30/08/2024
Wrodzoną, automatyczną reakcją na niebezpieczeństwo u wszystkich istot ludzkich jest reakcja walki, ucieczki, zastygnięcia lub obłaskawiania. Złożoność neurologiczna tego mechanizmu umożliwia osobie znajdującej się w niebezpieczeństwie reagowanie na cztery różne sposoby.
Reakcja walki wyzwala się wtedy, gdy człowiek nagle odpowiada agresywnie na coś groźnego. Ucieczka uruchamia się, kiedy reagujemy na postrzegane zagrożenie odwrotem lub, symbolicznie, przejściem w tryb hiperaktywności.
Reakcja zastygnięcia wyzwala się, gdy człowiek zdaje sobie sprawę, że opór jest daremny, i poddaje się, popadając w stan odrętwienia i dysocjacji, lub zapada się w sobie, niejako godząc się z nieuniknionym zranieniem. Reakcja obłaskawiania uruchamia się, kiedy ktoś w odpowiedzi na zagrożenie stara się być miły lub pomocny, aby udobruchać i uprzedzić napastnika(...)
Straumatyzowane dzieci często nadmiernie ciążą ku jednemu z tych wzorców w celu przetrwania, a w miarę upływu czasu tryby te zakorzeniają się w naszej psychice i przekształcają w struktury obronne, które przypominają mechanizmy narcystyczne (walka), obsesyjno-kompulsywne (ucieczka), dysocjacyjne (zastygnięcie) lub współzależne (obłaskawianie).
(...)Dysocjacja prawopółkulowa dotyczy kozła ofiarnego lub głęboko porzuconego dziecka, zagubionego dziecka, które musi przyzwyczajać się do reakcji zastygania. Nie mogąc skutecznie stosować reakcji walki, ucieczki lub obłaskawiania, broni się ono przez zastygnięcie, czyli za pomocą klasycznej dysocjacji prawopółkulowej. Pozwala mu to odciąć się od doświadczania bólu związanego z porzuceniem, a także chroni przed ryzykownymi interakcjami społecznymi – każda z nich może wyzwolić poczucie ponownej traumy.
Jeśli jesteś osobą o takim typie, często szukasz ukojenia i wytchnienia przez dysocjację w przedłużających się okresach snu, marzeń, pragnień i działań zdominowanych przez prawą półkulę mózgu, takich jak oglądanie telewizji, przeglądanie stron internetowych i granie w gry wideo.
Takie osoby czasami mają lub wydają się mieć zaburzenia koncentracji uwagi. Często opanowują sztukę „przełączania kanału” w głowie, gdy tylko doświadczenie staje się nieprzyjemne. Jeśli doświadczyły szczególnego straumatyzowania mogą wykazywać podobne do schizoidalnego oderwanie od rzeczywistości.
Pete Walker
"Od przetrwania do pełni życia. Proces powrotu do zdrowia po traumie dziecięcej."
Polskineuropsycholog.co.uk
