Hymedcare Telehealth

26/09/2024

ዶ/ር ኑሩ ስለሀይማኖት፣ ስለተስፋ፣ ስለ ፅናት፣ ስለቤተሰብ ፍቅር፣ ስለ እምነት፣ ስለ ታካሚን ማእከል ያደረገ ህክምና(Client-centered care)፣ ስለሀኪምነት ብዙ እንድናስብ የሚያደርጉ፣ ስራችንን ላይ መልካም ተፅእኖ የሚያሳድሩ ሀሳቦችን አንስቷል።

ዶ/ር ኑሩ ስለጥንካሬህ፣ ስለፅናትህ እና ስላካፈልከን ሀሳቦች አመሰግናለሁ። ብዙ የተማርኩበት ቪዲዮ!!!!!! ሁላችሁም በተለይ የጤና ባለሞያዎች እንድታዩት እጋብዛለሁ። https://youtu.be/BqQRe-XgBf4?si=lvZ8auwGD5lFeXEW

ዩዴሞኒያ ለሁላችን!!!!

ዩዴሞኒያ 35- ዶ/ር ኑሩ አህመድ
====================
በልጅነቱ አባቱ ቦሩሜዳ ሆስፒታል እየወሰዱ "አንድ ቀን አንተም እንደነዚህ ሀኪሞች የቀዶጥገና ዶክተር ትሆናለህ" እያሉት ነው ያደገው። ጅማ ዩኒቨርሲቲ ገብቶ ህክምና ጀመረ። ከፍተኛ ውጤት በማምጣት ከተመረቀ በኋላ ጥቂት ሰርቶ በቀዶ ጥገና ስፔሻላይዝ አደረገ። ዶ/ር ኑሩ ለብዙ ሰዎች የተለያዩ ቀዶጥገናዎች ሰርቷል። የጭንቅላትና የህብረሰረሰር ቀዶጥገና ሰርቶ ብዙዎችን አክሟል። ብዙ ታካሚዎች ICU ገብተው ፅኑ ህክምና እንዲያገኙ አድርጎ ያውቃል።

አንድ ቀን ከአዲስ አበባ ወደ ባህር ዳር እየሄደ በተፈጠረ የመኪና አደጋ በቅፅበት ሀኪሙ ወደ ታካሚነት ተለወጠ። የጭንቅላት ቀዶ ጥገና ሲሰራ የነበረው ሀኪም የጭንቅላት ቀዶ ጥገና የሚያስፈልገው ታካሚ ሆነ። በደረሰበት ጉዳት መናገር አቅቶት የፅኑ ህክምና ክፍል ICU ገባ።

ዶ/ር ኑሩ ሞት አፋፍ ደርሶ ተመሷል። የህመሙን ጉዞ፣ ICU ውስጥ ያሳለፋቸውን ከባድ ጊዜያት፣ የፅኑ ህክምና ክፍል ውስጥ ስለሚከሰተው ቅዠት(ICU psychosis)፣ ወደ ህክምና ለለመለስ ሲያስብ የገጠመውን ፈተና፣ ስለህይወት ያለውን እይታ፣ ስለ ተአምራዊ ፈውስ ያለውን ምልከታ በዚህ ቪዲዮ በዝርዝር አቅርቧል።

ዶ/ር ኑሩ ስለሀይማኖት፣ ስለተስፋ፣ ስለ ፅናት፣ ስለቤተሰብ ፍቅር፣ ስለ እምነት፣ ስለ ታካሚን ማእከል ያደረገ ህክምና(Client-centered care)፣ ስለሀኪምነት ብዙ እንድናስብ የሚያደርጉ፣ ስራችንን ላይ መልካም ተፅእኖ የሚያሳድሩ ሀሳቦችን አንስቷል።

ዶ/ር ኑሩ ስለጥንካሬህ፣ ስለፅናትህ እና ስላካፈልከን ሀሳቦች አመሰግናለሁ። ብዙ የተማርኩበት ቪዲዮ!!!!!! ሁላችሁም በተለይ የጤና ባለሞያዎች እንድታዩት እጋብዛለሁ። https://youtu.be/BqQRe-XgBf4?si=lvZ8auwGD5lFeXEW

ዩዴሞኒያ ለሁላችን!!!!

06/09/2024

የወል ሰቀቀን(Collective trauma) ዋነኛው ጦስ ማህበራዊ እሴቶችን እና የሞራል መርሆዎች መሸርሸራቸው ላይ ያጠነጥናል:: አንድ ማህበረሰብ እንደ ማህበረሰብ እንዲዘልቅ እነዚህ እሴቶቹ ወሳኝ ግብዓት ናቸው::

በሞራል እሴቶች መሸርሸር ምክንያት አያሌ ማህበራዊ ውጥንቅጦች መከሰት ይጀምራሉ:: ወንጀሎች እና ግጭቶች ይበራከታሉ፣ ጾታዊ ጥቃቶች ይስፋፋሉ ፣ ዜጎች በመንግስት ላይ ያላቸው እምነት በመሸርሸሩ የጎበዝ አለቆች መንግስትን ነፍጥ አንግተው ይዋጋሉ፣ የሃገር ሽማግሌዎች እና አዛውንቶችን የሚያንጓጥጥ ትውልድ ይፈጠራል፣ ፈሪሃ እግዚአብሔር እንደ ሞኝነት መቆጠር ይጀምራል፣ ሁሉ ነገር የማይጥመው እና መግባባት የተሳነው ትውልድ ይፈጠራል....ሌላም ሌላም....

አንዳንድ ሃገራት(ሩዋንዳን ማንሳት ይቻላል) Collective trauma አጋጥሟቸው በጥበብ አልፈውታል፤ አንዳንዶቹ መውጫ ቀዳዳው ጠፍቷቸው በሰቀቀን አዙሪት ውስጥ ይዳክራሉ::

መመካከር እና ይቅር መባባል ከ ትውልድ ተሻጋሪ ሰቀቀን (Transgenerational Trauma) የመውጫ ዋናው ቁልፍ ነው::

ሰላም!

ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው- የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት

Telgram Group
https://t.me/HyMedCare

Telgram Channel
https://t.me/HyMedC

Facebook link
https://m.facebook.com/hymedcaretelehealth?mibextid=LQQJ4d

TikTok
https://www.tiktok.com/?_t=8mpUZQvsF5p&_r=1

Instagram
https://www.instagram.com/hymedcare1?igsh=Y2JpaHNiN3c2ZW1y&utm_source=qr

Website
hymedcare.com

Home page | Hymedcare

23/08/2024

Dhukkuba Narvii (peripheral neuropathy)

Narviin wayyaa elektirikii qaama keenyaa kan kutaalee qaama keenyaa adda addaa irraa gara sammuu fi lafee dugdaatti ergaa dabarsuudha.

Qaama keenya keessatti narviin gosoota gurguddoo sadii yoo ta’u, isaanis narvii miiraa, sochii qaamaa fi of danda’eedha.

Narviin miiraa ergaa dhukkubbii, ho’a qaamaa, fi haala madaalawaa sammuutti dabarsu Narviin kun yeroo dhukkubsatu dhukkubbiin akka dhukkubbii waraanuu, miira gubaa, qaamni namaa akka raammoo ta’u qaama keessaa fi kutaa qaamni hin dhiita’in waan dhiita’e fakkaata. Madaallii dhabuu, gurra keessatti bilbilamuu fi garaan namaa mar’achuus ni danda’a.

Narvii sochii qaamaa/motor nerves: Narviin kun maashaalee fi ujummoolee to’atu, yeroo dhukkubni isaan mudatu maashaan akka dadhabu, qaamni akka dadhabu, akkasumas teessoo irraa ka’uuf rakkachuu danda’a.

Narvii of danda’e/Autonomic nerves: Narviin kun hojii keessoo qaama keenyaa kan nuti hin beekne to’atu. Dha'annaa onnee, garaachaa fi hojii somba keenyaa osoo nuti hin beekin to'atu.

Namni tokko wantoota armaan olitti tarreeffaman hunda waliin ykn dhuunfaan mudachuu danda’a. Narviin tokko qofatu miidhamuu danda’a. Fakkeenyaaf, sababa dhukkubbii narvii gidduugaleessaatiin harka tokko qofatu miidhamuu danda’a.

Sababoota

1. Dhukkubni nadaayii, kun biyyoota guddatan keessatti baay'ee hin mul'anne yoo ta'u, biyya keenya keessatti garuu ni mul'ata.
2. Dhukkuba sukkaaraa, namoota dhukkuba sukkaaraa qaban keessaa gara walakkaan yeroo tokkotti dhukkubbiin narvii ni mudata. Keessattuu sukkaara dhiiga isaanii yeroo dheeraaf olka’aa yoo ture kun rakkoo qaba. Namoonni dhukkuba sukkaaraa qaban sukkaara isaanii to’achuu qabu sababiin isaas osoo hin uumamin dura ittisuun waan hin danda’amneef, garuu erga uumamee booda qusachuuf.
3.Hanqina vitaaminii: Yeroo hanqinni vitaamin B12, vitaamin D, dhukkubni narvii ni uuma.
3.Infeekshinii: Vaayirasii adda addaa. HIV, Dhukkuba Tiruu b, c fi kkf.
4.Madaa/Inflammation keessoo
5.Hormoonii taayirooksiinii dhabuu

Kanneen armaan olitti tarreesse kanneen ijoo yoo ta’an, sababoonni biroo dhibbaa ol ta’an jiru. Dhukkubsattoota harka sadii keessaa tokkoof, qorannoon gadi fageenya qabu ta'us, sababni isaa ammallee beekumsa fayyaatiin hin beekamu.

Qorannoo barbaachisu

1. Qorannoo qaama guutuu ogeessa fayyaa leenji'een
2. Dhukkuba sukkaaraa, HIV fi dhukkuboota shakkaman biroo armaan olitti ibsaman adda baasuu
3. Qorannoo elektiroomayogiraafii fi dabarsuu narvii
4. MRI fi kanneen biroo haala dhukkubichaa irratti hundaa'uun

Filannoo wal’aansaa

1. Miila ykn harka yeroo dhukkubbiin ka'u daqiiqaa kudhaniif bishaan qabbanaawaa keessa cuuphuu Kun qoricha manaa salphaa ta'ee fi namoota dhukkubbii salphaa qaban hedduudhaaf kan hojjetudha.
2. Paracetamol/Ibuprofen fudhachuu: Kunis dhukkubbii salphaadhaaf mana keessatti fudhachuun ni danda’ama.
Kan armaan olitti ibsame yoo hin fooyya’in dhukkubbiin cimaan yoo ta’e qoricha hakiimni ajaje
1. Qoricha tasgabbeessuu gosa adda addaa
2. Qorichoota farra yaaddoo: Isaan kun irra caalaa yaaddoodhaaf kan hojjetaman ta’us, qoricha rakkoo narviitiif ajajaman keessaa isa gaarii dha. Ogeeyyiin fayyaa hakiima hin taane tokko tokko osoo hin beekin dhukkubsattootatti kun qoricha farra yaaddoo ta’uu isaa itti himu Yaaddoo qabdaa? Dhukkubsataa akka burjaajessu ni ilaalama. Haala kana keessatti odeeffannoo doktora gaafachuun gaariidha jedheen yaada.
3. Qorichoota dhukkuba gaggabdoof ajajaman
4. Kireemii fi looshinii dibachuu
5. Fiiziyooteraapii/ gosa sochii qaamaa ogeessa fayyaatiin kennamu
6. Baqaqsanii hodhuu keessattuu yeroo wanti narvii irratti dhiibu jiru.

Nagaatti
Dr. Shems (ogeessa baqaqsanii hodhuu)

Telgram Group
https://t.me/HyMedCare

Telgram Channel
https://t.me/HyMedC

Facebook link
https://m.facebook.com/hymedcaretelehealth?mibextid=LQQJ4d

TikTok
https://www.tiktok.com/?_t=8mpUZQvsF5p&_r=1

Instagram
https://www.instagram.com/hymedcare1?igsh=Y2JpaHNiN3c2ZW1y&utm_source=qr

Website
hymedcare.com

Home page | Hymedcare

18/08/2024

የነርቭ በሽታ/Peripheral neuropathy

ነርቭ መልዕክት ከተለያዩ የሰውነታችን ክፍሎች ወደ አንጎልና ህብለ ሰረሰር የሚያመላልስ የሰውነታችን የኤሌክትሪክ ሽቦ ነዉ ።

በሰውነታችን ሦስት ዋና ዋና የነርቭ ዓይነቶች ሲኖሩ እነዚህም የሰሜት/sensory, የሞተርና የአውቶኖሚክ/ከኛ ቁጥጥር ውጪ ያሉ ነርቮች ናቸው ።

የስሜት ነርቮች / Sensory nerves ፡ የህመም ፡የሙቀት አንዲሁም የአቅጣጫና ሚዛን/position and balance መልዕክት ወደ አንጎል ያስተላልፋሉ።እነዚህ ነርቮች ሲታመሙ እነደ መርፌ የሚዋጋ ሕመም ፣የማቃጠል ስሜት ፣የመደንዘዝ ስሜት ፣በሰውነት ውስጥ እንደ ትል የመሄድ ስሜትና ያላበጠ የሰውነት ክፍል ያበጠ መምሰል ። ባላንስ ማጣት ፣የጆሮ መጮህና ማዞርም ሊያጋጥም ይችላል ።

የሞተር ነርቮች /Motor nerves :እነዚህ ነርቮች ጡንቻንና እጢውችን የሚያዙ ሲሆን በበሽታ በሚጠቁበት ጊዜ የጡንቻ መዛል ፣የሰውነት አካል መስነፍ፣ከወንበር መነሳት ማስቸገር ሊያጋጥም ይችላል።

የአውቶኖሚክ ነርቮች /autonomic nerves ፡ እነዚህ ነርቮች እኛ ማናስተውላቸው የሰውነታችን የውስጥ ስራዎችን ይቆጣጠራሉ። የልብ ምታችንን ፣የአንጀታችን ፣የሳንባችንን ስራዎችን እኛ ሳናውቅ ይቆጣጠራሉ ።አነዚህ ነርቮች ሲጎዱ ስንቆም ማዞርና ብዥብዥ ማለት፣የአፍ መድረቅ ፣የሽንት ማስቸገር ፣የሆድ ድርቀት ፣ስንፈተ ወሲብ ሊያጋጥም ይችላል

አንድ ሰው ከላይ የተዘረዘሩት ሁሉም ባንድ ላይ ወይ ደሞ በተናጠል ሊያጋጥሙት ይችላሉ ። አንድ ነርቭ ብቻ ሊጠቃም ይችላል ። ለምሳሌ አንድ እጅ ብቻ በሚድያን ነርቭ ሕመም ምክንያት ሊታመም ይችላል ።ይህ ካርፓል ተነል ሲንድረም /carpal tunnel syndrome ይባላል ።ሌላ ሰው ደሞ ብዙ ነርቮች ባንዴ ሊታመም ይችላል።ሁለቱም እጆች፣ሁለቱም እግሮቹ ሊያሙት ይችላል።

ምክንያቶች

1.የስጋ ደዌ በሽታ ፣ይህ ባደጉ ሀገሮች ያልተለመደ ክስተት ቢሆንም በሀገራችን ግን በብዛት ይገኛል።ይህ በሽታ ነርቮችን በማጥቃት ይታወቃል።
2. የስኳር በሽታ ፣ግማሽ ያህሉ በስኳር በሽታ የተያዙ ሰዎች የነርቭ ህመም የሆነ ሰዓት ላይ ይገጥማቸዋል። በተለይ ስኳራቸው ለረጅም ጊዜ ከፍ ብሎ ከቆየ ይህ ችግር ይገጥማቸዋል። ይህን ሳይከሰት መከላከል እንጂ ከተከሰተ በዃላ ማዳን ስለማይቻል ስኳር ያለባቸው ሰዎች ስኳራቸዉን መቆጣጠር አለባቸው ።
3.የቫይታሚን እጥረት :የቫይታሚን B12፣ ቫይታሚን D እጥረት ሲኖር ነርቭ በሽታ ይከሰታል ።ይህም የተመጣጠነ ምግብና ቫይታሚን በመውሰድ ይስተካከላል።
3. ኢንፌክሽኖች : የተለያዩ ቫይረሶች። HIV, Hepatitis b,c, የመሳሰሉት ።
4. የውስጥ ቁስለት/Inflammation
5. የታይሮክሲን ሆርሞን እጥረት

ከላይ የዘረዘርኳቸው ዋናዎቹ ሲሆኑ ከመቶ በላይ የሆኑ ሌሎች ምክንያቶች አሉ። ለአንድ ሶስተኛው ታማሚ ግን ሙሉ ምርመራ ቢደረግም እስካሁን ባለው የህክምና እውቀት ምክንያቱ አይታወቅም ።

የሚያስፈልጉ ምርመራዎች

1.ሙሉ የሰውነት ምርመራ በሰለጠነ ሐኪም
2. የስኳር ፣የ ኤችአይቪ እና ሌሎች ከላይ መንሴ ይሆናሉ ተብለው የተጠረጠሩ በሽታዎች ምርመራ
3. የነርቭ ምርመራ /electromyography and nerve conduction study
4. MRI እና ሌሎችም እንደ በሽታው ሁኔታ

የህክምና አማራጮች

1.እግርን ወይም እጅን ህመሙ በተነሳ ሰዓት በቀዝቃዛ ውሃ ለአስር ደቂቃ መዘፍዘፍ ።ይህ በቤት ውስጥ ሊሰራ የሚችል ቀላሉ ዘዴ ሲሆን ለብዙ ቀላል ህመም ላላቸው ሰዎች ይሰራል ።
2.ፓራስታሞል/አይቡፕሮፌን መውሰድ :ይህንንም በቤት ውስጥ ለቀላል ህመም መውሰድ ይቻላል።
ከላይ በተጠቀሱት ካልተሻለና ህመሙ ከባድ ከሆነ በሀኪም የሚታዘዙ መድሃኒቶች
1.የተለያዩ የማስታገሻ ዓይነቶች
2. ለጭንቀት የሚታዘዙ መድኃኒቶች :እነዚህ በዋናነት የተሰሩት ለጭንቀት ቢሆንም ለነርቭ በሽታ ከሚታዘዙ ፍቱን መድኃኒቶች ውስጥ አንዱ ናቸው። አንዳንድ ሀኪም ያልሆኑ የጤና ባለሙያዎች ባለማወቅ ታማሚዎችን ይህ የጭንቀት መድሃኒት ነው ጭንቀት አለብህ እንዴ? እያሉ ታማሚን ግራ ሲያጋቡ ይስተዋላል። በዚህ አጋጣሚ ሃኪሙን መረጃ ቢጠይቁ የተሻለ መሆኑን እጠቁማለሁ ።
3. ለሚጥል በሽታ የሚታዘዙ መድኃኒቶች
4.የሚቀቡ ክሬሞችና ሎሽኖች
5. ፊዚዮ ቴራፒ/ በጤና ባለሙያ የሚሰጥ የእንቅስቃሴ ዓይነት
6. ቀዶ ህክምና በተለይ ነርቭን የተጫነው ነገር ሲኖር።

በጤና ሰንብቱ
ዶ/ር ሸምስ (የቀዶ ህክምና ስፔሻሊስት)

Telgram Group
https://t.me/HyMedCare

Telgram Channel
https://t.me/HyMedC

Facebook link
https://m.facebook.com/hymedcaretelehealth?mibextid=LQQJ4d

TikTok
https://www.tiktok.com/?_t=8mpUZQvsF5p&_r=1

Website
hymedcare.com

Home page | Hymedcare

13/08/2024

Yaalii Ganda Hantuutaa


**********************
Hantuutni morfiin fudhatan irraa garagalanii, dandeettii dhabanii, nyaataa fi dhugaatii isaaniif kenname dhiisanii morfiin isaaniif kenname arraabuudhaan, daballii waan eeggatan fakkaata. Tokkoon tokkoon hantuutaa saanduqa sibiilaa 80 x 50 cm ta'e keessa hiriyyoota, fira ykn fira malee jiraachuuf dirqame. Nyaata, bishaanii fi morfiin qofatu kennameef.

Bara 1970moota keessa ogeessi xiin-sammuu lammii Kaanaadaa Prof. Bruce Alexander dhiibbaa hariiroon hawaasummaa fi qorichi araadaa araada irratti qabu qorachuu barbaade. Sababa kanaaf hantuuta qorannoof saanduqa xiqqaa sana keessa kaa'an irraa kan hafe ganda hantuutaa mijataa "Rat park" jedhamu uumuun ganda hantuutni kun naannoo tasgabbaa'aa ta'etti wal horanii balaa kamiinuu osoo hin yaadda'iin akka jiraatan qopheessanii hantuutni kophaa jiraatan doosiin morfiin walfakkaatu kennamee bu'aa isaa eegaa turan.

Qorannoon kun tarree adda addaa 4tti qoodamee ji’oota 4f kan ture yoo ta’u, hantuutni paarkii mijataa keessa turan giddu galeessaan dachaa 15n morfiinii akka nyaatan hubatameera. Kana malees, hantuutni guyyoota 57f saanduqa keessatti kophaa isaanii hafan araadaa olaanaa kan qaban yoo ta'u, sana booda erga gadhiifamanii booda paarkii keessatti akka fayyan agarsiifameera.

Wanti guddaan qorannoo Prof. Bruce irraa barannu; Balaa qawwee kanaan alatti:

* Barbaachisummaa hariiroo hawaasummaa

* Dhiibbaa naannoo fi sadarkaa jireenyaa

* Rakkoon sammuu fi dhimmoonni kana fakkaatan araada keessatti gahee guddaa qabu.
Ergasii qorannoowwan hedduun maxxanfamaniiru, hojiin Dr. Gabor Mate waan hedduu nu barsiisa.

Dr. Abdulqadir Mohammed

Telgram Group
https://t.me/HyMedCare

Telgram Channel
https://t.me/HyMedC

Facebook link
https://m.facebook.com/hymedcaretelehealth?mibextid=LQQJ4d

TikTok
https://www.tiktok.com/?_t=8mpUZQvsF5p&_r=1

Website
hymedcare.com

Home page | Hymedcare

11/08/2024

የአይጦች መንደር ሙከራ
(Rat park expertment)

**********************
አይጦቹ በወሰዱት ሞርፊን ናላቸው ዞሮ ፣ አቅም ከድቷቸው ፣የተሰጣቸውን ምግብና መጠጥ ትተው የቀረበላቸውን ሞርፊን ላስ እድርገው ጭማሪ የሚጠባበቁ ይመስላሉ። እያንዳንዱ አይጥ 80 x 50 cm በሆነች የመከራ የብረት ሳጥን ያለጓደኛ፣ ዘመድና አዝማድ ኑሮ ከብዷቸዋል። የሚሰጣቸው ምግብ፣ ውሃና ሞርፊን ብቻ ነበር።

1970 ዎቹ ካናዳዊው የስነ ልቦና ተመራማሪ ፕ/ር ብሩስ አሌክሳንደር የማህበራዊ ግንኙነትና የሱስ አጋላጭ ዕጾችን ሱስ አጠቃቀም ላይ ያላቸውን ተፅዕኖ ማጥናት ይፈልጉ ነበር። ለዚህም ብለው በትንሿ ሳጥን ውስጥ ለምርምሙሐመድ

ዟቸው አይጦች ውጪ ሌላ የአይጦች ስብስብን "Rat park" የተባለ ምቹ የአይጦች መንደር ፈጥረው ሰፊ ቦታ ላይ በማህበር አይጦች ዘና ባለ አከባቢ የሚራቡበትና ምንም አደጋ ሳያሳስባቸው የሚኖሩበት መንደር አመቻቹ። በውስጡ ለብቻቸው የሚኖሩት አይጦች የተሰጣቸውን ተመሳሳይ የሞርፊን መጠን አዘጋጅተው ውጤቱን መጠበቅ ጀመሩ።

ምርምሩ ባጠቃላይ በተለያየ 4 ረድፍ ተከፍሎ ለ 4 ወራት የቆየ ሲሆን በመጨረሻም ምቹ ፓርክ ውስጥ የቆዩት አይጦች ባማካይ ከ 15 እጥፍ ያነሰ ሞርፊን እንደተጠቀሙ ተመልክቷል። ከዚህም በተጨማሪ ለ57 ቀናት ለብቻቻቸው በሳጥኑ የቆዩት አይጦች በሱስ በከፍተኛ ደረጃ ተጠቅተው የነበረ ሲሆን ከዚያም እንዲወጡ ተደርገው በፓርኩ ውስጥ እንዳገገሙ ታይቷል።

ከፕ/ር ብሩስ ጥናት የምንማረው ዋናው ነገር ፤ ከዕፁ አደገኛነት በተጨማሪ ፦

* የማህበራዊ ግንኙነት አስፈላጊት

* የአከባቢ ተፅዕኖና የኑሮ ደረጃ

* የስነ ልቦና መዛባትና መሰል ጉዳዬች፡ን፤ በሱስ ተጠቂነት ላይ ከፍተኛ ሚና እንዳላቸው ነው። በ 2019 እኢአ ጥናቱን አስመልክቶ ሰፋ ያለ የዶክመንተሪ ፊንምም ተሰርቶለታል።

ይህን በተመለከተ ከዛም በኋላ ብዙ ጥናቶች የተረጉ ሲሆን
የዶ/ር Gabor Mate ስራዎች በጣም ብዙ ነገር ያስተምሩናል።

ዶ/ር አብዱልቃድር ሙሐመድ

04/08/2024

***********
Onneen keenya waggaatti giddu galeessaan siʼa miliyoona 35 kan dhaʼu siʼa taʼu, bara jireenya keenyaatti giddu galeessaan dhiiga barmeela miliyoona 1 paampii godha. Sababni isaas humna ibsaa mataa isaa maddisiisuu waan danda'uuf. Sirna narvii giddu galeessaa irraa walaba ta’ee hojiiwwan kana hunda raawwachuu akka qabus ni beekama. Onneen dandeettii anniisaa elektiromaagneetikii sammuu caalaa dachaa 5000 maddisiisuu qaba. Humna kanaan kan ka’e abbaa qabeenyaatiin alatti namoota biroo akka miidhu qorannoowwan irratti mirkanaa’eera. Garaan namaa osoo gadameessa haadha keessa jiruu torbee afraffaatti dha'uu eegala. Umriin nama tokkoo umrii sana irraa shallagama yoo jenne dogongora hin ta'u. Sababni isaas qorannoo daa'imaa keessatti dha'annaan onnee yoo hin argamne daa'imni gadameessa keessa jiru akka ulfa ba'etti fudhatama. Akkuma onneen isaa dha'uu dhiiseen namni hundi sagalee tokkoon Nebsuun gara addunyaa biraatti ce'eera jedhee murteessa.

Namni “qalbii isaatiin moo sammuu isaatiin qajeelfama?
“Gaaffiin kun jaarraa hedduuf falmisiisaa ture. Gaaffii kanaaf deebii guutuu argachuun rakkisaa ta’us, sammuun keenya onnee keenya malee murtoo gochuu akka hin dandeenye mirkaneessuun ni danda’ama. Yeroon barattuu waggaa lammaffaa ture barsiisaan koo fiiziyoloojii "Onneen motora dhiiga paampii godhu qofa" naan jedhe. "Naan jedhe, garuu isa hin amanne; Dogoggora waan ta'eef illee hin amanne. Kutaan qaama keenyaa kamtu anniisaa elektiromaagneetikii xiqqaa fi guddaa oomisha? Kana jechuun tokko isa kaan irratti dhiibbaa qaba jechuudha. Kana malees, qorannoon akka agarsiisutti qaamni namaa uumama cufa waliin odeeffannoo dubbisaa fi wal jijjiiraa jira. Doktooronni qoricha walitti makamaa hundi onneen wiirtuu anniisaa, hafuura, miiraa, jaalalaa fi kkf akka ta’e mirkanaa’inaan dubbachuu danda’u. Fayyaa namaatiif jecha qalbii fi sammuun waliin hojjechuu qabu.
Garuu wanti dagachuu hin qabne tokko sammuu keenya onnee keenya malee jiraachuu hin danda'u, garuu onneen keenya sammuu malee yoo jiraatellee du'aa irraa kan adda nu baasu dha'annaa isaa qofa. Hanga dhuma jireenya isaa kutaa yaala cimaa keessa jiraata jechuudha. Ilmi namaas tokko. Kan biraa balleessuuf yaaluun isa hin fayyadu.

Dhumarratti qalbii keenya nyaachisuu fi jabeessuu Akka hin daganne!!

Fayyaa nuuf haa kennu
Dr. Abdulqadir Mohammed

Telgram Group
https://t.me/HyMedCare

Telgram Channel
https://t.me/HyMedC

Facebook link
https://m.facebook.com/hymedcaretelehealth?mibextid=LQQJ4d

TikTok
https://www.tiktok.com/?_t=8mpUZQvsF5p&_r=1

Website
hymedcare.com

Home page | Hymedcare

04/08/2024

*************
ልብችን ባማካይ በዓመት 35 ሚሊየን ጊዜ የሚመታ ሲሆን በህይወት ዘመኑ ባጠቃላይ ባማካይ 1 ሚሊየን በርሜል የሚሆን ደም ይረጫል:: የራሱ የኤሌክትሪክ ሀይል ማመንጨት ስለሚችል፤ ይህን ሁሉ ተግባር ከማዕከላዊው የነርቨ ስርዓት ነፃ ሆኖ የመከወን አቅም እንዳለውም ይታወቃል:: ልብ ከአንጎል 5000 እጥፍ የሚበልጥ ኤሌክትሮ ማግኔቲክ ሀይል የማመንጨት አቅም አለው:: በዚህ ሀይል የተነሳ ከባለቤቱ አልፎ ሌሎችም ሰዎች ላይ ተጥዕኖ እንደሚያሳድር በጥናቶች ተረጋግጧል። የሰው ልጅ በእናቱ ሆድ እያለ በአራተኛው ሳምንት ነው ልቡ መምታት የሚጀምረው። ከእዛች ቅፀበት ጀምሮ ነው የሰው እድሜ የሚሰላው ቢባል ስህተት አይሆንም፤ ምክኒያቱም በፅንስ ምርመራ የልብ ምቱ ካልተገኘ ፅንሱ እንደተጨናገፈ ይቆጠራልና። ልክ ልቡ መምታት እንዳቆመም ሁሉም በአንድ ድምፅ ነብሱ ወደዛኛው አለም እንደተሻገረች ይወስናል::

ሰው “በልቡ ነው የሚመራው ወይስ በአዕምሮው? “ የሚለው ጥያቄ ለዘመናት ሲያከራክር ቆይቷል። ለዚህ ጥያቄ ሙሉ መልስ ማግኝት አስቸጋሪ ቢሆንም አዕምሯችን ያለልባችን ውሳኔ መስጠት እንደማይችል ማረጋገጥ ይቻላል። እኔ ሁለተኛ አመት ተማሪ እያለሁ የፊዚዮሎጂ መምህሬ “ልብ ደም የሚረጭ ሞተር ብቻ ነው። “ ብሎኝ ነበር ባላምነውም፤ እንኳንም አላመንኩት ተሳስቶ ስለነበረ። ማንኛው የሰውነታችን አካል ይብዛም ይነስም ኤሎክቶማግኒቲክ ሀይል ያመነጫል፤ ይህ ማለት ደግሞ አንዱ በሌላኛው ላይ ተጥዕኖ ያሳድራል ማለት ነው። ከዚህም ባለፈ የሰው አካል ከዩኒቨሱ ጋርም እየተናበበና መረጃ እየተለዋወጠ እንደሚኖር ጥናቶች ይጠቁማሉ። ሁሉም የአካታች ህክምና ሀኪሞች ልብ የኢነርጂ፣ ፍቅር፣ መንፈስና የስሜት (Energy, Spirit, Feeling, Love, …..) መዓከል እንደሆነ እጃቸው ላይ ባለው መረጃ መረሰት በርግጠኝነት መናገር ይችላሉ። ለሰው ልጅ ሙሉ ጤና ሲባል ልብና አዕምሮ (አንጎል) ተሰባጥረው፣ ተጋግዘው መስራት ይኖርባቸዋል፤ ግን መዘንጋት የሌለብን ነገር ቢኖር አንጎላችን ያለ ልባችን መኖር አይችልም ልባችን ግን ያላንጎል ቢኖርም ከሙታን የሚለየው ብቻውን መምታቱ ነው፤ እስከ ህይወቱ መጨረሻ የፅኑ ህሙማን ክፍል ነው የሚኖርው ማለት ነው። የሰው ልጅም እንዲሁ ነው አንዱ፤ ሌላውን አጥፍቶ ለመኖር መጣሩ አያኖርውም ።

በመጨረሻም ልባችንን መመገብና ማጠናከር አንርሳ!!

ጤና ይስጥልኝ
ዶር አብዱልቃድር መሀመድ

Telgram Group
https://t.me/HyMedCare

Telgram Channel
https://t.me/HyMedC

Facebook link
https://m.facebook.com/hymedcaretelehealth?mibextid=LQQJ4d

TikTok
https://www.tiktok.com/?_t=8mpUZQvsF5p&_r=1

Website
hymedcare.com

01/08/2024

# Dambalii Sammu
**** .
Seelonni qaama keenya keessa jiran hundi dandeettii elektirikii dabarsuu fi ergaa galmeessuu qabu. Irra caalaan keenya ECG kan sochii fi hojii maashaalee onnee karaa elektiroodiitiin agarsiisu yoo ta'u, kunis haala onnee keenyaa hubachuuf nu gargaara. Haaluma walfakkaatuun, EEG (Electroencephalography) sochii elektirikii sammuu karaa elektiroodii kallattiin mataa irratti kaa’amaniin galmeessa. Haala fayyaa sammuu keenyaa fi xiyyeeffannoo sammuu keenya yeroo ammaa akka ta'etti ilaalla.

Dambalii deeltaa (dambalii_deeltaa) (0.5-4 Hz): .

Hirriba gadi fagoo abjuu hin qabne keessatti ni uumamu.
Namoonni xiinxala gadi fagoo fi xiinxala shaakalan yeroo baay’ee haala sammuu kana keessa jiraachuu danda’u. Saayintistoonni waan hunda caalaa barbaachisaa ta’uu isaanii amanu.

Dambalii teetaa (Teta_wave) (4-8 Hz): .

Haala hirriba duraa ykn boqonnaa gadi fagoo keessatti uumamu.

Dambalii_alfaa (8-12 Hz): .

Barachuufi qo’achuuf kan baay’ee gaarii ta’e, haala yaadni kalaqaa itti yaa’uu jalqabu, amala, sodaa fi foobiyaan itti badu, tasgabbii fi nagaa itti dhaga’amudha. Dammaqiinsi jalaa marsaa jalqabaa, karra gara naannoowwan sammuu gadi fagoo ta’aniiti. Miirri xiyyeeffannoo olka’aa fi boqonnaa haala sammuu kana keessatti kan barame yoo ta’u, namoonni baay’ee muraasni garuu dhuguma miira kana mudachuu danda’u.

Dambalii beetaa (dambalii_beetaa) (12-30 Hz): .

Yeroo dammaqxee fi dammaqxee ta'a. Xiyyeeffannoo fi dammaqiinsa kan agarsiisu yoo ta’u sochii ariifataa agarsiisa. Namoonni addunyaa keenyaa yeroo baay’ee haala sirreeffamaa (mind state) kana keessa jiru. Innis haala sammuu yaaddoo, sodaa, aarii, fedhii, aarii wajjin walqabatudha. Sirni ittisa qaamaa laafaa ta'uu fi fayyaa gaarii dhabuu waliin walqabatee jira.

Dambalii gamaa (25-100 Hz): .

Isaanis dambalii sammuu saffisaa hojiiwwan akka barumsaa, rakkoo furuu fi adeemsa odeeffannoo wajjin walqabataniidha.

Galata niwuroonota biiliyoona 86 sammuu keenya keessa jiraniif, yeroo hunda sochiin elektirikii gosa adda addaa achi keessa deemaa jira. Akkasumas dalagaaleen adda addaa yeroo guyyaa adda addaatti ol’aantummaa qaba. Fakkeenyaaf, ganama yeroo hirribaa kaannu, sammuu dambalii hirribaa suuta jedhu irraa gara dambalii theta frequency gadi aanaa ta’ee fi abjuu fi addunyaa hirribaa gidduutti akka karra ta’ee hojjetutti jijjiira. Sana booda yeroo rakkoo furuu ykn murtee kennuu irratti bobbaate, fi daran dambalii gamaa saffisaa, adreenaaliinii fi anniisaa guutuu, hojii baay'ee keessatti dambalii beetaa "alert" ta'ee ibsa hin danda'amne guutuuf ni jira. Tasgabbii fi of-ilaaluu yoo jennu; Dambalii alfaa gatii guddaa qaban arganna. Amma yaala keessatti bal'inaan itti fayyadamaa jira

Telgram Group
https://t.me/HyMedCare

Telgram channel
https://t.me/HyMedC

Facebook link
https://m.facebook.com/hymedcaretelehealth?mibextid=LQQJ4d

TikTok
https://www.tiktok.com/?_t=8mpUZQvsF5p&_r=1

Website
hymedcare.com

Dr. Abdulqaadir Muhaammad

Home page | Hymedcare

01/08/2024

(brain waves)
********
ሁሉም በሰውነታችን የሚገኙ ህዋሳት ኤሌክትሪክ የማስተላለፍና መልዕክት ሪከርድ የማድረድ አቅም አላቸው። አብዛኞቻችን ስለ ECG እናውቃለን፣ የልብ ጡንቻ እንቅስቃሴና አሰራርን በኤሌክትሮድ አማካኝነት በግራፍ መልክ ያስነብበንና ልባችን ያለበትን ሁኔታ እንድንረዳ ያደርገናል። ልክ እንደዚሁ EEG(Electroencephalography) በቀጥታ በሰው እራስ ቅል ላይ በተቀመጡ ኤሌክትሮዶች አማካኝነት የአንጎልን ኤሌክትሪክ እንቅስቃሴ ይመዘግባል። እንደ አንጎላችን የጤና ሁኔታና እንደ የአዕምሯችን ቅፅበታዊ ትኩረት ሞገድ እናያለን።

የዴልታ ሞገዶች (delta_wave)(0.5-4 Hz)፦

የሚከሰቱት ጥልቅ እና ህልም በሌለው እንቅልፍ ውስጥ ነው።
ጥልቅ ማሰላሰልና ማስተንተን ላይ የሚያዘወትሩ ሰዎች ብዙ ግዜ እዚህ ሁኔታ (mind state) ውስጥ ሊሆኑ ይችላሉ። ሳይንቲስቶች ከሁሉም የበለጠ ጠቃሚ ሁኔታ እንደሆኑ ያምናሉ።

የቴታ ሞገዶች (Teta_wave) (4-8 Hz)፦

ቅድመ እንቅልፍ ወይም ጥልቅ የሆነ መረጋጋት ባለበት ሁኔታ ይከሰታሉ።

የአልፋ ሞገዶች (Alpha_waves) (8-12 Hz)፦

ለመማር እና ለማጥናት በጣም ጥሩ፣ የፈጠራ ሀሳቦች ፍሰት የሚጀምርበት፣ ልማዶች፣ ፍርሃቶችና ፎቢያዎች የሚጠፋበት፣ የተረጋጋ እና ሰላማዊ ስሜት ሲሰማን የሚፈጠር ሁኔታ ነው። የስውሩ ህሊና የመጀመሪያ ሽፋን ሲሆን፣ ወደ ጥልቅ የአእምሮ ግዛቶች መግቢያ ነው። የላቀ ትኩረትና የመዝናናት ስሜቶች በዚህ የአዕምሮ ሁኔታ ውስጥ የሚዘወተሩ ናቸው ነገር ግን በጣም ጥቂት ሰዎች ናቸው ይህን ስሜት የምር ማጣጣም የሚችሉት።

የቤታ ሞገዶች (beta_waves)(12-30 Hz)፦

በንቃተ ህሊና እና ንቁ በሆንበት ግዜ የሚከሰት ነው። ትኩረትን እና ንቁነትን የሚያመለክትና ፈጣን እንቅስቃሴን የሚያሳይ ነው። የአለማችን ሰዎች ብዙን ግዜ እዚህ የእርምት ሁኔታ(mind state) ውስጥ ነው የሚሆኑት። ከጭንቀት፣ ከፍርሃት፣ ከመበሳጨት፣ ከስሜታዊነት፣ ከቁጣ ጋር የተቆራኘ የአዕምሮ ሁኔታ ነው። ከተዳከመ የበሽታ መከላከል ስርዓትና ከጤና መቃወስ ጋር የተገናኘ ነው።

የጋማ ሞገዶች(Gamma_waves)(25-100 Hz)፦

እንደ መማር፣ ችግር መፍታት እና መረጃን ማቀናበር ካሉ ተግባራት ጋር የተገናኙ በጣም ፈጣኑ የአንጎል ሞገዶች ናቸው።

በአንጎላችን ውስጥ ላሉት 86 ቢሊዮን የነርቭ ህዋሶች ምስጋና ይግባውና ሁል ጊዜ የተለያየ አይነት የኤሌክትሪክ እንቅስቃሴዎች እዚያ ውስጥ ይከናወናሉ። እና በቀን በተለያዩ ጊዜያት የተለያዩ ሞገዶች ይቆጣጠራሉ። ጠዋት ከእንቅልፋችን ስንነቃ ለምሳሌ፣ አእምሮዎችን ከዘገየ የዴልታ ሞገዶች በእንቅልፍ ውስጥ ወደ ዝቅተኛ ፍሪኩዌንሲው ቴታ ሞገዶች በህልም እና በንቁ አለም መካከል እንደ መግቢያ ሆኖ ያገለግላል። ከዚያ ችግር ፈቺ ወይም ውሳኔ አሰጣጥ ላይ ስትሰማራ፣ እና እንዲያውም ፈጣኑ ጋማ ሞገዶች፣ አድሬናሊን እና ሃይል ስትሞሉ፣ የማይቻሉ ዝርዝሮችን ለማሟላት ብዙ ስራዎችን በመስራት ላይ የ"ማስጠንቀቂያ" ቤታ ሞገዶች አሉ። ወደ መረጋጋትና እራስን በእውነቱ ማጤን ጋር ስንመጣ፤ ከሁሉም የበለጠ ዋጋ ያለው የአልፋ ሞገዶችን እናገኛለን። በህክምናውም አሁን በብዛት ጥቅም ላይ በመዋል ላይ ይገኛል።

Telgram Group
https://t.me/HyMedCare

Telgram channel
https://t.me/HyMedC

Facebook link
https://m.facebook.com/hymedcaretelehealth?mibextid=LQQJ4d

TikTok
https://www.tiktok.com/?_t=8mpUZQvsF5p&_r=1

Website
hymedcare.com

ዶ/ር አብዱልቃድር ሙሐመድ


https://www.verywellmind.com

Whether you want to better manage stress, understand a mental health disorder, or learn why we dream, get the guidance you need to be healthy and happy.