženja i predvidive svakodnevne rutine pomaže pacijentu da se osjeća sigurno i da se lakše nosi sa svakodnevnim izazovima.
Osim toga, pri liječenju je važno osigurati sveobuhvatnu podršku pacijentima da uzimaju terapiju, posjećuju psihijatra i psihologa, te učestvuju u rehabilitaciji.
Prepoznavanje i rješavanje potencijalnih izazova u porodici može značiti primjenu ranih znakova krize i da mogu na vrijeme reagovati. Zajednica je takođe podrška u svakodnevnom životu. Ista ima veliki uticaj u realizaciji programa pomoći za osobe sa mentalnim poteškoćama. To uključuje psihosocijalne radionice, centre za mentalno zdravlje, programe zapošljavanja i inkluzivne škole. Pristup podrške u zajednici treba da bude fleksibilan i prilagođen individualnim potrebama. Aktivna podrška zajednice postaje mjesto oporavka, a ne osude.
Mentalno zdravlje se ne tiče samo individue već i cijele zajednice. Važno je osigurati efikasan sistem podrške koji će pomoći ljudima koji se bore i stvoriti uslove u kojima je oporavak moguć, dostojanstven i trajan.
Oporavak podrazumijeva osnaživanje u zajednici i razvoj vještina za poboljšanje života. Uspješan oporavak podrazumijeva povezanost sa bližnjima, aktivno učešće u društvu, povjerenje u zdravstveni sistem i u podršku. Kroz rano liječenje i prilagođavanje okoline, svakom pojedincu se može stvoriti zaštitna mreža u kojoj se pacijent osjeća sigurno i prihvaćeno da nastavi dalje.
Mentalna bolest nije kraj. Uz razumijevanje, strpljenje i međusobnu podršku – oporavak je moguć.

Autor: Dragana Amović (psiholog)

29/07/2025

26/07/2025

01/07/2025

BORBA PROTIV STIGME: KAKO GOVORITI O MENTALNOM ZDRAVLJU BEZ PREDRASUDA

U današnjem društvu, stigma predstavlja značajnu prepreku za mentalno zdravlje i opšte blagostanje pojedinca. Ova negativna društvena pojava, često ukorijenjena u neinformisanosti i predrasudama, posebno je izražena kada je riječ o osobama koje se suočavaju sa duševnim ili mentalnim poremećajima. Upravo o ovoj važnoj temi, stigma i borba protiv stigme, govorila je naša zaposlenica, psihologinja Dijana Lalović, osvjetljavajući izazove sa kojima se suočavaju stigmatizovane osobe i ističući neophodnost razumijevanja, podrške i edukacije.

Stigma u društvenom kontekstu predstavlja negativno obeležavanje pojedinca ili grupe ljudi. Razlozi za to često su nedovoljna informisanost, strahovi i brojna uverenja formirana na bazi pretpostavki, uglavnom proisteklih iz subkultura. Najviše je zastupljena stigma usmerena prema osobama koje pate od duševnih ili mentalnih poremećaja.
Za osobe smeštene u psihijatrijske klinike ili one koje su kod kuće pod psihijatrijskom terapijom, često se koriste pogrdne etikete poput "ludi" ili "loši". Takav negativan stav se širi, pa se čak i za čoveka s lakšim psihičkim problemom kaže da je "nenormalan" ili da "nije u vinklu".
Poseban izazov predstavlja stigma u kontekstu forenzičke psihijatrije, gde se mentalna bolest često pogrešno izjednačava s opasnošću i kriminalitetom. Na taj način ljudi se potcenjuju, otpisuju, odbacuju i marginalizuju. Odbacivanje i marginalizacija osoba s mentalnim problemima stvaraju još veće posledice i pogoršavaju simptomatologiju obolele osobe, što se dalje proteže i na njenu porodicu, a ima i veliki uticaj na okruženje. Negativne informacije i stavovi se šire, stvarajući i potkrepljujući stid i strah.
Osobe kojima je potrebna pomoć strahuju ili se stide da se obrate stručnom licu, i to postaje začarani krug. Razgovor o mentalnom zdravlju se izbegava, teškoće se kriju, pa se čak i osobe s mentalnim smetnjama skrivaju. Ono što je potrebno razjasniti jeste da su mentalne i duševne bolesti poput svake druge – ako se otkriju na vreme, mogu se uspešno lečiti ili staviti pod kontrolu, a neke i izlečiti. Razlika je u pristupu i načinu lečenja. Nažalost, užurbani način života, povećan nivo stresa i nezdrave životne navike povećavaju rizik od narušavanja mentalnog zdravlja svakom pojedincu.
Stigmatizacija osoba s mentalnim ili duševnim bolestima prepreka je oporavku i napretku društva. Potrebna je podrška, razumevanje i stalne edukacije o mentalnom zdravlju. Borba protiv stigme počinje svakim razgovorom, svakim činom razumevanja. Da bismo napredovali kao društvo, potrebno je da naučimo da gledamo čoveka, a ne njegovu dijagnozu.

Autor: Dijana Lalović