18/08/2025
Βιβλιοπρόταση: ΜΕΙΝΕΤΕ ΚΟΝΤΑ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΑΣ. Gabor Maté-Gordon Neufeld.
Ένα βιβλίο-έκκληση προς τους γονείς να ξανακερδίσουν τη σύνδεση με τα παιδιά τους, σε μια κουλτούρα που φαίνεται αποφασισμένη να τη διακόψει.
Ο κλινικός ψυχολόγος Gordon Neufeld και ο ψυχίατρος Gabor Maté κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για μια από τις λιγότερο συζητημένες κρίσεις της σύγχρονης οικογενειακής ζωής: την πρόωρη αντικατάσταση της γονικής επιρροής, με την αποκλειστική προσκόλληση στους συνομηλίκους.
Στον πυρήνα του βιβλίου βρίσκεται μια φαινομενικά απλή ιδέα: από τη γέννηση τους τα παιδιά είναι προορισμένα να προσανατολίζονται και να προσκολλώνται στους ενήλικες που τα μεγαλώνουν. Όταν κατά την ανάπτυξη αυτή η σύνδεση αποδυναμώνεται και τελικά χάνεται, οι συνομήλικοι γεμίζουν το συναισθηματικό κενό κι όλα αρχίζουν να φθείρονται -η συμπεριφορά, η πειθαρχία, η ταυτότητα, η συναισθηματική ανάπτυξη, ακόμη και η ψυχική υγεία, μακροπρόθεσμα.
Γραμμένο με ευαισθησία και σαφήνεια, το βιβλίο εξηγεί γιατί τόσα πολλά σύγχρονα παιδιά είναι απρόσιτα, αναιδή, αγχωμένα και, κυρίως, δείχνουν "χαμένα" και γιατί δεν είναι απαραίτητα δικό τους λάθος. Σε έναν κόσμο κοινωνικών μέσων, κατακερματισμένων κοινοτήτων και πολυάσχολων νοικοκυριών, τα παιδιά συχνά στρέφονται στους συνομηλίκους για να νιώσουν ότι ανήκουν κάπου, για να νιώσουν ότι έχουν ταυτότητα και για να αποκτήσουν αξίες.
Οι συγγραφείς το αποκαλούν αυτό "αναπτυξιακή πειρατεία" και προκαλούν τους γονείς να διεκδικήσουν το ρόλο που δικαιούνται, ως κύρια πηγή συναισθηματικής προσκόλλησης των παιδιών.
Τι μας λένε οι συγγραφείς:
-Η προσκόλληση είναι το θεμέλιο κάθε γονικής μέριμνας. Η πειθαρχία, η επικοινωνία, ακόμη και η μάθηση, βασίζονται στον δεσμό ενός παιδιού με τον φροντιστή του. Χωρίς προσκόλληση, τίποτα δεν ευδοκιμεί. Τα παιδιά μας θα ακολουθήσουν μόνο αυτούς με τους οποίους αισθάνονται γνήσια και σταθερά συνδεδεμένα.
-Ο πρόωρη αποσύνδεση από τους ενήλικες και η αντικατάσταση της από την επιρροή των συνομηλίκων, είναι μια προσαρμογή επιβίωσης για τα παιδιά που δεν αισθάνονται συναισθηματικά ασφαλή ή σταθερά συνδεδεμένα με ενήλικες, καθώς χρειάζονται να αποκτήσουν ταυτότητα και αίσθηση του ανήκειν. Η τραγωδία είναι ότι οι συνομήλικοι δεν είναι αναπτυξιακά εξοπλισμένοι για να προσφέρουν αυτή την καθοδήγηση, κάτι που οδηγεί σε ανασφάλεια, επιθετικότητα, μιμιτισμό και συναισθηματική ανωριμότητα.
-Η παρουσία μας, ως γονείς, είναι πιο ισχυρή από τις στρατηγικές μας. Περισσότερο από οποιαδήποτε τεχνική ή "κόλπο", αυτό που χρειάζονται τα παιδιά είναι η συναισθηματική μας διαθεσιμότητα. Πρέπει να αισθάνονται ότι τα βλέπουμε, τα καθησυχάζουμε, ότι κοντά μας είναι ψυχικά ασφαλή και σημαντικά, όχι περιστασιακά, αλλά συστηματικά. Η παρουσία μας λειτουργεί για αυτά σαν αγκυροβόλιο, σε έναν χαοτικό κόσμο.
- Σε αυτόν τον κόσμο πολυδιάσπασης, η σύνδεση δεν είναι είναι αυτονόητη, πρέπει να καλλιεργείται. Η σύγχρονη κουλτούρα σπρώχνει τις οικογένειες σε απόσταση, μέσω υπερβολικού προγραμματισμού, ψηφιακών περισπασμών και κοινωνικών κανόνων που υποβαθμίζουν το κύρος των γονιών. Η επανασύνδεση με το παιδί σημαίνει αντίσταση σε αυτές τις δυνάμεις. Απαιτεί να ρίξουμε τους ρυθμούς και να δημιουργήσουμε χώρο και χρόνο για τη σχέση, όχι απλά προγραμματισμό.
- Ο στόχος δεν είναι η υπακοή και ο έλεγχος των παιδιών μας, αλλά ο προσανατολισμός τους προς εμάς. Αντί να απαιτούν από τα παιδιά να συμμορφώνονται, οι Neufeld και Maté εξηγούν στους γονείς πώς να γίνουν η εσωτερική πυξίδα, προς την οποία τα παιδιά θα στρέφονται για τις επιλογές που θα κάνουν. Γιατί όταν αισθάνονται ότι έχουν ρίζες σε αυτόν τον δεσμό, η υπακοή που βασίζεται στον εξουσιασμό καθίσταται περιττή και η εμπιστοσύνη και ο αμοιβαίος σεβασμός καθοδηγούν τη συμπεριφορά.
Πρόκειται για ένα βιβλίο -υπενθύμιση ότι η σχέση γονέα-παιδιού είναι ιερή, σε μια εποχή που παροτρύνει τα παιδιά να "μεγαλώνουν γρήγορα" και ανάγει σε "είδωλο" τη σχέση με τους συνομηλίκους. Γιατί προσφέρει το μήνυμα ότι, πριν βρουν τη θέση τους στον κόσμο, τα παιδιά μας πρέπει να νιώσουν ότι ανήκουν στους γονείς τους.
