Prelogopedie Bregje Hoogmartens

19/02/2025

𝗦𝗼𝗻𝗱𝗲(𝗿)𝘃𝗼𝗲𝗱𝗶𝗻𝗴

Wanneer er tijdelijk of levenslang geen of te weinig voeding ingenomen kan worden via de mond, kan het nodig zijn om via een flexibel slangetje (sonde) voeding te geven. Bij sondevoeding wordt een dunne vloeibare voeding rechtstreeks in de maag (gastro), de twaalfvingerige darm (duodenum) of de dunne darm (jejunum) gegeven.

In deze sondevoeding zitten alle voedingsstoffen die het kind nodig heeft om goed te kunnen groeien. Er zijn verschillende soorten sondevoeding beschikbaar, elk afgestemd op de specifieke voedingsbehoefte van het kind. Denk bijvoorbeeld aan energierijke of eiwitrijke voeding. Ook afgekolfde moedermelk kan via een sonde gegeven worden. 🙌

Sondevoeding kan op verschillende manieren gegeven worden. Per bolus/portie voeden betekent dat er enkele keren per dag een bepaalde hoeveelheid voeding wordt toegediend (meestal via een spuit of een zogenaamd toedieningssysteem). Er kan ook gekozen worden om de voeding druppelsgewijs toe te dienen. Dit kan gedurende de hele dag zijn, of enkel een bepaald deel van de dag/nacht. Met behulp van een voedingspomp kan de inloopsnelheid ingesteld worden.

Wanneer enterale sondevoeding (via het spijsverteringskanaal) niet kan, kan er parenterale voeding (rechtstreeks in de bloedbaan) gegeven worden.

14/01/2025

𝗡𝗲𝘁 𝗱𝗮𝘁 𝗯𝗲𝗲𝘁𝗷𝗲 𝗲𝘅𝘁𝗿𝗮

Borstvoeding bij baby’s met het downsyndroom is zeker mogelijk en heeft zo zijn voordelen.
Het stimuleert o.a. de orofaciale sensomotorische ontwikkeling. Baby’s met het downsyndroom hebben een lagere spierspanning, waardoor ze een zwakke mondmotoriek hebben.

Door de verbeterde mondmotoriek lukt het hen beter om hun mondje gesloten te houden, zodat de slijmvliezen minder uitdrogen en de kans op (neus-keel-oor)infecties vermindert. Daarnaast biedt moedermelk de nodige bescherming door de afweerstoffen die het bevat.

Borstvoeding geven aan een baby met het downsyndroom vraagt net dat beetje extra en kan soms een hele uitdaging zijn, maar kan tegelijk de hechting en interactie tussen moeder en kind juist bevorderen. Huid-op-huidcontact draagt bij aan dit hechtingsproces.

19/10/2024

𝗕𝗲𝗱𝗺𝗼𝗻𝗼𝗹𝗼𝗼𝗴

Hoor je je kind soms door de babyfoon tegen zichzelf tateren wanneer het ‘s avonds alleen in bed ligt? Dat fenomeen noemen we de ‘bed-time monoloog’ of kortweg ‘bedmonoloog’. Het werd voor het eerst beschreven door Weir (1962) in haar boek ‘Language in the Crib’. Het hoogtepunt van de bedmonologen ligt waarschijnlijk tussen de 2 en 3 jaar.

Bedmonologen zijn niet alleen schattig en soms grappig, maar ook zéér belangrijk voor de emotionele ontwikkeling. Het is voor je kind een soort debriefing van de dag. Op dat moment “bespreekt”, imiteert en herhaalt het de dingen die voor hem of haar belangrijk waren die dag.

Tijdens zo’n bedmonoloog is er geen (aanwezige) luisteraar, niemand die antwoordt, het taalgebruik beloont of stimuleert. En toch is je kind op dat moment bijzonder taalproductief en -creatief. Alle nieuwe taalvaardigheden worden met de grootste lust, de diepste ernst en een onvermoeide volharding tot in het oneindige herhaald en ingeoefend. Door de afwezigheid van de directe omgeving vervalt ook het referentiële aspect van het taalgebruik. Zo kunnen de puur linguïstische aspecten meer aan bod komen: in bed zijn ALLE uitspraken mogelijk en toegestaan.🙊

Hoewel er dus geen directe interactie is met de omgeving, is er vaak wel sprake van een dialoog-nabootsing. Deze nemen ook toe met de leeftijd. Je kind herhaalt soms gedeeltelijke uitspraken van volwassenen of bouwt verder op uitspraken die het overdag gehoord heeft. Het komt ook vaak voor dat kinderen een regel van een bestaand liedje als uitgangspunt nemen voor hun monoloog.

Wat horen jullie zoal door de babyfoon?

19/10/2024

𝗕𝗼𝗲𝗸𝗲𝗻𝘁𝗶𝗽!

Het is intussen al vier jaar geleden dat mijn pad kruiste tijdens mijn zoektocht naar manieren om (mijn) kinderen te helpen 'herademen'.

Haar tweede boek ging toen net uitkomen en wij hadden het geluk om met haar te kunnen samenwerken (vlak vóórdat de wereld op slot ging).

Noëlla begeleidt kinderen (en volwassenen) op hun 'adem-pad', zodat ze bronchitis, faalangst, slechte sportprestaties, hyperventileren, hyperactiviteit, snurken, bedplassen enz.. zelf kunnen aanpakken door terug 'normaal' te leren ademen.

Een gezonde neusademhaling zorgt er namelijk voor dat je een volledige zuurstofopname bekomt in al je lichaamscellen, zodat je spier- en zenuwstelsel ontspant en optimaal kan functioneren.

'Herademen', voor klein en groot!

19/10/2024

𝗕𝗼𝗿𝗱𝗷𝗲 𝗹𝗲𝗲𝗴 𝘃𝘀. 𝗯𝘂𝗶𝗸𝗷𝗲 𝘃𝗼𝗹

Vroeger werd er ons als kind vaak ingelepeld 😉 dat je je bordje leeg moest eten. Het was een vorm van dankbaarheid en respect. En hoewel dit waarschijnlijk met de beste bedoeling werd gezegd, is het misschien een eerder achterhaalde regel.

Door je kind te dwingen het bordje leeg te eten, geef je het niet de kans om zelf aan te voelen wanneer het genoeg gegeten heeft. Kleine kinderen kunnen echter al héél goed aangeven dat ze genoeg hebben. Baby’s draaien bijvoorbeeld hun hoofd weg, peuters duwen hun bord aan de kant of beginnen te spelen met het eten.

Als ouder beslissen we 𝘸𝘢𝘵, 𝘸𝘢𝘯𝘯𝘦𝘦𝘳 en 𝘸𝘢𝘢𝘳 er gegeten wordt. Het kind bepaalt ó𝘧 en 𝘩𝘰𝘦𝘷𝘦𝘦𝘭 het eet. We noemen dit de verdeling in verantwoordelijkheid (sDOR).

Enkele tips:
🥣 Schep niet te veel op. Een vol bordje kan ontmoedigd werken.
🥣 Door te starten met een kleine portie geef je je kind de kans om in te schatten of het nog honger heeft en indien nodig bij te vragen.

🥣 Laat je kind zelf opscheppen. Zo heeft het zelf de controle over de hoeveelheid en wordt het op die manier meer gestimuleerd om te eten.

🥣 Heb je zelf de niet te onderdrukken neiging om je bord leeg te eten? Eet dan eens uit een kleiner bord. Dan heb je alvast een kleinere portie op je bord liggen.

19/10/2024

19/10/2024

𝗚𝗲𝘇𝗼𝗻𝗱 𝗯𝗲𝗴𝗶𝗻𝘁 𝗶𝗻 𝗱𝗲 𝗺𝗼𝗻𝗱 - 𝗱𝗲𝗲𝗹 𝟮

Op welke zaken kan je letten bij de keuze van een (baby/kinder)tandenborstel? Want tegenwoordig heb je heel wat keuze.

🦷 Het handvat: een lang recht handvat is handiger wanneer je als ouder de tanden van je kindje poetst. Wanneer je kind zelf start met poetsen, kies je beter voor een kort en breed handvat (cfr. lepelvoeding) met of zonder beschermingsring.

🦷 De borstelkop is best smal en kort, eventueel afgerond aan de top. Hierdoor heb je meer zicht op de plaatsing en de bewegingen van de borstel. Een kleine borstel lokt doorgaans ook minder weerstand uit.

🦷 De borstelharen: zachte multitufted nylon borstelharen van gelijke lengte zijn het meest efficiënt. Nylonharen krijgen de voorkeur omdat deze sneller drogen en bijgevolg geen voedingsbodem bieden voor bacteriën. Een alternatief is siliconen borstelharen. Deze zijn ook zacht en worden vaak goed verdragen. Het is echter nog niet wetenschappelijk aangetoond dat ze eenzelfde reinigend vermogen bezitten als nylonharen.

🦷 Manueel of elektrisch: de regelmatige, korte bewegingen van een elektrische tandenborstel wekken soms minder weerstand op dan manueel poetsen. Kies daarbij zeker voor een elektrische kindertandenborstel aangezien deze lichtere trilbewegingen maken. Het is doorgaans makkelijker en sneller om alle plaatsen te bereiken.

Enkel indien poetsen met bovenstaande borstels absoluut niet lukt, kan je als alternatief de mond en tanden reinigen met een zachte doek of een gaaskompresje over de vinger. Drenk het gaasje goed in wat water (eventueel met toevoeging van een tandpasta) alvorens het rond je vinger te wikkelen. Wel oppassen voor bijtreacties! 😬

30/07/2023

𝗚𝗲𝗹𝗼𝗼𝗳

Ik kwam deze quote tegen in het boek ‘De 100 meest gestelde vragen over borstvoeding’ . Het boek kwam er op initiatief van Eva Boonen en Martine Boonen, twee ervaringsdeskundigen met een missie. Het viel hen namelijk op hoe weinig er geweten is over borstvoeding, hoe jammer het is dat zo veel (aanstaande) ouders foute of onvolledige informatie krijgen en hierdoor niet starten of sneller afhaken met borstvoeding.

Vandaar dat ik, in aanloop naar de internationale week van de borstvoeding, nogmaals de aandacht wil vestigen op het belang van correcte informatie en een goede ondersteuning. 𝘎𝘦𝘭𝘰𝘰𝘧 vooral in jezelf, 𝘨𝘦𝘭𝘰𝘰𝘧 in je kindje, 𝘨𝘦𝘭𝘰𝘰𝘧 in je geïnformeerde keuze en vertrouw op de steun van je omgeving.

Wat zou het toch mooi zijn als iedereen toegang heeft tot de juiste informatie, zijn eigen keuzes kan en mag maken en hierin gesteund wordt door de omgeving.

08/05/2023

De magie van muziek

De kracht van muziek is onmiskenbaar. Muziek kan je kind veel andere manieren helpen, door te troosten, te kalmeren, af te leiden tijdens stressvolle momenten, maar het kan ook opwindend en stimulerend werken en zin geven om te bewegen. Muziek maakt het leren van taal leuk. Het brengt taal tot leven en helpt zo je kind met communiceren.

Muziek verdient een plaats in het dagelijkse leven van je kind, van een vrolijk liedje dat je voor hem zingt als hij opstaat tot een rustgevend slaapliedje dat hij hoort als je met ‘s avonds lekker instopt.

Maak je geen zorgen als je niet muzikaal bent of geen toon kunt houden. Het maakt je kind niets uit of je goed kunt zingen. Voor hem is muziek vooral leuk en creëert het een band tussen jullie. Er zijn geen regels over hoe of welke liedjes je moet zingen.

29/04/2023

𝗣𝗮𝗽𝗲𝗴𝗮𝗮𝗶𝗲𝗻

Tijdens de spraak- en taalontwikkeling is een goed voorbeeld het allerbelangrijkste. Je kind pikt nieuwe woorden het makkelijkste op als de omgeving hardop praat en benoemt wat er te zien is en gebeurt.
Zo kan je bijvoorbeeld luidop vertellen wat je doet: “eerst de jas aan, dan naar buiten”. Op die manier reik je taal aan over hetgeen er op dat moment belangrijk is voor je kind.

Door dit vaak te herhalen, zal je kind deze woorden sneller leren en vaak ook sneller imiteren. De steeds terugkerende, alledaagse situaties zijn zeer geschikt voor herhaling. Je zal al snel merken dat je in een mum van tijd een kleine papegaai in huis hebt.

Let daarom zelf heel erg goed op je taal en de uitspraak van je woorden. Tegen je kind praten in een ‘kindertaaltje’ helpt namelijk niet om de spraak- en taalontwikkeling te stimuleren. Het werkt meestal averechts (daarom dat ik geen fan ben van Bumba…🤫🤭 je kan dan beter een programma opzetten waar je zelf kan becommentariëren, zoals Tik Tak. Ken je trouwens de filmpjes van .mevin al?)

24/04/2023

𝗛𝗮𝗮𝘀𝘁 𝗲𝗻 𝘀𝗽𝗼𝗲𝗱 𝗶𝘀 𝘇𝗲𝗹𝗱𝗲𝗻 𝗴𝗼𝗲𝗱

"Je moet zo geduldig zijn!" is een van de meest voorkomende reacties die ik krijg als ik mensen vertel dat ik een (pre)logopedist ben. Geduld is niet alleen een schone deugd, het is een noodzakelijke vaardigheid wanneer je in interactie gaat met jonge kinderen. Je moet een kind namelijk laten voelen dat het een belangrijk deel uitmaakt van de interactie.

Een kind moet kunnen initiëren om deel te nemen aan de interactie. Sterker nog, hoe meer een kind initieert, hoe meer feedback en taalinput het krijgt van zijn omgeving over een onderwerp waarin het interesse heeft. Hierdoor wordt het leren van taal een dynamisch en 'kind gestuurd' proces. Daarom zeggen we: “Een kind die je de leiding geeft, krijgt de taal die het nodig heeft”.

Kinderen die zelden initiëren, krijgen minder taalinput van hun omgeving en het gaat misschien niet eens over een onderwerp dat hen interesseert. Ze missen misschien ook die motiverende, uitgebreide interacties over onderwerpen die voor hen van groot belang zijn en die zo’n goede mogelijkheden bieden om een taal te leren.

Als ik aan de slag ga met ouders, focus ik me in de eerste plaats op het leren 𝘸𝘢𝘤𝘩𝘵𝘦𝘯. Wachten geeft de ouder de tijd om te observeren wat het kind zou kunnen doen of zeggen. Als het kind iets zegt of doet en de ouder reageert daarop, laat het daarmee aan het kind merken dat er geluisterd wordt. Wanneer ouders zich focussen op het 𝘸𝘢𝘤𝘩𝘵𝘦𝘯, dan komen 𝘬𝘪𝘫𝘬𝘦𝘯 en 𝘭𝘶𝘪𝘴𝘵𝘦𝘳𝘦𝘯 meestal vanzelf.