 
                                                                                                    22/10/2025
                                            🤝Σήμερα γνωρίζουμε ότι οι χρόνιες επώδυνες καταστάσεις δεν εξηγούνται μόνο από ιστική βλάβη ή φλεγμονή.
📌 Η σύγχρονη έρευνα εισάγει την έννοια της φαινοτυπικής κατηγοριοποίησης του πόνου (pain phenotyping), δηλαδή την ταξινόμηση του πόνου ανάλογα με τον κυρίαρχο μηχανισμό:
💥 Βλαβοδεκτικός πόνος: πόνος που προκύπτει από πραγματική ή απειλούμενη βλάβη μη-νευρικού ιστού και οφείλεται στην ενεργοποίηση βλαβοϋποδοχέων.
🔥 Νευροπαθητικός πόνος: πόνος που προκαλείται από βλάβη ή νόσο του σωματοαισθητικού νευρικού συστήματος.
🧠 Αλγοπλαστικός πόνος: πόνος που προκύπτει από αλλοιωμένη βλαβοδεκτικότητα, χωρίς σαφείς ενδείξεις για ιστική βλάβη ή βλάβη/νόσο του σωματοαισθητικού συστήματος που θα μπορούσε να τον εξηγήσει.
🔍 Γιατί έχει σημασία;
Η διάκριση αυτή μας βοηθά να αποφύγουμε την αόριστη ετικέτα «μη ειδικός πόνος». Η αναγνώριση του μηχανισμού επιτρέπει στοχευμένη θεραπεία και αποφεύγει τον στιγματισμό του ασθενούς.
🩺 Τι σημαίνει στην πράξη για τη φυσικοθεραπεία;
Βλαβοδεκτικός πόνος → έμφαση σε ιστική αποκατάσταση, σταδιακή φόρτιση και έλεγχο της φλεγμονής (ιδίως στην οξεία φάση).
Νευροπαθητικός πόνος → τεχνικές νευροδυναμικής κινητοποίησης, προαγωγή αιμάτωσης, εξειδικευμένες ασκήσεις και προσοχή σε νευροπαθητικά συμπτώματα.
Αλγοπλαστικός πόνος → στρατηγικές που στοχεύουν στην κεντρική ευαισθητοποίηση: εκπαίδευση ασθενούς, graded activity, pacing, ψυχοσυμπεριφορικά ενημερωμένες παρεμβάσεις και αλλαγές στον τρόπο ζωής. 
⚠️Η υπερβολική εξάρτηση από παθητικές θεραπείες έχει περιορισμένη αποτελεσματικότητα – η ενεργή συμμετοχή του ασθενούς είναι κλειδί.
🩻 Χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα
Σε καταστάσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα ή η οστεοαρθρίτιδα, ο βλαβοδεκτικός πόνος μπορεί να συνυπάρχει με αλγοπλαστικούς μηχανισμούς, οδηγώντας σε διάχυτο πόνο, κόπωση και διαταραχές ύπνου. Σε αυτές τις περιπτώσεις η θεραπεία πρέπει να είναι συνδυαστική: έλεγχος της φλεγμονής και στρατηγικές μείωσης της κεντρικής ευαισθητοποίησης.
🌍 Η φαινοτυπική κατηγοριοποίηση του πόνου αποτελεί βήμα προς την precision medicine: στοχευμένες παρεμβάσεις, προσαρμοσμένες στο προφίλ κάθε ασθενούς.
✍🏼 Δήμητρα Νικολάκου                                        
 
                                                                                                     
                                                                                                     
                                                                                                     
                                                                                                     
                                                                                                     
                                                                                                     
                                                                                                     
                                                                                                     
                                                                                                     
                                                                                                     
                                                                                                     
                                         
   
   
   
   
     
   
   
  