31/05/2023
1 ივნისს 14:00 საათზე გაიმართება კონფერენცია და მოეწყობა დროებითი გამოფენა საქართველოში მე-20 საუკუნეში მოღვაწე ლატვიელი მეცნიერების (რ.კუპცისი,ი.კუპცისი,ე.აბოლი) შესახებ.
რობერტ კუპცისი(1881-1954), რომელიც 1908 წელს, რუსეთის იმპერატორის ბრძანებით, საქართველოში მინერალური წყლების შესასწავლად გამოიგზავნა, სიცოცხლის ბოლომდე – 1954 წლამდე, ცხოვრობდა და მოღვაწეობდა თბილისში.
საქართველოში მის ჩამოსვლამდე გამოკვლეული იყო მხოლოდ 30-მდე მინერალური წყალი, მან კი შეისწავლა 1000-მდე მინერალური და სასმელი წყალი.
მისი ოჯახის მდიდარ არქივში აღმოჩნდა არაერთი ორიგინალური დოკუმენტი, მათ შორის, ბრძანება - წყალტუბოს მინერალური წყლების შესწავლის შესახებ.
მეცნიერის არაერთი სტატია და წიგნი ეძღვნება წყალტუბოს მინერალურ/ სასმელ წყლებს და სამკურნალო ტალახს. მანვე აღმოაჩინა ამ წყლების რადიაქტიობა, სწორედ, კუპცისის ანალიზის შედეგების თანახმად, ეწოდა წყალტუბოს მინერალურ წყლებს - როდონის.
რ.კუპცის ეკუთვნის ფრაზა “მთელი საქართველო კურორტია, იგი ერთადერთი ქვეყანაა, სადაც წისქვილები მინერალურ წყლებზე მუშაობენ.“
იანის(ივან)კუპცისი(1871-1936) -რობერტ კუპცისის უფროსი ძმა, ფარმაციის მაგისტრი, რომელიც 20 წლის განმავლობაში საქართველოში ცხოვრობდა იგი ასევე იკვლევდა საქართველოს მინარალურ წყლებს. იანის კუპცისმა დაწერა პირველი წიგნი ბორჯომის მინერალური წყლების შესახებ,რომელსაც,მოგვიანებით, 1925 წელს დაეყრდნო მისი უმცროსი ძმა რობერტი ამავე საკითხზე მუშაობისას.
ედუარდ აბოლი (1868-1959), რომელიც ასევე გახლავთ ლატვიელი ფარმაკობოტანიკოსი დიდი წვლილი მიუძღვის ადგილობრივი სამკურნალო მცენარეების შესწავლა აღწერაში. ე.აბოლი ხელმძღვანელობდა ფარმაკობოტანიკურ ექსპედიციებს საქართველოს სხვადასხვა რეგიონში, იგი იკვლევდა ფარმაკოგნოზიის (მეცნიერება, რომელიც სწავლობს სამკურნალო თვისებათა მქონე მცენარეული და ცხოველური წარმოშობის ნივთიერებებს). სწავლებისა და მეცნიერული ფამაციის პრობლემებს საქართველოში.
