Βιβή Φατούρου - Ψυχολογώ

27/12/2024

Εκεί που οι θεραπευτές-γκουρού και οι θεραπευτές-influencers εμφανίζονται απόλυτα σίγουροι για τον εαυτό τους, οι θεραπευτές που είναι άξιοι του ονόματός τους εμφανίζονται διατεθειμένοι να αμφισβητήσουν ή και να τροποποιήσουν τους ισχυρισμούς ή τις πεποιθήσεις τους. Στην κλινική πρακτική τους αποφεύγουν την υπερδιόγκωση των διαγνώσεων και είναι φειδωλοί με τη χρήση όρων όπως τραύμα, κακοποίηση, bullying, ναρκισσισμός. Ελαχιστοποιούν στον λόγο τους την ψυχομπουρδολογία και νευρομπουρδολογία, αρνούνται να συμπτύξουν περίπλοκες έννοιες και σχήματα σε απλοϊκές, εύπεπτες αφηγήσεις, αναδεικνύουν όλες τις -συχνά αντιφατικές- διαστάσεις των ψυχολογικών και κοινωνικών φαινομένων. Αναμετρώνται με την κοινωνική πραγματικότητα όχι απαραίτητα με στόχο να την αλλάξουν αλλά τουλάχιστον να την αναγνωρίσουν όπως είναι και να αναδείξουν την καταλυτική επιρροή της στον ατομικό ψυχισμό. Επίσης θέτουν τα μεγάλα ερωτήματα προσκαλώντας τους θεραπευόμενούς τους να αναστοχαστούν για τις αξίες σε έναν κόσμο που έχει σχετικοποιήσει τις αξίες: τι σημαίνει να είσαι γυναίκα ή άντρας, τι σημαίνει δέσμευση, τι σημαίνει ελευθερία, τι σημαίνει εργασία, τι σημαίνει «καλή ζωή», ποιο είναι το νόημα της ζωής... Πόση ειρωνεία πάντως για τις σύγχρονες θεραπευτικές κουλτούρες να αποθεώνουν την απελευθέρωση από τα πάντα αλλά όχι από τις ίδιες, να μετατρέπονται στην πράξη σε μια νέα πολιτική ορθότητα, σε μια νέα θρησκεία.

Οι νέες θεραπευτικές κουλτούρες που ανθούν κυρίως στο διαδίκτυο και οι οποίες πλασάρονται με όρους life style.

25/11/2024

Μια συναρπαστική ιστορία επιστημονικής φαντασίας με καλούς που γίνονται κακοί και κακούς που γίνονται καλοί, με κολλημένους στην παλαιολιθική εποχή ανθρώπους και εξελιγμένους στραμμένους στο μέλλον μετανθρώπους, με τους παραδοσιακούς κλασικούς αλλά και τους νεότερους μεταμοντέρνους εχθρούς, με Παλαιές, Νέες και ακόμα πιο Νέες Κανονικότητες, με όντα και προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης, με κρυπτονομίσματα, ταξίδια στο διάστημα και μεγιστάνες του πλούτου, με θρησκευτικές μάχες και μάχες ιδεολογικές, χωρίς happy end αλλά με ανοιχτό σε όλα τα ενδεχόμενα τέλος.

Η ιδεολογική διαπάλη μεταξύ "προοδευτικού" κοσμοπολίτικου woke και "συντηρητικού" εθνοκεντρικού anti-woke σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία.

05/11/2024

Με δεδομένο ότι η ψυχολογία είναι ένας από τους κυρίαρχους λόγους σήμερα επηρεάζοντας και κατασκευάζοντας συνειδήσεις, έχοντας μάλιστα αντικαταστήσει τις θρησκείες, τις ιδεολογίες, την κοινή λογική και την κοινή ηθική, οι θεραπευτές θα όφειλαν να προβληματιστούν με συγκεκριμένα ερωτήματα: Ποιο ηθικοκανονιστικό πλαίσιο, ρητά ή άρρητα, προκρίνουμε ιδίως μάλιστα αν επιχειρούμε να αποδομήσουμε το παλαιό πλαίσιο; Ποιους δηλαδή νέους όρους αξίας, νοήματα, σημασίες, στερεότυπα τοποθετούμε στη θέση των παλαιών όρων αξίας, νοημάτων, σημασιών, στερεοτύπων; Και ακόμα πώς διαχειριζόμαστε το κενό στον ψυχισμό και την κοινωνική ζωή που αφήνει η παθιασμένη αποδόμηση των μέχρι πρότινος ενεργών, έστω και καταπιεστικών, κοινωνικών σχηματισμών και ταυτοτήτων; Μήπως μαζί με τα απόνερα πετάμε και το μωρό;

Οι θεραπευτές της γενιάς μου, της μοναδικής γενιάς που μεγάλωσε και ενηλικιώθηκε στον παλαιό κόσμο (χωρίς κινητά και πρόσβαση στο ίντερνετ, αλλά με σχετική υλική αφθονία) και η οποία καλείται να εργαστεί και ζήσει την υπόλοιπη ζωή της στον θαυμαστό, νέο ψηφιακό και ρευστό κόσμο, οι άνθρωποι αυτοί λοιπόν αισθάνονται σήμερα ότι πατάνε σε δύο βάρκες ανάμεσα σε “προοδευτισμό” και “συντηρητισμό”, “παλαιό” και “νέο” φεμινισμό, παλαιό (νεωτερικό) και νέο (μετανεωτερικό) παράδειγμα.

Από την πλευρά τους, οι ειδικοί ψυχικοί υγείας που έχουν προσχωρήσει στη μεταμοντέρνα λογική φαίνεται να έχουν ασπαστεί όλα τα νεοφιλελεύθερα δόγματα περί “προόδου”, “ισότητας των ευκαιριών” και “ατομικών ανθρώπινων δικαιωμάτων” ομνύοντας σε έναν απολίτικο και ανιστορικό, ιδανικό κόσμο εντός του οποίου το ανθρώπινο άτομο δεν θα είχε λόγο να νιώθει δυσφορία μιας και θα διέθετε όλα τα μέσα να αυτοπραγματωθεί. Έναν κόσμο από τον οποίο θα απουσιάζουν οι κοινωνικές αδικίες και ανισότητες, όπως και οι ατομικές και διομαδικές συγκρούσεις. Μια ουτοπική παγκόσμια κοινωνία δηλαδή αποτελούμενη μόνο από άτομα και καθόλου από συλλογικά υποκείμενα. Όραμα που υποτίθεται θα πραγματοποιηθεί όχι με ρήξεις και συγκρούσεις, αλλά ως δια μαγείας, με ανεκτικότητα, συναινέσεις και διάλογο.

Ο δυτικός κόσμος, τουλάχιστον σε επίπεδο πολιτικών ελίτ, είναι ήδη μετα-εθνικός. Που σημαίνει ότι είναι επίσης, κατά κάποιο τρόπο, μετα-δημοκρατικός. Στον ορίζοντα διαφαίνονται νέα μοντέλα διακυβέρνησης χωρίς ακόμα ξεκάθαρο περίγραμμα. Κάποιοι φοβούνται την άνοδο και επικράτηση της ακροδεξιάς αλλά ποιος μπορεί να αποκλείσει ότι αυτό που έρχεται δεν θα είναι ακόμα χειρότερο; Ποιος μπορεί να δώσει εγγυήσεις ότι η συνειδησιακή ή πραγματική κατάλυση των εθνών-κρατών (ιδίως μάλιστα των μικρών γιατί τα μεγάλα ζουν και βασιλεύουν…) θα οδηγήσει σε μια “παγκόσμια δημοκρατική κοινωνία ίσων και διαφορετικών ατόμων/πολιτών” όπως ελπίζουν ή φαντασιώνονται κάποιοι και όχι σε μια ολοκληρωτικού τύπου αυτοκρατορία;

Προς το παρόν, σε επίπεδο ατομικής ψυχολογίας καταγράφεται ενοχοποίηση, αυξημένη αυτολογοκρισία, ντροπή και απέχθεια για συγκεκριμένες ταυτότητες (εθνική, εργατική, ανδρική, ετεροφυλοφιλική) και για συγκεκριμένες νοοτροπίες ή τρόπους ζωής (πατριωτισμός, μονογαμία, ηθική του καθήκοντος), αποπολιτικοποίηση που μοιάζει με πολιτικοποίηση (κατά την οποία η πολιτική αντικαθίσταται από τον πολιτισμό), δαιμονοποίηση και συνακόλουθα καταπίεση των συγκρουσιακών πτυχών της κοινωνικής και ατομικής ζωής, απουσία κοινωνικής πλαισίωσης, υπαρξιακή σύγχυση και αίσθημα ματαίωσης.

Τι θα ήταν άραγε το ανθρώπινο άτομο χωρίς ιστορία, χωρίς συλλογικές ταυτότητες, χωρίς κοινωνική υπαγωγή, χωρίς ταξική συνείδηση, χωρίς φύλο; Εάν υποθέσουμε ότι το ζητούμενο διαχρονικά είναι η αρμονική συνύπαρξη των ανθρώπων, ρίχνοντας μια ματιά στο παρελθόν θα διαπιστώσουμε ότι τα μέχρι τώρα οράματα εγκαθίδρυσης μιας πανανθρώπινης συνοχής και ευημερίας έχουν διαψευστεί ιστορικά. Όπως ποτέ στην ιστορία δεν ενώθηκαν οι προλετάριοι ανεξάρτητα από την εθνική τους ταυτότητα, όπως ποτέ η ελεύθερη παγκόσμια αγορά δεν έφερε την υπεράνω εθνών αρμονία των συμφερόντων, μάλλον είναι το ίδιο απίθανο να ζήσουν οι άνθρωποι αρμονικά στη βάση ενός στοιχείου ακόμα πιο αφηρημένου και εκτός τόπου και χρόνου όπως σκέτη η ανθρώπινη ιδιότητα.

Τι θα ήταν άραγε το ανθρώπινο άτομο χωρίς ιστορία, χωρίς συλλογικές ταυτότητες, χωρίς κοινωνική υπαγωγή, χωρίς ταξική συνείδηση, χωρίς φύλο;

23/10/2024

Για μεγάλο διάστημα ερχόταν στη θεραπεία και περιέγραφε πόσο καλά διαχειρίζεται τα πράγματα στη ζωή της και ήταν εμφανές ότι απλώς αποζητούσε αναγνώριση και επικύρωση ότι δικαιούται να υπάρχει στον κόσμο με τον τρόπο που υπάρχει.

Έναν τρόπο προσδεδεμένο σε μια άκαμπτη και ανέφικτη απαίτηση για τελειότητα και πληρότητα χωρίς σκιά ανεπάρκειας, ατέλειας, αποτυχίας ή μεταμέλειας.

Κατά βάθος βίωνε τη μοναξιά και συνακόλουθα το κενό του να μην την έχουν φροντίσει και στηρίξει ως αληθινό πρόσωπο, ως συνηθισμένο κανονικό παιδί, αλλά να έχει δεχτεί προσοχή και θαυμασμό μόνο για τα χαρίσματα που είχε.

Από την οικογένεια είχε λάβει το μήνυμα ότι "εσύ, αντίθετα με εμάς, μπορείς να φτάσεις στο ανώτερο σκαλί της κοινωνικής κλίμακας, να ζήσεις μια συναρπαστική ζωή", ενώ από τις κυρίαρχες ιδεολογίες περί "ισότητας ευκαιριών" και "ατομικών ανθρώπινων δικαιωμάτων" το μήνυμα ότι "δικαιούσαι τα πάντα στη ζωή και το μόνο που σε εμποδίζει να τα αποκτήσεις είναι ο εαυτός σου".

Είχε διαμορφώσει μια ψευδή αίσθηση ότι δεν (θα έπρεπε να...) υπάρχουν βιολογικοί, οικονομικοί, κοινωνικοί ή άλλοι περιορισμοί και έπεφτε διαρκώς από τα σύννεφα βιώνοντας μεγάλη σύγχυση μεταξύ του "πώς θα μπορούσαν ή θα έπρεπε να είναι τα πράγματα" και του πώς πραγματικά "είναι".

Η μοίρα των “κοινών” ανθρώπων την τρόμαζε. Η ιδέα, λόγου χάρη, ότι θα δεχτεί απόρριψη από τον άντρα που είχε ερωτευτεί ή ότι θα βρεθεί να ζει συμβατικά σε μία σχέση, παρότι συνηθισμένα κοινωνικά φαινόμενα, της ήταν αδιανόητα. Έμοιαζε να αγνοεί το πώς λειτουργεί ο κόσμος και να περιφρονεί τη συνηθισμένη ανθρώπινη αλληλεπίδραση, αν και κάποιες φορές προέκυπτε η ανάγκη της να ανήκει κάπου, να είναι κοινή θνητή, να έχει κοινή μοίρα με τους άλλους ανθρώπους.

Η θεραπεία έμοιαζε με περίτεχνο χορό ή με "προσπάθεια να μην πλησιάσει ο Ίκαρος πολύ κοντά στον ήλιο και καεί", καθώς προσπαθούσαμε να ισορροπήσουμε μεταξύ του να επιτρέπουμε να υπάρχουν τα "ναρκισσιστικά" στοιχεία ενώ παράλληλα αφήνουμε χώρο να αναπτυχθούν τα μη "ναρκισσιστικά" στοιχεία.

Ξένη ανάμεσα σε πλήθος ομοίων της εξίσου μοναχικών και εγωκεντρικών ανθρώπων, παράδερνε όπως και εκείνοι σε μια θάλασσα υπαρξιακού κενού. Στη θεραπεία, έναν από τους ελάχιστους εναπομείναντες "ασφαλείς" τόπους, ήρθε για να βρει σωσίβιο αλλά τελικά έμαθε να κολυμπάει.

Μια θεραπευτική απόπειρα εξισορρόπησης ανάμεσα στις ναρκισσιστικές αυταπάτες και τα δεδομένα της ανθρώπινης ύπαρξης.

30/01/2024

Ποιος στ’ αλήθεια πιστεύει ότι οι ιατρικές παρεμβάσεις στο σώμα, από την παρένθετη μητρότητα μέχρι τις επιβεβαιωτικές ιατρικές θεραπείες για το φύλο, ακόμα και όταν γίνονται στο όνομα της ελευθερίας και της ισότητας, έρχονται χωρίς αντίτιμο; Ποιος αποφεύγει να δει ότι η υπέρβαση της ανθρώπινης φύσης που βρίσκεται στον πυρήνα των μεταμοντέρνων θεωριών περί κοινωνικής κατασκευής, οδηγεί όχι μόνο σε λιγότερη ελευθερία και περισσότερη εκμετάλλευση αλλά ανοίγει τον δρόμο προς τον μετανθρωπισμό;

Πώς η απομάκρυνση από την ανθρώπινη φύση στο όνομα της ελευθερίας ανοίγει τον δρόμο στην εκμετάλλευση και απανθρωποποίηση.

24/01/2024

Το δικαίωμα υπέρβασης της ανθρώπινης φύσης.

Η περίφημη στροφή προς τον μετανθρωπισμό, βρίσκει την πλήρη έκφρασή της στο ιδεολόγημα του trans-human, δηλαδή του ανθρώπου που με τη βοήθεια ή μη της ιατρικής και της επιστήμης, έχει τη δυνατότητα ως άλλος θεός να δημιουργήσει ή επινοήσει τον εαυτό του εκ του μηδενός και να του αποδώσει όποια χαρακτηριστικά επιθυμεί διαγράφοντας φύλο, όνομα, προσωπική ιστορία ή άλλους ιστορικούς και κοινωνικούς καθορισμούς. Οι συνέπειες αυτής της ιδεολογικής στροφής, είτε μιλάμε για τροποποίηση του φύλου είτε για δημιουργία μωρών εκτός του γυναικείου σώματος, είναι προς το παρόν άγνωστες ενώ το πώς αισθάνονται οι γυναίκες για όλα αυτά μένει συνήθως εκτός συζήτησης.

Ποιος φοβάται ή θίγεται αν τεθούν τα δύσκολα ερωτήματα;

Για παράδειγμα μήπως το φύλο έχει κάποια σημασία και τα παιδιά που μεγαλώνουν με δύο μπαμπάδες χρειάζονται επαφές και θετικές σχέσεις με γυναίκες και αντίστοιχα τα παιδιά που μεγαλώνουν με δύο μαμάδες χρειάζονται επαφές και θετικές σχέσεις με άντρες; Μήπως ο βιολογικός δεσμός έχει κάποια σημασία και τα παιδιά που μεγαλώνουν με τους βιολογικούς τους γονείς ή μαθαίνουν ποιοι είναι οι βιολογικοί τους γονείς αποκομίζουν συγκεκριμένα μοναδικά οφέλη; Μήπως κάποιοι “φεμινισμοί” αποδομώντας τη “γυναικεία φύση” αποδεικνύονται πολύ περισσότερο μισογυνικοί από ό,τι υπήρξαν άλλοι θεσμοί υποτίθεται πατριαρχικοί στο παρελθόν;

Το κέρδος δεν έχει ηθικούς ή άλλους φραγμούς στο πόσο μπορεί να εκμεταλλευτεί το ανθρώπινο σώμα, επομένως είτε μιλάμε για σεξεργασία, είτε για παρένθετη μητρότητα είτε για επιβεβαιωτικές ιατρικές παρεμβάσεις για το φύλο, η μάχη είναι πάντα η ίδια: "η υπεράσπιση των γυναικών, ως σεξουαλικά, ενσώματα όντα, αλλά και του ανθρώπου ως τέτοιου, ενάντια στην τυφλή πείνα της (καπιταλιστικής) μηχανής."

Είναι μια μάχη απέναντι σε ένα πολιτικό-οικονομικό σύστημα που αποδεικνύεται πολύ περισσότερο “προοδευτικό” από οτιδήποτε εμείς θα μπορούσαμε ποτέ να ονειρευτούμε. Και ναι, είμαστε όλοι πολύ συντηρητικοί για τα δεδομένα του, ακόμα και οι “προοδευτικότεροι” εξ ημών. Αντί λοιπόν να διαγκωνιζόμαστε για το ποιος είναι πιο προοδευτικός καλύτερα να αγωνιστούμε να διαφυλάξουμε (συντηρήσουμε;) ό,τι έχει απομείνει από τις ψυχές και τα σώματά μας.

Με αφορμή τη συζήτηση για τον γάμο των ομοφύλων και την πρακτική της παρένθετης μητρότητας μερικές σκέψεις για το πώς η υπέρβαση της ανθρώπινης φύσης στο όνομα της ισότητας και της ελευθερίας, αντλώντας ηθική νομιμοποίηση από τις μεταμοντέρνες θεωρίες περί κοινωνικής κατασκευής του φύλου, οδηγεί όχι μόνο σε λιγότερη ελευθερία και περισσότερη εκμετάλλευση αλλά ανοίγει τον δρόμο προς τον μετανθρωπισμό.

Πώς η απομάκρυνση από την ανθρώπινη φύση στο όνομα της ελευθερίας ανοίγει τον δρόμο στην εκμετάλλευση και απανθρωποποίηση.

20/04/2023

ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΟΧΗ - ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΨΥΧΙΣΜΟΣ

Για ποιο λόγο οι θεραπευτές νιώθουμε την ανάγκη να συνδέσουμε την ψυχοθεραπεία με τη νευροεπιστήμη; Γιατί θεωρούμε απαραίτητη την "τεκμηρίωση" των μεθόδων και θεωριών μας από τις "σκληρές" επιστήμες; Πόσο θεωρούμε ότι η σύγχρονη στροφή προς τη νευροεπιστήμη είναι κάποιου είδους νομοτέλεια ή συνέπεια μιας αναπόφευκτης προόδου; Και τελικά: Πόσο στ’ αλήθεια πιστεύουμε ότι η παρατηρούμενη κίνηση από το personhood στο brainhood είναι "επιστημονική" και όχι ιδεολογική;

Είναι αλήθεια ότι η γλώσσα της θεραπείας (ενσυναίσθηση, αυθεντικότητα, αυτοπραγμάτωση, ενδυνάμωση και λοιπά) έχει γίνει τόσο mainstream και έχει σε τέτοιο βαθμό απαξιωθεί (psychobabble) που ίσως θεωρούμε ότι η ενσωμάτωση όρων όπως “νευρώνες” και “γονίδια” θα μας αναβαθμίσει “επιστημονικά” προσφέροντάς μας μια επίφαση “επιστημοσύνης”. Όμως, όσο περισσότερο αφηνόμαστε σε αυτή την παρόρμηση αποφεύγοντας να σκεφτούμε κοινωνικά και πολιτικά, τόσο περισσότερο συμβάλλουμε, συνειδητά ή ασυνείδητα, στη νομιμοποίηση και "φυσικοποίηση" του υφιστάμενου στάτους κβο, το οποίο είναι ηλίου φαεινότερο ότι έχει συμφέρον να υποβαθμίσει την κοινωνική και πολιτική διάσταση του ανθρώπου.

Κινούμενοι με οδηγό τη νευροεπιστήμη προς περισσότερο άτομο, το αίτημα πολλών από εμάς για περισσότερη “κοινωνία” στην ψυχοθεραπεία απομακρύνεται ακόμα περισσότερο. Στρεφόμενοι προς τις “σκληρές” επιστήμες προκειμένου να πλασαριστούμε ως “αληθινοί επιστήμονες” κινδυνεύουμε να χάσουμε την “κοινωνικότητά” μας ως κοινωνικοί επιστήμονες. Ως θεραπευτές της ανθρωπιστικής παράδοσης χάνουμε ίσως τον “ανθρωπισμό” μας στρεφόμενοι από τον άνθρωπο στον εγκέφαλο. Ακόμα και αν οι ανθρωπιστικές θεραπευτικές προσεγγίσεις, όπως η προσωποκεντρική, έχουν κατά καιρούς “κατηγορηθεί” για μια αφελή ή απλοϊκή ανθρωπιστική αντίληψη για τον κόσμο και τον εαυτό τους, η “λύση” δεν είναι να απαλλαγούν από τον “ανθρωπισμό”, αλλά να στραφούν προς έναν νέο, περισσότερο κοινωνικό ανθρωπισμό.

Με έναν λόγο, αν υποθέσουμε ότι οι ανθρωπιστικές ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις χρειάζονται έναν αέρα ανανέωσης αυτός θα ήταν μάλλον περισσότερη κοινωνία παρά περισσότερη βιολογία.

Περισσότερα εδώ:

Η κίνηση από το personhood στο brainhood ως ιδεολογική στροφή στο χώρο της ψυχοθεραπείας αλλά και ευρύτερα στην κοινωνία.

17/03/2023

Ποια είναι άραγε τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων που διαμορφώνουν την ταυτότητά τους μέσα σε συνθήκες διαρκούς και πολυεπίπεδης κρίσης; Ποιο αποτύπωμα αφήνουν στον ψυχισμό αυτού του τύπου οι ιστορικές εμπειρίες; Πόσο προετοιμασμένοι είναι οι άνθρωποι όχι μόνο να τις διαχειριστούν, αλλά πρωτίστως να τις ενσωματώσουν και νοηματοδοτήσουν;

Σε ποιο βαθμό η γενικευμένη τάση για θυματοποίηση, η πόλωση επί παντός του επιστητού, η εμμονή με την πολιτική ορθότητα, οι συζητήσεις για ανθρώπους-χιονονιφάδες και η κλινικά παρατηρούμενη αίσθηση κενού και απουσίας νοήματος αποτελούν συγκεκριμένα παραδείγματα μιας "μεταμοντέρνας ψυχοπαθολογίας" και πόσο συνιστούν μια στροφή των ατόμων και των κοινωνιών προς μια λειτουργία σε "οριακό" επίπεδο;

Κι αν έτσι έχουν τα πράγματα, βρισκόμαστε άραγε ενώπιον μιας αύξησης των ανθρώπων που πάσχουν από "οριακή διαταραχή προσωπικότητας" ή μήπως αυτό που κατανοούσαμε μέχρι χτες ως "οριακή διαταραχή" θεωρείται πλέον η πιο "προσαρμοστική", "αρμόζουσα" και "φυσιολογική" συμπεριφορά;

Η συζήτηση για το πέρασμα από την "εποχή του ναρκισσισμού" στην "εποχή της οριακότητας" έχει ήδη ξεκινήσει...

Περισσότερα εδώ:

Η «οριακή διαταραχή» ως περιγραφικό και εξηγητικό εργαλείο της «ψυχο(παθο)λογίας» της μετανεωτερικής εποχής.

15/03/2023

Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΝΑΡΚΙΣΣΙΣΜΟΥ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ, Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΟΡΙΑΚΟΤΗΤΑΣ ΞΗΜΕΡΩΝΕΙ.

Ποια είναι άραγε τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων που διαμορφώνουν την ταυτότητά τους σε συνθήκες οικονομικής, προσφυγικής, τρομοκρατικής, γεωπολιτικής, υγειονομικής, ενεργειακής, κλιματικής και ποιος ξέρει ποιου άλλου είδους ακόμα, κρίσης; Ποιο αποτύπωμα αφήνουν στον ψυχισμό αυτού του τύπου οι ιστορικές εμπειρίες; Πόσο προετοιμασμένοι είναι οι άνθρωποι όχι μόνο να τις διαχειριστούν, αλλά πρωτίστως να τις ενσωματώσουν και νοηματοδοτήσουν;

Κατά την μετάβαση στον ψηφιακό καπιταλισμό και την είσοδο στην μεταμοντέρνα εποχή, είναι επιτακτική η ανάγκη να κατανοήσουμε όχι μόνο τις μεταβολές που επισυμβαίνουν σε επίπεδο οικονομίας, πολιτικής και κοινωνίας, αλλά και τις μεταλλάξεις που παραλλήλως λαμβάνουν χώρα σε ανθρωπολογικό επίπεδο (σε επίπεδο ανθρώπινου ψυχισμού, ανθρώπινης συμπεριφοράς και ανθρώπινης συνείδησης).

Σε ποιο βαθμό η γενικευμένη τάση για θυματοποίηση, η ακραία ιδεολογική πόλωση, ο φανατισμός γύρω από κοινωνικοπολιτικές ιδεολογίες-θρησκείες όπως ο δικαιωματισμός και το wokism, οι συζητήσεις για ανθρώπους-χιονονιφάδες και η κλινικά παρατηρούμενη αίσθηση κενού και απουσίας νοήματος αποτελούν συγκεκριμένα παραδείγματα μιας "μεταμοντέρνας ψυχοπαθολογίας" και πόσο συνιστούν μια στροφή των ατόμων και των κοινωνιών προς μια λειτουργία σε "οριακό" επίπεδο;

Κι αν έτσι έχουν τα πράγματα, βρισκόμαστε άραγε ενώπιον μιας αύξησης των ανθρώπων που πάσχουν από "οριακή διαταραχή προσωπικότητας" ή μήπως αυτό που κατανοούσαμε μέχρι χτες ως "οριακή διαταραχή" θεωρείται πλέον η πιο "προσαρμοστική", "αρμόζουσα" και "φυσιολογική" συμπεριφορά;

Η υπόθεση εργασίας που εξετάζουμε είναι ότι, όπως η έννοια του "ναρκισσισμού" χρησιμοποιήθηκε στον παρελθόν για να περιγράψει τα "παθολογικά" χαρακτηριστικά των ανθρώπων και των κοινωνιών της ύστερης φάσης της νεωτερικότητας, με ανάλογο τρόπο η κλινική εννοιολογική σύλληψη της "οριακής διαταραχής" μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει ή/και εξηγήσει την "ψυχο(παθο)λογία" της μετανεωτερικής εποχής.

Περισσότερα εδώ:

Η «οριακή διαταραχή» ως περιγραφικό και εξηγητικό εργαλείο της «ψυχο(παθο)λογίας» της μετανεωτερικής εποχής.

11/11/2022

Με ποιο τρόπο η "κουλτούρα της αφύπνισης" συμβάλλει στη διαμόρφωση και καθιέρωση ενός νέου συνειδησιακού χάρτη και ενός νέου ανθρωπολογικού τύπου; Πώς συγκροτείται με τη βοήθεια της ψυχολογίας και γενικά της επιστήμης το ιδεολόγημα του ανθρώπου που έχει τη δυνατότητα ως άλλος θεός να δημιουργήσει ή να επινοήσει τον εαυτό του εκ του μηδενός και να απελευθερωθεί από τη φύση του υπερβαίνοντας τους βιολογικούς, κοινωνικούς και ιστορικούς περιορισμούς του, ενδεχομένως ακόμα και τον ίδιο το θάνατο; Ποια σχέση μπορεί να έχουν όλα αυτά με τις παγκόσμιες κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις, το φεμινισμό, το κίνημα των ταυτοτήτων, τα έντομα ως νέο διατροφικό είδος και τα cyborg; Πώς γίνεται ένα σημαντικό μέρος του κόσμου να είναι πεπεισμένο ότι ο άνθρωπος βαδίζει προς το υπέρτατο σημείο της εξέλιξης και απελευθέρωσής του, ενώ την ίδια στιγμή ένα άλλο μέρος του κόσμου είναι πεπεισμένο ότι ο άνθρωπος βρίσκεται επικίνδυνα κοντά στο χείλος της υποδούλωσής του; Και αφού και τα δύο "στρατόπεδα" αισθάνονται ότι βρίσκονται στη "σωστή πλευρά της ιστορίας" σε τι είδους ανθρώπους και τι είδους κοινωνίες οδηγεί τελικά αυτή η "σωστή" ιστορία;

Πώς το κίνημα woke διαμορφώνει τις νέες συνειδήσεις και προετοιμάζει τη μετάβαση σε μια απανθρωποποιημένη κοινωνία.

09/11/2022

Εκκινώντας από την στάση απέναντι στην “κλιματική αλλαγή” όπου ο μέσος άνθρωπος ενοχοποιείται ως καταστροφέας του πλανήτη, περνώντας στις θεωρίες για την ταυτότητα φύλου (gender theory) ή τις ρευστές μη-δυαδικές ταυτότητες φύλου (non-binary) και καταλήγοντας στην εμμονική χρήση του ουδέτερου όρου “άτομο” για αναφορά σε γένος και ανθρωπολογική κατάσταση (άτομο με ωάρια, ηλικιωμένο άτομο, ανήλικο άτομο, χοντρό άτομο και “είμαστε όλα παρόντα”), οι ενδείξεις συνηγορούν στο ότι διαμορφώνεται και αποπειράται να καθιερωθεί ένα νέος συνειδησιακός χάρτης και ένας νέος ανθρωπολογικός τύπος.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κουλτούρα woke έχει φτάσει να αποτελεί ένα σημαντικότατο μέρος του εποικοδομήματος της νέας μορφής του καπιταλισμού. Την απαραίτητη ιδεολογική μαγιά προκειμένου να εμπεδωθούν και να γίνουν αποδεκτές οι διαφαινόμενες ολοκληρωτικές μορφές κοινωνικής οργάνωσης εξασφαλίζοντας όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συναίνεση και καταπνίγοντας τις όποιες αντιδράσεις. Εκτοπίζοντας τις παραδοσιακές ιδεολογίες (φιλελευθερισμός, συντηρητισμός, σοσιαλισμός), αποπολιτικοποιώντας τα παραδοσιακά λαϊκά κινήματα και συλλογικά αιτήματα για βελτίωση των συνθηκών της ζωής και κραδαίνοντας ως σημαία την κοινωνική δικαιοσύνη, διαμορφώνει τις συνειδήσεις της νέας μετα-κοινωνίας και μετα-δημοκρατίας – την ίδια στιγμή μάλιστα που σε όλο τον πλανήτη οι διακρίσεις, οι ανισότητες, η βία και οι ρατσισμοί, αυξάνονται και βαθαίνουν όσο ποτέ άλλοτε.

Θεωρώ ότι είναι χρέος μας να αναρωτηθούμε πόσο επαναστατικό ή αντισυστημικό (όπως το ίδιο αυτοπροσδιορίζεται) είναι ένα κίνημα που το έχει αγκαλιάσει όλο το mainstream κατεστημένο (πολιτικές ελίτ, MME, πολυεθνικές εταιρείες, ακαδημαϊκή κοινότητα και λοιπά). Ένα κίνημα που ως νούμερο ένα εχθρό του θέτει την “πατριαρχία” αφήνοντας να εννοηθεί ότι μπορεί να υπάρξει πραγματική ισότητα και ανθρώπινα δικαιώματα (!) στα πλαίσια ενός συστήματος αβυσσαλέων ανισοτήτων. Που ως “χορηγούς επικοινωνίας” στον “αντισυστημικό” αγώνα του έχει μερικούς από τους μεγαλύτερους μεγιστάνες του πλούτου. Να αναρωτηθούμε, επίσης, πόσο επαναστατική ή αντισυστημική είναι μια ιδεολογία που εκλογικεύει όλες τις παράλογες ή αντιδημοκρατικές απαιτήσεις του συστήματος: Πρέπει να κλειστείτε στο σπίτι και να μην αγκαλιάζετε τα παιδιά σας. Πρέπει να σταματήσετε να χρησιμοποιείτε τον όρο “γυναίκα” για να αναφερθείτε στον εαυτό σας και να τον αντικαταστήσετε με τον όρο “θηλυκότητα”. Πρέπει να διαθέτετε πιστοποιητικό πολιτικών, υγειονομικών, ενεργειακών ή άλλων φρονημάτων προκειμένου να συμμετάσχετε στην εργασιακή και κοινωνική ζωή. Πρέπει να τρέφεστε με έντομα για το καλό του πλανήτη ( ; ) παρόλο που δεν θεωρούνται τροφή στα πλαίσια της πολιτισμικής σας παράδοσης...

Περισσότερα εδώ:

Πώς το κίνημα woke διαμορφώνει τις νέες συνειδήσεις και προετοιμάζει τη μετάβαση σε μια απανθρωποποιημένη κοινωνία.

30/10/2022

ΣΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΙΜΟΡΡΑΓΟΥΝ, ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΜΕ ΜΗΤΡΑ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΜΕ ΩΑΡΙΑ

Η "λογική" πίσω από τη χρήση του όρου "άνθρωποι με ωάρια" αντί του όρου "γυναίκες" είναι, πρώτον, ότι "υπάρχουν γυναίκες που δεν έχουν ωάρια" (τρανς γυναίκες) και, δεύτερον, ότι "υπάρχουν άνθρωποι που δεν είναι γυναίκες οι οποίοι όμως έχουν ωάρια" (τρανς άντρες).

Επομένως, με βάση αυτή τη "λογική", το να αναφερθούμε σε "γυναίκες" θεωρώντας ως αυτονόητο ότι είναι εκείνες που φέρουν τα ωάρια θα ήταν ανακριβές, "αντιεπιστημονικό" (σύμφωνα με μια νέα θαυμαστή "επιστήμη" όπου βιολόγοι αρνούνται την ύπαρξη του βιολογικού φύλου στο ανθρώπινο είδος) και βεβαίως θα ήταν προσβλητικό και τρανσφοβικό.

Μάλιστα υπάρχουν και γυναίκες, υποτίθεται φεμινίστριες, που είναι πολύ ευχαριστημένες με τέτοιου είδους διευθετήσεις γιατί λέει η εξίσωση του όρου γυναίκα με τις γυναικείες βιολογικές λειτουργίες περιορίζει και υποβιβάζει τις γυναίκες στον αναπαραγωγικό τους ρόλο, άρα η λύση στο πρόβλημα αυτό είναι να καταργήσουμε ολοσδιώλου τον όρο «γυναίκα» ή να αφαιρέσουμε τη βιολογία από τη γυναίκα.

Και κάπως έτσι όλοι είναι χαρούμενοι, προοδευτικοί και πολιτικά ορθοί τη στιγμή που οι ίδιες οι γυναίκες μένουν να αναρωτιούνται ποιον όρο επιτρέπεται να χρησιμοποιούν πλέον για να κατανοούν τον εαυτό τους και την εμπειρία τους.

Το ανησυχητικό είναι ότι η απανθρωποποίηση των γυναικών και ο ξεκάθαρος μισογυνισμός που υποκρύπτει η εξάλειψη της βιολογικής συνιστώσας από τη σύνθετη και αξεδιάλυτη βιοψυχοκοινωνική πραγματικότητα που περιγράφει ο όρος "γυναίκα", στην ελληνική πραγματικότητα τουλάχιστον, δεν αποτελεί καν θέμα.