07/06/2022
Wat is een hechtingsstoornis eigenlijk?
Was het ooit in je opgekomen dat jij een kind met een hechtingsstoornis zou opvoeden? Ik denk dat de meeste mensen deze vraag zullen beantwoorden met een duidelijke ‘nee’.
Een groot misverstand is dat veel mensen denken dat een hechtingsstoornis alleen bij pleeg- en adoptiekinderen voorkomt. Dit is zeker niet waar. Ook biologisch eigen kinderen kunnen een hechtingsstoornis ontwikkelen. Hiervoor zijn verschillende oorzaken:
-ziekte bij moeder tijdens en na de zwangerschap;
-het wegvallen van een van de ouders door overlijden of scheiding;
-een baby die na de geboorte een tijd in een couveuse heeft gelegen;
-zware zwangerschap/bevalling;
-(langdurige) ziekte van het kind;
-een depressie bij een van de ouders, met name bij moeder;
-een onveilige leefomgeving;
-door omstandigheden niet voldaan aan de behoeften van het kind;
-geweld;
-generationeel trauma;
-alcohol- en/of drugsgebruik van een van de ouders, met name bij moeder;
-een handicap of aandoening bij het kind, zoals autisme of het foetaal alcohol syndroom.
Een hechtingsstoornis kan zelfs ontstaan bij een baby die direct na de geboorte in een liefdevol pleeggezin is geplaatst. De wetenschap heeft ontdekt dat de omstandigheden in de baarmoeder en zelfs de leefsituatie voor de conceptie van invloed kunnen zijn op de ontwikkeling van het kind.
Welke symptomen heeft een kind met een hechtingsstoornis?
-hoge mate van stress
-moeite met slapen
-grenzeloos
-hypersensitief
-aangeleerde hulpeloosheid
-emotioneel jongere leeftijd
-weinig tot geen empathisch vermogen
-ongepaste emotionele reacties
-nep, masker
-moeite op school
-ongehoorzaam
-manipulatief
-creëert chaos en conflicten
-wil alles onder controle houden
-wil geen fysiek contact
-woede-uitbarstingen
-sensorische onder- of overgevoeligheid
-terugtrekken
-maakt geen oogcontact
-veel praten en kletsen zonder echte inhoud
-vraagt niet om hulp
-moeite met sociale contacten
-liegen
-neemt geen eigen verantwoording
-geeft anderen de schuld
-onverantwoordelijk
-psychisch of fysiek gewelddadig
-stemmingswisselingen
-depressief
-grote aantrekkingskracht tot alcohol, drugs, of andere
gevaarlijke situaties of zaken.
Net zoals bij zoveel aandoeningen is er bij hechtingsproblematiek ook sprake van een spectrum waarbij het ene kind maar een paar kenmerken heeft en een ander kind alle genoemde symptomen heeft of misschien zelfs wel meer.
Je kind heeft de diagnose en dan?
Als eerste, veeg alle standaard opvoedmethodes de deur uit. Deze kinderen hebben zo’n bijzondere aanpak nodig, dat is niet in een standaard opvoedkundig boek terug te vinden. We hebben het echt over uit je comfort-zone stappen en omdenken. Dit vraagt heel veel van de ouders en opvoeders. Zeker wanneer het kind manipulatief is. Dan denk je als ouder dé methode gevonden te hebben, blijkt dat je kind alweer 5 stappen verder is en begint alles weer van voren af aan.
Daarnaast moet je als ouder over engelengeduld beschikken. Het kind vertrouwt volwassenen niet en zal op alle mogelijke manier proberen om de controle te houden. Het verliezen van de controle voelt aan als doodsangst. Vandaar dat veel kinderen met een hechtingsstoornis agressie, manipulatie, of andere manieren gebruiken om het leven voor hen (be)grijpbaar te maken. Houd je eigen emoties in bedwang. Een kind dat tegen je staat te schreeuwen heeft niet een ouder nodig die terug schreeuwt, maar iemand die hem veiligheid biedt en ondersteunt in zware tijden.
Zorg ervoor dat alle opvoeders, inclusief familieleden, school en andere belangrijke rolmodellen, op één lijn staan. Iedereen moet dezelfde structuur gebruiken en hier onder geen enkele voorwaarde vanaf wijken. Dit geeft het kind veiligheid en regelmaat. En aan de andere kant biedt het veiligheid voor de mensen rondom het kind, doordat het de kans op manipulatie vermindert. We begrijpen dat dit een heel ingewikkelde stap kan zijn. Mede hierdoor bestaat de kans dat je familie, vrienden en bekenden kwijtraakt.
Gaat het ooit over? Daar zijn de meningen over verdeeld. Wel is het belangrijk dat het kind op zo’n jong mogelijk leeftijd hulp krijgt. Voor de ouders; wees voorbereid op een jarenlange ‘strijd’ van chaos, stress en uitputting. Het grootbrengen van een kind met een hechtingsstoornis is alles behalve gemakkelijk. Houd vol!
