12/04/2025
Αυτοκαταστροφικές Συμπεριφορές
Οι ζωές μας αποτελούνται από ένα συνονθύλευμα όμορφων, χαρούμενων, ξέγνοιαστων στιγμών ταυτόχρονα όμως και δύσκολων και επώδυνων καταστάσεων. Σε αυτές τις δύσκολες περιόδους πολλές φορές χάνουμε τα ψυχικά μας αποθέματα και εγκλωβιζόμαστε σε αδιέξοδα, νιώθουμε ότι δεν μπορούμε να δούμε φως στο τούνελ και τότε μπορεί να προβούμε σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές.
Ο τρόπος που κάθε άνθρωπος αντιμετωπίζει τις σοβαρές δυσκολίες στην ζωή του, (όπως απώλειες, αρρώστιες, χωρισμό , οικονομική καταστροφή, σοβαρές ενδοοικογενειακές συγκρούσεις), σχετίζεται ως ένα μεγάλο βαθμό με τον τρόπο που οι γονείς του αντιμετώπισαν παρόμοιες καταστάσεις. Αν οι γονείς ή ο γονιός κλείστηκε στον εαυτό του, παραιτήθηκε, έμεινε καθηλωμένος στα προβλήματα του, ενοχοποίησε την χαρά και την δημιουργία, τότε πέρασε ασυνείδητα το μήνυμα της παραίτησης και του εγκλωβισμού στο παιδί του.
Αυτοκαταστροφική συμπεριφορά για τον άνθρωπο είναι το βούλιαγμα, η κατάθλιψη, ο μαρασμός, κάθε μορφή εξάρτησης, (ο τζόγος, οι ουσίες, οι κακοποιητικές σχέσεις), το κλείσιμο και η απομόνωση, η απαξίωση του εαυτού. Όταν ο άνθρωπος χάσει την εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του, όταν δεν μπορεί να αναγνωρίσει την αξία του, όταν δεν σέβεται τον εαυτό του, τότε ενεργεί αυτοκαταστροφικά.
Πολλές φορές βλέπουμε εφήβους να επιδίδονται σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, (αυτοτραυματισμούς, ουσίες, βίες συμπεριφορές). Είναι τότε που απεγνωσμένα έστω και με αρνητικό τρόπο αναζητούν το βλέμμα των γονιών τους. Προτιμούν να πηγαίνουν ενάντια στον ίδιο τους τον εαυτό από την απόγνωση και την μοναξιά που βιώνουν μέσα στην οικογένεια τους. Καταστρέφουν τον εαυτό τους για να εκδικηθούν τους γονείς τους. Με τον ίδιο τρόπο πολλοί ενήλικες προτιμούν να προβαίνουν σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές ως μια διέξοδο για να απαλύνουν το άγχος τους, τον πόνο τους, την μοναξιά τους και πολλές φορές για να τραβήξουν την προσοχή των άλλων ή ακόμα και για να τους εκδικηθούν.
Όταν φτάνουμε να καταστρέφουμε τον εαυτό μας και την ίδια μας την ζωή τότε καταστρέφουμε ότι πολυτιμότερο μας έχει δοθεί. Στον αντίποδα της απόγνωσης και της αυτοκαταστροφής βρίσκεται το θάρρος, η αγάπη και η δημιουργία. Μόνο όταν βρούμε το θάρρος να υπερβούμε τις δυσκολίες μας, να παλέψουμε ενάντια στην αναπόφευκτη φθορά και να αγαπήσουμε τον εαυτό μας μπορούμε να δημιουργήσουμε καλύτερες μέρες.
« Θάρρος είναι η ικανότητα να προχωράμε σε πείσμα της απόγνωσης».
Σαρτρ