21/06/2025
Praca z ciałem jest bardzo cenna, wyjątkowo cenna, ale też może przysparzać wielu nieporozumień. Trzeba obserwować uważnie, dobrze rozumieć o co chodzi, umiejętnie interpretować.
🌿
Czy zdarza Ci się, że umysł stoi w sprzeczności z ciałem? Np.
⚡Czujesz się dobrze w towarzystwie, ale jak masz coś powiedzieć, to ściska się gardło.
⚡Chcesz bliskości z partnerem, ale ciało się ściska w bliskim kontakcie.
⚡Czekasz z niecierpliwością na ważne wydarzenie, ale tuż przed napada Cię bezsilność, brak energii, ogólna słabość.
⚡Bardzo chcesz zmienić pracę, dostałaś super propozycję, a Ciebie właśnie dopadł ból głowy.
⚡Chce Ci się tańczyć, ale ciało całe spięte lub bez siły.
🌿
Sprzeczność między tym, co „myśli umysł”, a tym co czuje ciało….
🌿
Jest to sprzeczność, wynikająca z tego, że w naszej pamięci proceduralnej zostały zapamiętane pewne wzorce zachowań, które były adekwatne do aktualnej sytuacji. Sytuacji, która była wtedy.
🌿
„Uczenie proceduralne opiera się na podświadomym założeniu, że przyszłość będzie taka sama jak przeszłość” (Ogden, Fisher, 2015). Sprzeczność ta z reguły prowadzi do dwóch wzorców zachowań: albo słucham umysłu ignorując ciało, albo słucham ciała ignorując umysł.
🌿
Pierwszy prowadzi często do przekraczania siebie, do podejmowania wyzwań wbrew sygnałom z ciała. Drugi nierzadko prowadzi do wycofania z działań w pozornym szacunku dla ciała, a w rzeczywistości wynika z chęci wycofania się z działań w wyniku podążania za wzorcami, które były dobre w przeszłości, a teraz zaciskają nasze życie, ograniczają doświadczenie.
🌿
W pracy z traumą ważny jest pewien istotny moment dyskomfortu, w którym mając świadomość wzorców zapisanych w naszej pamięci proceduralnej (np. nieprzyjemne odczucia z ciała, dyskomfort, napięcia w ciele, ściśnięcie, przyspieszone bicie serca, zmiana rytmu oddechu), pozwalamy na zastąpienie ich nowym, dobrym doświadczeniem. „Nadpisujemy” stare doświadczenia zapisane w pamięci proceduralnej, nowymi.
🌿
„Sprzeczność pomiędzy umysłem i ciałem pomaga pacjentom rozpoznać rozbieżność pomiędzy wiedzą proceduralną a wiedzą umysłową czy też pomiędzy tym, co wie ciało, a tym co wie umysł, i uczy ich dostrzegać, w jaki sposób wzorce fizyczne mogą pobudzać emocje związane bardziej z przeszłością niż z teraźniejszością”. (Ogden, Fisher, 2015)
🌿
Przychodzi mi na myśl pewna dyskusja, która odbyła się w przestrzeni publicznej na FB: pewna kobieta pisała, o tym jakiego ma wspaniałego partnera, jak go kocha, ale jak ma dojść do zbliżenia, to jej ciało się zaciska. Dostała sporą dawkę porad typu: „skoro ciało mówi „nie”, to najwyraźniej, tego nie chce, że może go w rzeczywistości nie kocha, a jedynie się okłamuje” itp. A ona chciała bliskości, bardzo chciała, kochała go, a ciało na bieżącą sytuację reagowało najprawdopodobniej z przeszłej perspektywy. I ta historia była zapewne nie o partnerze, nie o jej braku zaangażowania i miłości, a o pamięci przeszłości, którą właśnie w tej bezpiecznej relacji miała szansę zmienić.
🌿
Obserwacja ciała, łagodna pendulacja w okolicznościach, które ciało wskazuje na zagrażające, a umysł na bezpieczne, sprawia, że pamięć ciała przyjmuje nowe wzorce. Delikatne poszerzanie doświadczenia, lekki dyskomfort przeplatany z powrotem do bezpieczeństwa, z łagodnością i delikatnością dla siebie, połączoną z decyzją zmiany i determinacją by to zrobić.
🌿
Ciała jako pamięci tego co było.
🌿
Dużo pięknych chwil nadpisujących przeszłe trudne doświadczenia dziś życzę 💚
Katarzyna J Malysz
Źródło: Ogden, P., Fisher, J.(2015). Psychoterapia sensomotoryczna. Interwencje w terapii traumy i zaburzeń przywiązania. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
