Dyt.Nuray Ada Sahin

06/10/2024

06/09/2024

Cockington Forge, Torquay over the centuries.

The building on the left was constructed in the 14th century. Despite its age it is remarkably durable, having survived the test of time with only a few brick and cement fillings to bolster it up.

05/07/2024

Neden tek başına kalori saymak anlamlı değil? İşte bu örnek bize bunu gösteriyor.

Aynı kaloriye sahip farklı gıdalar farklı metabolik etkiler ve insulin direnci oluşturabilir.

Şimdi bakalım örneğimize : Yaban mersinli kek ile yaban mersinli smoothie yaklaşık 400 kaloridir.

Aradaki fark insulin direncidir. Yaban mersinli kek sizi kısa sürede mutlu edebilir ve harika bir tada sahip olabilir ancak vücudunuz için gerekli olan çok az besin sağlar ve kan şekeri seviyesinin yükselmesine neden olan boş kaloriye sahiptir. Kendinizi yorgun hissedersiniz ve hızla düşen insulin direnci sebebi ile açlık hissedersiniz.

Yaban mersinli smoothienin de tadı güzeldir. Ancak 30 gr protein ve 12 gr lif ve sağlıklı yağlar içerir. Gün boyunca enerjik, tok ve zihinsel olarak berrak hissetmenize yardımcı olur.

Kaloriler matematiksel olarak eşit gibi görünsede etkileri itibarıyla eşit değillerdir. Bu yüzden kan şekeri dengesine ve aldığınız gıdadaki besin yoğunluğunu göz önünde bulundurmanız gerekir.

Grafikleri yorumlarsak kek yediğinizde insulin direnci hızla artar, kendinizi kısa bir süre enerjik hissedersiniz. İnsulin direnci sağlıklı seviyeyi çokdan aşmıştır. Ancak çok kısa bir süre içinde insulin direnci düşer ve yorgunluk ve açlık hissi başlar. Smoothiede ise anlık insulin direnci azdır. Sağlıklı seviyenin altında kalır ve kararlı bir şekilde enerji seviyenizi korur.

Tabi herşey anlattığım gibi basit olmuyor. Bunu ancak yaşamınız içinde edineceğiniz bilgi ve pratiklerle ve hatta ölçümlerle edinirsiniz. Beslenme zaman zaman karmaşık bir hal alabilmektedir. Bu yüzden diyetisteninize danışmayı unutmayın.

Bu insulin direnci konusunda daha fazla araştırmalar ve gözlemler paylaşacağım. Bu sayede günlük yaşantınızda farkındalığınızı daha da arttırmayı hedefliyorum. Takipte kalın, sağlıkla kalın!

05/07/2024

Türkiye'nin neredeyse yarısını (%48.2) etkiliyor ve sonuçları ölümcül olabiliyor. Türkiye'de Acıbadem Hastaneler grubunun 10 yıllık verileriyle karaciğer yağlanması araştırılmış. Üstelik bu oran 50 yaş ve üstünde %65.6 olarak görülmüş.

NAYKH (Alkolsüz Yağlı Karaciğer Hastalığı) diye adlandırılan hastalık aşırı yağın karaciğerde depolanması. Her 5 karaciğer yağlanmasından bir tanesi NASH’dir. NASH ise karaciğer yağlanmasının karaciğerde iltihaba yol açtığı, siroza ilerleyebilen bir karaciğer hastalığı. Yağlı karaciğer hastalığı karaciğere zarar verir ve olması gerektiği gibi çalışmasını engeller. Sonucu ölümcül olabilir.

Şimdi gelelim karaçiğer yağlanmasının riskini nasıl azaltacağımıza. Eğer karaciğer yağlanmanız varsa mutlaka doktorunuza ve diyetisyeninize danışın.

Aslında verdiğim tavsiye değişmiyor: Lifli, yağsız veya sağlıklı yağlar açısından zengin beslenme.

NAYKH, obezite ve tip 2 diyabetli kişilerde daha yaygın olarak görülüyor. Bu yüzden ilk işiniz kilo vermek yönünde olmalıdır.

Karaciğer yağlanması ile ilgili ileride detaylı anlatacaklarım olacak. Takipte kalmayı tercih edebilirsiniz.

Yapılan araştırmalar aşağıdaki gıdaların NAYKH riskini azalttığını göstermiştir.

1- Günlük düzenli kahve tüketiminin karaciğer yağlanma riskini azalttığı bulunmuş.

2- Ispanak gibi yeşil sebze tüketimi. Nitrat ve farklı polifenoller nedeniyle NAYKH riskini azalttığı saptandı.

3- Baklagil tüketimi. Fasülye, nohut, bezelye, soya gibi baklagillerin tüketiminin NAYKH olasılığını azaltmaya yardımcı olduğubu bulunmuş.

4- Balık tüketimi: Somon, ton balığı ve alabalık gibi yağlı balıklar karaciğer yağını azaltarak riski minimize etmeye yardımcı olur.

5- Çiğ Kuruyemiş: İnflamasyonu azaltır, insülin direncini düşürür. Bunlar NAYKH riskini azaltmaya yardımcı olur.

6- Zerdeçal : Zerdeçaldaki aktif madde olan yüksek dozda kurkumin, NAYKH'li kişilerde karaciğer hasarı belirteçlerini azaltabilir.

04/29/2024

Kilo aldıkça kemikleriniz kalınlaşmaz. Kemik yapınız ister ince ister kilolu olsun aynıdır. Sadece daha çok ağırlık taşımak zorunda kalırlar.

Obezitenin diyabet, kalp hastalığı ve ortaya çıkabilecek diğer hastalıklara yakalanma olasılığımızı artırdığını artık hepimiz biliyoruz. Son araştırmalar ise bunlara ilave şunları eklemiş;

Obezite ile mücadele için etiketlemeyi unutmayın.

1- Yeni bir araştırma safra kesesi, böbrek, karaciğer ve kolon kanserlerinin %10'unun aşırı kilodan kaynaklandığını ortaya çıkardı. Araştırma rahim kanserlerinin %41'inin obeziteyle bağlantılı olduğunu ortaya çıkardı.

2- Johns Hopkins'teki araştırmacılar, daha yüksek BMI indeksine sahip kişilerin epizodik migren geçirme riskinin daha yüksek olduğunu buldu. Obez kişilerin her ay en az %14 migren, baş ağrısı yaşama olasılığı da %81 daha fazlaydı. Baş ağrısı ve migrenden en çok 50 yaş ve üzeri obez kadınlar muzdaripti.

3- Aşırı kilolu kadınların hamile kalması daha zor. Hindistan'da yapılan bir araştırmada, araştırmacılar 300 obez kadından oluşan bir grup üzerinde çalıştılar ve bunların %90'ından fazlasının kısırlıkla ilişkili Polikistik Over Hastalığı adı verilen bir durum geliştirdiğini buldular.

4- Amerikan Tabipler Birliği tarafından yapılan bir araştırmada BMI (Vücud Kitle İndeksi) değeri 35 veya daha yüksek olan kadınların, erken doğum yapma riskinin daha fazla olduğunu tespit etti.

5- Amerikan Uyku Vakfı'na göre yaşlı, obez Amerikalıların yaklaşık %80'i uyku sorunları yaşadığını bildiriyor. Kötü uyku, diyabet, kalp hastalığı ve obezite gibi bir dizi hastalığa katkıda bulunur.

6- Yale tarafından yapılan bir araştırma, kilonun, insanların her yaşta zorbalığa uğramasının bir numaralı nedeni olduğunu ve zorbalığa uğrayanların daha düşük özgüvene, daha yüksek depresyon düzeyine ve artan intihar riskine sahip olduğunu ortaya çıkardı.

7- Obez insanlar doktor bulmakta daha çok zorlanıyor. Bir araştırma, aşırı kilolu erkek ve kadınların %67'sinin doktor muayenehanesinde utandığını ortaya çıkardı.

04/26/2024

Genelde %70 üzeri kakao oranlı çikolataları tercih etmeye çalışıyorum. Yüksek kakaolu çikolatalara kendinizi alıştırmak için yavaş yavaş kakao oranını yükselterek başlayabilirsiniz.

Son okuduğum araştırma yazılarında %70 ile %85 kakao oranın etkilerinin ne kadar farklı olduğu ortaya koyulmuş.

%85 bitter çikolatanın ruh halinizi iyileştirdiği ve bağırsak bakterisini yükselttiği saptanmış. %70 değil..

Kontrollü bir denemede, katılımcıların günde %85 bitter çikolatadan 30 gr yediğinde, hiç çikolata yemeyenlere göre endişe, stres veya üzgün hissetmek gibi olumsuz duyguların daha az olduğunu ve bağırsak mikrobiyomunu iyileştirdiği saptanmış.
Araştırmacılar ayrıca ruh halleri ile bazı bağırsak bakteri türleri arasında bağlantılar da buldu. Bitter çikolatanın bazı ruh halini yükseltici etkilerinin bağırsak mikrobiyomundan etkilendiğini öne sürüyor.

%70 bitter çikolata için aynı etkiyi bulamadılar. Belki de %85 bitter çikolatanın lif ve polifenol oranları daha yüksek olduğundan olabilir.

30g veya 2 kare parça %85 bitter çikolata yaklaşık 3.5g lif içerir.

Her 5g lif %5 daha düşük depresyon ve kolon kanseri riskine bağlıyken, her 7g lif %9 daha düşük kalp hastalığı riskine bağlıdır.

%85 bitter çikolatanızla birlikte aşağıdakileri de tüketirseniz aldığınız lif miktarını 5 grama çıkartabilirsiniz.

- 1 armut veya elma
- 3 tane çilek
- Bir avuç karışık fındık
- 3 adet kuru kayısı