15/05/2025
Ένας καταρτισμένος Coach, δεν είναι -ουτε θέλει να ειναι- 'συμβουλος ψυχικής υγείας'.
Στην Ελλάδα, το Coaching παραμένει ένας παρεξηγημένος επαγγελματικός ρόλος. Συχνά συγχέεται με άλλες ειδικότητες, όπως η ψυχοθεραπεία και η συμβουλευτική ψυχικής υγείας. Αυτό δημιουργεί μια επικίνδυνη σύγχυση που αδικεί τόσο τον επαγγελματία Coach όσο και τον άνθρωπο που απευθύνεται σε αυτόν.
Τι είναι και τι δεν είναι ένας Coach
Ο Coach είναι ένας επαγγελματίας που εργάζεται στο εδώ και τώρα, με στοχοκεντρική μεθοδολογία, βοηθώντας τον άνθρωπο να αναγνωρίσει τι θέλει, τι τον μπλοκάρει και πώς να περάσει στη δράση. Δεν εστιάζει στο παρελθόν, δεν θεραπεύει τραύματα, δεν κάνει διαγνώσεις, δεν διαχειρίζεται ψυχοπαθολογία.
** Δεν είμαστε – ούτε θέλουμε να είμαστε – 'σύμβουλοι ψυχικής υγείας' **
Η διάκριση δεν είναι μόνο επιστημονική ή δεοντολογική – είναι θεμελιώδης για την ασφάλεια του πελάτη. Ο Coach γνωρίζει πότε να παραπέμψει και πότε να αποσυρθεί. Δεν διεκδικεί ρόλο που δεν του ανήκει. Δεν προσποιείται. Δεν αντικαθιστά κανέναν.
Το πρόβλημα της στοχοποίησης
Κι όμως, λόγω απουσίας θεσμικού πλαισίου – όπως η έλλειψη ΚΑΔ για το Coaching (!!) – πολλοί Coaches κατατάσσονται διοικητικά σε κατηγορίες όπως «σύμβουλοι ψυχικής υγείας». Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να στοχοποιούμαστε άδικα για ρόλους που ούτε αναλαμβάνουμε, ούτε θέλουμε να υιοθετήσουμε ( >> ας το πει κάποιος επιτέλους)!
Προσωπική θέση
Ως Coach, είμαι υποστηρίκτρια του δίκαιου και μαχήτρια απέναντι σε κάθε μορφή τσουβαλιάσματος, στοχοποίησης και υποτίμησης λόγω άγνοιας. Το Coaching είναι ένας καθαρός, διακριτός ρόλος που αξίζει να αντιμετωπίζεται με ακρίβεια και σεβασμό. Όχι να συγχέεται, ούτε να εκτοπίζεται.
Αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχουν -δυστυχώς- πολλοί μη-επαγγελματίες στην αγορά, που χωρίς ακαδημαϊκή κατάρτιση ή πιστοποιημένη εκπαίδευση στον τομέα του Coaching, αυτοαποκαλούνται ‘Coaches’ και προσφέρουν 'υπηρεσίες καθοδήγησης'. Η αυθαίρετη χρήση του τίτλου, χωρίς τη στήριξη επιστημονικής μεθοδολογίας και επαγγελματικής δεοντολογίας, έχει δημιουργήσει σοβαρή σύγχυση στο ευρύ κοινό, που αξιολογεί το Coaching ως υποδεέστερο σε σύγκριση με άλλες ειδικότητες (πχ ψυχολογία ή συμβουλευτική).
Ωστόσο, η Coaching προσέγγιση δεν είναι «κατώτερη» από την ψυχοθεραπεία. Και όπως οι άλλοι επιστήμονες, έτσι και ο επαγγελματίας καταρτισμένος Coach, φέρει πολλά χρόνια σπουδών, εποπτευόμενης πρακτικής και συνεχιζόμενης εκπαίδευσης.
Εν Κατακλείδι
Ο Coach δεν είναι, δεν προσποιείται και δεν θέλει να φέρει τον τίτλο/'ιδιότητα' του 'συμβούλου ψυχικής υγείας'. Θέλει να είναι αυτό που είναι: συνοδοιπόρος, καθρέφτης, δομημένος ενισχυτής αλλαγής. Και αυτό, από μόνο του, αρκεί. Οι περισσότεροι από μας έχουμε επιλέξει πολύ συνειδητοποιημένα το Coaching έναντι των άλλων ειδικοτήτων, για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Όταν οι σπουδές σου μετρούν 10 χρόνια, θα μπορούσες κάλλιστα να είχες σπουδάσει ψυχολογία και όχι coaching ή συμβουλευτική ΣΧΕΣΕΩΝ. Για κάποιον λόγο δεν επιλέξαμε να γίνουμε ψυχολόγοι (εγώ προσωπικά, γιατί δεν ήθελα), και είναι το λιγότερο αστείο να συγκρινόμαστε μαζί τους ή να νιώθουμε ηθικά άβολα -εμείς οι καταρτισμένοι-, για το γιατί η απόδειξη είναι "κομμένη" σε ιδιότητα 'συμβούλου ψυχικής υγείας', 'εκπαιδευτή' , 'εναλλακτικου θεραπευτη' ή δεν ξέρω τι άλλο. (Γιατί δεν υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο, δεν υπάρχει ΚΑΔ, πρέπει να κόβουμε αποδειξεις (εμείς οι νόμιμοι)) 🤯
Έχω βαρεθεί να διαβάζω άρθρα/ανακοινώσεις της εταιρίας συμβουλευτικής για τον ρόλο του συμβούλου ψυχικής υγειας κ πώς 'απειλείται' από εμάς, ή να βλεπω videos ψυχολόγων που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου στον κόσμο, για το να προσέχουν τους 'τσαρλατάνους Coaches', που παριστάνουν τους ψυχοθεραπευτές/ψυχολόγους ( ).
Εναπόκειται στην προσωπική και επαγγελματική ευθύνη κάθε ειδικού – αλλά και του θεραπευόμενου, πελάτη/coachee – το πώς αντιλαμβάνεται και αξιολογεί τις διαφορές μεταξύ των ρόλων. Είμαστε ενήλικες, και οφείλουμε να διαχωρίζουμε τις έννοιες, να αξιολογούμε με νηφαλιότητα και να επιλέγουμε την ενημέρωση, αντί για την άκριτη αναπαραγωγή στερεοτύπων ή ανυπόστατων γενικεύσεων που στοχοποιούν έναν ολόκληρο κλάδο.
Στον ευρύτερο χώρο της ψυχικής υγείας και της προσωπικής ανάπτυξης, υπάρχει χώρος για όλους, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει ξεκάθαρο πλαίσιο, σαφή όρια ρόλων, και σεβασμός προς τις άλλες ειδικότητες. Ο καθένας χρειάζεται να λειτουργεί εντός των ορίων του, με επίγνωση και δεοντολογική συνέπεια.
Πρόσφατα συμμετείχα σε επιμορφωτικό πρόγραμμα, στο οποίο ψυχολόγος–εκπαιδευτής, όταν του ζητήθηκε να σχολιάσει τον ρόλο των Coaches, απάντησε: «Τι είναι αυτό;»
Η απάντηση αυτή δεν είναι απλώς ενδεικτική άγνοιας, αλλά και έλλειψης σεβασμού προς μια αναγνωρισμένη διεθνώς ειδικότητα.
Αν εμείς οι ίδιοι, ως επαγγελματίες στον χώρο της ψυχικής υγείας και της προσωπικής ανάπτυξης, δεν αναγνωρίζουμε και δεν σεβόμαστε ο ένας τον ρόλο του άλλου, πώς μπορούμε να περιμένουμε από το ευρύτερο κοινό – που ούτως ή άλλως δεν γνωρίζει τις λεπτομέρειες – να μας κατανοήσει ή να μας διακρίνει;
Ο αμοιβαίος σεβασμός μεταξύ ειδικοτήτων είναι όχι απλώς ζητούμενο, αλλά θεμέλιο κάθε υγιούς επαγγελματικής συνύπαρξης.
--
Μαριλένα Κυρκιλή Coach Ζεύγους
BSc, MSc
AC Certified in 5 niches: Transformational, Solution-Focused, Life, Spiritual and Relationship Coaching
HIC Senior Professional Member at the Hellenic Institute of Coaching
10 έτη σπουδών και συνεχούς επιμόρφωσης
10 έτη εμπειρίας
4.000 ώρες πραγματοποιηθεισών συνεδριών με ζευγάρια και μεμονωμένα άτομα
και Πιστοποιημένη Σύμβουλος Ζεύγους & Οικογένειας με πιστοποίηση στην Ψυχοπαθολογία & Ιατρική Ψυχολογία (ακριβώς για να είμαι σε θέση να αξιολογώ ορθώς τις περιπτώσεις που χρήζουν θεραπείας, τις οποίες και παραπέμπω στους Ψυχολόγους, Ψυχοθεραπευτές κλπ)
Peace✌️☮️🏳️ (η ουσία είναι ότι μέχρι να θεσπιστει το νομοθετικό πλαισιo, ας διατηρούμε στάση αμοιβαίου σεβασμού και εκτίμησης, εμείς οι καταρτισμένοι επαγγελματίες του κλάδου)
Hellenic Institute of Coaching - HIC
#Επαγγελματισμός #ΔιάκρισηΡόλων #σχέσεις #επαγγελματισμός #δεοντολογία #μαριλένακυρκιλή #ψυχικηυγεια #προσωπικηαναπτυξη
