08/05/2024
პანიკური შეტევა როგორც შიშისა და შფოთვის უკიდურესი ფორმა, პირველ რიგში, ხასიათდება ვეგეტატიური გამომლინებებით. რა თქმა უნდა,ნებისმიერ ემოციურ რეაქციას თან ახლავს სხეულებრივი გამოვლინებები, შიშისა და შფოთვის დროსაც ჩვენ ყოველთვის ვხედავთ გარკვეულ ვეგეტატიურ ნიშნებს, მაგრამ პანიკური შეტევის დროს ეს ნიშნები უფრო მკვეთრად ჩანს. ამ გამოვლინებების შორის წამყვანი ადგილი უკავია : ოფლიანობას, გულის ხუთვას,თავბუსხვევას, კანკალს კიდურებში ან პირიქით გაშეშებას, დაძაბულობას კუნთებში, ჰაერის უკმარისობას და ა.შ.
პანიკური შეტევის დროს ადამიანს თავის მოქმედებაზე კონტროლის უნარის დაქვეითება ახასიათებს ან ამ უნარის სრული დაკარგვა. კონტროლის დაკარგვის შეგრძნება იმდენად უსიამოვნოა, რომ ხშირად აღიწერება სიკვდილის განცდად, ან გაგიჟების განცდად.
„ როდესაც მეუფლება პანიკა, მე საკუთარ თავს ვერ ვმართავ“ - ეს ამ მდგომარეობის ტიპური აღწერაა.
ხშირად თერაპიის დროს ჩვენ ვპოულობთ იმ ფსიქოტრავმულ შემთხვევებს წარსულიდან, რომლებმაც გამოიწვია შიში, შფოთვა და მერე თანდათან წლების მანძილზე მიიყვანეს ადამიანი პანიკურ შეტევებამდე.
ჩვენთვის ძალიან მნიშვნელივანია ვაღიაროთ ის ფაქტი, რომ არა მარტო სავარაუდო ტრავმული ეპიზოდი წარსულში გამოიწვია შემდგომ პანიკური შეტევები, არამედ ის ხერხი, რომლითაც ადამიანმა შეისწავლა მსგავს ტრავმულ შემთხვევებზე რეაგირება. რაც მთავარია, შეისწავლა რეაგირება ბევრად უფრო მსუბუქ გამღიზიანებლებზე. არ არის აუცილებელი, რომ ადამიანმა განიცადოს მძემე სტრესი ან ტრავმა, საკმარისია არასწორედ შეაფასოს რთული სიტუაცია, თავისი შესაძლებლობები სტრესში და არ ქონდეს წვდომა თავის შინაგან რესურსთან.
EMDR თერაპიაში ხდება თავდაპირველი, ადრინდელი ტრავმული გამოცდილების გადამუშავება. ადამიანი ხელახლა სწავლობს ქცევას არასასურველ სიტუაციებში რაც იძლევა საშუალებას იცხოვროს სრულყოფილად და ხედავდეს გამოსავალი არსებული სირთულეებიდან.
სტატიის ავტორი: გიგი ჟვანია
