14/07/2025
Η παχυσαρκία αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες ανησυχίες για τη δημόσια υγεία λόγω του υψηλού επιπολασμού της και της συσχέτισης της με διάφορες χρόνιες ασθένειες.
Η υψηλή ενεργειακή πρόσληψη είναι μια σχετική πτυχή της διατροφής και αποτελεί σημαντικό παράγοντα που οδηγεί τον άνθρωπο στην παχυσαρκία.
Η συνεχής διάδοση των μοντέρνων σχημάτων διαιτών από μέσα μαζικής επικοινωνίας, γεμάτα αβάσιμες πρακτικές αφιερωμένες στον αυστηρό περιορισμό της προσλαμβανόμενης ενέργειας και κατ'επέκταση στον αυστηρό περιορισμό των προσλαμβανόμενων θρεπτικών συστατικών με στόχο την επίτευξη απώλειας βάρους όχι μόνο προκαλούν σύγχυση στο ευρύ κοινό αλλά οι αυστηρές παρεμβάσεις περιορισμού της συνολικής προσλαμβανόμενης ενέργειας μπορεί να οδηγήσουν σε χαμηλή συμμόρφωση ή ανάκτηση βάρους στους ανθρώπους.
Εκτός από τη συνολική ενεργειακή πρόσληψη, που αναφέρεται στην ποσότητα της διαιτητικής πρόσληψης, το βραδινό φαγητό, τα γεύματα μέσα στην διάρκεια της ημέρας αλλά και η ποιότητα της δίαιτας, δηλαδή το τί επιλέγουμε προς κατανάλωση είναι επίσης βασικοί παράγοντες που προδιαθέτουν ένα άτομο να οδηγηθεί στην παχυσαρκία.
Τεκμηριωμένα αποτελέσματα μελετών έχουν αποδείξει ότι η κατανομή της ενέργειας επηρεάζει την παχυσαρκία μέσω της διαταραχής της έκφρασης του γονιδίου του ρολογιού και ότι το γονίδιο του κιρκάδιου ρολογιού παίζει κρίσιμο ρόλο στην ενεργειακή ισορροπία.
Ένας πιθανός μηχανισμός γι'αυτό θα μπορούσε να είναι ότι ο χρονισμός του γεύματος σχετίζεται με δείκτες του κιρκάδιου ρολογιού.
Τι είναι το κιρκάδιο ρολόι; Και που βρίσκεται;
Το κιρκάδιο ρολόι είναι το εσωτερικό βιολογικό μας ρολόι που ακολουθεί ένα κύκλο 24ωρών και καταγράφει τις αλλαγές συμπεριφοράς ( κιρκάδιοι ρυθμοί ) που σημειώνονται μέσα στην διάρκεια του 24ωρού κατά την εκτέλεση των διαφόρων σωματικών λειτουργιών.
Επιπλέον, η παράλειψη πρωινού γεύματος, ενδιάμεσου σνακ καθώς επίσης και το μεσημεριανό γεύμα που μπορεί να καταναλώνεται αργά τις απογευματινές ώρες σχετίζονται με μεγαλύτερο κίνδυνο παχυσαρκίας καθώς και χαμηλότερη συνολική ποιότητα διατροφής και φτωχότερη γνωστική απόδοση.
Η παράλειψη πρωινού γεύματος σχετίζεται με αύξηση βάρους ως αποτέλεσμα της υπεραντιστάθμισης των ενεργειακά πυκνών τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά αργότερα μέσα στην διάρκεια της ημέρας καθώς επίσης η κατανάλωση πρωινού συσχετίζεται αντιστρόφως με την παχυσαρκία και τη χρόνια νόσο μέσω της ρύθμισης της γλυκαιμίας, της ινσουλιναιμίας, του μεταβολισμού των λιπιδίων και πιθανώς της όρεξης.
Ο χρόνος πρόσληψης των τροφών μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη της παχυσαρκίας και άλλων μεταβολικών παθολογογικών καταστάσεων.
Πέρα ωστόσο από τον χρόνο πρόσληψης της τροφής η ποιότητα και οι πηγές των μακροθρεπτικών συστατικών από τα τρόφιμα σχετίζονται επίσης στενά με την ανθρώπινη υγεία.
Φαντάζομαι πως όλοι γνωρίζετε ή και το έχετε παρατηρήσει πως η υπερβολική πρόσληψη τροφίμων που συνεπάγεται πρόσληψη ενέργειας κατά τις βραδινές ώρες σχετίζεται με μεγαλύτερο κίνδυνο παχυσαρκίας ειδικά όταν προέρχεται από χαμηλής ποιότητας υδατάνθρακες ( υδατάνθρακες οι οποίοι προέρχονται από επεξεργασμένα τρόφιμα όπως πατατάκια, αρτοσκευάσματα, έτοιμα πρόχειρα τρόφιμα και γεύματα από έξω, γλυκά και παγωτά ), λίπος, κορεσμένα και τρανς λιπαρά οξέα όπως επίσης η κατάσταση αυτή σχετίζεται και με υψηλότερο ΔΜΣ ( Δείκτη Μάζα Σώματος, ένας δείκτης ο οποίος μας επιτρέπει να αντιληφθούμε πόσο υγιές είναι το σωματικό μας βάρος).
Επομένως η ποιότητα και η βραδινή κατανάλωση απλών επεξεργασμένων υδατανθράκων και λίπους παίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της παχυσαρκίας.
Η σωστή κατανομή ενέργειας κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να επηρεάσει το σωματικό βάρος, την αρτηριακή πίεση, τη φλεγμονή, την όρεξη, την ευαισθησία στην ινσουλίνη και το λιπιδαιμικό προφίλ.
Nutrition is the raw material for the human body, the fuel for its growth, maintenance and good heal