12/08/2024
Η Κανναβιδιόλη (CBD) και οι Νομικές Αντιφάσεις στην Κύπρο: Μια Ευρωπαϊκή Διαμάχη
Η κανναβιδιόλη (CBD), μια φυσική ουσία που προέρχεται από το φυτό της κάνναβης, έχει κερδίσει μεγάλη αναγνώριση τα τελευταία χρόνια λόγω των θεραπευτικών της ιδιοτήτων. Ερευνητικές μελέτες επιβεβαιώνουν τις αντιφλεγμονώδεις, αντιοξειδωτικές και αναλγητικές της δράσεις, καθιστώντας την χρήσιμη σε πολλές ιατρικές καταστάσεις. Σε αντίθεση με την τετραϋδροκανναβινόλη (THC), η CBD δεν έχει ψυχοδραστικά αποτελέσματα και δεν προκαλεί εθισμό, γεγονός που έχει ενισχύσει τη δημοτικότητά της.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι νομοθετικές εξελίξεις για την CBD έχουν δημιουργήσει νέες προοπτικές. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει κρίνει ότι τα προϊόντα CBD δεν πρέπει να υπόκεινται στους αυστηρούς περιορισμούς που ισχύουν για τις ναρκωτικές ουσίες, εφόσον δεν προκαλούν ψυχοτροπικές επιδράσεις και δεν ενέχουν κινδύνους για την υγεία. Η απόφαση αυτή ενισχύει την αρχή της ελεύθερης διακίνησης αγαθών εντός της ΕΕ, επιτρέποντας την ελεύθερη κυκλοφορία των νόμιμα παραγόμενων προϊόντων CBD μεταξύ των κρατών μελών.
Ωστόσο, στην Κύπρο, η κατάσταση παρουσιάζει σημαντικές αντιφάσεις. Από τις αρχές του 2020, η κυπριακή νομοθεσία έχει οδηγήσει στην κατάσχεση προϊόντων CBD από καταστήματα, χαρακτηρίζοντάς τα ως ελεγχόμενες φαρμακευτικές ουσίες. Αυτό έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στις επιχειρήσεις που εμπορεύονται CBD, καθώς και στους καταναλωτές που έχουν συνηθίσει να χρησιμοποιούν αυτά τα προϊόντα.
Αρχικά, οι κυπριακές αρχές δήλωσαν ότι η CBD θεωρείται φαρμακευτική ουσία και πρέπει να διακινείται μόνο μέσω φαρμακείων. Ωστόσο, ακόμη και τα φαρμακεία δεν διαθέτουν προϊόντα CBD, εκτός από το Epidiolex, το μόνο συνταγογραφούμενο φάρμακο παγκοσμίως που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία δύο σπάνιων και σοβαρών μορφών επιληψίας: το σύνδρομο Lennox-Gastaut και το σύνδρομο Dravet, το οποίο περιέχει ως δραστική ουσία μόνο τη CBD. Αυτή η ασάφεια έχει δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές.
Η αναστάτωση στην αγορά της Κύπρου έχει οδηγήσει σε προσφυγές στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ζητώντας την εφαρμογή του ευρωπαϊκού νομικού πλαισίου για την CBD και την αποκατάσταση της κανονικότητας στην κυπριακή αγορά. Η προσφυγή έχει λάβει αριθμό πρωτοκόλλου και αναμένεται η απάντηση της Κομισιόν μέχρι το τέλος του 2024. Οι νομικοί εκπρόσωποι της προσφυγής έχουν τονίσει την παραβίαση του ευρωπαϊκού δικαίου από την Κυπριακή Δημοκρατία, αναφέροντας την αντίθεση με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στην υπόθεση Kanavape του 2020. Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου καταδεικνύει ότι τα κράτη μέλη δεν μπορούν να απαγορεύουν την εμπορία της CBD εφόσον αυτή είναι νόμιμα παραγόμενη σε άλλο κράτος μέλος και δεν ενέχει κίνδυνο για την υγεία.
Αυτή η κατάσταση έχει σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες. Οι Κύπριοι καταναλωτές που χρησιμοποιούσαν προϊόντα CBD βρίσκονται ξαφνικά σε θέση να χρησιμοποιούν μια ουσία που θεωρείται παράνομη στη χώρα τους, ενώ μπορούν να την αγοράσουν ελεύθερα από άλλες χώρες της ΕΕ. Οι επιχειρηματίες που έχουν επενδύσει στη διακίνηση αυτών των προϊόντων αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις και αβεβαιότητα.
Ο Ευρωπαϊκός Σύλλογος Βιομηχανικής Κάνναβης (EIHA) προετοιμάζεται να καταθέσει τα βρώσιμα προϊόντα CBD ως “Novel Food” στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά από πενταετή έρευνα. Αυτή η πρωτοβουλία ακολουθεί το παράδειγμα της Αγγλίας, η οποία έχει ήδη προχωρήσει σε αυτήν την κατεύθυνση. Ως αποτέλεσμα, αναμένεται ότι τα επόμενα χρονικά διαστήματα θα υπάρξει μια πιο ξεκάθαρη ευρωπαϊκή οδηγία σχετικά με την κατηγοριοποίηση των βρώσιμων προϊόντων CBD, διευκολύνοντας την κυκλοφορία τους στην αγορά και εξασφαλίζοντας την ασφάλεια και την ποιότητα για τους καταναλωτές.
Επιπλέον, η CBD χρησιμοποιείται ευρέως και στη βιομηχανία καλλυντικών. Η CBD περιλαμβάνεται ως συστατικό στην πλατφόρμα κοινοποίησης καλλυντικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός που σημαίνει ότι τα προϊόντα αυτά, με την προϋπόθεση ότι έχουν μη ανιχνεύσιμο THC, κυκλοφορούν νόμιμα με γνωστοποιημένους φακέλους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναμένεται να επιλύσει τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί, εξασφαλίζοντας τη συμμόρφωση της Κύπρου με το ευρωπαϊκό δίκαιο. Η επίλυση αυτής της κρίσης θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια πιο ενοποιημένη και δίκαιη αγορά για τα προϊόντα CBD στην Ευρώπη, προστατεύοντας τα δικαιώματα των επιχειρήσεων και των καταναλωτών.
Χαράλαμπος Γεωργίου
Χημικός Μηχανικός
Διευθυντής της Εταιρείας NEUROXTRACTS SINGLE MEMBER P.C., ελληνική εταιρία μεταποίησης και έρευνας για τη βιομηχανική κάνναβη
