Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία / Hellenic Psychiatric Association

10/09/2025

09/09/2025

Ανακοίνωση του Κλάδου Αυτοκαταστροφικών Συμπεριφορών της ΕΨΕ

Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης της Αυτοκτονίας – 10η Σεπτεμβρίου

Η 10η Σεπτεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης της Αυτοκτονίας, έχει θεσπιστεί από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (Π.Ο.Υ.) ως ημέρα αφιερωμένη στην ευαισθητοποίηση για την αυτοκτονία και στην ανάγκη συντονισμένων δράσεων πρόληψης και θεραπείας. Η αυτοκτονία, ως φαινόμενο διαχρονικό και οικουμενικό, αποτελεί μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας, με τεράστιες επιπτώσεις τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.
Κάθε χρόνο περίπου 720.000 άτομα παγκοσμίως θέτουν τέλος στη ζωή τους, ενώ για κάθε αυτοκτονία αναφέρεται πάνω από 25πλάσιος αριθμός αποπειρών (Western Michigan University, 2025, Who, 2025). Στην Ελλάδα, περίπου 500 συνάνθρωποί μας χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο από αυτοκτονία (Κλίμακα, 2025). Παρότι αριθμητικά η αυτοκτονία μπορεί να θεωρείται σχετικά σπάνια αιτία θανάτου, ο αντίκτυπός της είναι δυσανάλογα μεγάλος: πλήττει οικογένειες, φίλους, κοινότητες και δημιουργεί βαθύ συναισθηματικό τραύμα που διαρκεί για χρόνια.
Η αυτοκτονία αποτελεί ένα πολυσύνθετο και πολυπαραγοντικό φαινόμενο. Η αιτιολογία της περιλαμβάνει βιολογικούς, ψυχολογικούς και κοινωνικούς παράγοντες, όπως κληρονομική προδιάθεση, ψυχικές διαταραχές (κατάθλιψη, διπολική διαταραχή, ψυχώσεις, διαταραχές προσωπικότητας), χρήση ουσιών, σοβαρά σωματικά νοσήματα, τραυματικές εμπειρίες, κοινωνική απομόνωση, οικονομική δυσπραγία και κρίσιμα γεγονότα ζωής. Δεν υπάρχει ένας μοναδικός αιτιολογικός παράγοντας που να οδηγεί στην αυτοκτονία· πρόκειται για το αποτέλεσμα της συνύπαρξης και αλληλεπίδρασης πολλών μεταβλητών.
Η ψυχιατρική επιστήμη έχει σημειώσει τεράστια πρόοδο τις τελευταίες δεκαετίες τόσο σε θεραπευτικό όσο και σε ερευνητικό επίπεδο. Νέες φαρμακευτικές θεραπείες, βελτιωμένα ψυχοθεραπευτικά εργαλεία, συνδυαστικές προσεγγίσεις βιοψυχοκοινωνικής φύσης και ενισχυμένες υπηρεσίες ψυχικής υγείας έχουν συμβάλει καθοριστικά στη μείωση της αυτοκτονικότητας. Ταυτόχρονα, η πολιτεία αναπτύσσει προγράμματα πρόληψης, γραμμές βοήθειας, δομές υποστήριξης και ενημερωτικές καμπάνιες.
Ωστόσο, παρά την επιστημονική πρόοδο και τις παρεμβάσεις της πολιτείας, η αυτοκτονικότητα εξακολουθεί να υφίσταται. Αυτό οφείλεται στην έλλειψη έγκυρων και αξιόπιστων μεθόδων πρόβλεψης, στην πολυπλοκότητα του ανθρώπινου ψυχισμού και στη μοναδικότητα κάθε προσωπικής ιστορίας. Παράγοντες όπως η απόκρυψη της αυτοκτονικής πρόθεσης, η άρνηση συμμόρφωσης στη θεραπεία, η δυσλειτουργία ή απουσία υποστηρικτικού πλαισίου, αλλά και οι περιορισμοί στην αποτελεσματικότητα των θεραπειών, επιτείνουν την αβεβαιότητα. Όπως έχει τεκμηριωθεί διεθνώς (Franklin et al., 2017· Lindh et al., 2019· Hopkins et al., 2022), η ακριβής πρόβλεψη της αυτοκτονικής συμπεριφοράς παραμένει ανέφικτη.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η πρόληψη είναι ανέφικτη. Αντιθέτως, η μείωση των παραγόντων κινδύνου και η ενίσχυση των προστατευτικών παραγόντων μπορούν να αποδειχθούν καθοριστικές. Η εκπαίδευση επαγγελματιών, η ευαισθητοποίηση του κοινού, η έγκαιρη διάγνωση, η πρόσβαση σε ποιοτική φροντίδα ψυχικής υγείας, η κοινωνική συνοχή, η μείωση του στίγματος και η ανάπτυξη ανθεκτικότητας είναι βασικές στρατηγικές. Η συνεργασία ανάμεσα σε υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευση, πρόνοια, εργασία και δικαιοσύνη αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση.
Κάθε ζωή είναι πολύτιμη, και κάθε άτομο που βιώνει αυτοκτονικό ιδεασμό αξίζει την προσοχή, την κατανόηση και τη στήριξή μας. Ως κοινωνία, οφείλουμε να ενδυναμώνουμε την ελπίδα, να ενισχύουμε την ανθρώπινη ανθεκτικότητα και να υπενθυμίζουμε ότι ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές, μπορεί να υπάρχει διέξοδος.
Η Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης της Αυτοκτονίας είναι μια ευκαιρία συλλογικής περισυλλογής, ευαισθητοποίησης και ανάληψης δράσης. Υπενθυμίζει στις κυβερνήσεις την υποχρέωση να θέτουν το ζήτημα αυτό ως προτεραιότητα δημόσιας υγείας και ενθαρρύνει τους πολίτες να ενημερώνονται, να μιλούν ανοιχτά, να στηρίζουν τους συνανθρώπους τους και να συμβάλλουν στην καλλιέργεια ενός κόσμου όπου η ζωή υπερισχύει της απόγνωσης.

Στο εγγύς μέλλον, είναι πιθανό, με την ανάπτυξη καλύτερων και πιο έγκυρων μεθόδων ανίχνευσης της αυτοκτονικότητας (Ribeiro et al. 2019; Abdelmoteleb et al. 2025), αλλά και με αποτελεσματικότερες θεραπείες των ψυχικών διαταραχών, να επιτύχουμε καλύτερη πρόληψη των αποπειρών αυτοκτονίας.

Ο Κλάδος Αυτοκαταστροφικών Συμπεριφορών της ΕΨΕ δεσμεύεται να συνεχίσει να εργάζεται με επιστημονική επάρκεια, κοινωνική υπευθυνότητα και αφοσίωση στο έργο της πρόληψης, με στόχο να μειωθούν οι αυτοκτονίες και να προστατευθεί το ύψιστο αγαθό: η ανθρώπινη ζωή.

Η Τριμελής Επιτροπή του Κλάδου Αυτοκαταστροφικών Συμπεριφορών της ΕΨΕ

Η. Τζαβέλλας, Δ. Καραΐσκος, Θ. Παπασλάνης

27/06/2025

25/06/2025

26 Ιουνίου - Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών

14/05/2025

Στο link https://www.psychiatriccongress.gr/program.html, ,
δείτε το Τελικό Πρόγραμμα του 33ου Πανελληνίου Συνεδρίου Ψυχιατρικής της Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία / Hellenic Psychiatric Association https://www.psychiatriccongress.gr/program.html

32ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικής

05/05/2025

The EPA Leadership Academy is now open for applications. This is a 3-day course that will take place in Strasbourg on 5-7 September 2025. Here are the full details:

The EPA is proud to present the first edition of the EPA Leadership Academy. This joint initiative by the Early Career Psychiatrists’ Committee and the Committee on Education is designed to empower psychiatric trainees and early career psychiatrists with essential leadership skills. The programme ...

02/04/2025

Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας για τον Αυτισμό στις 2 Απριλίου ο Κλάδος Νευροαναπτυξιακών Διαταραχών δια Βίου συνέταξε το παρακάτω βραχύ σημείωμα. Σε αυτό υπενθυμίζεται η ανάγκη για την Ελλάδα αφενός μεν να χαρτογραφηθεί ο αυτισμός στους ενήλικες και αφετέρου να τονιστεί η ανάγκη πληρέστερης εκπαίδευσης των επαγγελματιών της ψυχικής υγείας.

Η Τριμελής Επιτροπή

Του Κλάδου Νευροαναπτυξιακών Διαταραχών δια Βίου

Της Ελληνικής Ψυχιατρικής Ετσαιρείας

Α. Πεχλιβανίδης, Ε. Καλαντζή, Κ. Κορομπίλη



Η Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού είναι μία από τις επτά επίσημες ημέρες του ΟΗΕ για την υγεία. Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 2008 κήρυξε ομόφωνα την 2α Απριλίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ευαισθητοποίησης για τον Αυτισμό για να τονίσει την ανάγκη να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αυτισμό, ώστε να μπορούν να ζήσουν μια πλήρη και ουσιαστική ζωή ως αναπόσπαστο μέρος της κοινωνίας.

Ο αυτισμός είναι νευροαναπτυξιακή διαταραχή, εκδηλώνεται κατά την πρώιμη παιδική ηλικία, ανεξάρτητα από το φύλο, τη φυλή ή την κοινωνικοοικονομική κατάσταση. Ο όρος Αυτιστικό Φάσμα αναφέρεται σε μοναδικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, μη τυποποιημένους τρόπους μάθησης, έντονα ενδιαφέροντα για συγκεκριμένα θέματα, κλίση σε ρουτίνες, και ιδιαίτερους τρόπους επεξεργασίας των αισθητηριακών πληροφοριών. Το ποσοστό αυτισμού σε όλες τις περιοχές του κόσμου είναι υψηλό και η έλλειψη κατανόησης έχει τεράστιο αντίκτυπο στα άτομα, τις οικογένειές τους και τις κοινότητές τους. Ο στιγματισμός και οι διακρίσεις που συνδέονται με τη νευροδιαφορετικότητα παραμένουν ουσιαστικά εμπόδια στη διάγνωση και την αντιμετώπιση.

Στην παιδική ηλικία συχνά συνυπάρχει με άλλες νευροαναπτυξιακές διαταραχές όπως η νοητική ανεπάρκεια και η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής υπερκινητικότητας. Στη πλειοψηφία των περιπτώσεων οι δυσκολίες εμμένουν στην ενήλικη ζωή. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις δεν έχει διαγνωστεί στην παιδική ηλικία, γεγονός που καθιστά επιτακτική την ανάγκη ανάπτυξης αξιόπιστων μεθόδων αναδρομικής διάγνωσής του. Τα συμπτώματα που επιμένουν στην ενήλικη ζωή δημιουργούν στις συνυπάρχουσες ψυχικές νόσους διαφοροποιήσεις ως προς τη βαρύτητα, την πορεία, την πρόγνωση και την απάντηση στη θεραπεία.

Οι ανάγκες του ετερογενούς αυτού πληθυσμού που έχει εμφανίσει εκρηκτική αύξηση τα τελευταία χρόνια χρειάζεται να χαρτογραφηθούν και να καλυφθούν μέσω της εκπαίδευσης των ειδικών ψυχικής υγείας και της δημιουργίας εξειδικευμένων κέντρων αξιολόγησης και υποστήριξης για τον αυτισμό όχι μόνο για την παιδική ηλικία αλλά και για την ενήλικη ζωή.

02/04/2025

Ανακοίνωση του Κλάδου Ψυχοπαθολογίας της ΕΨΕ για την Παγκόσμια Ημέρα Διπολικής Διαταραχής – 30 Μαρτίου

Κατανόηση και αποστιγματισμός μιας σύνθετης ψυχικής διαταραχής

Η Παγκόσμια Ημέρα Διπολικής Διαταραχής, που τιμάται κάθε χρόνο στις 30 Μαρτίου, είναι αφιερωμένη στην ευαισθητοποίηση γύρω από μια σύνθετη και βαθιά ψυχική νόσο — τη διπολική διαταραχή. Η επιλογή της ημέρας δεν είναι τυχαία, καθώς συμπίπτει με τα γενέθλια του Βίνσεντ Βαν Γκογκ, του μεγάλου Ολλανδού ζωγράφου, ο οποίος πιστεύεται πως έπασχε από αυτή τη διαταραχή.

Η διπολική διαταραχή —πρώην γνωστή ως μανιοκατάθλιψη— χαρακτηρίζεται από διακυμάνσεις στη διάθεση, την ενέργεια και τη λειτουργικότητα του ατόμου, που εναλλάσσονται μεταξύ καταθλιπτικών και μανιακών ή υπομανιακών επεισοδίων. Παρά την πρόοδο της επιστήμης και της φαρμακολογίας, εξακολουθεί να είναι μια νόσος που συχνά παρερμηνεύεται και στιγματίζεται κοινωνικά.

Αξιοσημείωτο είναι πως τα ίχνη της διπολικής εμπειρίας εντοπίζονται ήδη από την αρχαιότητα, όχι μόνο στην ιατρική σκέψη του Ιπποκράτη και των διαδόχων του, αλλά και στη λογοτεχνία. Ένα εμβληματικό παράδειγμα αποτελεί ο ήρωας Αίας στην Ιλιάδα του Ομήρου. Στη Ραψωδία Μ (στ. 396 κ.ε.), η θεά Αθηνά «ἐνέπνευσε λύσσαν», μια θεόσταλτη μανία, η οποία τον οδήγησε σε πράξεις παραλογισμού, όταν εκείνος, τυφλωμένος από θυμό και αίσθημα αδικίας, σφαγίασε κοπάδια ζώων, νομίζοντας ότι σκοτώνει τους εχθρούς του. Στο κείμενο αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι η θεά του έστειλε την «ἀνίατον χαρὰν» — μια λύσσα, μια αλλόκοτη χαρά, πέραν του ανθρώπινου ελέγχου, που κατέλυσε τη λογική του. Η μορφή του Αίαντα είναι μια από τις πρώτες λογοτεχνικές απεικονίσεις του μανιοκαταθλιπτικού φάσματος: ένας ήρωας γενναίος και υπερήφανος, που πέφτει θύμα μιας ψυχικής θύελλας που δεν μπορεί να διαχειριστεί και τελικά οδηγείται στην αυτοχειρία.

Η διπολική διαταραχή, λοιπόν, δεν είναι μόνο ένα ιατρικό φαινόμενο — είναι και μια βαθιά πολιτισμική και ανθρωπολογική εμπειρία. Στις σημερινές κοινωνίες, καλούμαστε όχι μόνο να παρέχουμε επιστημονικά τεκμηριωμένη φροντίδα, αλλά και να καλλιεργήσουμε την ενσυναίσθηση, τον σεβασμό και την αποδοχή προς τα άτομα που ζουν με αυτή τη διαταραχή.

Η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία, τιμώντας την Παγκόσμια Ημέρα Διπολικής Διαταραχής, υπενθυμίζει τον θεμελιώδη ρόλο της επιστήμης στην αναγνώριση, πρόληψη, θεραπεία και αποστιγματοποίηση των ψυχικών διαταραχών. Η διαρκής εκπαίδευση, η διεπιστημονική προσέγγιση, η υποστήριξη των οικογενειών και η ενίσχυση της δημόσιας ψυχικής υγείας είναι οι πυλώνες πάνω στους οποίους χτίζεται μια κοινωνία που αγκαλιάζει το σύνολο των ψυχικών εμπειριών.

Ας μην ξεχνούμε πως, πίσω από κάθε διάγνωση, βρίσκεται ένας άνθρωπος με ιστορία, αγώνες και δυνατότητες που αξίζει να ακούγεται και να κατανοείται.

Η Τριμελής Επιτροπή του Κλάδου

Μ. Διαλλινά, Γ. Γεωργοπούλου, Ηλ. Βλάχος

10/03/2025

Παράταση υποβολής εργασιών για το #33οΠανελλήνιοΣυνέδριοΨυχιατρικής της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας, έως τις 28 Μαρτίου 2025 !

07/03/2025

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
του Κλάδου «Ψυχικής Υγείας Γυναικών & Ψυχιατρικής της Αναπαραγωγής»
της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας
για την Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας 8 Μαρτίου

H Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας έχει ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα θεσπιστεί ως μια μέρα υπενθύμισης και ενδυνάμωσης των αγώνων των γυναικών για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους.
Η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας 2025 προβάλλει μια έκκληση για συλλογική αλληλεγγύη και επιτάχυνση της δράσης για την ισότητα των φύλων (‘Accelerate Action').
Μπορεί η συγκεκριμένη ημέρα από πολλούς να θεωρείται ξεπερασμένη ή υπερβολική και να επικρατεί η πεποίθηση ότι οι γυναίκες στον περισσότερο δυτικό, τουλάχιστον, κόσμο δεν έχουν κάτι άλλο να διεκδικήσουν πλέον, μιας και έχουν ίσα δικαιώματα με τους άντρες. Δυστυχώς όμως οι αριθμοί «μιλάνε» για το αντίθετο.
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, το 2023 οι γυναίκες κατείχαν περίπου το 27% των κοινοβουλευτικών εδρών και το 23% των υπουργικών θέσεων, ενώ αντιπροσώπευαν λιγότερο από το 10% των αρχηγών κρατών στον κόσμο. Δεδομένα του 2024 έδειχναν στο Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο μειωμένο το χάσμα μεταξύ των φύλων, με την εκπροσώπηση ανδρών/γυναικών να βρίσκεται στο 60/40 %, έχοντας ωστόσο μόνο σε 6 (από τα 27) κράτη της ΕΕ μια ανάλογη εκπροσώπηση των φύλων στο κοινοβούλιό τους (δηλαδή >40% γυναίκες στο κοινοβούλιο), και μόνο σε 5 κράτη της ΕΕ γυναίκες αρχηγούς.
Παρότι λοιπόν οι γυναίκες έχουν σπάσει τα εμπόδια, έχουν αναδιαμορφώσει τις πολιτικές και έχουν πυροδοτήσει ισχυρά κινήματα, οι οικονομικές και διοικητικές ανισότητες εξακολουθούν να εμποδίζουν εκατομμύρια από αυτές να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους.
Υπολογίζεται ότι με το σημερινό ρυθμό προόδου οι γυναίκες θα καταλάβουν διεθνώς το 30% των διευθυντικών θέσεων μόλις το 2050, ενώ ανάλογοι υπολογισμοί αναφέρουν ότι θα χρειαστούν περίπου πέντε γενιές από σήμερα δηλαδή μέχρι το 2158, για να επιτευχθεί η πλήρης ισότητα των φύλων.
Αναδεικνύοντας αυτά τα εμπόδια φετινό θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας είναι η επιτάχυνση των δράσεων προς την κατεύθυνση της ισότητας.
Η 8η του Μάρτη είναι ένα παγκόσμιο κάλεσμα για την αναγνώριση στρατηγικών και δραστηριοτήτων, καθώς και για την αναζήτηση πόρων που επηρεάζουν θετικά την πρόοδο των γυναικών. Η πρόοδος δεν αφορά μόνο στον προβληματισμό, αλλά και στην άμεση υλοποίηση της πλήρους συμμετοχής των γυναικών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, ιδίως σε θέματα άμυνας, ασφάλειας και διασφάλισης όρων ειρήνης. Επιπρόσθετα είναι καθοριστικής σημασίας η προστασία των γυναικών και κοριτσιών σε περιοχές συρράξεων από την εκμετάλλευση, την εμπορία και τη χρήση του βιασμού ως όπλου πολέμου.

Η εστίαση στην ανάγκη επιτάχυνσης της δράσης υπογραμμίζει τη σημασία της επείγουσας αντιμετώπισης των συστημικών εμποδίων και προκαταλήψεων που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες, τόσο στον προσωπικό όσο και στον επαγγελματικό και κοινωνικό τομέα. Είναι γνωστό ότι κοινωνίες που σέβονται την ισοτιμία των πολιτών τους διασφαλίζουν για όλους καλύτερους όρους ειρήνης και δικαιοσύνης, καλύτερη ψυχική και σωματική υγεία. Η επένδυση στην ισότητα των γυναικών σημαίνει μία πιο δίκαιη και υποστηρικτική κοινωνία για όλους.
Ας ενώσουμε λοιπόν τις δυνάμεις μας, ώστε να τιμήσουμε τα κοινωνικά, οικονομικά, πολιτιστικά και πολιτικά επιτεύγματα των γυναικών, να σπάσουμε τα στερεότυπα, να αμφισβητήσουμε τις διακρίσεις και τις προκαταλήψεις, και να προχωρήσουμε σε πιο υγιείς ψυχικά κοινωνίες!

Η Συντονιστική Επιτροπή του Κλάδου

Αγγελική Λεονάρδου, Κατερίνα Αρβανίτη, Δέσποινα Γιαϊλόγλου