09/03/2025
როგორ გავიზომოთ არტერიული წნევა ზუსტად!
1️⃣ კლინიკაში გაზომვა (OBPM)
✅ სად? ექიმის კაბინეტში.
✅ როდის ითვლება მაღალი წნევად? თუ თქვენი მაჩვენებელი არის 140/90 მმHg ან მეტი.
📝 როგორ ტარდება გაზომვა?
• გამოიყენება სპეციალური ელექტრონული აპარატი, რომელიც მკლავზე მაგრდება.
• მნიშვნელოვანია, რომ მანჟეტი ზუსტად მოერგოს მკლავს, რათა შედეგი სწორად დადგინდეს.
• ოთახი უნდა იყოს წყნარი და კომფორტული ტემპერატურის.
• გაზომვამდე 30 წუთით ადრე არ უნდა მიიღოთ კოფეინი, საკვები, არ უნდა მოწიოთ სიგარეტი ან ივარჯიშოთ.
• გაზომვამდე 3-5 წუთით ადრე უნდა დაისვენოთ.
• გაზომვის დროს არ უნდა ისაუბროთ.
📏 სწორი ჯდომის პოზიცია:
• ზურგით დაეყრდენით სკამის საზურგეს.
• ფეხები მყარად დადგით იატაკზე, არ გადაჯვარედინოთ.
• მკლავი დადეთ მაგიდაზე, ისე, რომ ის გულის დონეზე იყოს და მანჟეტი შიშველ მკლავზე მოერგოს.
📊 როგორ იზომება?
• ტარდება სამი გაზომვა, ყოველ მათგანს შორის 1-წუთიანი შესვენებით.
• ექიმი გამოიყენებს ბოლო ორი გაზომვის საშუალო მაჩვენებელს.
📌 რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი?
• ეს მეთოდი გამოიყენება მაღალი წნევის დიაგნოსტირებისა და მკურნალობის დასაგეგმად.
2️⃣ თვითმონიტორინგი სახლში (HBPM)
✅ სად? სახლში, საკუთარი აპარატით.
✅ როდის ითვლება მაღალი წნევად? თუ მაჩვენებელი არის 135/85 მმHg ან მეტი.
📝 როგორ უნდა გაზომოთ წნევა სახლში?
• დაიცავით იგივე პირობები და ჯდომის პოზიცია, რაც კლინიკაში გაზომვისას.
• დილით ორჯერ და საღამოს ორჯერ გაიზომეთ წნევა, 1-წუთიანი შესვენებებით.
• გააგრძელეთ ეს პროცესი 3-7 დღის განმავლობაში ექიმთან ვიზიტამდე.
• ჩაიწერეთ ყველა მონაცემი და გამოთვალეთ საშუალო მაჩვენებელი.
• ხანგრძლივი მონიტორინგისთვის გაზომეთ წნევა კვირაში 1-2-ჯერ.
📌 რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი?
• ეხმარება ექიმს თქვენი წნევის ცვლილებების უკეთ გაგებაში.
• განსაკუთრებით სასარგებლოა იმ ადამიანებისთვის, ვინც უკვე იღებს მედიკამენტებს.
• ხელს უწყობს ჰიპერტენზიის დიაგნოზის დაზუსტებას.
3️⃣ 24-საათიანი მონიტორინგი (ABPM)
✅ სად? სპეციალური მცირე მოწყობილობა მაგრდება სხეულზე და ავტომატურად ზომავს წნევას 24 საათის განმავლობაში.
✅ როდის ითვლება მაღალი წნევად?
• 24-საათიანი საშუალო მაჩვენებელი: ≥130/80 მმHg
• დღის (ღვიძილში) წნევა: ≥135/85 მმHg
• ღამის (ძილისას) წნევა: ≥120/70 მმHg
📝 როგორ ხდება გაზომვა?
• აპარატი წინასწარ დაყენებულ ინტერვალებში ავტომატურად ზომავს წნევას დღის და ღამის განმავლობაში.
• გაზომვებს შორის ოპტიმალური ინტერვალი უნდა იყოს დაახლოებით 20 წუთი (დღისით ნაკლებად, ღამით - ოდნავ მეტხანს).
• თქვენ ატარებთ მოწყობილობას ყოველდღიურ აქტივობებსა და ძილის დროს.
• უნდა ჩაიწეროთ თქვენი დღის წესრიგი (ჭამა, სტრესი, მედიკამენტები, ძილის დრო).
📌 რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი?
• გაძლევთ ყველაზე სრულ სურათს თქვენი წნევის ცვალებადობაზე.
• უფრო ზუსტია, ვიდრე ერთჯერადი კლინიკური გაზომვები.
• განსაკუთრებით სასარგებლოა იმ შემთხვევებში, როცა წნევა ექიმთან გაზომვისას მაღალია, მაგრამ სახლში ნორმალურია ("თეთრი ხალათის ჰიპერტენზია"), ან პირიქით – ექიმთან დაბალია, მაგრამ რეალურად მაღალია ("მასკირებული ჰიპერტენზია").
💡 დასკვნა:
• არტერიული წნევის სწორად გაზომვა აუცილებელია ჰიპერტენზიის დიაგნოსტირებისა და მართვისთვის.
• სახლის მონიტორინგი სასარგებლოა, მაგრამ მნიშვნელოვანია, რომ გაზომვის მეთოდი იყოს სწორი.
• 24-საათიანი მონიტორინგი იძლევა ყველაზე ზუსტ შედეგს მაღალი წნევის დიაგნოსტირებისთვის.
• ყოველთვის გაუზიარეთ თქვენი გაზომვების მონაცემები ექიმს, რათა მიიღოთ საუკეთესო რეკომენდაციები!
გაქვთ დამატებითი შეკითხვები? 😊
როგორ გავიზომოთ წნევა ჩვეულებრივი (არაელექტრონული) აპარატით საკუთარ თავზე?
არაელექტრონული წნევის აპარატი (ანალოგური სპიგმომანომეტრი) შედგება მანჟეტის, მანომეტრისა და ფონენდოსკოპისგან. თვითონ გაზომვა ცოტა რთულია, მაგრამ თუ სწორად დაიცავთ წესებს, ზუსტი შედეგს მიიღებთ.
📌 საჭირო აღჭურვილობა:
✅ ანალოგური წნევის აპარატი (მანჟეტი და მანომეტრი)
✅ ფონენდოსკოპი
✅ წყნარი გარემო
✅ საათი ან მოწყობილობა დროის გასათვლელად
📌 ნაბიჯები წნევის გასაზომად
1️⃣ მოემზადეთ გაზომვისთვის
• დასხედით კომფორტულად, ზურგით დაეყრდენით სკამს.
• ფეხები მყარად დადეთ იატაკზე (არ გადაიჯვარედინოთ).
• მოათავსეთ ხელი მაგიდაზე გულის დონეზე.
• მოიხსენით ნებისმიერი სამოსი, რომელიც ხელს უშლის მკლავზე მანჟეტის სწორად მოთავსებას.
2️⃣ მოირგეთ მანჟეტი სწორად
• მანჟეტი შემოიხვიეთ მკლავზე, მკლავის შუა ნაწილში, ოდნავ იდაყვის ზემოთ (~2 სმ).
• ის უნდა იყოს მჭიდროდ, მაგრამ არა ზედმეტად მომდგარი – ორი თითი უნდა ეტეოდეს მანჟეტსა და მკლავს შორის.
3️⃣ მოათავსეთ ფონენდოსკოპი
• იდაყვის შიდა მხარეს, გაბერილი არტერიის (ბრაქიალური არტერიის) ზემოთ, მოათავსეთ ფონენდოსკოპის მემბრანა.
• დარწმუნდით, რომ ფონენდოსკოპი კარგად ეკვრის კანს.
4️⃣ გააბერეთ მანჟეტი
• ხელით ამოტუმბეთ ჰაერი მანჟეტში რეზინის ტუმბოს (პომპის) საშუალებით.
• მანჟეტი უნდა გაიბეროს მანამ, სანამ მანომეტრის მაჩვენებელი არ მიაღწევს 180-200 მმHg-ს (თუ თქვენი წნევა ჩვეულებრივ მაღალია, შეგიძლიათ 220-მდე გააბეროთ).
5️⃣ დაიწყეთ წნევის გაზომვა
• ნელა დაიწყეთ ჰაერის გამოშვება (დაახლოებით 2-3 მმHg წამში) ჰაერის გამოშვების სარქველით.
• ყურადღებით უსმინეთ ფონენდოსკოპს და ადევნეთ თვალი მანომეტრს.
6️⃣ დააფიქსირეთ წნევის მაჩვენებლები
• ზედა (სისტოლური) წნევა – როდესაც პირველად მოისმენთ პულსის ხმას ფონენდოსკოპში, დაიმახსოვრეთ მანომეტრის მაჩვენებელი.
• ქვედა (დიასტოლური) წნევა – განაგრძეთ ჰაერის გამოშვება და დააკვირდით, როდის შეწყდება პულსის ხმა. ამ დროს დაფიქსირებული მაჩვენებელი არის თქვენი ქვედა წნევა.
7️⃣ ჩაწერეთ შედეგი
მაგალითად, თუ პირველად პულსი მოისმინეთ 140 მმHg-ზე, ხოლო ბოლოს 90 მმHg-ზე, თქვენი წნევა არის 140/90 მმHg.
📌 რჩევები ზუსტი გაზომვისთვის:
✔ არ ისაუბროთ გაზომვის დროს.
✔ არ იმოძრაოთ და შეინარჩუნეთ მშვიდი მდგომარეობა.
✔ გაიზომეთ ორჯერ 1-2 წუთიანი შესვენებით და აიღეთ საშუალო შედეგი.
✔ არ გაზომოთ წნევა ზედიზედ მრავალჯერ, რადგან ეს გავლენას ახდენს მაჩვენებელზე.
✔ დარწმუნდით, რომ აპარატი კარგად მუშაობს და არ აქვს დეფექტები.
