03/05/2025
Γονεϊκότητα
Η Γονεϊκότητα είναι ένας όρος ο οποίος εμφανίστηκε εκτεταμένα στην βιβλιογραφία το 1980. Για πρώτη φορά όμως είχε εκφραστεί από τον Ψυχίατρο και Ψυχαναλυτή Recamier το 1960 προσπαθώντας να ορίσει την διαδικασία ωρίμανσης των γονέων μέσα από την σχέση με το παιδί τους
Γονέας και παιδί γεννιούνται την ίδια στιγμή. Κανένας άνθρωπος δεν είναι προετοιμασμένος για τον σημαντικότερο –ίσως– ρόλο της ζωής του.
Το να γίνει κάποιος γονιός σημαίνει πολύ περισσότερα πράγματα από το να φέρει απλά στον κόσμο ένα παιδί. Ψυχολογική γονεϊκότητα σημαίνει μία εφόρου ζωής και, χωρίς τη δυνατότητα αναίρεσης, ευθύνη για την εξέλιξη μιας συνεχώς εξελισσόμενης σχέσης που είναι συναισθηματικά πολύ ισχυρή και που το περιεχόμενό της πολύ δύσκολα μπορεί να προβλεφθεί πριν αυτή υπάρξει στην πραγματικότητα. Όπως και κάθε άλλη μακρόχρονη σχέση, έτσι και η γονική, δέχεται κατά διαστήματα διαφόρων ειδών ισχυρές πιέσεις. Η ιδιαιτερότητά της, όμως, έγκειται στην εγγενή της ευθύνη απέναντι σε ένα υπό εξέλιξη άτομο που είναι, αρχικά, παντελώς απροστάτευτο και απόλυτα εξαρτώμενο από τη φροντίδα των άλλων.
Η γονεϊκότητα είναι γεμάτη με στιγμές ακραίας ευτυχίας που εναλλάσσονται με στιγμές απόλυτης απογοήτευσης και μερικές φορές τυφλού θυμού. Ένα βρέφος γίνεται αποδέκτης όχι μόνο των πιο όμορφων ονείρων, φαντασιώσεων, ελπίδων και προσδοκιών των γονιών του αλλά και των πιο επώδυνων και σκοτεινών πλευρών του ψυχισμού τους
Η γονεϊκότητα λοιπόν είναι μια αναπτυξιακή διαδικασία η οποία αφορά το γονέα και το παιδί. Το γονέα σαν πυροδότη του συναισθηματικού, νοηματικού και αλληλεπιδραστικού περιεχομένου της γονεϊκής σχέσης και το παιδί σαν αποδέκτη της.
Με στόχο τη δημιουργία ομαλών συνθηκών για όλα τα μέλη μιας οικογένειας, η θετική γονεϊκότητα εστιάζει στο πώς αντιμετωπίζουν οι γονείς τις πράξεις του παιδιού τους –προτείνοντας, για παράδειγμα, την επιβράβευση της καλής τους συμπεριφοράς και το αμοιβαίο παιχνίδι–, ενώ ταυτόχρονα ασχολείται με τον τρόπο που στέλνουν μηνύματα οι ίδιοι οι γονείς προς τα παιδιά: πώς θέτουν κανόνες, πώς νουθετούν, πώς διορθώνουν τα λάθη των μικρότερων μελών της οικογένειας.
Το μοντέλο της θετικής γονεϊκότητας (positive parenting) έχει ως ακρογωνιαίο λίθο την επιβράβευση της θετικής συμπεριφοράς των παιδιών, τον σεβασμό προς τα παιδιά και την εποικοδομητική διόρθωση των λαθών τους, δίνοντας έτσι στους γονείς μια άλλη κατεύθυνση και έναν εναλλακτικό τρόπο διαπαιδαγώγησης των παιδιών τους.
Τη θετική γονεϊκότητα οφείλει να προάγει μαζί με πολλούς άλλους και ο παιδίατρος.