21/03/2025
📌 «Adolescence» - Netflix ή μήπως «Με εμάς θα ασχοληθεί ποτέ κανείς;»
🎬 Η συγκλονιστική, νέα σειρά του Netflix, Adolescence, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου και με τον καλλιτεχνικό ρεαλισμό της έφερε, για άλλη μια φορά, στο προσκήνιο τον πάντοτε επίκαιρο, αλλά και τρομακτικό για τους γονείς, σταθμό της εφηβείας.
🔻 Τρομακτικό, γιατί αναπόφευκτα μας φέρνει σε επαφή με τα δικά μας, κατ' αρχάς ατομικά 🧩, στη συνέχεια οικογενειακά 🏠
και εν τέλει κοινωνικά και διαγενεακά 🌍 ελλείμματα.
Αντιμέτωπους δηλαδή με τα αποτελέσματα ενός ραγδαία μεταβαλλόμενου κόσμου, ο οποίος διαμορφώθηκε μέσα από κινήματα και κρίσεις, που αμφισβήτησαν και αμφισβητούν, εντονότερα πλέον, στερεοτυπικές αντιλήψεις, έμφυλους ρόλους και παγιωμένες πραγματικότητες αιώνων, όπως η ίδια η πατριαρχία. Έναν κόσμο που, την ίδια στιγμή, δεν παρέχει το αναγκαίο περιθώριο για μια βαθύτερη διανοητική και συναισθηματική επεξεργασία όλων αυτών των μεταβολών.
Οικοδομείται, επομένως, μια συνθήκη, που ανεπεξέργαστη δυναμιτίζει σταθερά τη διαχρονική πόλωση μεταξύ των δύο φύλων. Μια πόλωση, η οποία έρχεται ως αποτέλεσμα, αυτή τη φορά, μιας αντεστραμμένης, πλέον, ασύμμετρης εξέλιξης των δύο φύλων, καθώς, την ίδια ώρα που η γυναίκα ακμάζει σταθερά, εντοπίζουμε τον ανδρικό ρόλο, αποδυναμωμένο και σε αδιέξοδο, να έχει επηρεαστεί δυσμενώς στον πυρήνα του από τις αλλαγές που επήλθαν στη γυναικεία ταυτότητα.
Το κλίμα, συνεπώς, γίνεται τοξικό, οι γυναίκες φαντάζουν συχνά απορριπτικές στα μάτια των ανδρών, όπως διαφαίνεται και στη σειρά «Adolescence», το διαφυλικό χάσμα μεγαλώνει και παράγεται το κατάλληλο υπόστρωμα για να ανθίσουν τα θλιβερά περιστατικά έμφυλης βίας, όπως οι γυναικοκτονίες, που μαστίζουν την εποχή μας. Περιστατικά που «εύκολα», «απλά» και «μονοδιάστατα» ερμηνεύονται μέσα από την ταμπέλα της τοξικής αρρενωπότητας.
Μέσα σε αυτόν τον κόσμο, ο σύγχρονος έφηβος καλείται, παράλληλα με όλα αυτά, να διαχειριστεί και τον συναισθηματικό του κυκεώνα 🧠, ο οποίος αποτελείται από αλλεπάλληλα ερωτήματα και ερωτηματικά, που αφορούν, μεταξύ άλλων, υπαρξιακά ζητήματα👥, θέματα ταυτότητας, προσωπικούς στόχους 🎯, την επαγγελματική του αποκατάσταση🎓, τις διαπροσωπικές του σχέσεις👫, τον έρωτα και τη σεξουαλικότητά του ❤️ και εν γένει την είσοδο και την προσαρμογή του σε αυτόν τον κόσμο των ενηλίκων που αχαρτογράφητος ανοίγεται μπροστά του🌍.
🌊 Νοιώθοντας συχνά ναυαγός, σε μια αδυσώπητη πραγματικότητα, όπως στα μάτια του φαντάζει αυτή που εμείς δημιουργήσαμε, βλέπει τα ερωτήματα που τον απασχολούν να γίνονται άλυτοι γρίφοι και βουβά, με τον δικό του τρόπο, κραυγάζει: «Βασανίζομαι» 🔥 [1].
Αδυνατώντας να καταλάβει τι του συμβαίνει και να βάλει σε λέξεις αυτή του τη δυσφορία , αναζητά στηρίγματα…
❓ Πού να τα βρει όμως…
Από τη μία, οι γονείς 👨👩👦 , μέσα στην άγνοιά τους και πλήρως απορροφημένοι με την κάλυψη των αναρίθμητων υποχρεώσεών τους, τον αφήνουν συχνά να πλανιέται μόνος, χωρίς φροντίδα και καθοδήγηση και από την άλλη, η εκπαίδευση 🏫, μέσα στις μυριάδες ελλείψεις του «εργαστηριακού» της συστήματος, παρουσιάζει ως μοναδική «Ιθάκη» μια στείρα, απατηλή και σχεδόν πάντα αδιέξοδη αριστεία.
Στερημένη, συνεπώς, συναισθηματικά αυτή η γενιά εφήβων – η οποία συνάντησε στη βρεφική της κλίνη τα κινητά 📱 και τους υπολογιστές 💻 – με δεδομένες τις ανάγκες του ανήκειν και της άνευ όρων αποδοχής, για αυτήν την τόσο ευαίσθητη ηλικία, ανάγκες οι οποίες δεν μπορούν να ικανοποιηθούν από την οικογένεια και την κοινωνία, βρίσκει λιμάνι, μέσα στην απόγνωσή της, στα ψηφιακά παράθυρα της ελπίδας αυτού του παγκόσμιου ιστού 🕸.
Μένει, επομένως, να καθοδηγείται από σύγχρονα και αβέβαια είδωλα 🎭, όπως οι influencers, και καταλήγει, πολλές φορές, να μετασχηματίζει το παγιδευμένο συναίσθημά της σε οργή, μίσος και βία 💥, εκτονώνοντάς το μέσα από τον σχολικό εκφοβισμό ή τη συμμετοχή της σε παράνομες οργανώσεις και νοσηρές ενέργειες.
Σπανιότερα, σε μια πιο υγιή έκφραση, όταν η ίδια η πολιτεία της υπενθυμίζει το «Δεν έχω οξυγόνο», συστρατεύει το συναίσθημά της με το κοινό αίσθημα αγανάκτησης – που όμως, συν τοις άλλοις, αποτελεί και εκφράζει μια επιτακτική αναζήτηση για ένα καλύτερο αύριο, όπως διαπιστώσαμε με τις συγκεντρώσεις για το έγκλημα των Τεμπών.
📢 Η σειρά, επομένως, μάς καλεί, έμμεσα, να ανταποκριθούμε ουσιαστικά σε αυτό το «Με εμάς θα ασχοληθεί ποτέ κανείς;» [2] των νέων. Άλλωστε, εμείς οι μεγαλύτεροι είμαστε αυτοί που τους κληροδοτήσαμε, μαζί με τα καλά, και όλα μας τα βάρη (οικονομικές ακρότητες, ανεξέλεγκτη τεχνολογική εξέλιξη, κλιματική αλλαγή, προβληματικές οικογενειακές σχέσεις).
Μέσα από τα επεισόδιά της, διαφαίνεται γλαφυρά το διαγενεακό χάσμα και αποκαλύπτεται η αναγκαιότητα για ένα «Κάλεσμα» [3] διαλόγου και επικοινωνίας!
📢 Ένα «Κάλεσμα», το οποίο, δύο περίπου χρόνια πριν, είχα σημάνει μέσα από το βιβλίο μου «Γεννήθηκα στον Βορρά, μεγάλωσες στον Νότο», χρησιμοποιώντας, τότε, ως τρόπο παρουσίασης όλων των παραπάνω φαινομένων και προβληματισμών τον λογοτεχνικό διάλογο μάνας και κόρης, που στην ουσία, όμως, αντιπροσωπεύουν τον κάθε γονέα και το κάθε παιδί.
Με αυτό το συμβολικό, λογοτεχνικό σχήμα θέλησα να απενοχοποιήσω και να φέρω κοντά, δίνοντάς τους σκέψη, φωνή και λόγο, τόσο τις δυο γενιές που συμμετέχουν, όσο και εκείνες που τις ακολουθούν.
📚 Πέρα λοιπόν από το όποιο απαισιόδοξο κλείσιμο της σειράς, μπορεί κανείς, «γυρεύοντας απαντήσεις στις σελίδες» [4] αυτού του βιβλίου, να ξαναθυμηθεί το γεγονός ότι η επικοινωνία και η κατανόηση αποτελούν ταυτόχρονα ασυνείδητες συγγένειες, αλλά και διαχρονικές, αμοιβαίες ανάγκες μεταξύ των ανθρώπων.
Ως μεγαλύτεροι, λοιπόν, καλούμαστε, πρώτα εμείς, να αφουγκραστούμε τα μηνύματα των νέων, να τα ακούσουμε και να εκλάβουμε το «χτύπημά» τους ως μια κρούση στην πόρτα μας, ως ένα μέσον δηλαδή για να επικοινωνήσουμε ανοιχτά μαζί τους, αλλά και σαν μια ευκαιρία συνάμα για αναστοχασμό και συνολικό επαναπροσδιορισμό των διαφυλικών, των οικογενειακών και των κοινωνικών μας σχέσεων.
Διότι αν, χωρίς φόβο και αναστολές, μπορέσουμε να εκφράσουμε, από κοινού οι γενιές, τις δικές μας αλήθειες – αυτές που πληγώνουν αλλά και λυτρώνουν – τότε, εντέλει, γεφυρώνεται το χάσμα και αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά η μοναξιά και η διάχυτη αίσθηση ματαιότητας που όλοι βιώνουμε.
Ας αναλάβουμε, επομένως, την ευθύνη μας, ας πλησιάσουμε και ας φροντίσουμε αυτή τη νέα γενιά.
Εκείνη που στο ένα χέρι κρατά «το ρόδο και στο άλλο το ξίφος» [5].
🌅 Με αυτόν τον τρόπο θα επανέλθει η ελπίδα και «θα ξημερώσει επιτέλους η Κυριακή» [6], όπου:
Το τραύμα,
θα έχει γίνει,
Θαύμα ✨.
[1], [3], [3], [4}, [5], [6]: τίτλοι κεφαλαίων του βιβλίου.
