27/10/2023
👨⚕️Frank Netter – Ο Μιχαήλ Άγγελος της Ιατρικής 🖌️🎨
🔸Ο μικρός Frank είχε δείξει από πολύ νωρίς έφεση στη ζωγραφική. Αντέγραφε φωτογραφίες και πίνακες, απεικόνιζε τα πάντα: τοπία, οικήματα, πορτραίτα. Η βασική του όμως κλίση είναι ο άνθρωπος. Το ανθρώπινο σώμα. Η στάση του σώματος, η κίνησή του, οι εκφράσεις του προσώπου. Παρατηρεί την ανθρώπινη ανατομία, τις χειρονομίες, τη βάδιση, τις συσπάσεις των προσωπικών μυών.
🔸Το 1919, λίγο πριν το Γυμνάσιο, και ενώ η πανδημία γρίπης σαρώνει τη Νέα Υόρκη, ο Frank χάνει τον πατέρα του από καρκίνο του παγκρέατος. Εν μέσω πανδημίας και πένθους, ο έφηβος Frank Netter έρχεται σε επαφή με την αρρώστια και τον θάνατο.
🔸Στο Γυμνάσιο αποφασίζει να σπουδάσει καλές τέχνες, αν και η μητέρα του είναι αρνητική. Αρχίζει να παρακολουθεί κρυφά τα δωρεάν βραδινά μαθήματα της Σχολής καλών τεχνών της Ακαδημίας και αργότερα να εγγραφεί στο Κολλέγιο της πόλης της Νέας Υόρκης που δεν χρέωνε δίδακτρα. Το καλοκαίρι του 1924, η μητέρα του πεθαίνει από σηψαιμία μετά από μια γυναικολογική επέμβαση ρουτίνας.
🔸Μετά την απώλεια της μητέρας του, ωριμάζει μέσα του η ιδέα να συνδυάσει την καλλιτεχνική του ροπή προς την ομορφιά του ανθρώπινου σώματος και τη βούλησή του να βοηθήσει τον άνθρωπο. Το 1927 ο Frank Netter εγγράφεται στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης.
🔸Εκεί, ο καθηγητής που εισέρχεται αργά το βράδυ στο εργαστήριο Ανατομίας για να σιγουρευτεί ότι τα πτώματα και τα ανατομικά παρασκευάσματα είναι ασφαλή, βρίσκει τον φοιτητή Frank Netter να τα ζωγραφίζει. Τον επιπλήττει, αλλά μόλις βλέπει τις εικόνες που έχει ζωγραφίσει ο Frank, αλλάζει γνώμη. Πολύ σύντομα οι συμφοιτητές, αλλά και οι καθηγητές του, τού ζητούν ιατρικές και ανατομικές εικόνες κατά παραγγελία. Οι πάντες αναγνωρίζουν ένα πρωτοφανές ταλέντο και η φήμη του διαχέεται.
🔸Ο Frank Netter αποφοιτά και ακολουθεί ειδικότητα χειρουργικής. Γνωρίζει και απεικονίζει την Ανατομία του ανθρώπινου σώματος εκ των έξω και εκ των έσω, όσο κανείς έως τότε. Ζωγραφίζει έγχρωμες ανατομικές εικόνες εκπληκτικής λεπτομέρειας και τεράστιας εκπαιδευτικής αξίας, υπό πρωτόγνωρες γωνίες θέασης και πρωτοφανείς τμηματοποιήσεις. Απεικονίζει επίσης την αγωνία του εμφραγματία, το πρόσωπο του υπερθυρεοειδικού ασθενούς, τους χειρισμούς για την παροχή πρώτων βοηθειών και άλλα πολλά.
🔸Ακολουθεί η απόλυτη επιτυχία. Για το έργο του ενδιαφέρονται αυτοί που έχουν το χρήμα: οι φαρμακοβιομηχανίες. Ciba, Armour Laboratories, Pfizer. Ο Frank Netter προσλαμβάνεται με συμβόλαια και ήδη από τη δεκαετία του 1940 ιατρική απεικόνιση σημαίνει Frank Netter. To 1948, η Ciba εκδίδει τη «Συλλογή ιατρικών εικόνων», η οποία γίνεται ανάρπαστη. Για δεκαετίες δεν υπάρχει ιατρική βιβλιοθήκη που να μην περιέχει έργα του Frank Netter και τοίχος νοσοκομείου, ιατρείου ή υγειονομικής μονάδας που να μην έχει φιλοξενήσει πόστερ με εικόνες του.
🔸Ο Frank Netter κάποια στιγμή στην καριέρα του, εγκατέλειψε τη μάχιμη ιατρική για να αφοσιωθεί απερίσπαστος στον σκοπό πλέον της ζωής του: την ιατρική απεικόνιση. To 1958, ο εκδοτικός οίκος Saunders εξέδωσε τη «Συλλογή ιατρικών εικόνων» σε μια μνημειώδη έκδοση, με το όνομα του Netter στον τίτλο (The Netter Collection of Medical Illustrations), η οποία περιείχε περισσότερες από 20,000 εικόνες του.
🔸Σήμερα, ο εκδοτικός οίκος Elsevier, όχι μόνο κυκλοφορεί τη συλλογή σε 9 τόμους, αλλά διαθέτει και 130 συγγράμματα και εγχειρίδια, στα οποία οι εικόνες του Netter αποτελούν τη βάση της έκδοσης. Αυτό σημαίνει όχι μόνο ότι έδωσε το έναυσμα για την ίδρυση άτυπης σχολής γιατρών-καλλιτεχνών, αλλά και ότι διαπρεπείς ιατροί έχουν συγγράψει σύγχρονα ιατρικά βιβλία τα οποία εικονογραφεί μετά θάνατον ο Frank Netter. Προς τιμήν του μάλιστα, τα βιβλία τιτλοφορούνται ως «Netter’s …» και ακολουθεί το αντικείμενο. Για παράδειγμα, η έκδοση του «Netter’s Cardiology», που έχει γραφτεί από δεκάδες αναγνωρισμένους καρδιολόγους των ΗΠΑ (τρέχουσα έκδοση η 3η, Elsevier 2019).
Ο Frank Netter απεβίωσε, 17 Σεπτεμβρίου, το 1991.
