10/12/2025
သွားညှိကုသမှု (Orthodontic Treatment) ခံယူနေစဉ်အတွင်း လူနာများ
🦷 အဓိက ကြုံတွေ့ရသော အဆင်မပြေမှုများ
• သွားများ နာကျင်ခြင်း/ မအီမသာ ဖြစ်ခြင်း (Pain and Soreness):
• သွားညှိကိရိယာ (Braces/Aligners) စတင်တပ်ဆင်ပြီးနောက်၊ သို့မဟုတ် ဝိုင်ယာကြိုးများ ချိန်ညှိပြီး (Adjustment/Activation) ပြီးနောက် ပထမဆုံး ရက်အနည်းငယ် (၁ ရက်မှ ၃-၄ ရက်) အတွင်း အများဆုံး နာကျင်မှု ခံစားရတတ်ပါသည်။
• ဤနာကျင်မှုသည် သွားများ ရွေ့လျားစေရန် ဖိအားပေးမှုကြောင့် ဖြစ်ပြီး ပျော့ပြီး ခဏတာသာ ဖြစ်လေ့ရှိပါသည်။ သို့သော် အချို့သူများတွင် အစားဝါးစားခြင်းနှင့် သွားတိုက်ခြင်းကိုပင် ထိခိုက်စေနိုင်ပါသည်။
• နာကျင်မှု သက်သာစေရန် ဆရာဝန်ညွှန်ကြားသည့် အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးများ (ဥပမာ- Paracetamol) ကို သောက်သုံးနိုင်သည်။
• ခံတွင်းတစ်သျှူးများ ပွန်းပဲ့ခြင်း/ အနာဖြစ်ခြင်း (Soft Tissue Lesions):
• Braces ၏ ကွင်းများ၊ ဝိုင်ယာကြိုးများနှင့် ချိတ်များ (Brackets, Wires, Hooks) များသည် ပါးစောင်၊ နှုတ်ခမ်းနှင့် လျှာတို့ကို ပွတ်တိုက်ခြင်း၊ စူးခြင်းတို့ကြောင့် ပါးစောင်နှင့် နှုတ်ခမ်းအတွင်းဘက်တွင် အနာများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါသည်။
• ဤအနာများကို သက်သာစေရန် သွားဆရာဝန်မှ ပေးသော ဖယောင်း (Orthodontic Wax) သို့မဟုတ် ဆီလီကွန်များကို ကိရိယာပေါ်တွင် ကပ်နိုင်သည်။
🍽️ စားသောက်မှုနှင့်ဆိုင်သော အခက်အခဲများ
• အစားဝါးစားရခက်ခဲခြင်း (Difficulty Chewing):
• နာကျင်မှုနှင့် မအီမသာဖြစ်မှုကြောင့် အထူးသဖြင့် စတင်တပ်ဆင်ချိန်နှင့် ချိန်ညှိပြီးချိန်များတွင် အစားမာများကို ဝါးစားရန် ခက်ခဲတတ်ပါသည်။
• ထိုကာလတွင် အပျော့စား အစားအစာများ (ဥပမာ- ဆန်ပြုတ်၊ ဂျုံယာဂု၊ နို့ထွက်ပစ္စည်းများ၊ ပေါင်းထားသော ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ) ကို စားသုံးရန် လိုအပ်ပါသည်။
• ရှောင်ကြဉ်ရမည့် အစားအစာများ:
• မာကျောသော အစားအစာများ (ဥပမာ- အခွံမာသီး၊ ရေခဲ၊ ပြောင်းဖူးပေါက်ပေါက်) သည် ကိရိယာကို ပျက်စီးစေနိုင်သည်။
• စေးကပ်သော အစားအစာများ (ဥပမာ- ပီကေ၊ တော်ဖီ၊ ကာရမေလ်) သည် ကိရိယာနှင့် သွားများကြားတွင် ကပ်ငြိနေပြီး သန့်ရှင်းရေးလုပ်ရန် ခက်ခဲစေသည်။
🧼 သန့်ရှင်းရေးနှင့် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာများ
• သွားသန့်ရှင်းရေး လုပ်ဆောင်ရခက်ခဲခြင်း (Challenging Oral Hygiene):
• Braces များကြောင့် သွားတိုက်ခြင်း၊ သွားကြားထိုးကြိုး (Flossing) သုံးခြင်းသည် ပိုမိုခက်ခဲလာပြီး အချိန်ပိုပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။
• စနစ်တကျ သန့်ရှင်းရေး မလုပ်ပါက သွားချေးများ (Plaque) များလာပြီး သွားပိုးစားခြင်း (Cavities) နှင့် သွားဖုံးရောင်ခြင်း (Gingivitis) တို့ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။
• ပါးစပ်တွင်း မအီမသာ ခံစားရခြင်း (General Discomfort):
• ခံတွင်းထဲတွင် ကိရိယာတစ်ခု ရှိနေခြင်းကြောင့် ပထမပိုင်းတွင် စကားပြောဆိုရသည်မှာ သို့မဟုတ် တံတွေးများ ပိုထွက်လာခြင်း များ ခံစားရနိုင်ပါသည်။
• ကိရိယာ ပျက်စီးခြင်း (Appliance Damage):
• ကိရိယာမှ ကွင်းကျွတ်ခြင်း၊ ဝိုင်ယာကြိုး ကျိုးခြင်း သို့မဟုတ် ကောက်ခြင်း တို့ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပြီး ၎င်းကို ပြင်ရန် ဆရာဝန်ထံ အချိန်မီ ပြသရန် လိုအပ်ပါသည်။
သွားညှိကုသမှု ခံယူနေစဉ် ကာလတစ်လျှောက်လုံးတွင် အဆင်မပြေမှုများကို တတ်နိုင်သမျှ လျော့ချနိုင်ရန်အတွက် သွားဆရာဝန်၏ ညွှန်ကြားချက်များကို တိကျစွာ လိုက်နာရန်နှင့် ပုံမှန်ပြသရန် အရေးကြီးပါသည်။
သွားနှင့်ခံတွင်း ကျန်းမာရေး ဗဟုသုတများ ပိုမို သိရှိဖို့ အတွက် Like and Follow လုပ်ထားဖို့ မမေ့ပါနဲ့ နော်..